พญ. สินดี จำเริญนุสิต กุมารแพทย์ด้านพัฒนาการและพฤติกรรม โรงพยาบาลเวชธานี ได้อธิบายถึงสิ่งที่เกิดขึ้นว่า เด็กที่มีพฤติกรรมและการแสดงออก ที่โตกว่าวัย จนบางครั้งอาจดูไม่เหมาะสม และถูกมองว่าเป็น เด็กแก่แดด ลูกสาวแก่แดด แก่ลมนั้น เกิดขึ้นได้จาก 3 สาเหตุหลัก ดังนี้
เด็กแก่แดด แก้ได้ไหม ทำอย่างไร
1. เด็กมีร่างกายที่เปลี่ยนแปลง เร็วกว่าเด็กในวัยเดียวกัน เนื่องจากบางคนเป็นหนุ่มเป็นสาวเร็ว เช่น มีเต้านม หรืออวัยวะเพศ มีขนาดใหญ่ก่อน 9 ขวบ โอกาสที่จะโตเกินวัยย่อมมีได้สูง ซึ่งอาจจะต้องพบกุมารแพทย์ เพื่อปรึกษาและรับมือกับความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น
บทความที่เกี่ยวข้อง : พัฒนาการเด็ก 6 ขวบ 11 เดือน ลูกมีการเปลี่ยนแปลงแบบไหน ทักษะจำเป็นต่อลูก
2. เด็กที่มีร่างกายปกติ ดูฉลาด แต่ถูกสนับสนุนไม่ถูกทาง ไม่ว่าจะเป็นครูหรือพ่อแม่ ที่เห็นว่าลูกเรียนรู้เร็ว มักจะสนับสนุนเด็ก จนรู้สึกว่าตัวเขาเองเก่งและเป็นผู้ใหญ่ ทั้ง ๆ ที่เด็กเองยังไม่พร้อมที่จะเรียนรู้ในเรื่องนั้น ๆ
3. เด็กที่ตกเป็นเครื่องมือของสิ่งแวดล้อม-สื่อ ซึ่งเด็กในกลุ่มนี้ไม่ได้มีปัญหาใน 2 แบบแรก แต่เกิดการเลียนแบบพฤติกรรม คำพูด คำจา และการแต่งกายจากสิ่งแวดล้อมหรือสื่อต่าง ๆ กอปรกับมีพ่อแม่คอยสนับสนุนให้กล้าเกินวัย ทั้งการแต่งหน้า แต่งตัว หรือการพูดจา ส่งผลให้การแสดงออก ไม่สัมพันธ์กับช่วงวัย และสติปัญญาเท่าที่ควร ทำให้เด็กมีโอกาสที่จะโตเกินกว่าวัยได้สูงเช่นกัน
เด็กแก่แดด ลูกแก่แดด เด็ก แก่แดด ทำไงดี
จากสาเหตุหลักทั้ง 3 ข้อนี้ คุณหมอบอกว่า กลุ่มที่พ่อแม่ควรให้ความใส่ใจเป็นพิเศษ คือกลุ่มเด็กที่มีวัย และสติปัญญาไม่สอดรับกับการแสดงออก เกิดจากคนรอบข้างหรือสังคมปฏิบัติต่อเด็กเหมือนเด็กโต ทั้ง ๆ ที่ตัวเด็กเองยังไม่พร้อม ทำให้เมื่อเข้าสังคมในเด็กที่โตกว่า เด็กกลุ่มนี้จะถูกหลอก และถูกชักชวนไปในทางที่ไม่ดีได้ง่าย และอาจจะเกิดเป็นปัญหา ในภายหลังได้
เด็กแก่แดด ลูกแก่แดด เด็ก แก่แดด
“ปัญหาที่เจอ ส่วนใหญ่เกิดจากพ่อแม่ ไม่รู้และไม่เข้าใจพัฒนาการของลูก ซึ่งบางครั้งลูกทำอะไรเกินเด็ก หรือทำได้ดีกว่าเพื่อน ก็ชมว่าลูกฉันเก่ง หรือลูกฉันดี โดยที่ตัวเด็กเองไม่รู้ว่า เขาพร้อมที่จะเรียนรู้ในสิ่งตรงนั้นแล้วหรือยัง เห็นได้ชัดคือ ถ้าลูกหน้าตาดีหน่อย พ่อแม่ก็มักจะพาลูกเข้าวงการ หรือไปทำงานกับผู้ใหญ่ ทำให้เด็กเรียนรู้เร็วเกินไป และเห็นสังคมที่เกินวัย”
“สื่อ” ตัวการสร้างภาพให้เด็กแก่แดด
นอกจากนี้ ตัวสื่อถือเป็นตัวการสำคัญ ที่สะท้อนภาพให้เด็กเลียนแบบพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสมได้ง่าย เช่น การแต่งกายวาบหวิว หรือการใช้คำพูดที่ก้าวร้าว ทำให้เด็กจดจำภาพ และคำพูดจากสื่อ เช่น ในละคร ซีรีย์ แล้วนำมาใช้ในชีวิตประจำวัน เพราะคิดว่าเป็นเรื่องปกติที่สังคมทำกัน บวกกับพ่อแม่ไม่ได้ชี้แนะ กลับเห็นว่าเป็นเรื่องตลก เด็กจึงเลียนแบบ และแสดงพฤติกรรม โดยไม่คำนึงถึงความเหมาะสมกับวัยของตัวเอง กลายเป็นเด็กแก่แดดในสายตาของผู้ใหญ่คนอื่น ๆ ก็เป็นได้
“สื่อต่าง ๆ เป็นตัวการหลักที่ทำให้เด็กลอกเลียนแบบ จนนำไปสู่การกล้าเกินวัย เนื่องจากคิดว่า ทำแล้วดูเด่น มีคนสนใจมาก เมื่อเด็กคิดและเข้าใจแบบนี้ ถ้าไม่มีตัวฉุด หรือเปลี่ยนทัศนคติของเขาอย่างถูกต้อง เด็กก็จะยิ่งแสดงพฤติกรรมที่กล้าเกินวัยในทางที่ไม่เหมาะสม หรือเป็นเด็กแก่แดดในสายตาของคนอื่นมากขึ้น แต่ถ้ากล้าในสิ่งที่เหมาะสม เช่น กล้าเป็นหัวหน้าห้อง หรือกล้าที่จะแสดงบนเวทีในที่สาธารณะ และอยู่ในขอบเขตของวัย ตรงนี้คุณพ่อคุณแม่ก็ควรสนับสนุน” คุณหมอกล่าว
แก่แดด ลูกสาวแก่แดด เด็ก แก่แดด พ่อแม่แก้ได้
ทั้งนี้ เพื่อป้องกันและรับมือกับปัญหาดังกล่าว คุณหมอแนะว่า “คุณพ่อ คุณแม่ควรมีเวลาให้ลูก และเปิดโอกาสให้ลูกได้พูด ได้คุย หรือแสดงความคิดเห็น เนื่องจากบางครั้ง พ่อแม่บางคนอาจจะเผลอตัดสินใจแทนลูก โดยไม่รู้ตัว คิดว่า สิ่งที่ทำให้ลูกคือการเข้าใจลูกแล้ว ซึ่งอาจเกิดปัญหาตามมาได้ โดยเฉพาะกรณีเด็กโต อาจส่งผลให้เกิดการต่อต้านได้
นอกจากนี้ ตัวพ่อแม่เอง ต้องเป็นแบบอย่างที่ดีให้ลูก ทำให้ลูกเห็น สิ่งไหนไม่ดี ไม่ควรปล่อยให้ผ่านเลยไป แต่ต้องรีบชี้แนะหรืออธิบายให้ลูกเห็นถึงความเหมาะสมและความไม่เหมาะสม เช่น บอกลูกให้เข้าใจว่า สิ่งนี้สามารถทำได้ในจอทีวี แต่ในชีวิตจริง ไม่สามารถนำมาใช้พูด หรือแสดงพฤติกรรมกับคนอื่นได้”
เด็ก แก่แดด ลูกแก่แดด
คุณหมอ พญ. สินดี จำเริญนุสิต กล่าวทิ้งท้ายว่า “คุณพ่อและคุณแม่ คือตัวช่วยสำคัญของลูก ซึ่งลูกจะมีพฤติกรรมอย่างไร ขึ้นอยู่การหล่อหลอมของพ่อแม่ ถ้าสนับสนุนลูกในทางที่ผิด ๆ เช่น ลูกกล้าพูด กล้าสู้เกินวัย คือเด็กเก่ง เห็นได้จากบ้านที่มีลูกเล็ก ที่บางครั้งอาจจำคำพูดที่ไม่เหมาะสม มาจากสิ่งรอบตัว และนำไปใช้พูดกับผู้ใหญ่ แต่พ่อแม่กลับไม่สอน และเห็นเป็นเรื่องตลก น่ารัก ตรงนี้อาจเป็นแรงเสริมให้เด็กคงพฤติกรรมเดิมเอาไว้ โดยไม่รู้ว่า ถูก หรือผิด ดังนั้น พ่อแม่ต้องเปลี่ยนทัศนคติ และพยายามชี้แนะลูกอยู่ตลอด ไม่เช่นนั้น ลูกจะกลายเป็นเด็กไม่รู้กาลเทศะ หรือไม่รู้จักเด็ก รู้จักผู้ใหญ่ในที่สุด”
บทความอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง :
4 เรื่องที่ลูกสาวจะเลียนแบบแม่
15 ข้อที่คุณพ่อของลูกสาวทุกคนควรรู้
“เพื่อนต่างเพศ” ของลูกคืออะไร และอธิบายคำว่า “แฟน” กับลูกวัยอนุบาลอย่างไรดี
ที่มา : Manager
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!