เชื่อว่าคุณแม่ทุกคนมีความพยายามอย่างยิ่งในการจะให้ลูกน้อยกินนมแม่ไปให้ได้ตั้งแต่แรกเกิด – 2 ปี ตามคำแนะนำของแพทย์ แต่ก็มีบางกรณีที่คุณแม่จำเป็นต้องหยุดนมแม่ แล้วเสริมนมกล่อง UHT ให้กับลูกแทน เช่น จะให้ลูกเลิกเต้าเพราะแพลนจะตั้งครรภ์อีกครั้ง จึงต้องเปลี่ยนหรือเสริมนมกล่องเข้ามาในมื้ออาหารของลูก ซึ่งบ่อยครั้ง หลายบ้านพบปัญหาว่าลูกไม่สามารถกินนม UHT ปกติได้ เนื่องจากภาวะแพ้นมวัว ดังนั้น ลองมาเลือกดูนมจากพืชให้ลูกน้อยกันดีไหมคะ นมที่ไม่ใช่นมวัว ยี่ห้อไหนดี เรามี 5 ยี่ห้อมาเป็นตัวเลือกค่ะ
เช็กก่อน! ลูกแพ้นมวัวหรือเปล่า
หากจะให้ลูกวัย 1-2 ขวบเลิกเต้านั้น การให้ลูกได้รับโปรตีนจากนมวัวยังนับว่าควรเป็นตัวเลือกอันดับหนึ่งนะคะ เพราะเป็นโปรตีนที่มีกรดอะมิโนจำเป็นต่อร่างกาย แต่ในเด็กที่มีปัญหาแพ้โปรตีนจากนมวัว (cow’s milk allergy) ก็จะมีอาการแพ้เกิดขึ้นให้คุณแม่สังเกตได้หลังกินนมค่ะ เช่น ผื่นขึ้นตามผิวหนัง ปากบวม ลิ้นบวม มีอาการท้องอืด รู้สึกไม่สบายท้อง ท้องเสีย บางรายถ่ายเป็นเลือดปนมูก ท้องเสียเรื้อรัง หรือหวัดเรื้อรัง หายใจครืดคราดนาน ๆ อย่างไรก็ตาม หากคุณแม่ไม่แน่ใจกับอาการที่เกิดขึ้นกับลูก ควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริงนะคะ
นมที่ไม่ใช่นมวัว มีอะไรบ้าง
เมื่อแน่ใจแล้วว่าลูกแพ้นมวัว คุณแม่บางคนก็อาจจะเลือกนมจากสัตว์ชนิดอื่นแทนซึ่งก็สามารถทำได้เช่นกัน แต่ต้องระวังนิดหนึ่งค่ะ เนื่องจากโปรตีนจากสัตว์ชนิดอื่น แม้อาจย่อยง่ายกว่า แต่ก็ยังมีความคล้ายคลึงกัน ทำให้ลูกอาจจะเกิดอาการแพ้นมชนิดนั้นได้เช่นกัน ดังนั้น อาจลองหันมาเลือกนมกล่องที่เป็น นมที่ไม่ใช่นมวัว แต่เป็นนมจากพืชนะคะ โดย Plant Based Milk ซึ่งเป็นที่นิยม ได้แก่
-
นมถั่วเหลือง
มีสารอาหารที่ใกล้เคียงกับนมวัวมากที่สุด คือ นมวัวไขมันเต็มส่วน รสจืด 1 แก้ว (ประมาณ 240 มิลลิตร) มีโปรตีน 8 กรัม ในขณะที่นมถั่วเหลืองไม่เติมน้ำตาลในปริมาณเท่ากัน มีโปรตีนสูงถึง 5.7 กรัม และให้พลังงานน้อยกว่า หรือเทียบในปริมาณ 100 มิลลิลิตร จะพบว่านมวัวมีโปรตีน 3.3 กรัม นมถั่วเหลืองมี 2.4 กรัม นอกจากนี้ นมถั่วเหลืองยังมีส่วนประกอบของโอเมก้า 3 โพแทสเซียม และวิตามิน B ที่มีส่วนช่วยในการทำงานของสมองและหัวใจ ลดระดับคอเลสเตอรอลและความดันโลหิตด้วย ไม่แนะนำสำหรับลูกน้อยที่มีอาการแพ้ถั่วเหลืองหรือนมถั่วเหลืองนะคะ
-
นมอัลมอนด์
ทำจากเมล็ดอัลมอนด์ปั่นรวมกับน้ำแล้วคั้นออกมาเป็นน้ำนมอัลมอนด์ ซึ่งมีฟลาโวนอยที่ช่วยลดระดับคอเลสเตอรอลและปกป้องหัวใจ มีสารต้านอนุมูลอิสระและเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน แถมบำรุงระบบย่อยอาหารให้ทำงานได้ดีด้วย แต่นมอัลมอนด์กลับมีโปรตีนและแคลเซียมน้อยกว่านมวัวมาก นมอัลมอนด์ 100 มิลลิตร มีโปรตีนเพียงประมาณ 1.1 กรัม หากเป็นนมอัลมอนด์ชนิดไม่ผสมน้ำตาลจะให้พลังงานและคาร์โบไฮเดรตน้อยกว่าเมื่อเทียบกับนมวัว โดยนมอัลมอนด์ 1 แก้ว ให้พลังงานประมาณ 30–60 แคลอรี และมีคาร์โบไฮเดรตเพียง 1 กรัม แต่ก็มีแมกนีเซียมที่มีส่วนช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด และช่วยเปลี่ยนสารอาหารให้เป็นพลังงาน เหมาะสำหรับคนที่ต้องการจำกัดแคลอรี เนื่องจากให้พลังงานต่ำ ไม่เหมาะกับลูกน้อยที่มีภาวะแพ้ถั่วค่ะ
-
นมข้าวโอ๊ต
ข้าวโอ๊ตนั้นเป็นแหล่งของโปรตีนคาร์โบไฮเดรต ไขมัน และกรดอะมิโนค่ะ ในนมข้าวโอ๊ต 100 มิลลิลิตรให้โปรตีน 1.1 กรัม และมีวิตามินและแร่ธาตุมากมาย เช่น วิตามิน B1 – B12 มีแคลเซียมสูง มีเบต้ากลูแคน (Beta Glucan) ซึ่งเป็นใยอาหารชนิดละลายน้ำที่อาจเสริมภูมิคุ้มกันของร่างกาย ช่วยลดระดับคอเลสเตอรอลชนิดไม่ดี (LDL) ในเลือด มีสารต่อต้านอนุมูลอิสระ และประกอบด้วยแร่ธาตุต่าง ๆ เช่น แมงกานีส ฟอสฟอรัส ธาตุเหล็ก แมกนีเซียม และสังกะสี น้ำตาลและไขมันต่ำ เหมาะสำหรับลูกน้อยที่แพ้นมวัว แพ้ถั่ว หรือแพ้กลูเตน
-
นมข้าวกล้อง
มีส่วนช่วยลดระดับคอเลสเตอรอล อุดมไปด้วยไขมันไม่อิ่มตัว แม้ในนมข้าวกล้อง 100 มิลลิลิตร จะมีโปรตีนเพียง 0.55 กรัม แต่ก็เป็นนมที่อุดมแคลเซียมและฟอสฟอรัส จึงช่วยบำรุงกระดูกและฟันให้แข็งแรง มีส่วนในการเสริมสร้างมวลกระดูก ลดโอกาสเสี่ยงเป็นโรคกระดูกพรุนได้ ทั้งยังไม่มีสารก่อภูมิแพ้ นับว่าเป็นมิตรกับคนที่แพ้อาหารง่ายค่ะ
-
นมพิสตาชิโอ
ได้จากถั่วพิสตาชิโอ ที่มีสีเขียวและมีรสหวาน ในนมพิสตาชิโอ 100 มิลลิตร มีโปรตีนประมาณ 0.55 กรัม ให้พลังงานต่ำ มีใยอาหารสูง อุดมไปด้วยโปรตีน และกรดไขมันไม่อิ่มตัวที่มีประโยชน์ต่อการทำงานของหัวใจ พิสตาชิโอยังเป็นแหล่งของวิตามิน B6 ช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดและการสร้างเซลล์เม็ดเลือดแดง สารต้านอนุมูลอิสระ เช่น ลูทีน (Lutein) และซีแซนทีน (Zeaxanthin) ที่ช่วยบำรุงสายตา และมีโพแทสเซียมสูง ลูกน้อยที่แพ้พิสตาชิโอหรือแพ้ถั่วควรหลีกเลี่ยงค่ะ
เรื่องต้องรู้ก่อนเลือก นมจากพืช – นมที่ไม่ใช่นมวัว ให้ลูกน้อย
นมจากพืช เป็นนมที่เหมาะอย่างยิ่งสำหรับลูกน้อยที่ แพ้นมวัว ค่ะ รวมถึงลูกที่มีภาวะย่อยน้ำตาลแลคโตสบกพร่อง (Lactose Intolerance) ค่ะ เนื่องจากเป็น นมที่ไม่ใช่นมวัว จึงไม่มีส่วนผสมของแลคโตสที่พบในนมวัวนั่นเอง อย่างไรก็ตาม นมจากพืชแต่ละชนิดมีสารอาหารก็แตกต่างกันไป ทั้งยังมีสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกายลูกน้อยกว่านมวัว บางยี่ห้อจึงใส่สารอาหารเพิ่มเติมลงไปด้วย รวมถึงมีส่วนผสมบางอย่างที่คุณแม่ควรระวัง และเลือกอย่างพิถีพิถันค่ะ มาดูกันว่าควรเลือกนมจากพืชอย่างไรให้เหมาะกับลูกน้อยค่ะ
- นมที่ไม่ใช่นมวัว และ นมจากพืช หลายชนิด มักเติมน้ำตาลในปริมาณมาก เพื่อให้มีรสชาติอร่อย ดื่มง่าย แต่ ลูกน้อยควรกินนมจืดเท่านั้น คุณแม่จึงควรเลือกชนิดที่ไม่ผสมน้ำตาล หรือน้ำตาลต่ำ
- มักมีแคลเซียมต่ำกว่านมวัว ดังนั้นจึงควรให้ลูกกินอาหารที่มีแคลเซียมร่วมด้วย เช่น ไข่แดง ปลาทะเล เห็ด และผักใบเขียว
- เลือกนมจากพืช และ นมที่ไม่ใช่นมวัว ที่มีส่วนผสมของวิตามิน B12 ซึ่งมีส่วนช่วยในการทำงานของสมองและระบบภูมิคุ้มกันของลูกน้อย
- หากเป็นนมที่มีสารปรุงแต่งอาหาร เช่น คาราจีแนน (Carrageenan) หรือสารให้ความคงตัว อาจทำให้ลูกน้อยมีอาการไม่สบายท้องหรือท้องอืดได้ค่ะ คุณแม่ควรหลีกเลี่ยงนะคะ
- หากลูกกินนมกล่อง UHT ที่ไม่ใช่นมวัว หรือ นมจากพืช แล้วมีอาการไม่สบายท้อง ปวดท้อง ท้องอืด ท้องเสีย หายใจมีเสียงหวีด หายใจลำบาก และรู้สึกแน่นบริเวณลำคอและหน้าอก อาจเป็นสัญญาณของอาการแพ้ ควรรีบพาลูกไปพบแพทย์ทันทีค่ะ
5 นมจากพืช แบบ UHT นมที่ไม่ใช่นมวัว ที่ขอแนะนำ
1) Vitamilk CHAMP Lactose Free รสจืด ขนาด 180 มิลลิลิตร
ไวตามิลค์ แชมป์ นมถั่วเหลือง ยูเอชที สูตรปราศจากแลคโตส สำหรับเด็ก และผู้ที่แพ้นมวัว ไม่ผสมนมผง ไม่เติมน้ำตาล ให้พลังงานทั้งหมด 100 กิโลแคลอรี/กล่อง และมีสารอาหารที่จำเป็นต่อสมองและร่างกายลูก อาทิ
- โปรตีนคุณภาพสูงจากถั่วเหลืองธรรมชาติ
- โคลีน 30 มิลลิกรัม
- แคลเซียมสูง มีส่วนช่วยในกระบวนการสร้างกระดูกและฟันที่แข็งแรง
- วิตามิน D สูง มีส่วนช่วยในการดูดซึมตามปกติของแคลเซียมและฟอสฟอรัส
- มีโคลีนในฟอสฟาติดิลโคลีน สารตั้งต้นในการสร้างสารสื่อประสาท มีส่วนช่วยในการเรียนรู้ ความคิด ความอ่าน และสมาธิ
- โอเมก้า 3, 6, 9 และวิตามิน B12 สูง ช่วยเรื่องการทำงานของระบบประสาทและสมอง
- มีใยอาหารPDX ไฟเบอร์
- วิตามิน B1 สูง มีส่วนช่วยในการทำงานของ ระบบประสาทและกล้ามเนื้อ
- วิตามิน B2 ช่วยให้ร่างกายได้พลังงานจากคาร์โบไฮเดรต โปรตีน และไขมัน
- ไอโอดีนสูง เป็นส่วนประกอบที่สำคัญของฮอร์โมนไทรอยด์ ซึ่งมีหน้าที่ควบคุมการเจริญเติบโตและการพัฒนาของร่างกายและสมอง
- วิตามิน A ช่วยในการมองเห็น
- ฟอสฟอรัส เป็นส่วนประกอบสำคัญของ กระดูกและฟัน
- เหล็ก และแมกนีเซียม
2) 137 Degree Almond Milk with DHA ขนาด 180 มิลลิลิตร
นมอัลมอนด์ แบรนด์ 137 ดีกรี® สูตร DHA ผลิตจากถั่วอัลมอนด์แท้เต็มเมล็ด 100% ไม่ใช้หัวเชื้อหรือผงถั่ว ไม่เติมเกลือ น้ำตาลทราย และไม่ผสมนมวัวปราศจากไขมันทรานส์และคอเลสเตอรอล เหมาะกับเด็กอายุ 1 ขวบขึ้นไป และผู้ที่แพ้แลคโตสให้พลังงานทั้งหมด 100 กิโลแคลอรี/กล่อง และมีสารอาหารที่จำเป็นต่อสมองและร่างกาย อาทิ
- DHA จากสาหร่ายทะเล 22.9 มิลลิกรัม
- มีโอเมก้า 3, 6, 9 ส่งเสริมการทำงานของสมอง
- วิตามิน B1, B2, B3, B6
- วิตามิน A และ วิตามิน E
- แคลเซียมสูง และฟอสฟอรัส ช่วยเรื่องกระดูกและฟัน
- แมกนีเซียม และเหล็ก
- มีโฟเลตสูง
3) goodmate The Original Oat Milk ขนาด 180 มิลลิลิตร
goodmate นมโอ๊ตออริจินอล ผลิตมาจากข้าวโอ๊ตธรรมชาติเต็มเม็ดจากออสเตรเลีย 100% ไม่เติมน้ำตาลหรือสารให้ความหวาน ไม่มีสารทำให้คงตัว ไม่ใส่สี ไม่แต่งกลิ่น ไม่มีวัตถุเจือปนอาหาร ไม่มีวัตถุกันเสีย ไม่มีสารก่อภูมิแพ้ ปราศจากนมวัว ถั่วเหลือง และถั่วทุกชนิด รวมทั้งปราศจากกลูเตน เหมาะสำหรับทุกเพศ ทุกวัย ทั้งเด็ก ผู้ใหญ่ และผู้สูงอายุ ให้พลังงานทั้งหมด 100 กิโลแคลอรี/กล่อง และมีสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกาย อาทิ
- น้ำมันคาโนล่า 1.9%
- แคลเซียม 0.33916%
- วิตามิน B12, B1, B6 และวิตามิน E
- มีเบต้ากลูแคน ซึ่งมีคุณสมบัติในการช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้กับร่างกาย
4) 4CARE BALANCE ORGANIC Rice Drink ขนาด 180 มิลลิกรัม
ฟอร์แคร์ บาลานซ์ น้ำข้าวกล้องออร์แกนิก น้ำนมข้าวกล้องหอมมะลิ ไม่เติมน้ำตาล ปราศจากสารก่อภูมิแพ้ 8 ชนิด และสารเคมี ไม่แต่งกลิ่น ไม่เจือสี ไม่ใส่วัตถุกันเสีย มาตรฐานออร์แกนิก USDA เหมาะสำหรับเด็กที่แพ้อาหาร แพ้นม แพ้โปรตีนถั่วเหลือง และแพ้กลูเตน รวมทั้งคุณแม่ตั้งครรภ์ แม่ให้นม และผู้ที่ต้องการหลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้ แต่กล่องนี้มีสารทำให้คงตัว (เจลแลนกัม) นะคะ โดยให้พลังงานทั้งหมด 50 กิโลแคลอรี/กล่อง และมีสารอาหารที่จำเป็นต่อสมองและร่างกาย อาทิ
- แคลเซียมธรรมชาติ 25% จากลิโธธามเนียน (สาหร่ายสีแดงบริสุทธิ์) มหาสมุทรไอซ์แลนด์
- น้ำมันเมล็ดทานตะวันออร์แกนิก 1.75%
- ใยอาหาร อิมัลซิไฟเออร์ (เลซิทินออร์แกนิก)
- เหล็ก
5) Sunkist Unsweetened Pistachio milk ขนาด 180 มิลลิลิตร
ซันคิสท์ นมพิสทาชิโอ สูตรไม่เติมน้ำตาล ผลิตจากถั่วพิสทาชิโอคุณภาพจากแคลิฟอร์เนีย ปราศจากแลคโตส (Lactose Free) และกลูเตน ไม่มีส่วนผสมของนมวัวและถั่วเหลือง เหมาะสำหรับผู้ที่แพ้นมวัว ให้พลังงานทั้งหมด 50 กิโลแคลอรี/กล่อง และมีสารอาหารที่จำเป็นต่อสมองและร่างกาย อาทิ
- แคลเซียม
- วิตามินอี
- ใยอาหารสูง
จะเห็นได้ว่า นมจากพืช แต่ละชนิดประกอบด้วยสารอาหารแตกต่างกัน ในการเลือกซื้อ นมที่ไม่ใช่นมวัว และนมจากพืชต่าง ๆ ควรอ่านข้อมูลโภชนาการและส่วนประกอบอื่น ๆ ที่ระบุบนฉลากผลิตภัณฑ์ให้ละเอียดก่อนซื้อทุกครั้ง นอกจากนี้ นมบางชนิดยังขาดสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกายลูกน้อยแต่ละวัยอยู่มากพอสมควร ดังนั้น คุณแม่จึงควรให้ลูกกิน นมที่ไม่ใช่นมวัว เหล่านี้ เป็นอาหารเสริม โดยให้ลูกน้อยได้กินอาหารหลักครบ 5 หมู่ 3 มื้ออย่างเหมาะสมตามแต่ละช่วงวัยและพัฒนาการ ที่สำคัญคือก่อนให้ลูกกินนมเสริมดังกล่าว ควรปรึกษาแพทย์หรือนักโภชนาการร่วมด้วยเสมอค่ะ
ที่มา : www.si.mahidol.ac.th , www.vitamilkshop.com , fic.nfi.or.th , www.baimianghealthyshop.com
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ
กินนมแล้วท้องเสีย อย่าปล่อยไว้นาน อาจส่งผลเสียต่อพัฒนาการลูกน้อย
7 นมกล่องเด็ก 2 ขวบ คัดเน้น ๆ สารอาหารที่จำเป็นต่อลูกน้อย
เคล็ดลับ! วิธีเปลี่ยนนม เพื่อคุณแม่สบายใจ คุณลูกสบายท้อง