อาหารที่มีไอโอดีนสำหรับคนท้อง แม่ท้องต้องกินอะไรบ้าง ความต้องการไอโอดีนของคนท้องที่มากกว่าคนทั่วไปอย่างไร และวิธีป้องกันลูกในท้องสมองพิการด้วยการทานไอโอดีนช่วยได้จริงหรือไม่ และไอโอดีนส่งผลต่อการพัฒนาสมองทารกในครรภ์อย่างไร ไปดูกัน
ทำไม อาหารที่มีไอโอดีนสำหรับคนท้อง จึงสำคัญ
ก่อนจะไปดูว่าอาหารที่มีไอโอดีนสำหรับคนท้องมีอะไรบ้าง มาดูความต้องการไอโอดีนของหญิงตั้งครรภ์กันก่อน
- สารไอโอดีนสำคัญต่อทารกในครรภ์ ช่วยพัฒนาระบบประสาทของทารก เพราะไอโอดีนเป็นธาตุที่จำเป็นต่อทุกเซลล์ในร่างกาย โดยเฉพาะระบบประสาทและสมอง
- หากคนท้องได้รับไอโอดีนไม่เพียงพอ ลูกในท้องอาจเสี่ยงต่อความพิการทางสมองได้ เพราะทารกในครรภ์มารดามีการเจริญเติบโตของระบบประสาทตั้งแต่ในครรภ์ จึงควรได้รับไอโอดีนซึ่งเป็นส่วนสำคัญในการพัฒนาเซลล์ประสาทและสมองในปริมาณที่เพียงพอ
- ในหญิงตั้งครรภ์จะมีการทำงานของไตที่หนักกว่าคนทั่วไป ทำให้เกิดการขับไอโอดีนออกจากร่างกายปริมาณมากกว่าคนอื่น จึงควรบริโภคไอโอดีนให้มากกว่าปกติ โดยไอโอดีนจะถูกส่งไปยังทารกในครรภ์ผ่านทางรก และหญิงตั้งครรภ์ควรได้รับไอโอดีนอย่างน้อย 250 ไมโครกรัมต่อวัน
- สำหรับผู้ที่วางแผนจะมีบุตร ควรได้รับสารไอโอดีนก่อนตั้งครรภ์เป็นเวลา 5 เดือน
เนื่องจากร่างกายของมนุษย์เราไม่สามารถผลิตสารไอโอดีนได้ จึงทำให้ในประเทศไทยของเราพบว่าเด็กไทยในอดีตที่มีถิ่นที่อยู่แถบภาคอีสานมีระดับไอคิวต่ำกว่ามาตรฐาน เนื่องจากการขาดสารไอโอดีน ซึ่งทำผลให้มีปัญหาเรื่องของต่อมไทรอยด์ทำงานผิดปกติ ทำให้เกิดโรคคอพอก รวมถึงร่างกายอ่อนเพลีย อ่อนแรง
บทความที่เกี่ยวข้อง : โภชนาการคนท้อง สารอาหารใดบ้างที่คุณแม่ท้องควรต้องใส่ใจ
ปริมาณไอโอดีนที่ควรได้รับ ในแต่ละวัย
ปริมาณไอโอดีนที่ควรได้รับ ในแต่ละวัน ตามช่วงวัย มีดังนี้
- คนท้องหรือหญิงมีครรภ์ แม่ให้นม ต้องการประมาณ 250 ไมโครกรัม/วัน
- ทารก เด็กเล็ก ถึงอายุ 5 ปี ต้องการประมาณ 90 ไมโครกรัม/วัน
- เด็กอายุ 6-12 ปี ต้องการประมาณ 120 ไมโครกรัม/วัน
- วัยรุ่น-ผู้ใหญ่ ต้องการประมาณ 150 ไมโครกรัม/วัน
ผลของการขาดไอโอดีน มีอย่างไรบ้าง
ไอโอดีนถือว่าเป็นสารอาหารหนึ่งที่สำคัญต่อคุณแม่ที่กำลังตั้งครรภ์ และทารกในครรภ์เป็นอย่างมาก มาดูกันดีกว่าถ้าหากแม่ท้องกับทารกในครรภ์ขาดสารไอโอดีนจะส่งผลอย่างไรต่อร่างกายบ้าง โดยมีรายละเอียดดังต่อไปนี้
-
คนท้องที่ขาดไอโอดีน
- ต่อมไทรอยด์ทำงานได้ไม่ดี
- ร่างกายอ่อนเพลีย
- โรคคอหอยพอก
- ภาวะมะเร็ง โดยเฉพาะมะเร็งเต้านมและมะเร็งกระเพาะอาหาร
-
ทารกที่ขาดไอโอดีน
- เสียชีวิตในครรภ์ (ภาวะแท้ง)
- เสียชีวิตตั้งแต่แรกเกิด แต่หากลูกในท้องไม่ตาย คลอดออกมาทารกก็จะพิการแต่กำเนิด เช่น หูหนวก ขาแข็ง กระตุก ตาเหล่ รูปร่างแคระแกร็น
- ภาวะพิการทางสมอง สติปัญญาเสื่อมจนถึงปัญญาอ่อน หรือที่เรียกว่าเป็นเอ๋อ
- ต่อมไทรอยด์ไม่ทำงานแต่กำเนิด
- ร่างกายเล็กผิดปกติ เติบโตช้า ดูดนมแม่ได้ไม่ดี วัยเด็กถึงวัยรุ่นร่างกายจะเจริญเติบโตช้า สติปัญญาด้อยลงกว่าคนปกติและมีอาการคอพอก
- กล้ามเนื้ออ่อนแรง
- สติปัญญาต่ำกว่ามาตรฐาน
บทความที่เกี่ยวข้อง : โรคคอพอก เด็กและคนท้องเป็นกันได้ เกิดจากร่างกายขาดไอโอดีนจริง ๆ หรือไม่
ไอโอดีน ป้องกันลูกในท้องสมองพิการได้จริงหรือไม่
เนื่องจากร่างกายของมนุษย์เราไม่สามารถผลิตสารไอโอดีนได้ด้วยตัวเอง จึงจำเป็นจะต้องรับประทานอาหาร หรืออาหารเสริมเพื่อให้ได้รับไอโอดีนในปริมาณที่เหมาะสมเพียงพอ โดยไอโอดีนพบมากในพืชและสัตว์ทะเล เช่น ปลาทะเล กุ้งทะเล สาหร่ายทะเล หรือได้รับไอโอดีนจากอาหารที่ปรุงด้วยเกลือเสริมไอโอดีนและผลิตภัณฑ์ปรุงรสเค็มที่เสริมไอโอดีน เป็นต้น สำหรับคุณแม่ที่กำลังตั้งครรภ์นั้น ไอโอดีนเป็นสารชนิดหนึ่งที่มีความสำคัญเป็นอย่างมาก เพราะนอกจากจะป้องกันโรคต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นกับคุณแม่ได้แล้ว ยังสามารถช่วยป้องกันการพิการสมองของทารกในครรภ์ได้อีกด้วย ซึ่งการขาดไอโอดีนของคุณแม่ตั้งครรภ์ หรือได้รับไอโอดีนไม่เพียงพอจะส่งผลกระทบต่อการพัฒนาการทางสมองของทารกนั่นเอง
อาหารใดบ้างที่อุดมไปด้วยไอโอดีน
- สาหร่ายสำหรับทำแกงจืด 2 ช้อนกินข้าว มีไอโอดีน 105 ไมโครกรัม
- ปลากระบอก 2 ช้อนกินข้าว มีไอโอดีน 7.8 ไมโครกรัม
- ปลาทูนึ่ง 2 ช้อนกินข้าว มีไอโอดีน 14.4 ไมโครกรัม
- กุ้งทะเล 2 ช้อนกินข้าว มีไอโอดีน 19.9 ไมโครกรัม
- ไข่ไก่ 1 ฟอง มี 22 ไมโครกรัม ไข่เป็ด 1 ฟอง มี 26 ไมโครกรัม
นอกจากนี้คุณแม่ตั้งครรภ์ยังสามารถรับไอโอดีนเพิ่มเติมได้จากอาหารทะเล อาหารที่ปรุงรสด้วยผลิตภัณฑ์เสริมสารไอโอดีน อาทิ น้ำปลา ซอสถั่วเหลือง และยาเสริมธาตุไอโอดีน จ่ายโดยสูตินรีแพทย์ เป็นต้น
ดูแลหญิงท้องอย่างไร ให้ได้รับยาเม็ดเสริมไอโอดีนเพียงพอ
แพทย์หญิงสายพิณ โชติวิเชียร ผู้อำนวยการสำนักโภชนาการ เปิดเผยว่า หนึ่งในมาตรการที่องค์การอนามัยโลกกำหนดในการขจัดโรคขาดสารไอโอดีน คือ ความครอบคลุมการใช้เกลือเสริมไอโอดีนที่มีคุณภาพในระดับครัวเรือนต้องไม่น้อยกว่า ร้อยละ 90 ซึ่งผลจากการดำเนินงานเฝ้าระวังและติดตามภาวะขาดสารไอโอดีนในประเทศไทย พบความครอบคลุมการใช้เกลือเสริมไอโอดีนที่ได้คุณภาพในระดับครัวเรือน ปี 2559 ร้อยละ 79.9 และพบค่าไอโอดีนในปัสสาวะหญิงตั้งครรภ์ 145 ไมโครกรัมต่อลิตร ซึ่งต่ำกว่าเกณฑ์ที่องค์การอนามัยโลก กำหนดไว้ คือ 150-249 ไมโครกรัมต่อลิตร
จากการสำรวจระดับไอคิวของเด็กไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 ของกรมสุขภาพจิต ในปี 2559 พบเด็กไทยมีไอคิวเฉลี่ยอยู่ที่ 98.2 จุด ยังต่ำกว่าเกณฑ์มาตรฐานสากล ซึ่งกำหนดไว้ที่ 100 จุด เพื่อให้เด็กไทยได้รับสารไอโอดีนที่เพียงพอ กรมอนามัยจึงต้องอาศัยความร่วมมือจากภาคีเครือข่ายดำเนินการควบคุมและป้องกันโรคขาดสารไอโอดีน คือ มาตรการเกลือเสริมไอโอดีน ที่กำหนดให้เกลือบริโภค รวมทั้งเกลือที่ใช้ในอุตสาหกรรมอาหารต้องเป็นเกลือที่เสริมไอโอดีน
ทั้งนี้ มีมาตรการเสริม คือ การจ่ายยาเม็ดเสริมไอโอดีน ธาตุเหล็ก และกรดโฟลิก ให้หญิงตั้งครรภ์ทุกราย ตลอดการตั้งครรภ์ และหญิงหลังคลอดเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ 6 เดือน ผลการดำเนินงานล่าสุด ปี 2561 หญิงตั้งครรภ์ได้รับยาเม็ดเสริมไอโอดีน เพียงร้อยละ 70.8 ซึ่งยังต่ำกว่าเป้าหมาย นอกจากนี้ ยังมีมาตรการเสริมไอโอดีนในน้ำดื่ม ดำเนินการในโครงการส่งเสริมโภชนาการ เด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดาร ภายใต้แผนพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดารตามพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
ไอโอดีนถือเป็นสารอาหารหนึ่งที่เป็นต้นทุนทางสติปัญญาของทารกแรกเกิดที่สำคัญ เนื่องจากการขาดสารไอโอดีนจะส่งผลกระทบร้ายแรงต่อการเจริญเติบโตและการพัฒนาสมองของทารกตั้งแต่อยู่ในครรภ์จนถึงช่วงระยะทารกแรกเกิดและเด็กปฐมวัย ดังนั้น หญิงตั้งครรภ์และหญิงหลังคลอดให้นมบุตร 6 เดือนทุกราย จึงจำเป็นต้องได้รับยาเม็ดเสริมไอโอดีน
เนื่องจากร่างกายของคุณแม่ตั้งครรภ์จะมีการทำงานของไตหนักกว่าคนทั่วไป ดังนั้นแม่ท้องควรรับประทานอาหารที่มีไอโอดีนสำหรับคนท้องเป็นประจำ หรือรับประทานยาเม็ดเสริมไอโอดีน เพื่อความแข็งแรงของตัวเองและทารกในครรภ์
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :
สังกะสี คนท้องควรกินมากน้อยแค่ไหน ดีต่อแม่และเด็กยังไง
ซีลีเนียม แร่ธาตุนี้ดียังไงต่อคนท้อง ร่างกายขาดอาจเป็นอันตรายได้
อาหารเสริมแคลเซียมสำหรับคนท้อง อาหารเสริมสำหรับแม่ท้องเพิ่มแคลเซียม
ที่มา : Rama