ปัสสาวะผิดปกติ อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย ปัสสาวะมีฟอง…หากคุณกำลังมีอาการผิดปกติเหล่านี้ สังเกตตัวเองด่วน เพราะอาจเป็นอาหารของ “โรคไตอักเสบ” ซึ่งเป็นโรคอันตราย ที่อาจทำให้เกิดภาวะไตวายได้ รู้ตัวก่อน รักษาก่อน ช่วยลดอาการความรุนแรงของโรคได้
ไต สำคัญอย่างไร?
ไต เป็นอวัยวะที่ทำหน้าที่ที่สำคัญในร่างกาย ซึ่งหน้าที่หลัก คือ การกรองของเสียจากเลือด ในไตแต่ละข้างจะมีโครงสร้างในการทำงาน ที่เรียกว่า “หน่วยไต (Nephron)” ซึ่งไตจะมีอยู่ 2 ข้าง หากไตไม่ทำงาน ของเสียต่าง ๆ จะคั่งอยู่ในกระแสเลือด ทำให้เกิดอันตรายถึงชีวิตได้
อ่านเพิ่มเติม ไต อวัยวะสำคัญที่ต้องดูแล มารู้จักภาวะไตเสื่อม
โรคไตอักเสบ คืออะไร?
โรคไตอักเสบ (Glomerulonephritis) คือ ภาวะการอักเสบของกลุ่มเลือดฝอยไต ซึ่งโดยปกติแล้วจะทำหน้าที่ในการกรองของเหลวส่วนเกิน หรือ ของเสีย ที่ปะปนมาอยู่กับกระแสเลือด เพื่อทำให้กลายเป็นปัสสาวะ ซึ่งไตอักเสบ อาจเป็นภาวะของโรคที่เกิดขึ้นได้เอง แต่สาเหตุหนึ่งอาจมาจากโรคอื่น ๆ ได้ ซึ่งไตอักเสบบางชนิด อาจทำให้เกิดโรคไตวายในที่สุด
ไตอักเสบเกิดจากอะไร?
โรคไตอักเสบ สามารถเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ ดังนี้
-
การอักเสบที่เกิดจากการติดเชื้อ
-
- ติดเชื้อแบคทีเรียสเตร็ปโตค็อกคัส(Streptococcus) หนึ่งในสาเหตุของไตอักเสบ อาจเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย สเตร็ปโตค็อกคัส ซึ่งอาจเกิดขึ้นหลังจากผู้ป่วยฟื้นตัวจากอาการเจ็บคอ หรือ การติดเชื้อของผิวหนัง จากแบคทีเรียชนิดนี้ เพราะร่างกายจะสร้างโปรตีนมาต่อต้านเชื้อ ที่รู้จักกันในชื่อแอนติบอดี้ ซึ่งจะสามารถเข้าไปในหน่วยไต และทำให้เกิดการอักเสบขึ้นได้ ซึ่งอย่างไรก็ตาม การอักเสบจากการติดเชื้อ มักพบได้ในเด็กมากกกว่าผู้ใหญ่
- ติดเชื้อจากการอักเสบของเยื่อบุหัวใจ(Bacterial Endocarditis) ภาวะไตอักเสบ อาจเกิดจากการอักเสบของเยื่อบุหัวใจ คือ การแพร่เชื้อของแบคทีเรีย ที่เข้าสู่กระแสเลือดที่ก่อให้เกิดการติดเชื้อที่ลิ้นหัวใจ ซึ่งอาจก่อให้เกิดอันตราย หากมีโรคประจำตัวอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น โรคลิ้นหัวใจรั่ว โรคหัวใจพิการ เป็นต้น
- การติดเชื้อไวรัสต่าง ๆ (Viral Infections) ไตอักเสบ อาจเกิดจากการติดเชื้อไวรัสต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นเชื้อไวรัสที่ทำให้เกิดโรคเอชไอวี (HIV) ไวรัสตับอักเสบ บี หรือ ไวรัตับอักเสบ ซี เป็นต้น
2. การอักเสบจากโรคทางภูมิคุ้มกัน
โรคทางภูมิคุ้มกันบางชนิด อาจทำให้เกิดภาวะไตอักเสบได้ เช่น โรคแพ้ภูมิตัวเอง หรือ โรคพุ่มพวง ซึ่งการติดเชื้อเรื้อรังจากโรคนี้ อาจส่งผลต่ออวัยวะส่วนอื่น ๆ ในร่างกายด้วย นอกจากนี้ยังอาจเกิดจากระบบภูมิคุ้มทำงานหนักผิดปกติ เช่น โรคกู๊ดพาสเจอร์ (Goodpasture’s Syndrome) เป็นต้น
3. การอักเสบจากกลุ่มโรคหลอดเลือด
โรคไตอักเสบ อาจมีสาเหตุมาจากโรคหลอดเลือดอักเสบ ดังนี้
- โรคหลอดเลือดอักเสบโพลีอาเทอร์ไรติส (Polyarteritis)
- โรคหลอดเลือดอักเสบ (Granulomatosis with Polyangiitis)
4. การอักเสบจากปัจจัยโรคอื่น ๆ
สาเหตุของการเกิดไตอักเสบ อาจมาจากปัจจัยเสริมอื่น ๆ เช่น
โรคความดันโลหิต ซึ่งมีผลต่อการทำงานของไต ซึ่งในทางกลับกัน ภาวะไตอักเสบยังอาจทำให้เกิดโรคความดันสูงได้อีกด้วย เพราะมีผลให้ประสิทธิภาพของไตทำงานได้ลดลง
การอักเสบของไต อาจเกิดได้กับผู้ป่วยโรคเบาหวาน ซึ่งสามารถชะลออาการได้ด้วยการควบคุมระดับความดันเลือด และระดับน้ำตาลให้เป็นปกติ อย่างไรก็ตาม โรคไตอักเสบ อาจเกิดจากภาวะอวัยวะอื่น ๆ ได้เช่นกัน
โรคไตอักเสบมีอาการอย่างไร?
- ปัสสาวะเป็นสีชมพู หรือ สีโคล่า เพราะมีการปนเปื้อนจากเซลล์เม็ดเลือดแดง
- ปัสสาวะเป็นฟิง เพราะมีโปรตีนส่วนเกินปะปนในปัสสาวะ
- มีอาการบวมน้ำที่ใบหน้า มือ เท้า หรือ ท้อง
- ความดันโลหิตสูง
- อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย
- ปวดข้อ
- มีผื่นคัน
- มีปัญหาทางระบบหายใจ
การรักษาโรคไตอักเสบด้วยตัวเองเบื้องต้น
ผู้ที่ป่วยเป็นโรคไตอักเสบ ควรปรับเปลี่ยนพฤิตกรรมการกินอาหาร ซึ่งจะช่วยควบคุมความดันเลือด ให้อยู่ในระดับปกติ และควรลดอาหารที่มีรสเค็ม หรือ เครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของโพแทสเซียม ในขณะเดียวกันก็ควรงดการสูบบุหรี่ เพราะการสูบบุหรี่ จะไปชะลอการเติบโตของโรคที่เกิดจากการอักเสบของไต และยังลดความเสี่ยงในการเกิดภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ เช่น โรคหัวใจ เป็นต้น
การป้องกันโรคไตอักเสบ
ไตอักเสบ อาจเกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัย ซึ่งสามารถป้องกันได้ด้วยการปรับเปลี่ยนพฤิตกรรม ดังนี้
- การงดสูบบุหรี่ ซึ่งช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดการอักเสบได้
- การควบคุมน้ำตาล เพื่อป้องกันการกำเริบของโรคเบาหวาน ที่มีส่วนกระตุ้นให้ไตทำงานผิดปกติ
- การควบคุมความดันโลหิต ให้อยู่ในระดับปกติอยู่เสมอ
- การมีเพศสัมพันธ์อย่างปลอดภัย
- หลีกเลี่ยงการใช้เข็มฉีดยาร่วมกับผู้อื่น เพื่อป้องกันการติดเชื้อเอชไอวี หรือ ไวรัสตับอีกเสบ
โรตไตอักเสบ เป็นโรคอันตราย อย่าปล่อยไว้เด็ดขาด เพราะไตอักเสบบางชนิด หากไม่ได้รับการรักษา อาจเกิดอาการเรื้อรัง จนเกิดเป็นภาวะไตวายได้ในที่สุด เช็คตัวเอง เพื่อรีบเข้ารับการวินิจฉัย และการรักษาที่ถูกต้องต่อไป
ที่มาข้อมูล pobpad
บทความที่น่าสนใจ
อาการของโรคไต เป็นแบบไหน โรคไต สาเหตุมาจากอะไร วิธีการรักษาอย่างไร?
อาการโรคไตวาย วิธีรักษาโรคไต เรื่องควรรู้เกี่ยวกับอาการไตวาย
โรคนิ่วในไต สังเกตอย่างไร ป้องกันไว้ก่อนไตจะพัง อาการ และวิธีการป้องกัน
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!
