อาการเหมือนคนท้อง แต่ไม่ท้อง คุณแม่เคยเป็นกันไหม

อาการเหมือนคนท้อง คลื่นไส้ อาเจียน ประจำเดือนขาด เบื่ออาหาร หลายครั้งที่ผู้หญิงหลายคนมี อาการเหมือนคนท้อง มักมีความหวังว่ากำลังตั้งครรภ์ ซึ่งมีคุณแม่จำนวนไม่น้อยที่ต้องผิดหวังเมื่อตรวจอย่างละเอียดแล้ว พบว่าไม่มีการตั้งครรภ์ ซึ่งเหตุการณ์เช่นนี้เกิดขึ้นได้บ่อยมาก ที่ผู้หญิงมีอาการเหมือนคนท้องแต่ไม่ท้อง อาการเหมือนคนท้องแต่ไม่ท้อง  ลองมาหาดูว่า เกิดจากสาเหตุอะไร เป็นอันตรายต่อผู้หญิงที่อยากมีลูกหรือไม่

อาการเหมือนคนท้อง เกิดจากสาเหตุอะไรได้บ้าง

อาการเหมือนคนท้องแต่ไม่ท้อง ผู้หญิงที่ตั้งใจอยากมีลูก หากมีอาการหลายอย่างเหมือนคนท้อง ก็มักจะดีใจที่ความฝันที่จะมีลูกของพวกเธอนั้นจะเป็นจริง แต่หลายคนที่มีเพศสัมพันธ์แล้วไม่ได้ป้องกัน เกิดอาการเหมือนคนท้อง ถ้าหากไม่ท้องก็นับว่าโชคดีที่ยังไม่มีบุตรในขณะที่ยังไม่พร้อมจริงจัง อาจจะด้วยเรื่องเวลา การทำงาน หรือการแต่งงาน ก็เป็นได้ ซึ่งอาการเหมือนคนท้องเกิดจากหลายสาเหตุได้แก่

1. สภาพจิตใจอยู่ในภาวะตึงเครียดโดยไม่รู้ตัว

คุณแม่หลายท่านที่มีลูกมาแล้วคงจะทราบดีว่า อาการของคนท้องนั้นเป็นอย่างไร และเมื่ออยากมีลูกอีก ดันเกิดอาการเหมือนคนท้อง ย่อมคาดหวังเป็นเรื่องธรรมดา ด้วยความเครียดนี่เอง ผู้หญิงเรามักจะมีปฏิกิริยาทางร่างกายตามมา เช่น อาเจียน คัดเต้านม ประจำเดือนขาดหาย เป็นต้น

2. ร่างกายเกิดปฏิกิริยาผิดปกติ

ผู้หญิงเราเคยสังเกตไหมว่า เวลาที่เครียดมากๆ ประจำเดือนขาดหาย อาเจียน รู้สึกแพ้ท้อง สาเหตุต่อเนื่องนี้เองจะทำให้หน้าท้องป่อง ขยายและตึงขึ้น มีอาการรัดตึงภายในคล้ายคนตั้งครรภ์

3. เกิดจากการหลั่งฮอร์โมนของผู้หญิง

ความฝัน ความหวัง ส่งต่อมาถึงความเครียดจนทำให้เกิดการหลั่งฮอร์โมนที่ชื่อว่า เอสโตรเจนและโปรแลคติน ซึ่งฮอร์โมนโปรแลคตินมีส่วนสำคัญที่ไปกระตุ้นให้เต้านมขยายเพื่อเตรียมตัวผลิตน้ำนม (สังเกตว่าตอนมีประจำเดือนผู้หญิงจะรู้สึกคัดเต้านม) หัวนมสีคล้ำ มีน้ำขาว ๆ หรือครีมขาว ๆ ออกมาจากหัวนม บางคนมีอาการนี้หลายเดือนทีเดียวแล้วมั่นใจว่ากำลังตั้งครรภ์ทั้งที่ไม่ใช่นั่นเองค่ะ

4. เข้าใจว่าตัวเองตั้งครรภ์จนท้องหลอก

เคยได้ยินคำกล่าวที่ว่า ร่างกายจะเป็นตามสมองสั่ง เช่นอาการเหมือนคนท้องก็เช่นกัน อาจเกิดจากความคาดหวังมากเกินไป พอมีอาการคล้ายตั้งครรภ์ผู้หญิงก็จะเข้าใจว่า นี่แหละ ฉันกำลังตั้งครรภ์ คล้ายๆ กับกรณีท้องทิพย์ ที่ผู้หญิงคนหนึ่งตั้งใจ ต้องการท้องมาก จนหลอกตัวเองและเลยเถิดไปหลอกสามีตัวเอง ซึ่งส่วนใหญ่เกิดกับผู้หญิงที่คาดหวังอยากได้ลูกมานานแล้วแต่ก็ไม่มีเสียที สภาพจิตที่มีความเครียดและกังวลจึงสามารถโน้มน้าวตัวเองและคนอื่นให้เชื่อว่ากำลังตั้งครรภ์ได้

บทความที่เกี่ยวข้อง : ประจำเดือนไม่มา ท้องหรือเปล่า สาเหตุที่ประจำเดือนไม่มา คืออะไร

อาการท้องหลอก คืออะไร?

สืบเนื่องจากสาเหตุของอาการเหมือนคนท้อง ใน ข้อ 4  หรือเรียกง่าย ๆ ว่าท้องหลอก หลอกตัวเอง หลอกคนรอบข้างจนเลยเถิด แต่เมื่อตรวจอัลตราซาวด์แล้ว พบว่ามดลูกไม่ปรากฏการตั้งครรภ์แต่อย่างใด อาการแบบนี้ทางการแพทย์เรียกว่า “ท้องหลอก” (Spurious pregnancy หรือ Pseudocyesis) ซึ่งจัดเป็นความผิดปกติทางจิตชนิดหนึ่ง ผู้หญิงที่ป่วยด้วยโรคนี้ ส่วนมากจะเล่าอาการให้คุณหมอฟังแล้วน่าจะตั้งครรภ์ ไม่ว่าจะเป็นอาการคลื่นไส้อาเจียน ปัสสาวะบ่อย คัดเต้านม  ประจำเดือนขาด บางคนรู้สึกว่ามีลูกดิ้นในท้อง หรือบางคนอาจคลำได้ก้อนในท้องคล้ายท้องแข็ง

ปัจจัยสำคัญที่ทำให้ผู้หญิงเกิดอาการท้องหลอก

1. ผู้หญิงที่ใช้เทคนิคช่วยการเจริญพันธุ์ เช่น

• การฉีดเชื้ออสุจิเข้าโพรงมดลูก (Intra – Uterine Insemination : IUI) แพทย์จะให้สามีเก็บน้ำเชื้อ รอวันที่มีการตกไข่ของภรรยา แล้วคัดแยกเลือกเฉพาะตัวอสุจิที่แข็งแรงสมบูรณ์ที่สุดฉีดเข้าโพรงมดลูกโดยตรง
• เด็กหลอดแก้ว (In Vitro Fertilization : IVF) เป็นการเก็บไข่ผ่านทางช่องคลอด นำมาผสมกับเชื้ออสุจิของสามีเพื่อให้ได้ตัวอ่อน จากนั้นเลี้ยงตัวอ่อนในตู้เพาะเลี้ยงจนแบ่งตัวเป็นระยะ 8 – 16 เซลล์ จากนั้นค่อยย้ายกลับเข้าไปในโพรงมดลูกต่อไป
• การฉีดอสุจิตัวที่แข็งแรงที่สุดเข้าเซลล์ไข่ (Intracytoplasmic Sperm Injection : ICSI) เรียกว่าการทำอิ๊กซี่ สำหรับคู่ที่สามีมีเชื้ออสุจิน้อยหรือตรวจไม่พบตัวอสุจิ แต่อัณฑะยังมีการผลิตอสุจิอยู่ สามารถใช้ขบวนการช่วยปฏิสนธิ โดยการใช้เข็มแก้วเล็กๆ คัดเลือกและทำการฉีดอสุจิที่แข็งแรงเพียง 1 ตัว ฉีดเข้าไปในไข่ภรรยาโดยตรง เลี้ยงจนกลายเป็นตัวอ่อน แล้วค่อยย้ายกลับเข้าไปในโพรงมดลูกต่อไป
• การเจาะเก็บอสุจิจากอัณฑะ (Tescular Epididymal Sperm Extraction : TESE) คือ การผ่าตัดชิ้นเนื้อที่อัณฑะเพียงเล็กน้อยแล้วแยกตัวอสุจิออกมา จากนั้นนำไปทำอิ๊กซี่ (ICSI) ต่อไป

2. ผู้หญิงที่เคยแท้งลูกหรือมีบุตรยาก

ผู้หญิงหรือว่าที่คุณแม่ที่เคยผ่านการแท้งลูกมาแล้วหลายครั้ง หรือเคยพยายามมีบุตรแล้วปรึกษาแพทย์หลายต่อหลายครั้ง มักเก็บความผิดหวังไว้ภายใน เมื่อเกิดอาการเหมือนคนท้องพวกเธอก็จะดีใจคิดว่าท้องไปก่อนเสมอ

3. ผู้หญิงที่ไม่เคยแต่งงานหรือกำลังจะหมดประจำเดือน

สถานการณ์แบบนี้มักเกิดกับผู้หญิงมีครอบครัวหรือมีคนรักเมื่ออายุมาก เช่นวัย 40 ขึ้นไป บางคู่มักตกลงใช้ชีวิตกับคนรักหรือสามีเลย บางคนอยู่ในวัยใกล้หมดประจำเดือนแล้วเพิ่งมีครอบครัว ทั้ง 2 ปัจจัยนี้ทำให้ผู้หญิงต้องการ เกิดความหวัง และลุ้นกับการมีลูกมาก ๆ

4. ผู้หญิงที่มีปัญหาเรื่องรังไข่

อาการท้องหลอกมักเกิดกับผู้หญิงที่มีปัญหาเรื่องรังไข่ด้วย เช่น มีประวัติเคยท้องนอกมดลูก หรือเป็นโรคอ้วน ผู้หญิงที่เอาแต่ทำงานหนักจนลืมดูแลสุขภาพตนเอง และผู้หญิงที่มีภาวะวิตกกังวลสูง ก็มีโอกาสเกิดท้องหลอกได้ง่ายค่ะ

บทความที่เกี่ยวข้อง: ท้องลม ท้องหลอก เรื่องไม่หลอกที่คุณควรรู้

ทำไมจึงท้องหลอก แล้วมีอาการเหมือนคนท้อง

อาการเหมือนคนท้อง จนกลายเป็นอาการท้องหลอก เกิดจากความเครียดจากการสร้างฮอร์โมนมากระตุ้นรังไข่  เมื่อรังไข่ถูกกระตุ้น รังไข่ก็จะสร้างฮอร์โมนอีกตัวหนึ่ง ไปกระตุ้นมดลูก ทำให้ผนังมดลูกหนาตัวและไม่มีประจำเดือน เมื่อผู้หญิงที่อยากท้องมากๆ  จนเข้าใจว่าตนเองตั้งท้องแล้ว จึงรับประทานอาหารบำรุงจนน้ำหนักขึ้น หน้าท้องใหญ่ขึ้น เกิดไขมันที่หน้าท้องมากขึ้น บางคนถึงขนาดคลำเจอก้อนตรงหน้าท้องด้วยซ้ำไป ซึ่งอุปทานได้ว่า

• เด็กดิ้น ซึ่งแท้จริงแล้ว เกิดจากการบีบตัวของลำไส้
• ปัสสาวะบ่อย เกิดจากความวิตกกังวลเรื่องการถ่ายปัสสาวะมากน้อยแค่ไหน อาการกังวลตื่นเต้น ก็ทำให้คนเราปัสสาวะบ่อย
• ผนังหน้าท้องหนาขึ้น เกิดจากไขมันที่สะสมจากการกินมากขึ้น เกิดอาการท้องอืดมากจากลมในลำไส้
• มีน้ำนมไหลนิด ๆ เกิดจากโรคของต่อมใต้สมองที่มีการสร้างฮอร์โมนบางชนิดมากเกินไป จึงมักมีน้ำนมไหลร่วมด้วย การรับประทานยานอนหลับบางชนิด ก็เป็นไปได้เช่นกัน

อาการท้องหลอกรักษาอย่างไร

• ให้กำลังใจ ปลอบประโลม รักษาทางด้านจิตใจโดยเฉพาะครอบครัวที่ต้องพูดคุยทำความเข้าใจกับผู้ป่วยเป็นพิเศษ
• สามีต้องไม่กดดันเรื่องมีลูกจนเกินไป คอยให้กำลังใจภรรยา หากเครียดมาก ๆ คุณสามีควรพาภรรยาไปหาคุณหมอเพื่อขอยาลดความเครียด

ตั้งครรภ์จริง แต่ไม่มีลูกจริง

นอกจากอาการเหมือนคนท้อง แต่ไม่ท้อง ยังมีอาการที่ตั้งท้องจริงแต่ไม่มีลูก ซึ่งเรียกว่า “ภาวะไข่ฝ่อ” (Blighted Ovum) หรือที่เรามักจะ เรียกว่า “ท้องลม” เป็นความผิดปกติของการตั้งครรภ์ชนิดหนึ่ง ที่การตั้งครรภ์ไม่สามารถดำเนินต่อไปได้จนถึงครบกำหนดคลอด มีหลายลักษณะเช่น

• เมื่อไข่กับอสุจิมีการผสมกันแล้ว มีพัฒนาการตั้งครรภ์ต่อเนื่องจนกลายเป็นทารก มีรก มีถุงน้ำคร่ำ และเมื่อครบ280 วัน มีการคลอดปกติทั่วไป แต่คุณแม่คนบางคนท้องแค่ 2 – 3 เดือน ทารกก็หลุด จนทางการแพทย์เรียกเหตุการณ์นี้ว่า “การแท้ง”
• ผู้หญิงบางคนเมื่อไข่กับอสุจิมีการผสมกันแล้ว มีพัฒนาการต่อเนื่อง ในส่วนของรกและถุงน้ำคร่ำเจริญเติบโต แต่ทารกกลับไม่เติบโตหรือไม่มีตัวเด็กเลย คุณแม่บางคนตรวจเจอทารกแต่พบว่าเด็กเล็กลงเรื่อยๆ จนเสียชีวิตค้างในถุงน้ำคร่ำ เราเรียกภาวะนี้ว่า “ภาวะไข่ฝ่อ” หรือ “ท้องลม”

บทความที่เกี่ยวข้อง: ท้องลม คืออะไร ตรวจเจอไหม จะหลุดตอนไหน?

สาเหตุของภาวะไข่ฝ่อ คือ …

1. ไข่เกิดปัญหา

เมื่อมีการผสมพันธุ์ระหว่างไข่กับอสุจิเรียบร้อยแล้ว ไข่ดันไม่เจริญเติบโต เปรียบได้กับไข่ไก่ ที่ไม่สามารถฟักออกมาเป็นตัวได้

2. ไข่และอสุจิไม่แข็งแรง

เปรียบได้กับ ของสองสิ่งที่ไม่แข็งแรงพอมาอยู่ด้วยกัน อย่างไข่ไม่แข็งแรงพอที่จะปกป้องอสุจิหรือตัวอ่อน หรือ อสุจิไม่แข็งแรงพอที่จะเจริญเติบโต จนไข่ค่อย ๆ ฝ่อลง

3. เครียดและสุขภาพไม่แข็งแรง

สมัยนี้ทั้งคุณผู้หญิงและคุณผู้ชายเอง ต่างทำงานหนัก มีสภาวะเครียด ทำให้ทั้งสองฝ่ายไม่แข็งแรงพอ เมื่อฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งอ่อนแอ ก็อาจทำให้การผสมพันธุ์ของไข่และตัวอ่อนเกิดสภาวะที่ไม่สามารถเจริญเติบโตต่อไปได้ นอกจากนี้ยังอาจเกิดจากลักษณะทางกรรมพันธุ์ที่ผิดปกติของไข่หรืออสุจิก็เป็นได้

สามีภรรยาสามารถรักษาตัวเองอย่างไร

• ฝ่ายผู้หญิงสามารถรักษาภาวะไข่ฝ่อ โดยการขูดมดลูก เอาถุงน้ำคร่ำที่ผิดปกตินี้ออกให้หมด เป็นวิธีที่ง่าย เหมือนเริ่มต้นการ เตรียมพร้อมการตั้งครรภ์ใหม่ แต่อาจจะเจ็บสักหน่อย
• รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ทั้งฝ่ายชายและฝ่ายหญิง ควรรักษาสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง รับประทานอาหารให้ครอบ 5 หมู่ เลิกสูบบุหรี่ หากขาดสารอาหารใดไปเพราะไม่มีเวลาหาอาหารที่มีประโยชน์ในแต่ละวัน แนะนำควรมีวิตามินรวมเก็บไว้รับประทาน
• ออกกำลังกายสม่ำเสมอ นอกจากจะแนะนำว่าอย่าทำงานหนักหรือหักโหมเรื่องงานมากเกินไป ควรแบ่งเวลามาออกกำลังกาย เช่น จ๊อกกิ้งตอนเช้า หรือเย็นหลังเลิกงาน เข้าฟิตเนส ถ้าไม่มีเวลาเข้าฟิตเนส แนะนำให้ซื้อเชือกมากระโดด เพื่อการฝึกคาร์ดิโอให้หัวใจแข็งแรง

ไม่ว่าจะคุณผู้หญิง ว่าที่คุณแม่ หรือคุณแม่ที่อยากมีลูกเพิ่ม หากเกิดอาการเหมือนคนท้อง แต่ไม่ท้อง อย่าเพิ่งเสียใจค่ะ หมั่นดูสุขภาพให้ไปตามกลไกของร่างกาย อย่ากดดันเรื่องมีลูกกับตัวเอง และอย่าฟังเสียงกดดันจากคนรอบข้าง อย่างไรแล้ว สุขภาพใจเราสำคัญที่สุด เพราะความเครียดนั้นคือที่มาของปัญหาสุขภาพหลายๆ อย่าง รวมถึงการตั้งครรภ์ด้วยค่ะ

บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :

วิธีทำให้ท้อง มีลูกยาก อยากมีลูก วิธีทำลูกแบบไหนชัวร์สุด

มีลูกยาก มีลูกไม่ได้ ชวนมาดู ภาพเด็กๆ ก่อนและหลังถูกอุปการะ

10 เหตุผลทำไมประจำเดือนไม่มา มีเหตุผลอะไรบ้างที่แม่ขาดประจำเดือน

ที่มา ​: huggies , si.mahidol , bangkok pattaya hospital