ฟันผุ ปวดฟัน สุขภาพของช่องปากและฟันที่ดีของลูกนั้นเป็นสิ่งสำคัญ คุณพ่อคุณแม่ทุกคนควรใส่ใจดูแลเป็นพิเศษตั้งแต่ฟันซี่แรกของลูกน้อยเกิดขึ้น เพื่อให้ลูกน้อยมีสุขภาพช่องปากที่ดี และมีรอยยิ้มที่สดใส ปัญหาของอาการฟันผุและปวดฟันบ่อย ๆ มักจะพบได้บ่อยที่สุดในเด็ก เพราะฟันผุสามารถเกิดขึ้นได้ตั้งแต่ลูกน้อยได้เริ่มมีฟันซี่แรกขึ้นมา แล้วคุณพ่อคุณแม่รู้หรือไม่ว่าสาเหตุของฟันผุยังส่งผลต่อการพัฒนาการของลูกน้อยอีกด้วย เรียกได้ว่าประเด็นนี้เป็นประเด็นที่น่าสนใจมาก ๆ บอกเลยว่าห้ามพลาด เรามาคลายข้อสงสัยไปพร้อมกับคุณ ทพ. ณัฐภัทร ภัทรพรเจริญ ในรายการ TAP Ambassador ของเราในสัปดาห์นี้กันเลยค่ะ
สาเหตุของ ฟันผุ ปวดฟัน เกิดจากอะไร
การที่ ฟันผุ ปวดฟัน เพราะกินขนมหวานหรือลูกอมมากเกินไป เป็นสิ่งที่อยู่ด้วยกันมานาน ซึ่งเคยมีงานวิจัยที่ดูการระบาดของฟันผุว่าเริ่มต้นเมื่อไหร่ ซึ่งฟันผุเริ่มต้นแพร่ระบาดมากขึ้นหลังจากที่มีการเริ่มต้นของอุตสาหกรรมน้ำตาล มีการผลิตขนม มีการผลิตลูกอมขึ้นมา หลังจากนั้นการระบาดของฟันผุก็แพร่หลายมากขึ้น เรียกได้ว่าตั้งแต่สมัยก่อนที่โลกยังไม่มีอุตสาหกรรมน้ำตาลหรือขนม คนฟันผุน้อยกว่านี้เยอะมาก
ฟันผุ ปวดฟัน มีผลต่อการพัฒนาการของลูกหรือไม่
ส่งผลเสียต่อการพัฒนาการของลูก ทั้งในส่วนของพัฒนาการทางด้านร่างกาย เช่น อาจจะทำให้มีเศษอาหารติดฟันและทำให้ลูกน้อยกินข้าวได้ไม่สะดวกหรือว่ากินข้าวได้น้อยลงหรือกินไม่ได้เลย ซึ่งจะส่งผลเสียทำให้ลูกน้อยขาดสารอาหารแล้วก็สุขภาพไม่ดีร่างกายไม่แข็งแรง ซึ่งส่งผลต่อสุขภาพร่างกาย ต่อมาจะเป็นในส่วนของอาการทางด้านจิตใจ เช่นเวลาที่ลูกเกิดปวดฟันขึ้นมาเขาก็จะร้องไห้งอแง ทุกข์ทรมาน ดังนั้นจึงส่งผลต่อจิตใจและอารมณ์ของลูก และส่วนข้อที่สามนั้นจะมีผลต่อการพัฒนาการสมอง คุณพ่อคุณแม่ทุกคนล้วนอยากให้ลูกของตัวเองฉลาด ซึ่งเวลาปวดฟันเด็กจะร้องไห้ งอแง และเวลาปวดฟันแต่ละครั้งจะปวดฟันกันเป็นเวลานาน อาจจะเป็นรายชั่วโมง หรืออาจเป็นวันกันเลยทีเดียว ซึ่งถ้าเกิดปวดฟันระยะเวลานาน ๆ ร่างกายจะหลั่งฮอร์โมนออกมาชนิดหนึ่ง ซึ่งจะทำให้การพัฒนาการสมองผิดปกติได้
เด็กสามารถฟันผุได้ตั้งแต่กี่ขวบ ?
สามารถฟันผุได้ตั้งแต่ฟันซี่แรกขึ้นเลย ซึ่งคำถามเด็กสามารถฟันผุได้ตั้งแต่กี่ขวบ ? มันก็จะเป็นคำถามสุดฮิตที่ไปเชื่อมกับอีกคำถามนึงที่ว่า สามารถเริ่มแปรงฟันให้ลูกได้เมื่อไหร่ ? ซึ่งคำตอบก็คือว่าสามารถเริ่มแปรงฟันได้ตั้งแต่วันแรกฟันขึ้นเช่นเดียวกัน การดูแลสุขภาพช่องปากสามารถเริ่มได้ตั้งแต่ตอนยังไม่มีฟันได้เลยสามารถเอาผ้าชุบน้ำสะอาดหรือน้ำต้มสุก ทำความสะอาดเช็ดคราบนมในปากลูกได้เช้าเย็น และถ้าถามว่าสามารถพาลูกไปหาหมอฟันได้ตั้งแต่อายุเท่าไหร่นั้น คุณพ่อคุณแม่สามารถพาลูกไปหาหมอได้ตั้งแต่ฟันซี่แรกขึ้นได้เลย ไม่จำเป็นที่จะต้องให้ลูกมีอาการฟันผุก่อน เพียงแค่ถ้าฟันซี่แรกขึ้น ก็สามารถพาลูกน้อยไปหาหมอก่อนได้ เพื่อที่คุณพ่อคุณแม่จะได้รับคำแนะนำการดูแลฟันที่ถูกต้องกับคุณหมอ
บทความที่เกี่ยวข้อง : ปวดฟันกลางดึก ทำยังไงดี? วิธีแก้อาการปวดฟันตอนกลางคืน
กินนมแม่จะมีโอกาสเป็นโรคเหงือกและฟันผุหรือไม่
นมแม่มีงานวิจัยที่บอกว่ามีสารที่ช่วยยับยั้งการฟันผุ แต่ว่านมแม่มีน้ำตาลเป็นส่วนผสมอยู่ดี ซึ่งน้ำตาลนี้ก็อาจจะทำให้มีโอกาสเกิดฟันผุได้ และในส่วนของเรื่องเหงือกอาจจะเกิดจากการที่ทำความสะอาดไม่หมดอาจจะมีคราบนมติดหลงเหลืออยู่ ก็อาจจะทำให้เป็นโรคเหงือกได้ เพราะฉะนั้นหลังจากที่กินนมแม่เสร็จแล้วก็จะต้องแปรงฟันให้สะอาด เพราะฟันผุจะมีโอกาสเกิดขึ้นได้ตั้งซี่แรก
วิธีสังเกตอาการฟันผุของลูกน้อย
คุณพ่อคุณแม่สามารถสังเกตการมองเห็นฟันผุของลูกได้ตั้งแต่เนิ่น ๆ ได้เลยเพื่อที่จะจะได้ไปรักษาได้ทันท่วงทีก่อนที่มันจะลุกลามไปเยอะ ซึ่งเบื้องต้นในการดูฟันผุของลูกน้อยอาจจะเริ่มสังเกตที่สีก่อนเลย แต่การจะดูฟันของลูกน้อยอาจจะค่อนข้างยากดังนั้นทางคุณพ่อคุณแม่จะต้องมีอุปกรณ์ 2 ชิ้น อย่างแรกคือมีไฟฉาย และอย่างที่สองคือกระจก ก็คือให้ส่องดูกับลูกน้อย หรือจะชวนลูกเล่นเกมส์หาฟันผุกันนะ จากนั้นก็มองในปาก ส่องไฟฉายแล้วก็ให้ลูกดูไปด้วย ส่วนวิธีดูว่าฟันเริ่มผุหรือไม่นั้นดูง่าย ๆ ก็คือดูสีก่อนเลย ซึ่งสีฟันผุก็จะมี 3 สีด้วยกัน คือมีสีขาว สีน้ำตาล แล้วก็สีดำ ในส่วนของระยะเริ่มต้นแรก ๆ ก็จะเป็นสีขาวขุ่นก่อน แล้วก็ต่อมาก็จะเป็นสีน้ำตาลอ่อน ๆ จากนั้นก็เป็นสีน้ำตาลเข้มขึ้น แล้วก็กลายเป็นสีดำ ดังนั้นคุณพ่อคุณแม่จะต้องมีวิธีหลอกล่อในการที่จะสังเกตว่าฟันของลูกผุหรือไม่
การเลือกใช้แปรงสีฟัน
ควรเลือกแปรงสีฟันที่ไม่นุ่มไปและไม่แข็งไป เพราะว่าแปรงสีฟันถ้านุ่มไปมันจะไม่มีแรงพอที่จะไปปัดกวาดเศษอาหารออก แต่ถ้าเกิดแข็งไปเวลาที่แนบกับตัวฟันมันจะแข็งจนไม่สามารถแนบกับตัวฟันได้ และไม่สามารถซอกซอนไปทำความสะอาดตามจุดเล็ก ๆ ไม่ได้ แล้วก็ถ้าเป็นไปได้อยากให้ขนแปรงมีความสปริงตัวด้วย เช่นเวลาที่กวาดเศษอาหารภายในช่องปากจะได้กวาดสปริงออกไปได้ และควรเปลี่ยนแปรงสีฟันทุก ๆ 3 เดือน เนื่องจากแปรงสีฟันถือเป็นอุปกรณ์สำคัญในการทำความสะอาดช่องปาก การใช้แปรงสีฟันที่ไม่มีคุณภาพ นอกจากจะทำให้ไม่มีประสิทธิภาพในการทำความสะอาดช่องปากแล้ว ยังทำให้มีผลกระทบต่อสุขภาพช่องปากอีกด้วย
บทความเพิ่มเติม : วิธีแปรงฟันลูกเมื่อลูกปฏิเสธ ลูกไม่ชอบแปรงฟัน แม่ต้องทำยังไง
กลืนยาสีฟันเป็นอันตรายไหม ?
การกลืนยาสีฟันนั้นจะเป็นอันตรายหรือไม่นั้นขึ้นอยู่กับปริมาณ ว่าปริมาณที่กลืนเข้าไปมากน้อยแค่ไหน อย่างเช่น ยาสีฟันฟลูออไรด์ 1000 ppm แนะนำว่าให้บีบตามช่วงอายุ เช่น 0-3 ปีบีบเท่าเมล็ดข้าวสาร ถ้า 3-6 ขวบ บีบเท่าเมล็ดถั่วเขียว หรือถ้าเกิดว่าอายุมากกว่า 6 ขวบขึ้นไปก็บีบเท่าความยาวของขนแปรง ซึ่งถ้าเกิดลูกน้อยกินเข้าไปไม่ได้เยอะมาก ก็อาจจะยังไม่ถึงจุดที่เป็นอันตราย แต่ถ้ากินทั้งหลอดหมดเลยก็ทำให้มีผลฟลูออไรด์เหล่านั้นเยอะเกินไปทำให้ไปสะสมในร่างกายได้ ซึ่งในอนาคตตอนที่ฟันแท้ขึ้นก็อาจจะทำให้เป็นฟันด่างได้ ทางที่ดีคุณพ่อคุณแม่ควรประกบเวลาที่ลูกน้อยแปรงฟันจะดีที่สุด เนื่องจากเด็กยังเล็กอยู่เขาอาจจะยังไม่สามารถแยกแยะได้ว่าอันไหนกินได้หรือกินไม่ได้ ซึ่งลูกอาจจะคิดว่ายาสีฟันนั้นคือขนมหวาน ช่วงแรก ๆ คุณพ่อคุณแม่อาจจะต้องตามประกบลูก แต่ถ้าหากว่าเขาเริ่มโตขึ้นจนเขาสามารถเรียนรู้ด้วยตัวได้ คุณพ่อคุณแม่จึงค่อยปล่อยให้ลูกได้แปรงฟันเองลำพัง
การพัฒนาการที่ดีสมวัย เริ่มต้นจากฟันซี่แรก ดังนั้นแล้ว หากลูกน้อยมีฟันผุก็จะส่งผลทางพัฒนาการทางด้านร่างกาย จิตใจ รวมไปถึงสมองด้วย เพราะฉะนั้นคุณพ่อคุณแม่ควรดูแลในเรื่องของการทำความสะอาดของลูกน้อยเป็นประจำอยู่เสมอ ไม่ว่าจะเป็นในเรื่องการแปรงฟันให้ครบทุกซี่และแปรงให้ถูกวิธี และพาลูกน้อยไปพบคุณหมอฟันทุก ๆ 6 เดือน และใช้อุปกรณ์ในการแปรงฟันที่มีคุณภาพดีเพียงพอไม่ว่าจะเป็นแปรงสีฟันหรือยาสีฟัน
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :
เด็กปวดฟัน ทำอย่างไรดี? 9 เคล็ดลับบรรเทาอาการปวดฟันของลูกน้อย
วิธีป้องกันฟันน้ำนมผุ ทารกฟันผุง่าย ไม่อยากให้ลูกฟันผุ ต้องทำอย่างไร ทำไมทารกถึงฟันน้ำนมผุได้ง่าย?
เด็กต้องแปรงฟันตั้งแต่อายุเท่าไหร่ วิธีแปรงฟันให้ลูก เสริมรอยยิ้มสดใสให้ลูกน้อย
ที่มา : โดย ทพ. ณัฐภัทร ภัทรพรเจริญ เจ้าของเพจ หมอฟันแฟมิลี่