ท่อน้ำนมอุดตัน นมเป็นก้อน ทำอย่างไรดี เป็นคำถามที่คุณแม่ให้นมต่างก็สงสัย และพยายามหาวิธีต่าง ๆ มาเพื่อที่จะบรรเทาอาการท่อน้ำนมอุดตัน เพราะอาการท่อน้ำนมอุดตันนี้ เป็นอาการที่ทำให้คุณแม่ให้นมทรมานไม่ใช่เล่นเลยทีเดียว แต่ก่อนอื่นเรามาทำความเข้าใจกันก่อนว่า ท่อน้ำนมอุดตัน คืออะไร?
ท่อน้ำนมอุดตัน คืออะไร?
เต้านมเป็นก้อนอาการท่อน้ำนมอุดตันเป็นอาการที่ให้นมลูกแล้วเจ็บเต้านม โดยที่เต้านมของคุณแม่ นมเป็นก้อน จะมีลักษณะเป็นก้อนไตแข็ง ๆ ที่บริเวณใดบริเวณหนึ่งของเต้านม โดยไม่ได้เป็นทั้งเต้า เมื่อกดลงไปอาจจะรู้สึกเจ็บ และอาจมีอาการบวมแดงร่วมอยู่ด้วย อาจมีอาการลักษณะหัวนม และลานนมผิดรูป บางครั้งอาจมีเส้นเลือดที่ผิวหนังของเต้านมปูด และอาจพบจุดสีขาวที่บริเวณหัวนม (White dot) หากคุณแม่มีอาการตามที่กล่าวมานี้ นั่นก็คืออาการท่อน้ำนมอุดตันนั่นเอง
สาเหตุที่ทำให้ท่อน้ำนมอุดตัน
สาเหตุที่ทำให้ท่อน้ำนมอุดตันนั้น เต้านมเป็นก้อนแข็งเกิดขึ้นเพราะน้ำนมบริเวณนั้นข้นมาก จนทำให้ไหลไม่สะดวก และอุดตันอยู่ในท่อน้ำนม และน้ำนมส่วนที่เหนือจุดที่อุดตันขึ้นไป จะคั่งจนเกิดเป็นก้อนไตแข็ง ๆ ซึ่งอาการต่าง ๆ นี้ อาจมีสาเหตุมาจาก
- ลูกดูดนมไม่เกลี้ยงเต้า อาจเกิดจากการที่คุณแม่ไม่ได้ให้ลูกดูดนมแม่บ่อย หรือจำกัดเวลาในการดูดนมของลูก
- ระบายน้ำนมออกจากเต้าไม่หมด
- มีปริมาณน้ำนมมากเกินไป และไม่ได้ระบายน้ำนมออก หรือระบายออกไม่สมดุลกับปริมาณน้ำนมที่ผลิต
- เป็นผลมาจากแรงกดทับที่เต้านม อาจเกิดจากการสวมเสื้อชั้นในที่คับเกินไป
- กินอาหารที่มีไขมันมาก หรือกินอาหารที่มีความมันมากจนเกินไป
- เกิดจากความเครียดของคุณแม่
- เต้านมใหญ่ หย่อนยาน ทำให้ส่วนล่างระบายน้ำนมออกไม่ได้ดี
บทความที่เกี่ยวข้อง : วิธีนวดกระตุ้นน้ำนม ไม่พอด้วยวิธีนี้ เทคนิคนวดเต้าสยบปัญหาท่อน้ำนมอุดตัน
ท่อน้ำนมอุดตัน นมเป็นก้อน ทำอย่างไร
เรามาดูกันว่า วิธีแก้หัวนมตัน วิธีที่จะบรรเทาอาการท่อน้ำนมอุดตันนั้น เบื้องต้นทำได้อย่างไรบ้าง
- ประคบเต้านมด้วยผ้าอุ่น ๆ ประมาณ 3 – 5 นาที ก่อนให้นมลูก
- ให้ลูกดูดนมจากเต้าที่มีปัญหาก่อน เพื่อให้น้ำนมระบายออกจากท่อน้ำนมมากขึ้น
- ให้ลูกดูดนมในท่าที่ต่างกันในแต่ละมื้อ เพื่อให้น้ำนมระบายได้ดีขึ้น
- ให้ลูกดูดนมบ่อย ๆ ทุก ๆ 2 ชั่วโมง หรือเร็วกว่านั้น และให้ดูดนานอย่างน้อยข้างละ 15 – 20 นาที โดยหลังจากที่ลูกดูดนมเสร็จ ให้บีบน้ำนมออกเพื่อระบายน้ำนมเพิ่ม จะช่วยให้หายเร็วขึ้น
- พักผ่อนให้เพียงพอ เพราะการพักผ่อนจะทำให้อาการท่อน้ำนมอุดตันทุเลาลงได้
- กินอาหารที่มีคุณประโยชน์ และดื่มน้ำสะอาดมาก ๆ
- เลือกใส่เสื้อชั้นในที่มีขนาดพอดี และขอบไม่กดทับเต้านม
- หากอาการไม่ดีขึ้น หรือรู้สึกปวดมากกว่าเดิม ควรรีบไปพบคุณหมอ
นวดกระตุ้นน้ำนม สิ่งสำคัญที่ควรรู้
การให้ลูกดูดนมออก หรือ การบีบน้ำนมออกบ่อยจากเต้า เป็นหลักการสำคัญในการจะเพิ่ม การสร้างน้ำนม สำหรับการนวดเต้านม เป็นหนึ่งในขบวนการเสริมในกรณีเต้านม ส่งผลต่อการกระตุ้นให้น้ำนม มีทางเดินออก และ ความรู้สึกผ่อนคลาย จะมีผลให้น้ำนมไหลดี
การนวดเต้านมเพื่อบรรเทาอาการปวด จากท่อน้ำนมอุดตัน และ เพื่อทำให้น้ำนมไหลสะดวกมากขึ้น คุณแม่สามารถนำวิธีการที่แนะนำ ไปทดลองใช้ได้นะคะ ที่สำคัญการดูดกระตุ้น ของลูกน้อยยังเป็นสิ่งสำคัญ ควรทำควบคู่กันไปนะคะ ทั้งนวดเต้า และ ให้เจ้าตัวน้อยดูดนมด้วย
รักษาท่อน้ำนมอุดตัน
ท่อน้ำนมอุดตัน หากรักษาไม่ถูกวิธีอาจทำให้เกิดเต้านมอักเสบได้ ดังนั้นเมื่อตรวจพบว่าเกิดภาวะท่อน้ำนมอุดตัน สามารถรักษาได้หลายวิธี เช่น การให้ลูกดูดบ่อย ๆ ดูดสม่ำเสมอ และดูดถูกวิธี คือการรักษาที่ดีที่สุด นอกจากนั้นคือการประคบร้อน นวดคลึงเบา ๆ การใช้ยาเพื่อลดการจับตัวของไขมันในน้ำนม แต่หากรักษาแล้วยังไม่ได้ผลสามารถใช้อัลตราซาวนด์ในการรักษาได้
1. อัลตราซาวนด์ (Ultrasound Therapy)
ลดอาการปวดและสร้างความร้อนระดับลึก เพื่อกระตุ้นให้เกิดการไหลเวียนของโลหิต หรือ รักษาด้วย Deep heat โดยการทำอัลตราซาวนด์เปิดท่อน้ำนม เป็นการใช้คลื่นเหนือเสียงลงไปในระดับเซลล์ ซึ่งทำให้เกิดการสั่นสะเทือน ส่งผลให้เกิดความร้อนลึกแล้วหลอดเลือดขยายตัว และทำให้การไหลเวียนของเลือดดีขึ้น
บทความที่เกี่ยวข้อง : เทคนิคนวดเต้าก่อนคลอด เตรียมพร้อมก่อนให้นมแม่
2. นวดคลึง (Deep Tissue Massage)
การนวดประคบอุ่นและการเปิดท่อน้ำนม เป็นการนวดตามแนวท่อน้ำนมด้วยเทคนิคพิเศษเพื่อเปิดทางน้ำนมเดินสะดวกขึ้น รวมถึงการประคบเต้านมนั้นจะส่งผลให้หลอดเลือดบริเวณเต้านมขยายตัวและเพิ่มการไหลของน้ำนม นวดคลึงบริเวณหัวนม ลานนม เต้านม และก้อนบริเวณอุดตันท่อน้ำนม
3. รับประทานอาหารที่กระตุ้นการสร้างน้ำนม
การรับประทานอาหาร ของทอด ของมัน เช่น ขนมเค้ก ข้าวขาหมู กล้วยแขก ดื่มน้ำเย็น ของเย็น ๆ จะทำให้น้ำนมข้น และแข็งได้ง่าย หากคุณแม่ลองปรับวิธีการกิน ด้วยการเลือกอาหารที่ให้ประโยชน์แก่การสร้างน้ำนม อาทิ
- หัวปลี : แกงเลียงหัวปลี ยำหัวปลีกุ้งสด ทอดมันหัวปลี
- ขิง : ยำปลาทูใส่ขิง ปลีผัดขิง ไก่ผัดขิง มันต้มน้ำขิง โจ๊กใส่ขิง
- ใบกะเพรา : ใส่แกงเลียง ผัดกะเพรา
- กุยช่าย : ผัดดอกกุยช่ายกับเนื้อสัตว์ หรือกินใบสดแกล้มกับอาหาร
- ใบแมงลัก : ใส่แกงเลียง แกงป่า กินสดแกล้มกับขนมจีน
- มะละกอ : กินสุก หรือแกงส้ม
- ฟักทอง : นึ่ง แกงบวด ผัดใส่ไข่ ใส่ไข่เจียว แกงเลียง
ท่อน้ำนมอุดตัน ให้นมลูกต่อได้ไหม เชื่อว่าคุณแม่หลายคนยังคงกังวลกับคำถามนี้อยู่ แต่เชื่อได้เลยค่ะ ว่าไม่ต้องเป็นห่วง เพราะสำหรับการเกิดอาการท่อน้ำนมอุดตัน คุณแม่ยังสามารถให้ลูกดื่มนมจากเต้าได้ เพราะการป้อนนมลูกแบบนี้ ยังคงเป็นอีกหนึ่งวิธีที่คุณแม่สามารถแก้ปัญหาท่อน้ำนมให้หายอุดตันเร็วขึ้น นอกจากนั้นแล้ว คุณแม่ยังสามารถแก้ปัญหาท่อน้ำนมอุดตันโดยใช้วิธีการนวดเต้า ซึ่งคุณสามารถติดตามอ่านจาก เทคนิคนวดเต้าสยบปัญหาท่อน้ำนมอุดตัน ได้เลยค่ะ!
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :
แผ่นป้องกันหัวนม คืออะไร ควรใช้หรือไม่ระหว่างให้นมลูก?
กลไกการดูดนมของลูก ที่จะทำให้คุณเข้าใจ ว่าทำไมลูกต้องดูดถึงลานนม
ไวท์ดอท เรื่องที่ทำแม่ให้นมต้องนอนร้องไห้ เช็คหัวนมด่วน มีจุดขาวไหม
ที่มา : babycenter, thaibreastfeeding, khonkaenram