คุณรู้หรือไม่ว่า โรค ผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง (Atopic Dermatitis) สามารถเกิดได้กับเด็กเล็ก ตั้งแต่แรกเกิด ซึ่งถ้าไม่ได้รับการดูแลรักษาที่ถูกวิธีตั้งแต่เนิ่น ๆ ก็จะส่งผลให้เกิดอาการเรื้อรัง และไม่สามารถทำให้หายขาดได้ โดยอาการที่สังเกตได้หลัก ๆ คือ มีอาการคันมาก และคันอย่างต่อเนื่อง มีผิวหนังแห้งอักเสบ และมักจะเกิดผื่นดังกล่าวเป็นระยะ ๆ
เรามาดูกันว่า ผื่นภูมิแพ้ผิวหนังมีสาเหตุมาจากอะไร มีอาการแบบไหน และเราจะสามารถดูแลรักษาอย่างไร หรือป้องกันได้ด้วยวิธีไหนบ้าง
ผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง เกิดจากอะไร?
โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง หรือ Atopic Dermatitis เป็นลักษณะของโรคผิวหนังอักเสบ ซึ่งผลสำรวจพบว่าร้อยละ 50 มักจะพบโรคนี้ในเด็กเล็ก และมักมีอาการให้เห็นตั้งแต่ขวบปีแรก ถึงร้อยละ 85 และมีจำนวนไม่น้อยที่จะมีอาการเรื้อรังต่อจนเป็นผู้ใหญ่ ถึง 20% และเราสามารถแยกสาเหตุ หรือปัจจัยที่ทำให้เกิดโรคนี้ ได้ 2 แบบ คือ
- ปัจจัยภายใน (Intrinsic factor) : เป็นสาเหตุจากพันธุกรรม คือพ่อหรือแม่ หรือคนในครอบครัว เคยมีประวัติเป็นโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนังมาก่อน แม้ว่าจะรักษาหายแล้วก็ตาม ซึ่งเกิดจากความผิดปกติของเซลล์ผิวหนัง หรือยีนที่สร้างความชุ่มชื้นให้กับผิว รวมถึงความผิดปกติของภูมิคุ้มกัน
- ปัจจัยภายนอก (Extrinsic factor) : เป็นสาเหตุจากสิ่งแวดล้อมรอบด้าน เช่น สารที่ก่อให้เกิดภูมิแพ้ในอากาศ เชื้อจุลชีพ สารก่อการระคายเคืองต่าง ๆ
อาการของโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง ?
คุณพ่อคุณแม่ หรือผู้ปกครองเด็ก สามารถสังเกตอาการเบื้องต้นของโรคนี้ได้ตามบริเวณผิวหนังของเด็ก โดยจะมีลักษณะ เป็นผื่นแดงคัน ผื่นขึ้นเป็นแผ่นหนา ผิวลอก ผิวแห้งแตกเป็นขุย มีอาการคันมาก และมีการกระจายตามตัว โดยมากเรามักจะพบได้ตามบริเวณแก้ม สำหรับเด็กเล็ก รวมถึงบริเวณข้อพับแขน และขา ถ้าเกามาก ๆ อาจทำให้เกิดการติดเชื้อ มีน้ำเหลืองเกาะติดบนแผลได้
แต่หากโรคนี้ถูกทิ้งเอาไว้ ปล่อยปละละเลย หรือดูแลรักษาไม่ถูกวิธี ก็จะกลายเป็นโรคผิวหนังอื่น ๆ อีกหลาย ๆ โรคได้เมื่อโตขึ้น
บทความอื่นที่น่าสนใจ : ภูมิแพ้อากาศ โรคภูมิแพ้อากาศเป็นอย่างไร ภูมิแพ้อากาศเกิดขึ้นจากสาเหตุอะไร
การตรวจวินิจฉัยโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง
หากคุณพ่อคุณแม่สงสัยว่า ลูกของคุณมีอาการของโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง แนะนำให้ปรึกษากุมารแพทย์เฉพาะทางโรคภูมิแพ้ หรือ โรคผิวหนัง เพื่อทำการรักษา และพิจรณาการตรวจหาสาเหตุของอาการแพ้ที่เกิดขึ้นว่ามีสาเหตุมาจากตัวกระตุ้นทางด้านใด โดยปัจจุบัน เราสามารถตรวจสอบได้ด้วยกัน 3 วิธี ดังนี้
- การทดสอบทางผิวหนัง เช่น Skin Prick Test หรือ Patch Test
- การเจาะเลือดตรวจ Specific IgE จากสารก่อภูมิแพ้ชนิดต่าง ๆ
- การทดสอบอาการแพ้จากอาหาร โดยทดสอบจากการทานอาหารแต่ละชนิด เพื่อสังเกตอาการ (Oral Challenge)
การรักษาและป้องกันผื่นภูมิแพ้ผิวหนังในเด็ก
เมื่อทำการตรวจสอบวินิจฉัยโรคที่เกิดขึ้นแล้ว ขั้นตอนของการรักษาที่ตรงจุด ก็จะมีประสิทธิภาพ และรวดเร็วมากยิ่งขึ้น เพื่อไม่ให้เกิดอาการเรื้อรังตามมา โดยการป้องกันและรักษาสามารถทำได้ดังนี้
-
ให้กินนมแม่อย่างต่อเนื่อง
เนื่องจากนมแม่ ได้รับการยอมรับว่า เป็นน้ำนมที่มีสารอาหารต่าง ๆ และสามารถช่วยสร้างภูมิคุ้มกันหลากหลายชนิดให้กับทารกได้เป็นอย่างดี การให้ทานนมแม่เพียงอย่างเดียวนาน 6 เดือน จากงานวิจัยพบว่าสามารถป้องกันการเกิดโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนังได้ แต่ทั้งนี้ หากพบว่าเด็กเป็นผื่นแพ้ผิวหนังร่วมกับมีการแพ้อาหารบางชนิด คุณแม่ผู้ให้นมก็จำเป็นต้องงดอาหารชนิดดังกล่าวด้วย
-
หลีกเลี่ยงปัจจัยที่เป็นตัวกระตุ้นอาการแพ้
เมื่อทำการวินิจฉัย และพบสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการแพ้ เช่น พบว่ามีการแพ้อาหาร แพ้ไรฝุ่น แพ้สัตว์เลียง ก็ควรหลีกเลี่ยงสิ่งที่แพ้ เพื่อให้ไม่เกิดการกระตุ้นผื่นภูมิแพ้ผิวหนังกำเริบ
การดูแลความสะอาดเป็นสิ่งที่จำเป็นอย่างมาก ควรอาบน้ำให้ถูกวิธี เลือกใช้สบู่ที่เหมาะสม ทาโลชั่นบำรุงผิวเพิ่มความชุ่มชื้นหลังอาบน้ำ ไม่อาบน้ำอุ่น หรืออาบน้ำบ่อยจนเกินไป เพราะจะทำให้ผิวแห้งได้ สวมใส่เสื้อผ้าที่เหมาะสมกับสภาพอากาศ สะอาด ไม่อับชื้น ระบายความร้อนได้
การใช้ยาทากลุ่มที่ช่วยลดอาการอักเสบของผิวหนัง ยารับประทานแก้แพ้ชนิดง่วงเพื่อบรรเทาอาการคัน ซึ่งควรอยู่ในการดูแลของแพทย์เป็นหลัก แต่ถ้าหากมีผื่นขึ้นมาก คุณหมออาจแนะนำให้ใช้ผ้าชุบน้ำเกลือ แล้วนำมาพันตามบริเวณที่เป็นผื่น (Wet Wrap Therapy) ชั่วคราวเพื่อช่วยทำให้อาการผื่นทุเลาลง
เราสามารถป้องกันการเกิดผื่นคัน และลดความรุนแรงของผื่นภูมิแพ้ได้ ด้วยการปรับสภาพแวดล้อมให้เหมาะสม หลีกเลี่ยงอากาศร้อนจัดหรือหนาวจัด รวมถึงการใช้ครีมบำรุงผิวที่เหมาะสมกับผิวของทารกเพื่อเพิ่มความชุ่มชื้นเป็นประจำ เพราะจากผลการศึกษาพบว่า อาจสามารถช่วยลดการเกิดโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนังได้ค่ะ
หากคุณพ่อคุณแม่สังเกตเห็นว่าผิวของลูกเกิดผื่นแดงตามตัว เป็น ๆ หาย ๆ และเกิดอาการคันอย่างต่อเนื่อง อย่างนิ่งนอนใจไปนะคะ ควรรีบพาไปพบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อตรวจหาสาเหตุ และรักษาได้อย่างทันท่วงที เพื่อไม่ให้เกิดผลกระทบระยะยาวต่อตัวเด็ก นะคะ
ดร.วราลี ผดุงพรรค กุมารแพทย์ภูมิแพ้
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :
เจลอาบน้ำ สำหรับเด็ก ควรเลือกซื้ออย่างไร สบู่แบบไหนเหมาะกับลูกน้อย?
เช็กด่วน! ลูกมีอาการผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง ผิวแห้งแดง ผิวลอกเป็นขุย หรือไม่ ลูกเป็นผื่น ตามตัวเป็น ๆ หาย ๆ ป้องกันได้นะแม่
ผื่นแพ้ที่ก้นลูก แก้ไขให้ถูกลูกมีพัฒนาการดี
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!
