แพ้มด อันตรายถึงชีวิต สังเกตอาการยังไงดี ถึงจะรู้ว่าลูกแพ้มด

หลังจากถูกมดกัด หากมีผื่นขึ้นหนาๆ นูนๆ ขึ้น ลามไปทั่วตัว ปากบวม ตาแดง เปลือกตาบวม บ่นแน่นหน้าอก หายใจไม่ออก เรียกว่า ภาวะ แพ้มด อย่างรุนแรง อาจถึงตายได้

พอดี อายุ 12 ปี ไปบวชสามเณรภาคฤดูร้อน ที่วัดแห่งหนึ่งในกทม. ขณะกำลังกวาดลานวัดช่วงเช้า ก็โดนมด 1 ตัวกัดที่ขา หลังจากถูกกัด 15 นาที มีผื่นขึ้นหนา ๆ นูน ๆ ขึ้น เริ่มจากบริเวณที่โดนกัด ลามไปจนเป็นทั่วทั้งตัว ปากบวม ตาแดง เปลือกตาบวม บ่นแน่นหน้าอก หายใจไม่ออก จนต้องถูกนำส่งโรงพยาบาลโดยด่วน จากอาการทั้งหมด คุณหมอวินิจฉัยว่าสามเณรพอดี มีภาวะแพ้มดอย่างรุนแรง ซึ่งหากมารับการรักษาช้าอาจมีอันตรายถึงแก่ชีวิตได้ จึงรีบให้การรักษาและรับตัวไว้ในโรงพยาบาล

เคยทราบไหมคะ ว่าเจ้ามดตัวเล็ก ๆ สามารถกัดคน แล้วเกิดอาการรุนแรงจนถึงแก่ชีวิตได้ ไม่ว่าเด็กหรือผู้ใหญ่ หากแพ้สารก่อภูมิแพ้ที่อยู่ในมดนั้นอย่างรุนแรง เรามาทำความเข้าใจเรื่องนี้กันนะคะ

บทความที่น่าสนใจอื่น ๆ : แพ้เหงื่อ มีอาการอย่างไร คนท้องแพ้เหงื่อ จะเป็นอันตรายหรือไม่

แพ้มด อันตรายถึงชีวิต เพราะเหตุใดจึงเกิดอาการแพ้มดได้?

การแพ้มด หรือแมลงอื่น ๆ เกิดจากปฏิกิริยาของร่างกายที่มีต่อน้ำพิษของแมลงซึ่งประกอบด้วยสารก่อภูมิแพ้จำพวกโปรตีนที่มีคุณสมบัติเป็นเอนไซม์ ทำเกิดปฏิกิริยาอาการต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นอาการปวด บวม แดง ร้อน เฉพาะที่ หรืออาการของระบบต่าง ๆ ทั่วร่างกายได้ อาการเหล่านี้ไม่ได้เกิดกับทุกคนที่โดนมดกัด ซึ่งส่วนมากมักเป็นแค่ตุ่มนูน บวม แดง และคันตรงบริเวณที่โดนกัด เท่านั้น จะเป็นเฉพาะบางคนที่แพ้ค่ะ

อาการอย่างไรจึงจะบ่งบอกว่าแพ้มดอย่างรุนแรง?

หากแพ้มดอย่างรุนแรง หลังจากถูกมดกัดก็จะแสดงอาการต่าง ๆ อย่างรวดเร็วโดยเฉียบพลัน ภายใน 1-4 ชั่วโมงหลังโดนกัด จะมีอาการปวด บวม แดง ร้อน ในบริเวณนั้นร่วมกับเกิดปฏิกิริยาของอาการแพ้ทั่วร่างกาย เช่น

อาการของระบบหัวใจและหลอดเลือดได้แก่ เวียนศีรษะ หน้ามืด เป็นลม ความดันโลหิตต่ำ ช็อก

อาการของระบบทางเดินอาหาร ได้แก่ แน่นท้อง คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง ถ่ายเหลว

อาการระบบทางเดินหายใจ ได้แก่ คัดจมูก น้ำมูกไหล จาม หายใจเสียงดัง แน่นหน้าอก หายใจลำบาก

อาการของระบบผิวหนัง ได้แก่ ผื่นลมพิษ หนังตาบวม ปากบวม

โดยมีอาการในระบบต่าง ๆ เหล่านี้ อย่างน้อย 2 ระบบขึ้นไป หรือหากเคยมีประวัติแพ้มดอย่างรุนแรงมาก่อน แล้วมีอาการเพียงแค่ความดันโลหิตต่ำอย่างเดียวหลังจากโดนมดกัด ก็จะได้รับการวินิจฉัยจากคุณหมอว่ามีภาวะแพ้รุนแรงได้

บทความที่น่าสนใจอื่น ๆ : ลูก แพ้นมวัว ดูแลอย่างไร ไม่ขาดสารอาหารสำคัญ

มดทุกชนิดเป็นสาเหตุของภาวะ แพ้มด รุนแรงหรือไม่?

ไม่ใช่มดทุกชนิดที่เป็นสาเหตุทำให้เกิดภาวะแพ้มดรุนแรงค่ะ มีรายงานมดเพียงบางสายพันธุ์เท่านั้น ที่กัดคนแล้วเกิดอาการนี้ ซึ่งมีความแตกต่างกันระหว่างสายพันธุ์ของมดในแต่ละท้องถิ่น แต่ละประเทศ จากรายงานการศึกษาผู้ป่วยที่มีภาวะแพ้มดอย่างรุนแรงพบว่า มดที่เป็นสาเหตุทำให้เกิดอาการมากที่สุด คือ มดคันไฟสายพันธุ์ต่างประเทศ ส่วนมดที่ทำให้เกิดอาการแพ้อย่างรุนแรงในประเทศไทย ที่พบบ่อยที่สุดคือมดคันไฟไทย และมดตะนอยอกส้ม ซึ่งพบได้ทั้งในกรุงเทพมหานครและต่างจังหวัด บริเวณที่เป็นสวน หรือมีต้นไม้เยอะ ๆ

หากถูกมดกัดแล้วมีอาการแพ้รุนแรงควรทำอย่างไร?

หากถูกมดกัด แล้วมีอาการของภาวะแพ้รุนแรง ก็ควรรีบไปโรงพยาบาลโดยทันทีค่ะ หากเคยมีประวัติอาการของภาวะแพ้มดรุนแรงมาก่อน คุณหมอก็จะให้ยาฉีดฉุกเฉินเพื่อช่วยชีวิต ชื่อว่า Adrenaline ติดตัวไว้ หากมีก็ควรฉีดยาดังกล่าวทันที แล้วรีบไปโรงพยาบาลนะคะ

คุณหมอจะรักษาภาวะแพ้มดอย่างรุนแรงอย่างไร?

นอกจากการรักษาภาวะแพ้รุนแรงด้วยการฉีดยา Adrenaline แล้ว ระหว่างที่เข้ารับการรักษาตัวในโรงพยาบาลคุณหมอจะให้ยาชนิดอื่น ๆ เช่นยาแก้แพ้ และยาต้านการอักเสบเพรดนิโซโลน และทำการทดสอบว่าภาวะแพ้รุนแรงที่เกิดขึ้นมีสาเหตุจากมดกัดจริงหรือไม่ หากวินิจฉัยแน่นอนก็จะแนะนำการรักษาโดยการฉีดวัคซีนภูมิแพ้มด เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดอาการรุนแรงเช่นนี้ขึ้นอีกหากโดนมดกัดครั้งต่อไป ร่วมกับการหลีกเลี่ยงการโดนมดกัดค่ะ

บทความที่น่าสนใจอื่น ๆ :
ตอบข้อสงสัย ลูกแพ้นมวัว ได้อย่างไร ? แม่กินนมวัว ทำให้ลูกแพ้โปรตีนนมวัว จริงหรือ ?
ลูกแพ้นมทำไงดี? สงสารลูกแพ้นม จะรับมืออย่างไรเมื่อลูกแพ้นม
ลูกแพ้นมวัว แพ้ไข่ เป็นอย่างไร อาการลูกแพ้อาหาร ทารกแพ้อาหารผ่านน้ำนมแม่ ที่ต้องระวัง!

มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!