สะดือลูกเลือดออก มีน้ำเหลือง อักเสบ

สะดือลูกเลือดออก มีน้ำเหลือง อักเสบ

สะดือลูกเลือดออก มีน้ำเหลือง อักเสบ

สายสะดือหลุดกี่วัน

คุณแม่ที่เพิ่งผ่านการคลอดลูกไปหมาดๆ จะสังเกตเห็นเบบี๋ตัวน้อยยังมีสายสะดือติดอยู่บนตัว หลังจากที่คุณหมอตัดสายสะดือออกให้แล้ว จะยังเหลือ

สายรกที่เชื่อมสายใยระหว่างแม่สู่ลูกภายในครรภ์ ทำหน้าที่ส่งต่อสารอาหารและอ็อกซิเจน เลี้ยงดูจนลูกน้อยเติบโตอย่างแข็งแรงภายในท้อง ก่อนลูกจะอุแว๊ออกมาดูโลก แล้วสายรกก็เปลี่ยนชื่อเป็น สายสะดือ

ในห้องคลอดนั้น แพทย์และพยาบาล จะทำการตัดสายสะดือของทารก จนเหลือเป็นสายสะดือตอเล็กๆ ราวๆ 1 นิ้ว หรือประมาณ 2 – 3 เซนติเมตร และวันที่ลูกน้อยออกจากโรงพยาบาล พ่อแม่จะพาลูกกลับบ้านไปพร้อมกับสายสะดือที่ยังติดอยู่ ลักษณะของสะดือนั้นจะมีสีอ่อนๆ ยังไม่แห้ง

ภายใน 10 วัน สายสะดือของทารกมักจะแห้ง และสีเริ่มคล้ำ ทารกบางราย สายสะดือจะหลุดแล้ว

หลังจากที่สายสะดือหลุด อาจจะมีเลือดออกนิดหน่อย บางทีสายสะดือก็ยังหลุดไม่หมด

หากสายสะดือหลุดไปแล้ว ร่างกายของทารกจะเริ่มสร้างเยื่อและพัฒนาต่อมาเป็นผิวหนัง จนกลายเป็นสะดือในที่สุด

สำหรับสายสะดือทารกแรกเกิดนั้น จะแห้งและหลุดไปภายใน 2 สัปดาห์ หรือถ้าช้าก็ต้องไม่เกิน 1 เดือน หากสายสะดือ ทารกยังไม่หลุด เกิน 30 วัน ถือว่ามีความผิดปกติ อาจมีการติดเชื้อ

หากเกิดกลิ่นเหม็นบริเวณสะดือ เกิดอาการบวมแดงของผิวหนังรอบสะดือ หรือสะดือยังแฉะ ไม่แห้งสักที แม้ว่าสะดือจะหลุดไปแล้วก็ตาม ให้รีบพาลูกไปโรงพยาบาล เพราะอาจเกิดการติดเชื้อ

ผิวหนังรอบสะดือบวมแดง หรือสะดือยังแฉะอยู่หลายวัน หลังจากสะดือหลุดแล้วควรพาทารกมาพบแพทย์

# ภาวะเลือดออกที่สะดือ  
ในทารกแรกคลอดปกติอาจมีเลือดออกเล็กน้อยก่อนสะดือจะหลุด และหลังสะดือหลุด บางรายที่มีเลือดไหลซึมออกจากสะดือตลอดเวลา จำเป็นต้องหาสาเหตุและแก้ไขโดยรีบด่วน สาเหตุที่พบบ่อยๆ คือ

1. กรณีที่เลือดไหลซึมออกจากสะดือในระยะแรก หลังคลอด อาจเกิดจากผูกสายสะดือไม่แน่น ต้องเช็คดูว่าผูกสายสะดือแน่นพอหรือไม่
2. ช่วงสะดือกำลังแยกหลุด ถ้าดูแลทำความสะอาดไม่ดีหรือไม่แห้ง ทำให้เกิดมีน้ำเหลืองปนเลือดไหลซึมอยู่เรื่อยๆ
3. หลังสะดือหลุด อาจมีก้อนเลือดแห้งติดอยู่ ต่อมาก้อนเลือดนี้จะเหลวและไหลซึมออกมาคล้ายเลือดไหล เมื่อเช็ดก้อนเลือดนี้ออกปัญหาเลือดออกก็จะหมดไป
4. Hemorrhagic disease of the newborn เป็นอาการเลือดออกผิด ปกติที่เกิดจากการขาด vitamin K dependent factors ชั่วคราวอย่างรุนแรง อาการเลือดออกผิดปกติที่พบได้บ่อยที่สุดคือ การที่มีเลือดออกในระบบทางเดินอาหาร นอกจากนี้ยังพบว่ามีเลือดออกจากสายสะดือ, จมูก, ผิวหนัง และอวัยวะภายในบางอย่าง พบได้ในเด็กแรกเกิดอายุ 2-3 วันแรก บางรายอาจเร็วคือ เมื่ออายุ 1 วัน หรือบางรายอาจจะช้า เช่น อายุ 14 วัน ในเด็กที่เป็นโรคนี้ส่วนใหญ่จะเลี้ยงด้วยนมแม่ วินิจฉัยโรคนี้ได้จาก blood coagulation study พบว่ามี prolonged PT, PTT โดยค่า TT อยู่ในเกณฑ์ปกติ

การรักษา
-ในกรณีที่เลือดไหลจากสะดือเพราะผูกสายสะดือไม่แน่นพอ ก็ผูกใหม่ให้แน่น
-ในรายที่มีเลือดออกจากสะดือตลอดเวลาสงสัย ให้รับไว้ในโรงพยาบาล

# สะดือมีน้ำเหลือง 

ในภาวะปกติสะดือจะแห้งและหลุดภายใน 6-8 วันหลังคลอด ส่วนของ raw surface จะถูกผิวหนังปกคลุม และแผลจะหายภายใน 10-12 วัน

ในช่วงที่สะดือเริ่มแยกหลุดจะมีน้ำเหลืองซึมแฉะเล็กน้อย กลายเป็น media ให้เชื้อบักเตรีเจริญได้ดีในระยะนี้ ถ้าตัวสะดือไม่ได้รับการดูแลทำความสะอาดและทำให้แห้งพอ อาจเกิดการติดเชื้อ ทำให้สะดือหลุดช้า และกระตุ้นให้เกิด granulation tissue ขึ้น

อาการแสดง   
จะพบมีน้ำเหลือง หรือน้ำเหลืองบนเลือด ไหลซึมออกจากสะดือภายหลังจากที่สายสะดือหลุดทำให้โคนสะดือเปียกแฉะอยู่ได้นานๆ เมื่อแยกส่วน navel ออกจะเห็น granulation tissue สีค่อนข้างแดงยืนขึ้นมาเล็กน้อย

การรักษา   
ใช้แท่ง silver nitrate จี้ทำลาย และพยายามรักษาบริเวณสะดือให้สะอาดและแห้ง โดยการเช็ดด้วย 70% alcohol ให้ถึงโคนสะดือ เช็ดวันละ 2-3 ครั้ง ต้องระวังไม่ให้ silver nitrate ถูกผิวหนังปกติ จะทำให้ผิวหนังไหม้

# สะดืออักเสบ  
สาเหตุ มีการติดเชื้อบักเตรี ส่วนใหญ่เป็นพวก staphylococci และ gram-negative organism.

อาการแสดง
การอักเสบบริเวณสะดือจะเห็นสะดือแฉะ อาจมีเป็นน้ำเหลือง หรือหนอง  ในบางครั้งอาจลุกลามไปยังบริเวณเนื้อเยื่อรอบๆ สะดือ ทำให้เกิดการอักเสบบวมแดงรอบๆ สะดือ และเชื้อบักเตรีอาจลุก ลามเข้า umbilical vein, umbilical arteries เกิด phlebitis, arteritis เชื้ออาจลุกลามจนถึงเข้ากระแสเลือด เกิด sepsis ตามมา

การรักษา
กรณีที่มีสะดือแฉะ, มี discharge คล้ายหนองออกมาเล็กน้อย แหวกดูไม่มี granulation tissue ผิวหนังรอบๆ สะดือไม่บวมแดง อาการทั่วไปของเด็กยังดีอยู่ ให้ใช้ 70% alcohol หยอด และซับให้แห้ง

สำหรับรายที่ผิวหนังรอบๆ สะดือบวมแดงชัดเจน หรือเป็นฝีหนอง หรือ เด็กมีอาการทั่วๆ ไปไม่ดีที่บ่งชี้ว่าอาจเกิด sepsis ให้รับไว้ในโรงพยาบาลเพื่อรับการตรวจอย่างละเอียด และให้การรักษาด้วย parenteral antibiotics ต่อไป

ที่มา :www.healthcarethai.com