วิธีดูแลตัวเองหลังคลอด 8 วิธีดูแลตัวเองของแม่หลังคลอดในเดือนแรก
วิธีดูแลตัวเองหลังคลอด 8 วิธีดูแลตัวเองของแม่หลังคลอดในเดือนแรก คุณแม่ต้องเตรียมรับมือกับการเปลี่ยนแปลงในสภาวะหลังคลอดที่มักเกิดขึ้นกับคุณแม่แทบทุกคน ทั้งด้านร่างกายและจิตใจ ในช่วงระยะพักฟื้น 6 สัปดาห์แรกหลังคลอด จะเป็นช่วงที่ร่างกายกำลังปรับตัวกลับคืนสู่สภาพปกติหลังจากที่อุ้มท้องมานาน
การดูแลตัวเองหลังคลอด
1. หาเวลาพักผ่อนเพื่อให้ร่างกายพักฟื้น
หลังจากเสียพลังจากการคลอดลูกผ่านไปแล้ว คุณแม่ยังต้องทุ่มเวลาทั้งหมดไปกับการดูแลลูกน้อย ดังนั้นหากเป็นไปได้คุณแม่ควรหาเวลาพักผ่อนเพื่อให้ร่างกายฟื้นพลังด้วย อย่างน้อยก็ขอแตะมือให้คุณพ่อมาเป็นผู้ช่วยดูแลเจ้าตัวเล็ก และได้ให้คุณแม่พักบ้างจนกว่าจะถึงเวลาให้นมลูกอีกครั้ง
2. สามารถปฏิบัติตามชีวิตประจำวันได้ปกติ
มีการเคลื่อนไหวหรือขยับร่างกายเพิ่มขึ้น การขยับตัวของกล้ามเนื้อจะช่วยทำให้แผลและฝีเย็บหายเร็วขึ้น เช่น เริ่มเดินให้เร็วขึ้น การทำงานบ้านหรือออกกำลังกายเบา ๆ สำหรับแม่ที่ผ่าคลอดตามขวางสามารถเดินขึ้นลงบันไดได้ แต่สำหรับแม่ที่คลอดลูกทางช่องคลอด หรือคลอดโดยการผ่าตัดหน้าท้องตามยาว ควรหลีกเลี่ยงการขึ้นลงบันไดบ่อย ๆ ในช่วงแรก เพราะอาจปวดตึงแผลได้
3. ออกกำลังหลังคลอด
หลังผ่าตัดคลอดประมาณ 20 วันหรือ 3 สัปดาห์ขึ้นไป คุณแม่สามารถขยับร่างกายบริหารครั้งละอย่างน้อย 15 นาที วันละ 2 ครั้ง เช้าและเย็น เพื่อให้ร่างกายกลับคืนสู่สภาพปกติเหมือนก่อนตั้งครรภ์ได้เร็ว ทำให้ร่างกายแข็งแรง การได้ออกกำลังกายหลังคลอดจะช่วยลดหน้าท้องได้ดี ทำให้ผนังหน้าท้อง รวมทั้งผนังช่องคลอดที่ผ่านการคลอดและเย็บซ่อมแผลเรียบร้อยไม่หย่อนยาน มดลูกกลับคืนสู่สภาพเดิมได้ดี ยิ่งไปกว่านั้น การออกกำลังกายยังช่วยหลั่งสานเอ็นโดฟินซึ่งเป็นสารที่ลดความเครียดและช่วยให้มีความสุข ส่งผลต่ออารมณ์ในการเลี้ยงลูกน้อยของคุณแม่ด้วยนะคะ
บทความที่น่าสนใจ : 7 วิธีการลดหุ่นหลังคลอด
4. การดูแลฝีเย็บและแผลผ่าคลอด
หลังจากคลอดลูกในช่วง 2-3 สัปดาห์คุณแม่อาจจะเจ็บบริเวณฝีเย็บได้ การดูแลหลังคลอดจึงเป็นสิ่งจำเป็นเพื่อให้แผลหายเร็วขึ้นและช่วยป้องกันการติดเชื้อได้ วิธีการดูแลบริเวณฝีเย็บโดยทั่วไปคือ การรักษาความสะอาดบริเวณนั้นอย่างสม่ำเสมอ ทำความสะอาดแผลด้วยการล้างด้วยน้ำต้มสุกอุ่น ๆ และสบู่ ไม่ต้องใช้น้ำยาล้างแผลใด ๆ และไม่ควรสวนล้างช่องคลอด เมื่อทำความสะอาดเสร็จแล้วใช้ผ้าสะอาดซับให้แห้ง
บทความที่น่าสนใจ : การดูแลแผลฝีเย็บหลังคลอด
สำหรับการดูแลแผลผ่าคลอด แผลจะถูกน้ำได้หลังผ่าตัดประมาณ 1 สัปดาห์ ซึ่งต้องคอยรักษาความสะอาดและดูแลให้แผลแห้ง ต้องระวังอย่าให้ผ้าอนามัยไปขูดสีกับแผลที่เย็บไว้ และควรเปลี่ยนผ้าอนามัยเพื่อรักษาความสะอาดแผลบ่อย ๆ อย่าให้เกิดการหมักหมมหรือมีกลิ่นเหม็น เพราะอาจจะทำให้แผลฝีเย็บอักเสบและติดเชื้อได้
5. อาหารสำหรับแม่หลังคลอด
หลังคลอดคุณแม่ควรเลือกรับประทานอาหารที่ย่อยง่าย ไม่ทานรสจัด กินผักผลไม้ที่มีกากใยเพื่อลดอาการท้องผูก รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่เพื่อสุขภาพและโภชนาการที่ส่งถึงลูกน้อย
บทความที่น่าสนใจ : กินลดปัญหาหลังคลอด
6. มีเพศสัมพันธ์หลังคลอดลูก
โดยปกติหลังคลอด 1 เดือนก็สามารถมีเพศสัมพันธ์ได้ หรือตราบเท่าแผลฝีเย็บจะหายดี นอกจากนี้บริเวณแผลฝีเย็บจะมีความไวต่อความรู้สึกช่วงมีเพศสัมพันธ์ ดังนั้นก็ควรทำค่อยเป็นค่อยไป หากมีอาการเจ็บปวดอยู่ควรปรึกษาคุณหมอนะคะ
บทความที่น่าสนใจ : การมีเพศสัมพันธ์หลังคลอดลูก
7. การอยู่ไฟ
การอยู่ไฟหลังคลอดเป็นวิธีการดูแลสุขภาพของแม่หลังคลอดมาตั้งแต่สมัยก่อน เพื่อให้ร่างกายฟื้นจากความเหนื่อยล้าแล้วกลับคืนสภาพปกติโดยเร็ว ซึ่งจะใช้ความร้อนเข้าช่วยในการฟื้นสุขภาพร่างกาย ช่วยให้กล้ามเนื้อเส้นเอ็นบริเวณหลัง และขา ที่เกิดจากการกดทับในช่วงตั้งครรภ์ ได้คลายตัว และลดอาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ แต่ในปัจจุบันก็ขึ้นอยู่กับความพึงพอใจของคุณแม่ มีข้อควรระวังคือการใช้กระเป๋าน้ำร้อนหรือการอบสมุนไพรในอุณหภูมิที่ร้อนเกินไป อาจทำให้เกิดอาการขาดน้ำและอาจหน้ามืดเป็นลมได้
บทความที่น่าสนใจ : วิถีความเชื่อ“อยู่ไฟหลังคลอด”ช่วยฟื้นร่างกายได้จริงหรือ
8. หากพบอาการผิดปกติหลังคลอดควรพบแพทย์
คุณแม่หลังคลอดอาจจะพบเจออาการผิดปกติหลังคลอด ได้ เช่น การเจ็บแผลฝีเย็บมากหรือพบว่าแผลบวมแดงหรือมีหนอง น้ำคาวปลามีกลิ่นเหม็น เลือดออกมาก มีไข้ ปัสสาวะไม่ออกหรือแสบขัด เป็นริดสีดวง เต้านมอักเสบเป็นไตแข็ง ฯลฯ และหากพบว่าเกิดอาการเหล่านี้ขึ้นก็ควรรีบไปพบแพทย์ทันทีนะคะ
บทความที่น่าสนใจ : 6 อาการผิดปกติหลังคลอดที่ไม่ควรมองข้าม
หากหลังคลอดคุณแม่ดูแลตัวเองอย่างดีอย่างถูกต้องก็จะช่วยให้คุณแม่ฟื้นตัวเร็ว ร่างกายกลับคืนสู่สภาพปกติเหมือนก่อนตั้งครรภ์แต่ที่เพิ่มเติมมาก็คือบทบาทของคุณแม่มือใหม่ที่จะต้องเรียนรู้กับการดูแลลูกน้อยให้เติบโตมาอย่างมีความสุขและแข็งแรงทั้งแม่ลูกนะคะ
ถ้าหากคุณเป็นคุณแม่สายโซเชียล ชอบเล่น Facebook หาข้อมูลจากอินเตอร์เน็ต ขอเชิญมาร่วม join กรุ๊ป เพื่อบอกเล่าประสบการณ์ต่างๆ ใน คลับแม่ผ่าคลอด (C Section Club) กันได้นะคะ
เคลียร์ทุกข้อสงสัย เจาะลึกทุกประเด็นของคุณแม่ผ่าคลอด ค้นหาคำตอบกันได้ที่ “คลับแม่ผ่าคลอด” คลิก!
Source : www.rcpsycht.org
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :
5 การเปลี่ยนแปลงของแม่หลังคลอดที่คาดไม่ถึง
ทำไมหลังคลอดถึงปัสสาวะเล็ดบ่อย?