เรื่องที่พ่อแม่ควรรู้ !! การใช้ ยาลดไข้เด็กแต่ละช่วงวัย ต้องคำนวณปริมาณยาตามน้ำหนักตัวเด็ก เรามาลองดูวิธีการคำนวณปริมาณยาลดไข้เด็กให้เหมาะกับในแต่ละช่วงวัยกันนะคะ
การใช้ ยาลดไข้สำหรับเด็กแต่ละวัย ในปริมาณที่เหมาะสมต้องทราบอะไรบ้าง?
อันดับแรก เราต้องทราบน้ำหนักตัวเด็ก (กิโลกรัม) และอายุของเด็ก ถ้าเราทราบแต่อายุของเด็ก แต่ไม่ทราบน้ำหนักตัว อาจดูปริมาณยาที่ใช้จากฉลากยาลดไข้เด็กข้างขวดซึ่งเป็นปริมาณยาสำหรับเด็กน้ำหนักตามเกณฑ์ปกติ แต่ถ้าเด็กผอม หรืออ้วน เกินเกณฑ์แล้วใช้ยาตามนั้น อาจทำให้ได้รับปริมาณยามาก หรือ น้อยเกินไปได้
ต่อไป เราควรทราบความเข้มข้นของยาลดไข้เด็กว่ามีปริมาณยาเท่าไรใน 1 ช้อนชา (5 ซีซี) ซึ่งดูได้จากฉลากข้างขวดยาค่ะ
ยาลดไข้เด็กพาราเซตามอลในท้องตลาดมีทั้งชนิดเม็ดและชนิดน้ำ
ยาลดไข้เด็กชนิดน้ำมี 2 ขนาด
- ขนาด 60 มก./0.6 ซีซี, 80 มก./0.8 ซีซี เป็นชนิดบรรจุให้ดูดด้วยหลอชนิดหยด (ดรอป)
- ขนาด 120 มก./5 ซีซี , 160 มก./5 ซีซี และ 250 มก./5 ซีซี เป็นชนิดทานด้วยช้อน
สำหรับยาลดไข้เด็กชนิดเม็ดจะมีขนาดเม็ดละ 325 มก. และ 500 มก.
สุดท้ายเราควรทราบว่า ขนาดยาพาราเซตามอล ที่เด็กควรได้รับ คือ 10-15 มก./กก./ครั้ง ไม่มากหรือน้อยไปกว่านี้ค่ะ
การคำนวณปริมาณยาลดไข้เด็กที่ถูกต้องทำได้อย่างไร ?
หลังจากที่ทราบ 3 อย่างดังกล่าวแล้ว เรามาลองดูตัวอย่างการคำนวณปริมาณยาพาราเซตามอลที่ถูกต้อง กันดูนะคะ
สมมติหนูน้อย อายุ 1 ปี หนัก 10 กิโลกรัม ทานได้แต่ยาน้ำ ควรทานยาครั้งละอย่างน้อย = 10 (มก.ต่อกก.) x 10 (กก.)/ครั้ง และมากที่สุดไม่เกิน = 15 (มก.ต่อกก.) x 10 (กก.)/ครั้ง จึงได้เท่ากับ 100-150 มิลลิกรัม ต่อการทานยาหนึ่งครั้ง
คำนวณปริมาณยาที่ใช้ในแต่ละครั้งโดยเทียบบัญญัติไตรยางศ์ได้ดังนี้
- ถ้าเลือกใช้ยาชนิดดรอป 80 มก./0.8 ซีซี หรือ 60 มก./0.6 ซีซี ก็ควรทานครั้งละ 1-1.5 ซีซี
- ถ้าใช้ชนิดทานด้วยช้อน แบบความเข้มข้น 250 มิลลิกรัม ต่อยา 5 ซีซี ก็ควรทานครั้งละ 2-3 ซีซี หรือ 0.4-0.6 ช้อนชา
- ถ้าใช้ชนิดทานด้วยช้อน แบบความเข้มข้น 160 มิลลิกรัม ต่อยา 5 ซีซี ก็ควรทานครั้งละ 3.1-4.7 ซีซี หรือ 0.6-0.9 ช้อนชา
- ถ้าใช้ชนิดทานด้วยช้อน แบบความเข้มข้น 120 มิลลิกรัม ต่อยา 5 ซีซี ก็ควรทานครั้งละ 4.2-6.3 ซีซี หรือ 0.8-1.3 ช้อนชา
บทความที่น่าสนใจ : ยาลดไข้สำหรับเด็กแรกเกิด ใช้อย่างไร? แบบไหนถึงจะเหมาะกับเด็ก?
การเลือกใช้ ยาลดไข้สำหรับเด็กแต่ละวัย ควรพิจารณาอย่างไร ?
เมื่อเราทราบวิธีการคำนวณแล้วก็จะพบว่า
เด็กในช่วงวัยทารก อายุไม่เกิน 1 ปี ควรใช้ยาพาราเซตามอลชนิดดรอป 80 มก./0.8 ซีซี หรือ 60 มก./0.6 ซีซี เนื่องจากใช้ปริมาณยาไม่มาก และป้อนได้สะดวก
เด็กโตขึ้นมาหน่อยที่มีน้ำหนักตัวมากขึ้น ควรเลือกใช้พาราเซตามอลชนิดทานด้วยช้อน เช่น 250 มก./5 ซีซี หรือ หรือ 160 มก./5 ซีซี
ถ้าเด็กทานยายากควรเลือกแบบที่มีความเข้มข้นของยามากกว่า เพื่อจะได้ใช้ยาปริมาณ ซีซีไม่มาก
หากเป็นเด็กโตอายุมากกว่า 5 ปีที่สามารถทานยาเม็ดได้ เราอาจเลือกใช้ยาพาราเซตามอลชนิดเม็ด แทนยาน้ำได้ โดยใช้หลักการคำนวณเดียวกัน
สุดท้ายเราควรระวังไว้เสมอว่า ยาลดไข้พาราเซตามอล ทานได้ทุก 4-6 ชั่วโมง แต่ไม่ควรเกินวันละ 5 ครั้ง ไม่ควรใช้ยาพาราเซตามอลติดต่อกันหลายวัน เพราะอาจเกิดผลข้างเคียงต่อตับได้
หากมีไข้ต่ำๆ ควรเช็ดตัวลดไข้ก่อนเพราะไข้อาจลดได้โดยไม่ต้องใช้ยา และหากมีไข้ติดต่อกันเกิน 3 วัน ก็ควรไปพบคุณหมอเพื่อหาสาเหตุของไข้และรับการรักษาตามสาเหตุค่ะ
บทความที่น่าสนใจ :
เมื่อลูกมีไข้สูง: สิ่งที่ห้ามทำและวิธีลดไข้ที่ถูกต้อง
ยาลดไข้สำหรับเด็ก เลือกใช้ให้ฉลาดและปลอดภัย
ไข้หวัด ไข้หวัดใหญ่ ปอดบวม และโควิดในเด็ก ที่พ่อแม่ควรแยกให้ออก
ที่มาข้อมูล : www.nhs.uk