วันนี้หมอจะมาอธิบายถึงวิธีการสังเกตเบื้องต้นว่า อาการที่ทารกถ่ายเหลวลักษณะใด จึงควรสงสัยว่าผิดปกติ ถ่ายเหลวแบบไหนเป็นลำไส้อักเสบ จากสาเหตุต่างๆ ที่พบบ่อย โดยเริ่มจากลักษณะอุจจาระที่ปกติกันก่อนนะคะ
ถ่ายเหลวจากการทานนมแม่
ทารกวัยแรกเกิดถึง 1 เดือนที่ทานนมแม่สามารถถ่ายอุจจาระได้บ่อยได้ถึงวันละเป็นสิบครั้ง เพราะนมแม่นั้นย่อยง่าย บางครั้งก็อาจทานนมไปถ่ายไป ซึ่งเป็นภาวะปกติอาการทั่วไปของลูกปกติดีและน้ำหนักขึ้นได้ดี หากถ่ายบ่อยมากๆ มักเกิดจากคุณแม่มีน้ำนมมากแล้วลูกได้ทานแต่น้ำนมส่วนหน้าซึ่งมีน้ำและน้ำตาลแลคโตสมาก และลำไส้ลูกไม่สามารถย่อยได้ทัน
คุณแม่สามารถแก้ได้โดยให้ทานนมจนเกลี้ยงเต้า หรือปั๊มน้ำนมส่วนหน้าออกมาแช่แข็งเก็บไว้ก่อน แล้วให้ลูกทานน้ำนมส่วนหลังก็จะลดความถี่ของการถ่ายลงได้ค่ะ
- ปกติลักษณะอุจจาระของทารกที่ทานนมแม่มักเป็นสีเหลืองทอง มีเนื้อคล้ายเม็ดมะเขือปนอยู่ เมื่อทารกอายุมากกว่า 1 เดือนครึ่ง อุจจาระจากมีเนื้อปนมากขึ้นลักษณะเหนียวคล้ายยาสีฟันเพิ่มขึ้น ความถี่ในการถ่ายจะลดลงเหลือเพียง 1 ถึง 2 ครั้งต่อวันหรือถ่ายเพียงหลายๆ วันครั้ง
- อาหารที่คุณแม่ทานเช่นผักหรือผลไม้จะทำให้สีอุจจาระของลูกเปลี่ยนไปได้ เช่นคุณแม่ทานผักเยอะๆ ลูกอาจถ่ายออกมาเป็นสีเขียว
- ทารกที่ถ่ายเป็นน้ำปนเนื้อเหลวๆหรือมีมูกปนมาด้วยโดยไม่มีเลือดปน และไม่มีอาการผิดปกติอื่น ก็อาจเป็นลักษณะของอุจจาระที่ปกติได้ คุณแม่ไม่ต้องกังวลค่ะ
ต่อไป เรามาดูกันต่อไปนะคะว่าอาการถ่ายเหลวแบบใดจะบอกถึงความผิดปกติ
ถ่ายเหลวจากลำไส้อักเสบติดเชื้อ
ทารกที่ถ่ายเหลววันละหลายรอบร่วมกับมีอาการต่างๆ ต่อไปนี้คือ ไข้ ร้องกวนมาก กระสับกระส่าย หรือ ถ่ายเหลวบ่อยมาก จนดูซึมลง กินไม่ได้ตาโหล กระหม่อมบุ๋ม ซี่งแสดงถึงอาการขาดน้ำ อาจเกิดจากการอักเสบติดเชื้อของลำไส้ โดยหากเกิดจากการติดเชื้อไวรัส เช่น โรต้า ลักษณะอุจจาระจะเป็นน้ำเยอะ ถ่ายจนก้นแดง
หากเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย เช่น Salmonella (ไทฟอยด์) หรือ Shigella (บิดไม่มีตัว) จะถ่ายมีมูกเลือดปน
ถ่ายเหลวมีมูกปนเลือดจากแพ้อาหาร
ทารกถ่ายเหลวมีมูกปนเลือด ร่วมกับมีอาการที่แสดงถึงการแพ้อาหาร ของระบบร่างกายอื่นๆร่วมด้วย เช่น มีผื่นขึ้นตามหน้าและลำตัว หายใจครืดคราด อาเจียนบ่อย โตช้า น้ำหนักไม่ขึ้น อาจเกิดจากการแพ้อาหารโดยเฉพาะนมวัวได้ ในทารกบางคนที่มีอาการถ่ายเป็นมูกปนเลือดเพียงอย่างเดียว โดยที่อาการทั่วไปปกติ ร่าเริงแข็งแรง น้ำหนักขึ้นดี ก็อาจเกิดจากการแพ้อาหารได้เช่นกัน
อย่างไรก็ตาม ข้อมูลข้างต้น เป็นเพียงการสังเกตอาการต่างๆ และอุจจาระของลูก ที่คุณพ่อคุณแม่สามารถทำได้เพียงเบื้องต้นเท่านั้น หากยังไม่แน่ใจ ควรพาลูกไปพบคุณหมอเพื่อรับการตรวจร่างกายและตรวจอุจจาระ ซึ่งสามารถทราบผลได้ทันทีว่าอาการถ่ายเหลวปกติหรือไม่ เกิดจากสาเหตุใด เพื่อจะได้คลายความวิตกกังวลค่ะ
บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ
ทารกเริ่มมองเห็นตอนไหน ทายซิ..หนูชอบมองอะไรมากที่สุด?
ลูกอ๊วก มีไข้ ท้องเสีย อาการที่ไม่น่าวางใจสำหรับเด็กเล็ก