เด็กต้องแปรงฟันตั้งแต่อายุเท่าไหร่ วิธีแปรงฟันให้ลูก เสริมรอยยิ้มสดใสให้ลูกน้อย

คุณพ่อคุณแม่มือใหม่คงจะมีความกังวลไม่น้อยเกี่ยวกับการแปรงฟันให้กับลูกน้อยของคุณเอง เพราะไม่แน่ใจว่า เด็กต้องแปรงฟันตั้งแต่อายุเท่าไหร่ หรือที่จริงควรปล่อยจนกว่าฟันของลูกจะขึ้น แล้วถ้ามีฟันขึ้นแล้ว เราจะแปรงฟันให้กับลูกด้วยวิธีไหน แล้วจะดีต่อตัวเด็กหรือไม่

การได้เห็นลูกน้อยของคุณโตขึ้นมาด้วยรอยยิ้มที่สดใส สุขภาพดี คงเป็นภาพจำที่คุณใฝ่ฝัน ฟันซี่เล็ก ๆ ที่ผุดขึ้นมาบนเหงือก จะกลายเป็นส่วนหนึ่งของความรู้สึกที่สามารถละลายใจของคุณได้ แต่การปกป้องฟันน้ำนมเหล่านั้น ให้มีสุขภาพที่ดี คงเป็นเรื่องที่ซับซ้อนไม่ใช่น้อย แล้วเราควรจะเริ่มแปรงฟันให้กับลูกเมื่อไหร่ดีนะ มาหาคำตอบไปด้วยกันดีกว่าค่ะ

เด็กต้องแปรงฟันตั้งแต่อายุเท่าไหร่ ?

การดูแลสุขภาพอนามัยในช่องปากของลูกน้อย คุณไม่จำเป็นจะต้องรอจนกว่าฟันซี่แรกผุดขึ้นมาค่ะ การดูแลแนวเหงือก เพื่อการเตรียมพร้อมสำหรับการมาของฟัน ก็มีส่วนสำคัญเพื่อให้ลูกมีสุขภาพฟันที่ดีในอนาคต

• แปรงเหงือกได้ตั้งแต่ 0 เดือนขึ้นไป

ในช่วงเดือนแรกของเด็กเล็ก ปากของทารกจะมีรอยยิ้มที่เหนียวเหนอะหนะ ซึ่งเกิดจากคราบนมแม่ และน้ำลาย การทำความสะอาดช่องปากสำหรับเด็กในวัยนี้ไม่จำเป็นจะต้องใช้อุปกรณ์อะไรมากมายให้ยุ่งยาก ขอเพียงแค่คุณมีผ้านุ่มเปียก หรือแปรงนิ้วสำหรับเด็กอ่อน โดยการจุ่มลงน้ำอุ่น เช็ดทำความสะอาดเหงือกลูกเบา ๆ หลังดูดนมเสร็จ เช็ดบริเวณกระพุ้งแก้ม และลิ้นด้วย เพื่อกำจัดแบคทีเรียในช่องปาก ซึ่งเป็นสาเหตุของการก่อให้เกิดความเสียหายต่อฟันน้ำนมที่จะผุดขึ้นมาในอนาคต นอกจากนี้ การทำความสะอาดในลักษณะนี้ เป็นการสร้างความคุ้นเคยให้กับเด็กสำหรับการแปรงฟัน และปาก เมื่อโตขึ้นได้อีกด้วย

• ฟันซี่แรกของลูกน้อย

เมื่อฟันซี่แรกเริ่มปรากฏขึ้นเหนือแนวเหงือก การแปรงฟันให้กับลูกของคุณจะเป็นสิ่งที่คุณพ่อคุณแม่จะต้องใส่ใจมากเป็นพิเศษ โดยการแปรงฟันให้ลูกในแต่ละครั้ง ควรใช้เวลาในการแปรงประมาณ 2 นาที เพื่อให้เกิดความสะอาดของช่องปาก ช่วงเวลาสำคัญที่ควรแปรง และไม่ควรหลงลืม คือหลังอาหารมื้อสุดท้าย และก่อนนอน เพื่อหลีกเลี่ยง ไม่ให้มีเศษอาหาร หรือนมเข้าปากในช่วงข้ามคืน ซึ่งเป็นสาเหตุให้เกิดเชื้อแบคทีเรียในช่องปาก ส่งผลให้ฟันน้ำนมอาจจะผุกร่อนได้

นอกจากนี้ คุณควรวางแผนที่จะพาลูกน้อยไปพบกับทันตแพทย์เด็กหลังจากที่ฟันซี่แรกของลูกของคุณผุดขึ้น หรือก่อนวันเกิดครบ 1 ขวบ เพื่อขอคำแนะนำและให้ฟลูออไรด์ป้องกันฟันผุ

• ช่วงเด็กอายุ 1-3 ปี

หากคุณยังไม่ได้เริ่มแปรงฟันให้กับลูก ก็ถึงเวลาที่จะต้องโฟกัสกับสิ่งนี้แล้วค่ะ โดยจะต้องเน้นหลัก ๆ ใน 2 ช่วงเวลา ตอนเช้า และตอนกลางคืน ให้เป็นกิจวัตรประจำวัน ในช่วงนี้ฟันของลูกจะเริ่มมีขนาดที่ใหญ่ขึ้น เด็กจะเริ่มใช้แปรงสีฟันสำหรับเด็กได้แล้ว ดังนั้นคุณแม่ควรจะเริ่มสอนลูกแปรงฟัน ด้วยวิธีแปรงฟันให้ลูกดูก่อน แล้วค่อยให้เขาทำตาม หลังจากนั้นจึงฝึกให้ลูกรู้จักการบ้วนน้ำก่อนที่จะให้ลูกใช้ยาสีฟัน เพื่อป้องกันไม่ให้ลูกเผลอกลืนยาสีฟันที่มีฟลูออไรด์ ซึ่งอาจจะส่งผลเสียให้กับฟันของเด็กได้

แปรงฟันให้ลูกอย่างไร?

วิธีที่คุณใช้จะขึ้นอยู่กับอายุของทารก และจำนวนฟันของทารก

• ก่อนลูกจะมีฟัน

คุณสามารถเริ่มแปรงเหงือกของลูกน้อยได้ด้วยผ้าขนหนู และน้ำ หรือแปรงนิ้วมือและน้ำ ค่อย ๆ เช็ดรอบ ๆ เหงือก และให้แน่ใจว่าอยู่ใต้ริมฝีปาก เพื่อช่วยลดการสะสมของแบคทีเรีย

• หลังจากที่ลูกมีฟัน

ใช้แปรงชุบน้ำหมาด ๆ ลูบไล้เป็นวงกลมเบา ๆ บริเวณด้านหน้า ด้านหลัง และด้านบนของฟันทุกซี่ และตามแนวเหงือก คุณอาจเลือกใช้ยาสีฟันขนาดเท่าเมล็ดข้าว สำหรับเด็กอายุต่ำกว่า 3 ปี ให้เด็กก้มหน้าลง เพื่อให้ยาสีฟันหยดลงในอ่างล้างจาน หรือถ้วย หรือบนผ้าขนหนู พยายามฝึกให้เด็กรู้จักการบ้วนน้ำ การคายยาสีฟันออกมาเท่าที่จะทำได้ก่อนจะดีที่สุด

บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ : กลิ่นปากเด็ก บอกอะไรได้บ้าง

ทารกสามารถใช้ยาสีฟันฟลูออไรด์ ได้หรือไม่?

ยาสีฟันฟลูออไรด์ได้รับการแนะนำโดย American Academy of Pediatrics (AAP) ว่าปลอดภัย และมีประสิทธิภาพแม้สำหรับเด็กเล็ก อย่างไรก็ตาม การใช้ปริมาณที่แนะนำเป็นสิ่งสำคัญ หากมีการบริโภคฟลูออไรด์ หรือยาสีฟันในปริมาณที่กำหนดไว้ ก็จะไม่เกิดผลเสีย แต่ถ้าหากมีการกลืนกินมากกว่าปกติ ก็อาจจะส่งผลให้เกิดอาการท้องไส้ปั่นป่วน การดื่มนมเข้าไป จะช่วยให้ตัวนมสามารถไปจับกับฟลูออไรต์ในกระเพาะอาหารได้ แต่ทางที่ดี ไม่ควรให้เด็กกลืนยาสีฟันลงไปน่าจะเป็นทางเลือกที่ดีที่สุดค่ะ

• การใช้ยาสีฟันสำหรับเด็กอายุ 0-3 ปี

สำหรับเด็กเล็ก ที่ยังไม่สามารถรู้จักการบ้วนน้ำ หรือการคายทิ้ง การที่จะใช้ยาสีฟันกับเด็กเล็กในกลุ่มนี้จำเป็นจะต้องใส่ใจมากเป็นพิเศษ เพราะการบริโภคฟลูออไรด์มากเกินไป ก็จะส่งผลให้เกิดการทำลายเคลือบฟันได้ ทำให้ฟันเด็กที่จะเกิดขึ้น เกิดการผุกร่อนได้ง่าย ดังนั้นในช่วงอายุ 0-3 ปี ควรจะใช้ผ้าขนหนู หรือแปรงนิ้ว จุ่มน้ำเปล่าเพื่อทำความสะอาดบริเวณช่องปากโดยรอบจะดีที่สุด

แต่ถ้าลูกของคุณโตพอที่จะรู้จักการบ้วนยาสีฟัน และรู้จักที่จะไม่กลืนมันลงไป คุณสามารถให้เขารู้จักใช้ยาสีฟันได้ค่ะ โดยปริมาณที่ใช้นั้นให้ใส่ประมาณหนึ่งเมล็ดข้าวก็เพียงพอสำหรับเด็ก การไปพบทันตแพทย์เป็นประจำเป็นสิ่งสำคัญสำหรับทารก หรือเด็กเล็ก นั่นเป็นเพราะทันตแพทย์จะดูแลให้ฟันของลูกคุณพัฒนาได้อย่างเหมาะสม

• การใช้ยาสีฟันสำหรับเด็กอายุ 3-6 ปี

สำหรับเด็กอายุ 3 ถึง 6 ปี AAP แนะนำให้ใช้ยาสีฟันฟลูออไรด์ขนาดเท่าเมล็ดถั่ว ตรวจสอบให้แน่ใจว่าลูกของคุณกลืนยาสีฟันให้น้อยที่สุด

บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ : 5 ยาสีฟันเด็ก ที่ดีที่สุด ปลอดภัยสำหรับลูกน้อยของคุณ

เลือกแปรงสีฟันอย่างไร?

• ผ้าขนหนู หรือแปรงนิ้ว

อายุของลูกน้อยของคุณและจำนวนฟันที่พวกมันมีจะเป็นส่วนสำคัญในการเลือกวิธีดูแลช่องปากที่ถูกต้อง หากลูกน้อยของคุณยังไม่มีฟัน หรือเพิ่งเริ่มมีฟัน แปรงปัดนิ้ว หรือแม้แต่ผ้าขนหนูก็เป็นทางเลือกที่ดี วิธีนี้จะช่วยเตรียมพวกเขาให้พร้อมสำหรับการทำความสะอาดปาก และทำให้คุณได้เช็ดแบคทีเรียออกจากเหงือก เพื่อให้ฟันที่กำลังเติบโตมีสภาพแวดล้อมที่ดีในการพัฒนา

• แปรงที่มีปุ่ม หรือแปรงแบบยางกัด

สำหรับเด็กเล็กที่เริ่มมีฟันซี่น้อย ๆ ผุดขึ้นมา หรือกำลังจะผุดขึ้นจากเหงือก การเลือกใช้แปรงที่เป็นลักษณะปุ่มยาง หรือแบบยางกัด จะเหมาะมาก เพราะเด็กในวัยนี้จะมีความรู้สึกคันเหงือก อยากที่จะกัด หรือขบเคี้ยวสิ่งต่าง ๆ อีกครั้งแปรงลักษณะนี้ ยังมีคุณสมบัติในการทำความสะอาดภายในช่องปากได้ดีอีกด้วย แต่การใช้แปรงลักษณะนี้ ยังไม่ควรใช้ยาสีฟันเป็นส่วนประกอบ เพราะตัวเด็กยังไม่สามารถควบคุม การกลืน และคายยาสีฟันทิ้งได้ จึงให้ใช้น้ำสะอาดในการแปรงไปก่อน แต่ถ้าหากเลือกใช้แปรงขน อาจจะทำให้ขนแปรงขาดและหลุดร่วงได้

• แปรงสีฟันขนแปรงนุ่ม หัวแปรงขนาดเล็กสำหรับเด็ก

เมื่อลูกน้อยเริ่มมีฟันผุดมามากขึ้น คุณจะรู้สึกสนุกสนานกับการเลือกซื้อแปรงสีฟันให้กับลูกน้อยของคุณในช่วงนี้มาก เพราะแปรงสีฟันสำหรับเด็กวัยนี้ จะถูกผลิตออกมาในรูปแบบต่าง ๆ ตามแต่จะจินตนาการได้ ไม่ว่าจะเป็นทรงกลม ทรงรี เป็นรูปผัก ผลไม้ หรือรูปสัตว์ต่าง ๆ ซึ่งจะทำให้เด็กมีความเพลิดเพลิน และเป็นอีกหนึ่งสิ่ง ที่จะสามารถดึงดูดความสนใจของเด็ก ให้รักในการแปรงฟันนั่นเอง

ขนแปรงนุ่ม ๆ นี้จะช่วยบรรเทาความรู้สึกคันตามบริเวณเหงือกเนื่องจากการผุดขึ้นของฟันน้ำนม ในระยะนี้ อาจจะใช้เพียงน้ำเปล่าในการแปรงฟันไปก่อน แต่หากลูกของคุณรู้จักที่จะบ้วนน้ำ คายยาสีฟันได้แล้ว อาจจะเพิ่มตัวยาเข้าไปในปริมาณน้อยเท่าเมล็ดข้าวก็ได้ค่ะ

แต่สิ่งสำคัญสำหรับการแปรงฟันนั่นก็คือผู้ใหญ่ หรือตัวคุณพ่อคุณแม่นั่นเอง ที่จะต้องมีส่วนร่วมด้วยเมื่อใช้แปรงในแต่ละประเภท เพื่อให้แน่ใจว่าทำความสะอาดช่องปากทั้งหมด และนับว่าเป็นอีกหนึ่งกิจกรรมสั้น ๆ ที่สามารถทำร่วมกันได้ระหว่างพ่อแม่ และลูกของคุณ

บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :

แปรงลิ้น ตอนแปรงฟันดีอย่างไร? สอนลูกแปรงลิ้น จำเป็นหรือไม่

ฟันหน้าผุยกแผง! ปล่อยลูกดูดนมนอน ดูดนมมื้อดึก แม่แปรงฟันลูกไม่ดี คิดว่าแค่ฟันน้ำนม

ฟันลูกเปลี่ยนเป็นสีเทาอันตรายไหม ฟันตายในเด็ก ต้องทำอย่างไรบ้าง

ที่มา : healthline , bangpakok3, mamastory