ประเทศไทยเต็มไปด้วยนิทานพื้นบ้านมากมาย แบ่งตามภาคต่าง ๆ โดยเฉพาะภาคใต้ ที่ถือว่ามีความเฉพาะทางชีวิตความเป็นอยู่ และวัฒนธรรมความเชื่อต่าง ๆ นิทานพื้นบ้านภาคใต้ เรื่องไหนที่เราจะหยิบยก ชวนผู้ปกครองมาให้เด็ก ๆ อ่าน หรืออ่านให้เด็ก ๆ ฟังกันบ้าง ติดตามได้ในบทความนี้
แนะนำ 3 นิทานพื้นบ้านภาคใต้
นิทานพื้นบ้านในไทยมีหลากหลายแบบ สำหรับนิทานพื้นบ้านของภาคใต้ก็แฝงไปด้วยข้อคิดต่าง ๆ หลากหลายแนว ไปจนถึงนิทานที่สื่อถึงวัฒนธรรมความเป็นอยู่ต่าง ๆ โดยเราจะหยิบยกตัวอย่างนิทานของภาคใต้ 3 เรื่องมาให้เด็ก ๆ ลองอ่านกัน ได้แก่ นิทานเรื่องหนูกัดเหล็ก, กินเหล้าอายุยืน และแก่นข้าว
บทความที่เกี่ยวข้อง : นิทานดาวลูกไก่ เล่าให้ลูกฟัง สอนลูกเรื่องความกตัญญู
วิดีโอจาก : 3อ โลกตอใต้
1. นิทานเรื่องหนูกัดเหล็ก จังหวัดยะลา
นานมาแล้วมีเศรษฐีคู่หนึ่งอาศัยอยู่ด้วยกันมานานแสนนาน และมีลูกชายด้วยกัน 1 คน ลูกชายคนนี้ชอบใช้เงินอย่างฟุ่มเฟือย สนใจแต่การไปกินเลี้ยงสังสรรค์เท่านั้น ไม่สนใจทำมาหากิน เพราะคิดว่าตนเองมีพ่อแม่รวย ไม่ต้องทำงานก็ได้ แต่เมื่อเวลาผ่านไป พ่อแม่เศรษฐีก็ล้มตายลงและกลายเป็นเทวดา แต่ก่อนตายทั้งคู่ได้นำเงิน และทองใส่ตุ่มฝังไว้ใต้ดิน
หลังจากที่ลูกชายสูญเสียพ่อแม่ไปแล้ว เขาก็ไม่ปรับปรุงตัว ยิ่งเวลาผ่านไปเขาก็สนใจแต่การกินเลี้ยง ใช้เงินแบบไม่ประหยัด เมื่อเวลาผ่านไปไม่นาน เงินทองที่มีอยู่ก็ค่อย ๆ หมดลง จนแทบจะไม่เหลืออะไร กลุ่มเพื่อนของลูกชายผู้นี้ ค่อย ๆ หายไปทีละคน จนเขาไม่เหลือเพื่อนเลย วันหนึ่งกลุ่มเพื่อนชวนกันกินเลี้ยงอีกครั้ง ลูกชายผู้ยากจนอยากไปกินด้วย กลุ่มเพื่อนจึงบอกให้หาไก่มากินด้วย 1 ตัว ถึงจะให้มางานเลี้ยง
ลูกชายแม้จะไม่มีเงินแต่ก็หาไก่มาจนได้ หลังจากเตรียมไก่เสร็จ เขาก็นำไก่ไปห่อใบตอง แล้วเขาก็เดินไปหากลุ่มเพื่อน แต่ในระหว่างทางเกิดความง่วงอย่างมาก เขาตัดสินใจนอนหลับใต้ต้นไม้ไป ตอนนั้นเองอีกาบนต้นไม้ได้บินมาโฉบเอาใบตองห่อไก่ไป ลูกเศรษฐีตกใจมากแต่ก็คว้าใบตองไม่ทันแล้ว ทำให้เขาต้องไปกินเลี้ยงกับเพื่อนตัวเปล่า
เมื่อมาถึงเขาได้บอกกับกลุ่ม ๆ ตามเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นจริง แต่กลุ่มเพื่อนไม่เชื่อ กล่าวหาว่าเขาโกหก ลูกเศรษฐีน้อยใจมากรีบกลับบ้านในทันที เขาเสียใจมาก กินไม่ได้นอนไม่หลับ จนร่างกายซูบผอม พ่อแม่ของเขาที่เป็นเทวดาเห็นแบบนั้นก็สงสารลูกจึงเข้าฝันลูกเพื่อสั่งสอน
“ลูกเห็นหรือยัง ว่าเมื่อมีโอกาสในการใช้เงินให้ประหยัด ใช้เงินให้ฉลาดการที่ลูกไม่ทำ ทำให้ลูกกลายเป็นแบบนี้ ไม่มีใครนับถือ พูดอะไรคนก็ไม่เชื่อ”
ลูกชายได้ยินดังนั้นก็เข้าใจ และสัญญาว่าจะปรับปรุงตัวให้ดีขึ้น เทวาพ่อแม่จึงยอมบอกจุดที่ฝังตุ่มเงิน และตุ่มทองให้ เมื่อเขาตื่นขึ้นจึงลองไปขุดตามที่ฝันและเขาก็พบเจอตุ่มเงินตุ่มทองจริง ๆ เขานำทรัพย์สมบัติเหล่านั้นไปลงทุนกิจการต่าง ๆ จนกลับมามีเงินมีทองอีกครั้ง และใช้จ่ายอย่างประหยัดมากขึ้น
วันหนึ่งเขาได้นัดกินเลี้ยงกับเพื่อนกลุ่มเก่าอีกครั้ง แต่เขายังคงจำเหตุการณ์ครั้งก่อนได้ดี ครั้งนี้เขาลองหยิบมีดขึ้นมา แล้วบอกว่า
“ดูสิหนูกัดมีดเหล็กเล่มนี้จนบิ่นเลย เพิ่งซื้อมาแท้ ๆ ” เมื่อกลุ่มเพื่อนได้ยินแบบนั้นทุกคนต่างเห็นด้วย แสดงความเสียดาย บ้างก็บอกว่าหนูกัดมีดเหล็กที่บ้านตนเช่นกัน ทั้ง ๆ ที่ความจริงแล้วหนูไม่สามารถกัดมีดให้บิ่นได้ ลูกเศรษฐีตอนนี้ได้รู้แล้วว่าคำพูดของเขานั้นคนจะเชื่อถือหรือไม่ก็ขึ้นอยู่กับความยากจน และความมั่งมี รวมไปถึงพฤติกรรมของตนที่แสดงออกมาให้ผู้อื่นเห็น
ข้อคิดจากนิทานเรื่องหนูกัดเหล็ก
เมื่อตอนที่เรามีเงินมีอำนาจแล้วเลือกที่จะปฏิบัติตัวไม่น่าเชื่อถือ ไม่ก่อประโยชน์ใด ๆ เมื่อถึงเวลาที่เราลำบากยากจน ผู้คนจะพากันไม่เชื่อใจเรา มองว่าเราเป็นคนไม่ดี นอกจากนี้นิทานเรื่องนี้ยังสามารถให้ข้อคิดอื่น ๆ ได้อีก เช่น คนที่มีเงิน สังคมจะให้ทั้งอำนาจ และความเชื่อใจมากกว่าคนยากจน เป็นภาพสะท้อนสังคมในปัจจุบันได้ดี
2. นิทานเรื่องกินเหล้าอายุยืน จังหวัดนครศรีธรรมราช
มีชายคนหนึ่งมีครอบครัวที่น่ารักมีภรรยา 1 คน และลูกชาย 1 คน ชายคนนี้เป็นคนที่ชอบกินเหล้ามาก เขาชอบกินแต่เหล้ากับเพื่อนไม่สนใจทำอย่างอื่น ถึงแม้ว่าจะสนใจแต่การดื่ม แต่ชายคนนี้ก็ไม่ได้ทำบาปทำกรรมอะไรกับใครไว้เลย เขาต้องการที่จะเห็นลูกชายคนเดียวคนนี้บวช อยากเห็นชายผ้าเหลืองของลูกก่อนตาย แต่เมื่อเขาอายุได้ 50 ปี เขาก็ตายไปก่อนที่ลูกจะบวช
ก่อนตายเขาได้สั่งเสียให้ภรรยาเอาเหล้าใส่ไว้ให้ในโรง 2 – 3 ขวด เผื่อจะเอาไปกินในปรโลก เมื่อวิญญาณของชายผู้นี้ไปเจอกับยมบาล เขาก็ถูกยมบาลถามว่า
“ทำไมถึงชอบกินเหล้านัก” ชายผู้นี้จึงตอบไปว่า “เพราะมันมีรสชาติไม่เหมือนอาหารอื่น และมันอร่อยมาก” ว่าแล้วชายผู้นี้ก็ยื่นเหล้าในมือให้กับยมบาลลองชิม เมื่อยมบาลชิมแล้วก็ชอบมาก และคอยขอกินเรื่อย ๆ มานับแต่นั้น ยมบาลเริ่มมีความไว้ใจความเมามายทำให้ทั้งสองสนิทกันมากขึ้น จนยมบาลบอกกับชายแก่ว่า ถ้าอยากให้ช่วยอะไรก็สามารถบอกได้เลย ตอนนั้นเองที่ชายแก่บอกว่าอยากกลับไปมีชีวิตต่ออีกแค่ 1 ปี แค่ให้พอเห็นลูกบวชก็พอ
ยมบาลได้ยินดังนั้นก็ตอบตกลง ยมบาลจึงเขียนต่ออายุให้กับชายแก่ 1 ปี แต่ด้วยความเมา ยมบาลจึงเขียนอายุใหม่ว่า 501 ลืมลบเลข 50 ข้างหน้าออก ทำให้ชายแก่กลับไปมีชีวิตอยู่ต่อจนกว่าจะอายุ 501 ปี เขาได้เห็นลูกตนเองบวช แต่ด้วยอายุที่มากแบบนั้น ทำให้เขาต้องเห็นลูก ภรรยา หลาน เหลน โหลนพากันเสียชีวิตตลอดทุกช่วงเวลา จนเขารู้สึกเศร้าใจ น้อยใจ และทรมานเป็นอย่างมาก เขาต้องทนอยู่ไปแบบนี้อีกนานแสนนาน
ข้อคิดจากนิทานเรื่องกินเหล้าอายุยืน
ไม่ว่าจะมองในมุมไหน สิ่งที่ชัดเจนมาโดยตลอด คือ สุราไม่ได้ทำให้ใครได้ดี นอกจากไม่ได้ส่งผลดีใด ๆ แล้ว เหล้ายังสามารถทำให้เกิดโทษได้ด้วย เพราะการดื่มจะทำให้ขาดสติ ควบคุมตนเองได้ลำบากจนอาจเผลอไปทำเรื่องผิดพลาดต่าง ๆ โดยที่ไม่ได้ตั้งใจได้นั่นเอง
บทความที่เกี่ยวข้อง : 19 นิทานพื้นบ้านไทย การ์ตูนไทยพื้นบ้าน พร้อมคติสอนใจ อ่านให้ลูกฟัง
3. นิทานเรื่องแก่นข้าว จังหวัดสงขลา
นานมาแล้วคนในสมัยก่อนปลูกข้าว แต่ไม่ได้กินเมล็ดข้าว (แก่นข้าว) เหมือนทุกวันนี้ แต่นิยมกินรำข้าวกัน มี 2 สามีภรรยาเป็นชาวนา พวกเขารักกันมากและมีลูกน้อยด้วยกัน แต่สิ่งที่แปลก คือ ทารกน้อยคนนี้ไม่เหมือนเด็กคนอื่น คือ ไม่ยอมกินรำข้าว และร้องไห้ตลอดเวลา ผู้เป็นแม่ที่เจอปัญหานี้จึงตัดสินใจขู่ทารกน้อยไปว่า
“ถ้าร้องไม่หยุดแบบนี้ เดี๋ยวจะเอาแก่นข้าวมาต้มให้กินซะเลย” เมื่อทารกได้ยินดังนั้นก็หยุดร้องไห้ แต่พอพูดจบไม่นานก็ร้องขึ้นมาอีก ผู้เป็นแม่ก็ขู่แบบเดิมอีกครั้ง ทำให้ทารกหยุดร้องอีก เหตุการณ์นี้เกิดขึ้นวนไปวนมา จนผู้เป็นแม่ตัดสินใจต้มแก่นข้าวให้ทารกกินจริง ๆ
เมื่อทารกได้กินแก่นข้าวที่ต้มมาก็หลับไปอย่างสบายใจ ผู้เป็นพ่อแม่เห็นดังนั้นก็ตกใจมาก คิดว่าลูกของตนเองตายไปแล้วจากการกินแก่นข้าวที่คนทั่วไปไม่กินกัน ทั้งคู่พากันร้องไห้ แต่ไม่นานทารกก็ลืมตาขึ้นแล้วหัวเราะอย่างมีความสุข นับตั้งแต่นั้นสองสามีภรรยาก็ลองเอาแก่นข้าวมาต้มกิน ก่อนที่จะแพร่หลายออกไปทั่ว จนคนอื่น ๆ ลองหันมากินแก่นข้าว หรือเมล็ดข้าวจนถึงทุกวันนี้
ข้อคิดจากนิทานเรื่องแก่นข้าว
นิทานเรื่องนี้เป็นนิทานเชิงวัฒนธรรม ไม่ได้มีเป้าหมายเพื่อซ่อนคำสอนใด ๆ แต่เป็นนิทานที่บอกเล่าเกี่ยวกับที่มาที่ไปของคนไทย ว่าทำไมถึงได้หันมาทานเมล็ดข้าวเหมือนทุกวันนี้ ถึงแม้ว่าอาจจะไม่สามารถสรุปได้ว่าเป็นเรื่องจริงหรือไม่ แต่ก็เป็นวิธีหนึ่งที่ทำให้เด็ก ๆ ได้เห็นภาพสะท้อนของความผูกพันระหว่างคนไทย และอาหารหลักอย่างข้าว
นิทานพื้นบ้านภาคใต้ยังมีอีกหลายต่อหลายเรื่อง โดยเฉพาะเรื่องราวที่เล่าเกี่ยวกับความเป็นมาของเกาะต่าง ๆ เกี่ยวกับน้ำ เกี่ยวกับทะเล ซึ่งผู้ปกครองสามารถหาอ่านให้ลูกฟังได้ในเวลาว่าง เพื่อเป็นข้อคิดให้กับลูกรักได้อย่างดีเยี่ยม
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :
นิทานหนูน้อยหมวกแดง อ่านให้ลูกฟัง สอนลูกอย่าไว้ใจคนแปลกหน้า
นิทานธรรมะ เล่าให้ลูกฟังก่อนนอน : ความเมตตา สอนลูกด้วยนิทาน
นิทานเด็กเลี้ยงแกะ แบบเข้าใจง่าย 2 ภาษา ไทย อังกฤษ เสริมพัฒนาการ
ที่มา : 1
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!
