ความเชื่อไทยๆ กับโภชนาการช่วงหลังคลอด
ในตอนที่แล้ว เราได้นำเสนอความเชื่อแบบไทยๆ กับโภชนาการในช่วงตั้งครรภ์กันไปแล้ว ตอนนี้เราจะต่อกันด้วย “ช่วงหลังคลอด” ซึ่งเป็นอีกช่วงหนึ่งที่โภชนาการกลายเป็นเรื่องสำคัญมากขึ้นเป็นสองเท่าเพราะในช่วงนี้นอกจากคุณแม่จะต้องเลือกกินแต่ของที่มีประโยชน์เพื่อให้ร่างกายตัวเองฟื้นฟูหลังคลอดแล้ว ยังเป็นช่วงที่คุณแม่ให้นมแม่กับลูกน้อยอีกด้วย
แต่อุปสรรคหนึ่งก็คือความเชื่อแบบไทยๆ ที่ห้ามโน่นห้ามนี่มากมาย ด้วยข้อห้ามว่าจะเป็นของแสลงบ้างล่ะ ทำให้น้ำนมเปรี้ยวลูกกินแล้วจะท้องเสียบ้างล่ะ แต่ความเชื่อเหล่านี้จริงเท็จแค่ไหนนั้น เรามาดูกันเลยดีกว่าค่ะ
- เชื่อว่า...แม่หลังคลอดต้องกินข้าวกับเกลือหรือปลาเค็ม ห้ามกินเนื้อสัตว์หรือผักบางอย่าง เช่น ผักเขียว ผักชี เพราะแสลง จะทำให้เป็นโรคอ่อนเพลีย ปวดเมื่อยตามตัว
ไม่จริง... ในหญิงแม่ลูกอ่อนร่างกาย ต้องการอาหารมากเป็นพิเศษ เนื่องจากต้องผลิตน้ำนมสำหรับเลี้ยงทารกและซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอของร่างกาย ฉะนั้นจึงจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องกินอาหารที่มีประโยชน์ โดยเฉพาะเนื้อสัตว์ ผักต่างๆ เน้นให้โปรตีน วิตามิน และเกลือแร่ นอกจากจะซ่อมแซมร่างกาย ยังช่วยป้องกันโรค ส่วนข้าวกับเกลือให้คาร์โบไฮเดรตเป็นส่วนใหญ่หรือให้แค่พลังงานเท่านั้น ส่วนปลาเค็มนั้นเรากินได้ในปริมาณน้อย โอกาสที่แม่จะได้โปรตีนจากปลาก็มีน้อยมาก ฉะนั้นจึงไม่ควรอดอาหารจำพวกเนื้อสัตว์และผัก
- เชื่อว่า...แม่หลังคลอดห้ามกินข้าวเหนียว เพราะจะทำให้แผลฝีเย็บหรือแผลผ่าคลอดอักเสบเป็นหนอง
ไม่จริง... ข้าวเหนียวนั้นไม่ใช่สาเหตุที่ทำให้แผลเป็นหนอง ข้าวเหนียวเป็นอาหารจำพวกแป้งที่ให้พลังงานที่มีประโยชน์ มีคุณค่าทางอาหาร ไม่เกี่ยวข้องกับการเป็นแผล การที่แผลเป็นหนองเกิดจากความสกปรก จึงทำให้ติดเชื้อได้
- เชื่อว่า...แม่หลังคลอดห้ามกินผักที่เป็นเถาไม้เลื้อย เช่น ตำลึง ฟักทอง เพราะอาจทำให้มดลูกทะลัก
ไม่จริง... ผักเป็นอาหารที่คุณแม่หลังคลอดควรกินให้มาก เป็นอาหารที่มีวิตามินและเกลือแร่ อีกทั้งยังมีกากใยมากด้วย สมควรที่จะกิน การที่มดลูกทะลักเกิดจากสาเหตุอื่น ไม่ใช่อาหาร
- เชื่อว่า...แม่ให้นมลูกห้ามกินรสเผ็ดจัด
จริง...เพราะจะส่งผลให้ลูกรับรสเผ็ดจากน้ำนมแม่ และอาจทำให้เจ้าตัวเล็กปวดท้องได้ด้วย แต่ถ้าเป็นอาหารที่ประกอบด้วยสมุนไพร เช่น กระเพรา ขิง พริกไทย สามารถกินได้ค่ะ เพราะเป็นอาหารที่มีรสร้อนซึ่งต่างจากรสเผ็ดนะคะ สมุนไพรที่มีรสร้อนเหล่านี้ยังช่วยบำรุงน้ำนมได้ค่ะ
- เชื่อว่า...แม่ให้นมลูกห้ามกินอาหารหมักดอง
จริง... เพราะช่วงให้นมนั้น คุณแม่ควรกินอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย แต่ของหมักดองนั้นแทบหาสารอาหารที่มีประโยชน์ไม่ได้ อีกทั้งยังเสี่ยงต่อการท้องเสียเนื่องจากความสะอาดของอาหารอีกด้วย เปลี่ยนเป็นอาหารสดใหม่จะดีกว่าค่ะ
- เชื่อว่า...แม่ให้นมลูกห้ามดื่มกาแฟ
จริง... เพราะสารคาเฟอีนจากกาแฟที่นั้นสามารถจะผ่านเข้าไปในน้ำนมได้ และสารคาเฟอีนจะมีระดับสูงสุดในร่างกายหลังจากที่คุณแม่ดื่ม 2 ชั่วโมง ดังนั้นไม่ควรดื่มเด็ดขาดหากต้องให้นมลูกแรกเกิดถึงสองเดือน เพราะเด็กวัยนี้ตับและไตยังไม่สามารถกำจัดคาเฟอีนออกจากร่างกายได้ดี ระบบนี้จะทำได้ดีเมื่ออายุ 3 เดือนขึ้นไป แต่เด็กก็อาจจะได้รับผลจากคาเฟอีน ที่จะไปกระตุ้นสมอง จะทำให้เด็กตื่น กระวนกระวาย ไม่ยอมนอน อาจมีผลต่อกระเพาะและลำไส้ได้ จึงไม่แนะนำให้แม่ที่ให้นมลูกดื่มเครื่องดื่มคาเฟอีน หรือหากจะดื่มให้ดื่มช่วงหลังให้นมแล้วและไม่เกิน 1 แก้ว (300 มิลลิกรัม) ต่อวัน
นี่ล่ะค่ะ ความเชื่อแบบไทยๆ ที่ก็ส่งผลกับโภชนาการมากอยู่ทีเดียว บางส่วนนั้นก็ส่งผลกับตัวคุณแม่ และบางส่วนนั้นก็กระทบกับทั้งตัวคุณแม่และลูกน้อยด้วย เพราะโภชนาการช่วงแรกของชีวิตนั้นสำคัญมากกว่าที่คุณคิด แต่ไม่ยากที่จะสร้าง อย่างที่กล่าวไปว่าช่วงหลังคลอดนั้นควบคู่ไปกับช่วงให้นมแม่ด้วย การกินอาหารอย่างถูกต้องตามโภชนาการนอกจากจะช่วยให้คุณแม่ฟื้นตัวได้ไว แผลหายได้เร็วแล้ว ยังช่วยให้น้ำนมมามากขึ้น เพียงพอต่อลูกน้อยเป็นน้ำนมคุณภาพอีกด้วย
ที่มา
http://www.thairath.co.th/content/241499
http://baby.kapook.com/แม่หลังคลอด กับ 12 ความเชื่อ vs ความจริง
