เตือนแม่! อย่ากินอาหารที่ใช้ปากกาเมจิกเขียนบนถุง เสี่ยงมะเร็ง

เวลาซื้ออาหาร เช่น โจ๊ก น้ำเต้าหู้ แล้วร้านใช้ปากกาเมจิกเขียนกำกับไว้ว่า ถุงไหนคืออะไร หรือบางร้านเขียนราคาผักผลไม้ไว้บนถุง หลายคนอาจมองว่าสะดวกดี แต่รู้ไหมว่า ความสะดวกเช่นนี้ที่แฝงไว้ด้วยอันตราย บทความนี้จะอธิบายคุณแม่ว่า ทำไมถึงห้าม อย่ากินอาหารที่ใช้ปากกาเมจิกเขียนบนถุง เสี่ยงอันตรายอย่างไรค่ะ

ประสบการณ์จากผู้บริโภค ที่ออกมาโพสต์เตือน หลังจากสั่งอาหารแล้วต้องตกใจกับสิ่งที่พบ ร้านค้าใช้ปากกาเมจิกเขียนข้อความลงบนถุงผลที่ตามมาคือ รอยหมึกสีน้ำเงินเข้มปรากฏชัดบนเส้นเล็กที่อยู่ในถุง โดยผู้ใช้เฟซบุ๊ค Yada Pipatwuttitorn ได้โพสต์ข้อความว่า

เค็มหวานทะลุถุง

ซึ่งหลายปีก่อนหน้านี้ก็เคยมีเหตุการณ์ปากกาเคมีซึมทะลุถุงใส่โจ๊กเข้าไปถึงเนื้อโจ๊ก จนโจ๊กกลายเป็นสีชมพู โพสต์โดยผู้ใช้เฟซบุ๊คชื่อ Wirintorn Diloktharadol มีข้อความว่า

อย่ากินอาหารที่ใช้ปากกาเมจิกเขียนบนถุง เพราะอะไร

การใช้ปากกาเมจิกหรือปากกาเคมีเขียนบนถุงพลาสติก โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อบรรจุอาหารที่มีความร้อน อย่างเช่น โจ๊ก น้ำเต้าหู้ หรือถุงแกงร้อนๆ เพราะความร้อนอาจเป็นตัวเร่งให้สารเคมีจากหมึกซึมผ่านถุงพลาสติกที่ไม่ได้มาตรฐาน หรือทนความร้อนได้ไม่ดีพอ ปนเปื้อนลงในอาหารได้ และเมื่อเราบริโภคอาหารที่ปนเปื้อนหมึกเหล่านี้อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็ง

จากกรณีข้างต้น ผู้บริโภคต่างพากันแชร์ประสบการณ์ เช่น

• เคยเห็นรอยปากกาเมจิกซึมเข้าไปติดที่มะเขือเทศในถุงด้วย
• เคยซื้อแตงโมผ่า ที่เอาฟิล์มครอบไว้ มันซึมเข้าผิวแตงโม เห็นเลขราคาเลย
• ขนาดกล่องพลาสติกยังซึมได้เลย ถ้าบางๆ
• ร้านที่เขียนด้วยปากกาเมจิกจะไม่ซื้อกินเป็นอันขาดอันตราย

อ.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ อาจารย์ประจำภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ให้คำแนะนำไว้ว่า

ไม่ควรใช้ปากกาเมจิกเขียนบนพลาสติกบรรจุอาหารครับ .. เนื่องจากสีจากเมจิกอาจมีการซึมด้วยความร้อนและก่อให้เกิดมะเร็งได้

สาเหตุที่เป็นเช่นนั้น เกิดจากพลาสติกเป็นวัสดุที่มีโมเลกุลของสารตั้งต้นมาจับตัวกันเป็นสายยาวและเป็นร่างแหของโพลิเมอร์ โดยที่ในตัวเนื้อพลาสติกนั้น ก็มีช่องว่างเล็กๆ เมื่อพลาสติกถูกความร้อนส่งผลลให้เกิดการขยายตัวขึ้น ทำให้ช่องว่างเหล่ามีพื้นที่กว้างขึ้น ความชื้นหรืออากาศสามารถแทรกซึมผ่านได้

ขณะที่หมึกของปากกาเมจิกนั้น ก็เป็นสารเคมีที่มีสภาพเป็นสารมีขั้ว จึงอาจจะซึมผ่านเนื้อของพลาสติกบางชนิดได้ดี โดยเฉพาะกับพลาสติกกลุ่มที่มีเนื้อไม่แน่น และซึมผ่านไปยังเนื้อของอาหาร ที่มีสภาพเป็นสารมีขั้วเช่นกันได้ แถมยิ่งอาหารร้อนมาก ก็จะยิ่งเกิดการซึมผ่านเข้าไปได้ง่ายขึ้นด้วย

เนื้อสีของปากกาเมจิก มีสารเคมีที่เป็นตัวทำละลาย ซึ่งถ้าบริโภคเข้าไปก็อาจเป็นอันตรายต่อร่างกาย และอาจเป็นสารก่อมะเร็งได้ จึงไม่ควรเขียนถุงพลาสติกบรรจุอาหารด้วยปากกาเมจิกครับ เพราะถุงพลาสติกไม่ได้ถูกออกแบบมาให้สำหรับการเขียนปากกาเมจิกลงไป แต่ควรหาวิธีอื่นๆ ที่จะสร้างสัญลักษณ์หรือเครื่องหมายแทน

ด้านกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข เคยเตือนภัยเรื่องเช่นเดียวกันถึงปากกาเมจิกซึมทะลุอาหาร โดยแนะนำว่า “เตือนภัยปากกาเมจิกซึมทะลุถุงอาหาร ควรเลือกใช้ถุงให้ถูกประเภท หรือ ถุงใส่อาหารที่ได้มาตรฐานสามารถทนความร้อนได้ 100-120 องศาเซลเซียส สีหมึกจะไม่ซึมผ่านเข้าไป และไม่ควรใช้ปากกาเคมีมาเขียนบนถุงพลาสติก ที่ใส่อาหารโดยตรง ให้ใช้วิธีแปะสติกเกอร์ เลี่ยงการทานอาหาร ที่มีการเขียนถุงด้วยปากกาเมจิก”

โดยสรุปแล้ว อย่ากินอาหารที่ใช้ปากกาเมจิกเขียนบนถุง เนื่องจาก ปากกาเมจิกมีส่วนประกอบหลักคือ ตัวทำละลาย สี และสารเติมแต่งสารเคมีเหล่านี้บางชนิดอาจเป็นอันตรายต่อร่างกายหากได้รับเข้าไป แม้ในปริมาณน้อยก็ตาม ที่สำคัญคือ หมึกปากกาเมจิกถูกออกแบบมาให้ใช้เขียนบนพื้นผิววัสดุต่างๆ ไม่ได้ถูกผลิตมาให้สัมผัสกับอาหารโดยตรง การที่หมึกซึมปนเปื้อนลงในอาหารจึงอาจเป็นอันตราย และควรหลีกเลี่ยง

วัสดุบรรจุอาหารที่เราใช้กันอยู่ทุกวันก็มีความเสี่ยงต่อการปนเปื้อนจากหมึกได้เช่นกัน ตัวอย่างเช่น 

• ถุงร้อนและถุงพลาสติก ที่เรามักใช้ใส่อาหารปรุงสุก ความร้อนจากอาหารนี่เองที่เป็นตัวเร่งให้สารเคมีจากหมึกซึมผ่านเนื้อพลาสติกได้เร็วยิ่งขึ้น
• โฟม ที่มีลักษณะเป็นรูพรุน ก็อาจเป็นช่องทางให้สารเคมีแทรกซึมเข้าไปในอาหารได้ง่ายดาย 
•  ฟิล์มยืดถนอมอาหาร ที่ดูเหมือนจะปกป้องอาหารได้นั้น แท้จริงแล้วด้วยความบางของเนื้อฟิล์ม อาจไม่เพียงพอที่จะป้องกันการซึมผ่านของสารเคมีจากหมึกได้

คำแนะนำสำหรับร้านค้า: ใส่ใจความปลอดภัยของผู้บริโภค

• หลีกเลี่ยงการใช้ปากกาเมจิกทั่วไปเขียนบนถุงใส่อาหารและฟิล์มยืดถนอมอาหารโดยตรง
• เลือกใช้ปากกา “Xylene Free” หรือ “Food Grade” เป็นทางเลือกที่ปลอดภัยกว่า
• เลือกใช้ถุงพลาสติกสำหรับบรรจุอาหารที่เป็น “Food Grade” และทนความร้อนได้ในช่วง 100-120 องศาเซลเซียส
• ใช้วิธีแปะสติกเกอร์แสดงข้อมูลบนบรรจุภัณฑ์แทนการเขียนด้วยปากกา
• หลีกเลี่ยงการใช้กระดาษรีไซเคิลหรือกระดาษที่มีหมึกพิมพ์รองหรือบรรจุอาหารทอด

คำแนะนำสำหรับคุณแม่ (ผู้บริโภค): ปกป้องลูกน้อยจากภัยเงียบ

• ไม่ซื้ออาหารที่บรรจุในถุงหรือห่อด้วยวัสดุที่มีรอยเขียนด้วยปากกาเมจิกโดยตรง และอย่ากินอาหารที่ใช้ปากกาเมจิกเขียนบนถุง
• สอนลูกให้สังเกตและหลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารที่มีการใช้ปากกาเมจิกเขียนที่ถุงหรือห่อ
• เลือกซื้อสินค้าจากร้านค้าที่ใส่ใจเรื่องความปลอดภัยของบรรจุภัณฑ์อาหาร

ที่มา : Yada Pipatwuttitorn , Wirintorn Diloktharadol , กรมอนามัย

บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ

เลี้ยงลูกปลอดภัย กินอย่างไร ไม่เสี่ยง โรคแอนแทรกซ์

10 วิธีรับมือกับคนแก่เลี้ยงหลาน ด้วยความเข้าใจ ยายเลี้ยงหลานไม่ถูกวิธี ทำยังไงดี

หากลูกหมกมุ่นกับ 3 สิ่งนี้… พฤติกรรมที่ผู้ปกครองควรจับตา และรับมืออย่างทันท่วงที