เด็กยุคดิจิทัลเติบโตมาพร้อมกับสื่อโซเชียลมีเดีย ซึ่งมักนำเสนอภาพชีวิตที่เต็มไปด้วยความหรูหราและฟู่ฟ่า จนอาจทำให้เด็กๆ หลายคนปรารถนาที่จะมีชีวิตติดแกลม เหมือนกับที่เห็นในโลกออนไลน์ นี่คือความท้าทายที่พ่อแม่ยุคใหม่ต้องเผชิญ บทความนี้จะชวนคุณพ่อคุณแม่มาทำความรู้จักกับค่านิยม “ติดแกลม” ที่กำลังแพร่หลาย พร้อมแนะแนวทางในการเลี้ยงลูกให้มีภูมิคุ้มกันใจที่เข้มแข็ง เพื่อไม่ให้หลงใหลไปกับความหรูหราจอมปลอมในโลกที่สื่อโซเชียลมีเดียมีบทบาทสำคัญ
ติดแกลม คืออะไร?
คำว่า “ติดแกลม” มาจากคำว่า “Glamorous” ในภาษาอังกฤษ ซึ่งหมายถึง “สวยงาม มีเสน่ห์ น่าดึงดูดใจ” เมื่อนำมาใช้ในภาษาไทย คำว่า “แกลม” ถูกนำมาใช้เพื่อสื่อถึงลักษณะของ พฤติกรรมติดหรู หรือการแสดงออกถึงฐานะทางสังคมผ่านการแต่งกาย การใช้สิ่งของ หรือการใช้ชีวิตประจำวัน
ในบริบทของการเลี้ยงลูก การติดแกลม อาจหมายถึงการที่เด็กหรือวัยรุ่นให้ความสำคัญกับภาพลักษณ์ภายนอก การใช้สิ่งของแบรนด์เนม หรือการใช้ชีวิตที่ฟุ่มเฟือย มากกว่าการให้ความสำคัญกับคุณค่าภายในหรือความสัมพันธ์ที่ดีกับผู้อื่น
ทำไมหลายคนจึงใช้ชีวิตติดแกลม?
ทำไมเราถึงต้องไขว่คว้าที่จะดูแพงและทันสมัย? เด็กที่ใช้ชีวิตติดแกลม ทำตัวให้ดูแพง ดูอินเทรนด์ อาจเกิดได้จากหลากปัจจัย ดังนี้
จริง ๆ แล้ว แรงผลักดันส่วนหนึ่งอาจมาจากความรู้สึก ‘ขาดคุณค่าในตัวเอง’ หรือความรู้สึกว่าตนเองไม่มีคุณค่า จากการศึกษาพบว่า หลายคนใช้จ่ายเงินและสร้างภาพลักษณ์เพื่อเรียกร้องความสนใจและการยอมรับจากผู้อื่น เพราะกลัวที่จะถูกมองข้ามหรือด้อยค่า การใช้ชีวิต ‘ติดแกลม’ จึงไม่ใช่แค่การอวดร่ำอวดรวย แต่เป็นการพยายามสร้างภาพลักษณ์หรูหรา เพื่อชดเชยความรู้สึกด้อยค่า เช่น การซื้อของราคาแพงเพื่อให้รู้สึกมีคุณค่า หรือต้องการคำชมจากผู้อื่นเพื่อเพิ่มความมั่นใจ
-
แรงกดดันจากสังคมและสื่อโซเชียลมีเดีย
โซเชียลมีเดียทำให้เห็นชีวิตที่ดูดีของผู้อื่นได้ง่าย นำไปสู่ความรู้สึกด้อยค่าและอยากมีเหมือนบ้าง เช่น เห็นภาพเพื่อนไปเที่ยวต่างประเทศหรูหรา แล้วรู้สึกว่าชีวิตตัวเองไม่ดีพอ
หากพ่อแม่เป็นแบบอย่างที่ผิดเพี้ยน ใช้ชีวิตด้วยค่านิยมที่ให้ความสำคัญกับวัตถุมากกว่าคุณค่าภายในของบุคคล เช่น การตัดสินคนจากเสื้อผ้าหรือฐานะทางสังคม แทนที่จะมองที่ความสามารถหรือคุณค่าภายใน ก็เป็นปัจจัยสำคัญที่หล่อหลอมให้ลูกเป็นเด็กติดแกลมได้
ข้อเสียของพฤติกรรมติดหรู ติดแกลม
เมื่อใช้จ่ายเกินตัว หรือสร้างภาพมากเกินไป อาจส่งผลกระทบตามมา ดังต่อไปนี้
การใช้เงินเกินตัวเพื่อตามกระแส ชีวิตติดแกลม อาจทำให้เกิดปัญหาทางการเงิน เป็นหนี้เป็นสิน เช่นซื้อของแพงโดยไม่จำเป็น ใช้เงินเยอะ หมดไปกับการกิน เที่ยวอย่างหรูหรา
การสนใจแต่ภาพลักษณ์ภายนอกมากเกินไป อาจทำให้เครียด วิตกกังวล และซึมเศร้าได้ เครียดที่ต้องรักษาภาพลักษณ์หรูหรา หรือไม่พอใจตัวเองที่ไม่มีชีวิตหรูหรา แบบคนอื่น เป็นต้น
การให้ความสำคัญกับวัตถุมากเกินไป อาจทำให้มีความสัมพันธ์ที่ผิวเผินกับผู้อื่น เช่น การเลือกคบเพื่อนที่ฐานะดี หรือการไม่เห็นคุณค่าของความสัมพันธ์ที่มาจากใจ”
เลี้ยงลูกอย่างไรไม่ให้ติดแกลม สร้างภูมิคุ้มกันใจให้ลูก
แนวทางเลี้ยงลูกไม่ให้ติดแกลม สร้างภูมิคุ้มทางกันใจให้ลูกสามารถเผชิญหน้ากับแรงกดดันจากสังคม และเติบโตขึ้นเป็นผู้ใหญ่ที่รู้จักคุณค่าที่แท้จริงของชีวิต
1. สร้าง Self-esteem ที่แข็งแกร่ง
การที่เด็กเกิดความรู้สึกอยากมี อยากได้เหมือนคนอื่น นั่นเป็นเพราะลูกยังไม่เชื่อมั่นในคุณค่าของตนเองมากพ่อ จึงต้องการได้รับการยอมรับจากผู้อื่นเพื่อเพิ่มความมั่นใจ ดังนั้น การสร้าง Self-esteem ที่แข็งแกร่ง สร้างความมั่นใจในตัวเองจากภายใน จะช่วยให้ลูกสามารถเผชิญหน้ากับความท้าทายต่าง ๆ ได้อย่างมั่นคง ไม่หวั่นไหวไปกับแรงกดดันจากภายนอก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในยุคที่สื่อโซเชียลมีเดียมีอิทธิพลสูง
แนะเคล็ดลับสร้าง Self-esteem ให้ลูก
- ชื่นชมความพยายามและความสามารถของลูก ไม่ใช่แค่รูปลักษณ์ภายนอกหรือสิ่งของ
- ส่งเสริมให้ลูกค้นหาและพัฒนาความสามารถของตัวเอง
- สอนให้ลูกรู้จักรักและเห็นคุณค่าในตัวเอง
2. สอนให้ลูกรู้จักคุณค่าของเงิน
สอนให้ลูกรู้จักการออม การใช้จ่ายอย่างชาญฉลาด ไม่ซื้อของฟุ่มเฟือย และรู้จักซ่อมแซมสิ่งของแทนการซื้อใหม่ นอกจากนี้ ควรสอนให้ลูกแยกแยะระหว่าง ‘ความต้องการ’ กับ ‘ความอยากได้’ เพื่อให้เข้าใจความจำเป็นในการใช้จ่าย
แนะเคล็ดลับ สอนเรื่องคุณค่าของเงิน
- คุยกับลูกถึงการเงินของครอบครัวตามความจริงเสมอ และให้ลูกมีส่วนร่วมในการวางแผนการเงินของครอบครัว
- ให้ลูกเข้าใจความสำคัญของการออมและใช้เงินอย่างฉลาด แทนการซื้อของเพื่อเอาใจคนอื่น
- ให้ลูกได้ลองทำงานหาเงินด้วยตัวเอง ถ้าอยากได้สิ่งที่ไม่จำเป็น ลูกต้องเก็บเงินซื้อเอง
- สอนให้ลูกรู้จักการให้และการช่วยเหลือสังคมแทนการโฟกัสที่ตัวเองหรือสิ่งของ
3. ปลูกฝังค่านิยมที่ถูกต้อง
สอนให้ลูกเห็นคุณค่าของความสัมพันธ์ที่ดีกับผู้อื่น การทำความดี และการพัฒนาความสามารถของตนเอง จะนำไปสู่ความสุขและความสำเร็จที่ยั่งยืนกว่าการไขว่คว้าวัตถุเพียงอย่างเดียว
แนะเคล็ดลับ ปลูกฝังค่านิยมที่ถูกต้องให้ลูก
- เป็นแบบอย่างที่ดีในการใช้ชีวิต สอนให้ทำตัวติดดิน กินง่ายอยู่ง่าย ประหยัด
- พูดคุยกับลูกเกี่ยวกับค่านิยมที่ถูกต้อง ไม่จำเป็นต้องใช้ของหรู แต่เลือกซื้อของที่ราคาย่อมเยา ใช้งานได้จริงตามฐานะของครอบครัว
- ส่งเสริมให้ลูกทำกิจกรรมที่เป็นประโยชน์ต่อสังคม เช่น อ่านหนังสือ เล่นกีฬา หรือทำงานศิลปะ เพื่อลดการหมกมุ่นกับวัตถุ
4. สอนให้ลูกแยกแยะข้อมูลบนโซเชียลมีเดีย
สอนให้ลูกรู้จักคิดวิเคราะห์และแยกแยะข้อมูลบนโซเชียลมีเดีย รวมถึงสอนให้ลูกเข้าใจความเป็นจริงของโลกโซเชียลมีเดีย โดยชี้ให้เห็นว่าผู้คนส่วนใหญ่มักจะเปิดเผยเฉพาะด้านบวกของตนเองเท่านั้น และซ่อนด้านลบไว้ ทำให้เราเห็นเพียงภาพลักษณ์ที่สวยงามเพียงด้านเดียว
แนะเคล็ดลับ การใช้โซเชียลมีเดียอย่างชาญฉลาด
- กำหนดเวลาในการใช้โซเชียลมีเดียอย่างเหมาะสม
- พูดคุยกับลูกเกี่ยวกับสิ่งที่เห็นบนโซเชียลมีเดีย
- สอนให้ลูกตั้งคำถาม ว่าสิ่งที่เห็นนั้นสามารถเชื่อถือได้หรือไม่
- สอนให้ลูกตรวจสอบแหล่งที่มาของข้อมูลก่อนหลายๆ แหล่งก่อนที่จะเชื่อหรือแชร์
5. เป็นแบบอย่างที่ดีในการใช้ชีวิต
การเป็นแบบอย่างที่ดีในการใช้ชีวิตถือเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งในการปลูกฝังค่านิยมที่ถูกต้องให้กับลูก เพราะเด็ก ๆ มักจะเรียนรู้และซึมซับพฤติกรรมจากผู้ใหญ่ที่ใกล้ชิด โดยเฉพาะพ่อแม่ หากพ่อแม่เองมีพฤติกรรมติดแกลม หรือให้ความสำคัญกับวัตถุมากเกินไป ก็ยากที่จะสอนให้ลูกมีค่านิยมที่แตกต่างออกไปได้
แนะเคล็ดลับ เป็นแบบอย่างที่ดีให้กับลูก
- ใช้ชีวิตอย่างเรียบง่าย ไม่ฟุ่มเฟือย ดำเนินชีวิตแบบพอเพียงให้ลูกเห็นอยู่เสมอ
- การหลีกเลี่ยงการโชว์ของฟุ่มเฟือย หรือพฤติกรรมโอ้อวดบนโซเชียลมีเดีย
- แสดงให้ลูกเห็นถึงความสำคัญของการมีน้ำใจ การทำบุญ การช่วยเหลือสังคม และการให้เกียรติผู้อื่น
- ชื่นชมและให้กำลังใจเมื่อลูกแสดงออกถึงพฤติกรรมที่ดีงาม
การปลูกฝังค่านิยมที่ถูกต้องให้กับลูกตั้งแต่ยังเล็กเป็นหน้าที่สำคัญของพ่อแม่ เพื่อให้ลูกสามารถใช้ชีวิตอย่างพอเพียง มีภูมิคุ้มกันทางใจที่เข้มแข็ง ไม่ยึดติดกับความหรูหราจอมปลอม และไม่ใช้จ่ายเกินตัว คำแนะนำที่นำเสนอในบทความนี้จะเป็นประโยชน์อย่างยิ่งสำหรับคุณพ่อคุณแม่ในการเลี้ยงดูลูกให้เติบโตอย่างมีคุณภาพและมีความสุขที่แท้จริง
ที่มา : กรมสุขภาพจิต , เลี้ยงลูกตามใจหมอ , ThaiPBS , กรุงเทพธุรกิจ
บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ
10 แนวทาง เลี้ยงลูกให้ใช้เงินเป็น ในยุคของแพง ค่าใช้จ่ายสูง
10 วิธีเลี้ยงลูกให้มีสุขภาพจิตดี ที่สำคัญยิ่งกว่าผลการเรียนเกรด A
10 สัญญาณที่บ่งบอกว่า พ่อแม่เลี้ยงลูกถูกทาง รู้แบบนี้สบายใจได้เลย!
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!
