8 อาหารต้องห้าม สำหรับเด็กก่อน 1 ขวบ เมนูอะไร? ที่ไม่ควรให้ลูกกิน

ลูกน้อยวัย 6 เดือนถึง 1 ขวบ สามารถกินอาหารอื่นนอกเหนือจากนมแม่ได้ก็จริง แต่ไม่ใช่ว่าจะกินได้ทุกอย่างนะคะ มีอาหารต้องห้ามที่ต้องระวังด้วย
การดูแลเรื่องอาหารการกินของลูกน้อยในช่วงปีแรกของชีวิตเป็นสิ่งสำคัญมากนะคะ เนื่องจากระบบย่อยอาหารของทารกวัยก่อน 1 ขวบยังพัฒนาไม่เต็มที่ การเลือกอาหารที่เหมาะสมจึงดีต่อระบบย่อยและสุขภาพของลูก ช่วยให้เติบโตอย่างแข็งแรงและปลอดภัย ดังนั้น มาเช็กกันหน่อยค่ะว่า 8 อาหารต้องห้าม สำหรับเด็กก่อน 1 ขวบ ที่คุณแม่ต้องระวัง! มีอะไรบ้าง เมนูไหนที่ควรเก็บให้ไกลลูกวัยทารก
▼สารบัญ
อาหารอะไร? เหมาะกับวัยทารก อายุก่อน 1 ขวบ
ก่อนจะไปพบกับ 8 อาหารต้องห้าม สำหรับเด็กก่อน 1 ขวบ คุณพ่อคุณแม่จำเป็นต้องรู้และเข้าใจก่อนค่ะว่า การให้ลูกน้อยกินอาหารที่เหมาะสมในช่วงวัยแรกเกิดจนถึงอายุ 1 ขวบนั้น มีส่วนสำคัญต่อพัฒนาการและการเจริญเติบโตของลูกอย่างมาก คุณพ่อคุณแม่จึงควรใส่ใจให้ลูกได้กินอาหารที่มีประโยชน์เพื่อเติมเต็มพัฒนาการตามช่วงวัย และงดเว้น อาหารต้องห้าม สำหรับเด็กก่อน 1 ขวบ เนื่องจาก หากลูกน้อยวัยทารกก่อน 1 ขวบได้รับอาหารไม่เหมาะสม อาจทำให้ร่างกายขาดธาตุเหล็ก น้ำหนักน้อยกว่าเกณฑ์ ส่งผลต่อพัฒนาการทั้งด้านสมอง กล้ามเนื้อ สังคม และอารมณ์ค่ะ
โดยอาหารที่ควรเน้นเป็นพิเศษสำหรับลูกวัยทารกก่อน 1 ขวบคือ “นมแม่” ค่ะ ซึ่งกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข ได้แนะนำ ให้ทารกตั้งแต่แรกเกิดถึง 6 เดือน กินนมแม่เป็นอาหารหลัก เพราะมีสารอาหารที่ครบถ้วนสมบูรณ์ ช่วยสร้างภูมิคุ้มกันในเด็กแรกเกิด ซึ่งผลวิจัยทั่วโลกยืนยันว่าเด็กที่กินนมแม่จะมีไอคิวสูงกว่าเด็กที่ไม่ได้กินประมาณ 7 จุด เพราะการดูดนมแม่สามารถช่วยกระตุ้นสมองของลูกน้อยได้อย่างดี เมื่ออายุลูกเข้าสู่ช่วงวัยหลัง 6 เดือนจึงค่อยเพิ่มอาหารตามวัยควบคู่กับนมแม่ไปจนถึง 2 ขวบ หรือนานกว่าก็ได้ค่ะ
อาหารตามวัย สำหรับเด็กก่อน 1 ขวบ | |
วัยแรกเกิด – 6 เดือน |
|
6 เดือนขึ้นไป |
|
8 เดือนขึ้นไป |
|
อายุ 10 เดือน – 1 ปี |
|
1 ปี ขึ้นไป |
|
8 อาหารต้องห้าม สำหรับเด็กก่อน 1 ขวบ
เมื่อทำความเข้าใจเรื่องอาหารตามวัยลูกน้อยวัยแรกเกิดถึงก่อน 1 ขวบแล้ว คราวนี้ก็ถึงเวลาของการเช็กลิสต์ 8 อาหารต้องห้ามสำหรับเด็กก่อน 1 ขวบ กันแล้วค่ะ ตามมาดูเลยว่าอาหารหรือเมนูอะไรบ้างที่ไม่ควรให้ลูกวัยก่อน 1 ขวบกิน
-
เกลือ
เกลือนั้นอุดมด้วยโซเดียมค่ะ ซึ่งแม้จะเป็นแร่ธาตุที่มีประโยชน์ก็จริง แต่สำหรับทารกวัยก่อน 1 ขวบนั้น ไตยังทำงานได้ไม่ดี อาหารที่ลูกน้อยรับเข้าสู่ร่างกายจึงไม่ควรใช้เครื่องปรุงรสทุกชนิด ไม่ว่าจะเป็น ซีอิ๊ว น้ำปลา กะปิ และเกลือ ซึ่งตามปกติแล้วร่างกายของทารกวัย 7-12 เดือน จะมีความต้องการโซเดียม 0.37 กรัมต่อวัน และลูกได้รับเพียงพอแน่นอนจากนมแม่ หรือแม้กระทั่งนมชง นอกจากนี้ ลูกยังอาจได้โซเดียมตามธรรมชาติจากอาหารตามวัยอื่นๆ ที่กินในแต่ละวันด้วย ดังนั้น ในช่วงก่อน 1 ปีแรก ไม่ควรใช้เกลือปรุงรสชาติอาหารเพิ่มให้ลูก รวมถึงต้องหลีกเลี่ยงขนมขบเคี้ยวที่มักมีสารปรุงแต่งต่างๆ เช่น ผงชูรส เกลือ น้ำตาลด้วย
-
น้ำตาล
หนึ่งใน 8 อาหารต้องห้ามสำหรับเด็กก่อน 1 ขวบ ที่นับว่าไม่จำเป็นก็คือ “น้ำตาล” ค่ะ เพราะจะทำให้ลูกติดหวานจนเสี่ยงต่อโรคอ้วน ฟันผุ และโรคเรื้อรังอื่นๆ เช่น โรคหัวใจ และโรคเบาหวาน ซึ่งกุมารแพทย์ทั่วโลก ไม่แนะนำให้เติมน้ำตาล หรือผลิตภัณฑ์รสหวานใดๆ ให้กับเด็กอายุต่ำกว่า 2 ปี แน่นอนค่ะ ของที่คุณแม่อาจคิดว่ามีประโยชน์แต่เปี่ยมไปด้วยน้ำตาลต่อไปนี้ คือ อาหารต้องห้ามสำหรับเด็กก่อน 1 ขวบ ที่ต้องระวัง
- นมเปรี้ยว หรือ โยเกิร์ตรสน้ำผลไม้ ลองพลิกดูที่ฉลากข้างผลิตภัณฑ์ได้เลยค่ะ ปริมาณน้ำตาลนับว่าไม่ธรรมดาเลยจริงๆ
- น้ำผลไม้แท้ 100% มีส่วนผสมของน้ำตาลเป็นหลักเช่นกัน ทั้งยังมีแคลอรีสูง แต่มีสารอาหารที่จำเป็นสำหรับลูกน้อย นอกจากนี้ น้ำผลไม้ น้ำหวาน ไอศกรีม เค้ก คุกกี้ และขนมหวานต่างๆ อาจทำให้ลูกกินนมแม่หรืออาหารตามวัยที่เป็นสารอาหารหลักของลูกในช่วง 1 ปีแรกลดลง ทำให้ขาดสารอาหารได้ค่ะ
-
น้ำผึ้ง
ในน้ำผึ้งมีสปอร์ของแบคทีเรีย Clostridium Botulinum ซึ่งมีฤทธิ์เหมือน Botox ค่ะ ลูกน้อยที่มีอายุน้อยกว่า 1 ขวบ การทำงานของลำไส้จะยังไม่ดีพอที่จะทำลายสปอร์ของแบคทีเรียตัวนี้ได้ จึงอาจทำให้เกิดพิษที่เรียกว่า “Infant Botulism” ซึ่งเป็นพิษทางระบบประสาท อาจส่งผลต่อกล้ามเนื้อ ทำให้อ่อนแรง โดยเฉพาะกล้ามเนื้อในการหายใจซึ่งหากอ่อนแรงอาจทำให้เสียชีวิตได้ค่ะ ดังนั้น น้ำผึ้งจึงเป็น อาหารต้องห้าม เด็ดขาด! สำหรับเด็กก่อน 1 ขวบค่ะ ส่วนในลูกที่อายุมากกว่า 1 ขวบขึ้นไป การทำงานของแบคทีเรียดีในลำไส้ดีขึ้น จะช่วยกำจัดสปอร์ของแบคทีเรียในน้ำผึ้งได้ตัวนี้ได้ จึงไม่เกิดพิษอีกต่อไปค่ะ
-
อาหารที่ปรุงไม่สุก
ช่วงวัย 6 เดือนขึ้นไปที่เริ่มกินอาหารตามวัยได้แล้ว สิ่งที่คุณแม่ต้องระวังคือ การที่ลูกกินอาหารที่ปรุงไม่สุกค่ะ ไม่ว่าจะเป็นเนื้อสัตว์ ผัก หรือนมที่ไม่ผ่านการพาสเจอไรซ์ เนื่องจากอาจมีเชื้อแบคทีเรียปนเปื้อนให้ลูกท้องเสียได้
-
อาหารที่แข็งและเป็นเม็ดเล็ก
คุณแม่อาจคิดว่าอาหารขนาดเล็กจะช่วยให้ลูกกินง่าย เช่น ถั่วลันเตา เมล็ดข้าวโพด ลูกเกด แต่ความเป็นจริงแล้วอาหารเหล่านี้ที่ไม่ละลายในปาก เคี้ยวด้วยเหงือกไม่ได้ และสามารถหล่นเข้าไปในหลอดลมได้ง่าย จะทำให้ลูกก่อน 1 ขวบ สำลักได้ค่ะ รวมถึงผลไม้ลูกเล็กๆ อย่างองุ่น และแบล็คเบอร์ด้วย ซึ่งวิธีที่จะช่วยให้ลูกกินเมนูเหล่านี้ได้อย่างปลอดภัยคือ ควรหั่นตามแนวยาว ไม่ให้เป็นรูปวงกลม เพื่อป้องกันการสำลัก
-
ผลไม้รสเปรี้ยว
ผลไม้รสเปรี้ยว เช่น กีวี สับปะรด แอปเปิ้ลเขียว เสาวรส มะม่วงสุกเปรี้ยว นอกจากจะทำให้ลูกท้องเสียได้ง่ายแล้ว ยังกระตุ้นอาการแพ้ก่อนวัยอันควร หรือกระตุ้นลมพิษได้ด้วยค่ะ นอกจากนี้ กากใยซึ่งมมีอยู่จำนวนมากในผลไม้ยังไม่เหมาะกับเด็กเล็กที่ร่างกายยังย่อยกากใยได้ไม่ดีนัก กรดต่างๆ ในผลไม้รสเปรี้ยวก็อาจกัดลิ้นหรือเนื้อเยื่อบางๆ ในปากลูกจนเป็นแผลในช่องปากหรือร้อนในได้ด้วย จึงเป็นอีกหนึ่ง อาหารต้องห้าม สำหรับเด็กก่อน 1 ขวบค่ะ
-
อาหารแปรรูป
ชีส ไส้กรอก เบคอน แฮม ลูกชิ้น ล้วนเป็นอาหารที่บดง่าย สะดวกในการซื้อ แต่รู้ไหมคะว่าอาหารข้างต้นนั้นเต็มไปด้วย “เกลือและสารกันเสีย” อาจทำให้เกิดอันตรายต่อลูกน้อยได้ เนื่องจากเป็นอาหารที่ผ่านกระบวนการยืดอายุ เช่น การบ่ม การรมควัน การอบแห้ง และการอัดกระป๋อง ซึ่งมีทั้งสารบอแรค ไนเตรด สารตะกั่ว ที่ช่วยยืดอายุอาหารและให้สีสันที่สวยน่ากินนั่นเอง
-
ไข่ดิบ
แม้จะรู้กันดีว่า “ไข่” เป็นอาหารที่มีประโยชน์อย่างมากกับลูกน้อย เพราะอุดมด้วยโปรตีน DHA และโคลีน ซึ่งจำเป็นต่อการสร้างสมองของลูก แต่หากไข่ที่ลูกกินปรุงไม่สุก เชื้อ Salmonella และแบคทีเรียอื่นๆ ในไข่ดิบ อาจทำให้ลูกน้อยติดเชื้อและเป็นอันตรายได้ รวมทั้งอาจส่งผลให้ลูกเกิดอาการแพ้ไข่จากการแพ้โปรตีนได้ง่ายขึ้นด้วยนะคะ
การเลือกอาหารที่เหมาะสมสำหรับลูกน้อยวัยทารกถึง 1 ขวบ เป็นสิ่งที่สำคัญที่ส่งผลต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการอย่างเต็มที่นะคะ โดยนอกจาก 8 อาหารต้องห้าม สำหรับเด็กก่อน 1 ขวบ ข้างต้นแล้ว อีกสิ่งหนึ่งที่คุณแม่ต้องระวังคือ การที่คุณแม่ให้นมชอบกินอาหารซ้ำๆ อาจทำให้ลูกน้อยเสี่ยงแพ้อาหารด้วยนะคะ ดังนั้น สำหรับคุณแม่ขอแนะนำให้กินอาหารให้ครบทั้ง 5 หมู่ เน้นอาหารที่หลากหลาย ไม่จำเป็นต้องงดอาหารใดๆ เพราะการกินอาหารแบบเดิมซ้ำๆ อาจทำให้ลูกแพ้อาหารชนิดนั้นไปด้วยค่ะ
ที่มา : Doctor MM Family เมาท์เรื่องลูกกับหมอมะเหมี่ยว , www.phyathai.com , www.drnoithefamily.com
บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ
ลูกกลัวคนแปลกหน้า เมื่อไรที่ต้องกังวล? พ่อแม่รับมืออย่างไรให้ลูกอุ่นใจ
ทารก 6 เดือน กินอะไรได้บ้าง ? เริ่มต้นอาหารตามวัยอย่างปลอดภัย ได้ประโยชน์ครบ!
ลูกนอนผวา ร้องไห้ เรื่องที่คุณแม่ต้องเข้าใจ และรับมืออย่างเหมาะสม