โรคที่คนท้องต้องระวัง เกิดได้บ่อยจนแทบเป็นของคู่กัน คุณแม่ควรรักษาสุขภาพให้แข็งแรงอยู่เสมอ แต่ก็ควรสังเกตอาการหรือ ศึกษาเกี่ยวกับโรคต่างๆ เหล่านี้เอาไว้ด้วย
บทความนี้ได้รับการตรวจสอบโดย นพ. วรณัฐ ปกรณ์รัตน์ (แพทย์จาก Good Doctor Technology แอปพลิเคชัน) |
5 โรคที่คนท้องต้องระวัง พบได้บ่อยในแม่ตั้งครรภ์
1.โรคเบาหวาน
เบาหวาน คือ โรคที่ร่างกายมีระดับน้ำตาลในเลือดสูงเกินไปจนผิดปกติ โดยเกิดจากการผิดปกติของการกินน้ำตาลหรือของหวาน ทำให้ร่างกายไม่สามารถนำน้ำตาลไปใช้เป็นพลังงานได้ตามปกติ
สาเหตุของโรคเบาหวาน
- ผู้สูงอายุ การสังเคราะห์และการหลั่งฮอร์โมนอินซูลินลดลง
- โรคของตับอ่อน เช่น ตับอ่อนอักเสบ ได้รับการผ่าตัดตับอ่อน ทำให้การหลั่งอินซูลินลดลง
- การติดเชื้อไวรัสบางชนิด เช่น หัดเยอรมัน คางทูม ซึ่งมีผลต่อตับอ่อนทำให้การหลั่งอินซูลินลดลง
- การได้รับยาบางชนิด สเตียรอยด์ ยาขับปัสสาวะ ยาคุมกำเนิดบางชนิดทำให้มีการสร้างน้ำตาลมากขึ้น หรือการตอบสนองของอินซูลินลดลง
- การตั้งครรภ์ เนื่องจากมีการสร้างฮอร์โมนจากรกหลายชนิด ซึ่งมีฤทธิ์ต้านการทำงานของอินซูลิน
วิธีป้องกันโรคเบาหวาน
- ปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์ อย่างเคร่งครัด
- ต้องควบคุมอาหารให้ถูกสัดส่วนและถูกเวลา ซึ่งเป็นเรื่องที่สำคัญอย่างมาก รับประทานอาหาร 3 - 5 มื้อ แต่ที่สำคัญก็คือปริมาณของอาหารในแต่ละวันจะต้องควบคุมให้ได้อย่างเหมาะสม ดังนี้
- เพิ่มอาหารจำพวกโป
อาการโรคเบาหวานในคุณแม่ตั้งครรภ์
- หากคุณแม่รู้สึกหิวบ่อยจนเกินไป กินมากขึ้นแต่น้ำหนักลดลง ปัสสาวะบ่อย การมองเห็นไม่ชัดเหมือนเดิม และมีอาการเมื่อยล้าผิดปกติ ควรไปพบแพทย์
- ปัสสาวะบ่อย โดยเฉพาะต้องตื่นมาปัสสาวะตอนกลางคืน
- หิวน้ำบ่อย
- หิวบ่อย รับประทานจุ แต่น้ำหนักลด
- ผิวแห้ง
- เป็นแผลแล้วหายยาก
- ตาพร่ามัว
- ชาบริเวณปลายมือปลายเท้า
- หย่อนสมรรถภาพทางเพศ
- ในช่วงแรกของการตั้งครรภ์ ระดับน้ำตาลจะสูงขึ้น ทำให้เสี่ยงต่อการแท้ง และภาวะแทรกซ้อนจากโรคเบาหวาน
วิธีป้องกันโรคเบาหวาน
- ปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์ อย่างเคร่งครัด
- ต้องควบคุมอาหารให้ถูกสัดส่วนและถูกเวลา ซึ่งเป็นเรื่องที่สำคัญอย่างมาก รับประทานอาหาร 3 - 5 มื้อ แต่ที่สำคัญก็คือปริมาณของอาหารในแต่ละวันจะต้องควบคุมให้ได้อย่างเหมาะสม ดังนี้
- เพิ่มอาหารจำพวกโปรตีน เนื้อสัตว์ที่มีไขมันต่ำ เลือกเป็นเนื้อล้วน ไม่ติดหนัง
- รับประทานผักให้หลากหลายชนิด เน้นไปในผักที่มีกากใยสูง
- หลีกเลี่ยงของหวาน ผลไม้ที่มีรสหวานจัด เช่น ทุเรียน มะม่วงสุก เงาะ เป็นต้น
- งดอาหารที่มีเกลือสูง เช่น ขนมขบเคี้ยว
บทความที่เกี่ยวข้อง : 13 อาหารลดน้ำตาลในเลือด สำหรับคนท้อง ลดความเสี่ยงเบาหวาน
2. โรคซึมเศร้า
โรคซึมเศร้า คือ อาการป่วยทางจิตที่พบได้ทั่วไป ทำให้คุณแม่คิดด้านลบ มีความรู้สึกเศร้า เสียความมั่นใจ หมดความสนใจในสิ่งต่างๆ สิ้นหวัง ไร้ค่า
สาเหตุของโรคซึมเศร้า
- เคยเป็นโรคซึมเศร้ามาก่อน
- มีประสบการณ์ความเครียด
- กังวลเกี่ยวกับการตั้งครรภ์
- เคยแท้งลูกมาก่อน
- ตั้งครรภ์โดยไม่พร้อม
- มีปัญหาในเรื่องของการงาน และเงิน
อาการของโรคซึมเศร้าในคุณแม่ตั้งครรภ์
- เศร้า และรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ
- ไม่มีสมาธิ มีปัญหาเกี่ยวกับการจดจำ
- สิ้นหวัง ไร้ค่า รู้สึกผิดตลอดเวลา
- อ่อนเพลีย
- หมดกำลังใจ
- นอนไม่หลับ
- มีเรื่องเครียดตลอดเวลา
- รู้สึกอยากฆ่าตัวตาย
วิธีป้องกันโรคซึมเศร้า
- อย่านำตัวเข้าไปเกี่ยวข้องกับสถานการณ์ที่ซับซ้อน
- อย่าตั้งเป้าหมายที่บรรลุได้ยาก หรือเข้าไปแบกความรับผิดชอบมากๆ
- พยายามย่อยงานใหญ่ให้เป็นงานเล็ก เลือกทำที่สำคัญกว่าก่อน แล้วทำให้เต็มที่เท่าที่จะเป็นไปได้
- อย่าคาดหวังกับตนเองมากเกินไป
- ร่วมกิจกรรมที่คุณอาจเพลินใจ เช่น การออกกำลังกาย ดูหนัง ดูกีฬา เข้ากิจกรรมทางศาสนาหรือสังคม
3. โรคความดันโลหิตสูง
ความดันโลหิตสูง คือ ภาวะที่มีการเปลี่ยนแปลงความดันในหลอดเลือดที่สูงขึ้น ซึ่งในปัจจุบันแพทย์วินิจฉัยว่าในภาวะปกติผู้ที่มีความดันเท่ากับหรือมากกว่า 140/90 มิลลิเมตรปรอท เป็นผู้ที่มีความดันโลหิตสูง หากปล่อยทิ้งไว้ให้อยู่ในระดับนี้นานๆ อาจทำให้อวัยวะต่างๆในร่างกายเสื่อม เช่น มีโอกาสเป็นโรคหัวใจตีบตัน 3-4เท่า และโรคหลอดเลือดสมองตีบตัน 7 เท่าของผู้ที่มีความดันปกติ และถ้าปล่อยทิ้งไว้ความดันจะเพิ่มขึ้นทุกๆ 10 มิลลิเมตรปรอทต่อปี
สาเหตุของโรคความดันโลหิตสูง
- กรรมพันธุ์ พบว่าผู้ที่มีบิดาและมารดาเป็นความดันโลหิตสูงมีโอกาสเป็นความดันโลหิตสูงได้มากกว่าผู้ที่บิดา มารดาไม่เป็น ยิ่งกว่านั้นผู้ที่มีทั้งบิดาและมารดาเป็นความดันโลหิตสูงจะมีความเสี่ยงที่จะเป็นมากที่สุด ผู้สูงอายุก็มีโอกาสเป็นความดันโลหิตสูงเมื่ออายุมากขึ้นๆ
- สิ่งแวดล้อม ซึ่งเป็นปัจจัยที่แก้ไขได้ เช่น ภาวะอ้วน เบาหวาน การรับประทานอาหารเค็ม การดื่มสุราและสูบบุหรี่ ภาวะเครียด เป็นต้น
อาการของโรคความดันโลหิตสูงในแม่ตั้งครรภ์
- ปวดศีรษะมาก
- ตามัว
- จุกแน่นลิ้นปี่
- ปวดเกร็งท้อง เลือดออกทางช่องคลอด ซึ่งอาจเป็นอาการแสดงของรกลอกตัวก่อนกำหนด
- ลูกดิ้นน้อยลง
วิธีป้องกันโรคความดันโลหิตสูง
- ตรวจเช็คร่างกายและวัดความดันโลหิตเป็นประจำ
- ไม่รับประทานอาหารรสเค็มจัด
- รับประทานผักและผลไม้เป็นประจำ
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
- พักผ่อนให้เพียงพอ
4. โรคโลหิตจาง
โรคโลหิตจาง คือ ภาวะที่มีเม็ดเลือดแดงน้อยจากการขาดธาตุเหล็ก ซึ่งจะมีผลต่อการตั้งครรภ์หลายอย่าง ได้แก่ เสี่ยงแท้ง คลอดก่อนกำหนด ลูกในครรภ์น้ำหนักน้อย ลูกในครรภ์เป็นโลหิตจาง แต่หากโลหิตจางมากๆ อาจทำให้น้ำคร่ำน้อยจนทำให้ลูกในครรภ์เสียชีวิต หรืออาจตกเลือดจนแม่เสียชีวิตระหว่างคลอดได้
สาเหตุของโรคโลหิตจาง
- การเสียเลือด พบได้บ่อยในโรคนี้ อาจจะเกิดจาก อุบัติเหตุ การผ่าตัด การคลอดลูก รวมไปถึงการแท้ง
- ภาวะโรคเรื้อรัง โรคเรื้อรังหรือการรักษาโรคเรื้อรังบางโรคจะส่งผลกระทบต่อการสร้างเม็ดเลือดแดง โดยการทำลายไขกระดูก เช่น โรคมะเร็งบางชนิด การติดเชื้อ HIV โรคไตวายเรื้อรัง หรือโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์
- โรคเกี่ยวกับไขกระดูก ผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับโรคที่เกี่ยวข้องกับไขกระดูก เช่น ไขกระดูกฝ่อ มะเร็งในไขกระดูก หรือการติดเชื้อในไขกระดูก จะส่งผลต่อการสร้างเม็ดเลือดแดงเช่นกัน เนื่องจากไขกระดูกมีหน้าที่ในการสร้างเม็ดเลือดแดง เกร็ดเลือด และเม็ดเลือดขาว เมื่อไขกระดูกไม่สามารถสร้างเซลล์เม็ดเลือดได้ จึงทำให้ปริมาณเม็ดเลือดแดงในเลือดลดน้อยลง
อาการของโรคโลหิตจางในแม่ตั้งครรภ์
- อ่อนเพลีย ซีด
- เหนื่อยง่าย
- หน้ามืดเป็นลมบ่อย
- เวียนศีรษะ
- และเบื่ออาหารอาจจะคลอดก่อนกำหนดได้
วิธีป้องกันโรคโลหิตจาง
เมื่อตั้งครรภ์การได้รับธาตุเหล็กจากการรับประทานอาหารปกติเพียงอย่างเดียวไม่เพียงพอ ดังนั้นคุณแม่ท้องจึงต้องได้รับธาตุเหล็กเสริม โดยกินธาตุเหล็กวันละ 150-200 มิลลิกรัมของธาตุเหล็กที่สามารถดูดซึมได้ ตามคำแนะนำของแพทย์
5.โรคติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ
โรคติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ คือ การที่เชื้อแบคทีเรียทำให้ทางเดินปัสสาวะอักเสบ ซึ่งมักเริ่มที่กระเพาะปัสสาวะ และหากเป็นเรื้อรัง อาจลามไปยังไต ทำให้เกิดโรคกรวยไตอักเสบตามมาได้ หากปล่อยทิ้งไว้นาน การติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะระหว่างตั้งครรภ์อาจส่งผลให้เกิดภาวะถุงน้ำคร่ำอักเสบ ทารกน้ำหนักตัวน้อย หรือ คลอดก่อนกำหนด ได้
สาเหตุของโรคติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ
- การกลั้นปัสสาวะ
- ดื่มน้ำน้อย
- ฮอร์โมนที่เปลี่ยนแปลง
- ภาวะตั้งครรภ์ทำให้มดลูกที่โตเบียดกระเพาะปัสสาวะ
- ปัสสาวะไหลย้อนในกระเพาะปัสสาวะ
อาการของโรคติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะในแม่ตั้งครรภ์
- ปัสสาวะบ่อย
- ปัสสาวะผิดปกติ เช่น มีกลิ่นผิดปกติ มีสีผิดปกติ เป็นต้น
- ปัสสาวะแสบขัด
- ปวดหลัง ปวดบั้นเอว
- มีไข้
- คลื่นไส้ อาเจียน
วิธีป้องกันโรคติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะในแม่ตั้งครรภ์
- ดื่มน้ำมากๆ อย่างน้อย 8 แก้วต่อวัน
- ไม่กลั้นปัสสาวะ ควรเข้าห้องน้ำ ทุกครั้งที่เริ่มปวดปัสสาวะ
- ไม่สวมเสื้อผ้ากางเกงในที่รัดรูป หรือ คับเกินไป และหมั่นซักทำความสะอาดเสื้อผ้าอย่างสม่ำเสมอ
- รักษาความสะอาดของร่างกายเป็นประจำ
แม่ ๆ คนไหนยังมีคำถามหรือข้อสงสัยเพิ่มเติม สามารถพบ #ทีมหมอGDTT ได้ฟรี ที่ Good Doctor Technology แอปพลิเคชัน เพียงกดรับสิทธิ์ผ่าน Reward ในแอปพลิเคชัน theAsianparent หรือสามารถกดลิงค์นี้ได้เลยครับ https://bit.ly/3SjhvJW
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :
โรคเบาหวาน ภัยเงียบที่คุกคามคนไทย วิธีการดูแลคนท้องเป็นโรคเบาหวาน
โรคซึมเศร้า พาคุณแม่มาเช็คอาการโรคซึมเศร้า คุณมีอาการเหล่านี้หรือยัง?
โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ต่อมบาร์โธลิน อักเสบ เรื่องที่รู้เกี่ยวกับโรคนี้!