คุณพ่อคุณแม่สามารถ สร้างวินัย ให้ลูกน้อยได้ตั้งแต่แรกเกิด เพื่อให้ลูกได้ซึมซับ และ สร้างวินัย ตั้งแต่เด็กเพื่อปลูกฝังให้เป็นผู้ใหญ่ที่ดี
ทำไมต้องฝึกวินัยตั้งแต่เด็ก
เนื่องจากการฝึกตอนเด็กจะทำให้เด็กซึมซับ มากกว่าการฝึกตอนโตแล้ว การกระทำเช่นนี้ซ้ำ ๆ บ่อย ๆ เด็กก็จะเริ่มเรียนรู้แล้วเข้าใจ ว่าตัวเองควรทำอย่างไร ไม่ว่าจะเป็นวินัยในการรับประทานอาหาร วินัยในการนอน วินัยสามารถสร้างได้ตั้งแต่เด็กแรกเกิดเลย
บทความที่เกี่ยวข้อง : ฝึกลูกขับถ่ายได้ตอนกี่เดือน รู้ได้อย่างไรว่าลูกพร้อมฝึกขับถ่ายแล้ว
ทำไมผู้ใหญ่ชอบพูดว่า เด็กไม่มีระเบียบวินัย
ส่วนใหญ่สาเหตุมาจาก ครอบครัวที่ขาดการควบคุมดูแล ผู้ใหญ่บางคนก็ลดหย่อนในด้านวินัย จึงไม่สามารถอบรมสั่งสอนได้ เมื่อเด็กโตมาเป็นผู้ใหญ่ก็จะกลายเป็นคนไม่มีวินัยสักเท่าไหร่
ฝึกวินัยลูกตอนไหนดี ?
สร้างวินัย
เด็กวัย 6-12 เดือน
วินัยของช่วงวัยนี้อาจจะไม่เข้มงวดมาก อาจจะเป็นการปูพื้นฐานสำหรับเด็ก ๆ เป็นการสร้างวินัยเชิงบวก ในวัยนี้เป็นการฝึกให้ลูกรู้จักกับนิสัยหรือพฤติกรรมที่ไม่มีดี ไม่มีระเบียบ ทำให้แต่ละขั้นตอนต้องสังเกตลูกว่าพฤติกรรมของลูกสื่ออะไรกันแน่
วิธีฝึกวินัย
- ให้คุณพ่อคุณแม่มีช่วงเวลาให้ครอบครัว อยู่ด้วยกันในทุกวัน
- พยายามหาของเล่นที่เหมาะกับช่วงวัยของลูก
- ถ้าลูกเริ่มทำอะไรที่ไม่มีวินัย อาจจะเบี่ยงเบนความสนใจลูก หรือพยายามทำให้ลูกไขว้เขวกับสิ่งที่แสดงอยู่ฃ
บทความที่เกี่ยวข้อง : วิธีสร้างวินัยให้ลูกน้อย เคล็ดลับการสอนลูก ให้รู้จักการแบ่งเวลาเรียนและเล่นได้ดี
เด็กวัย 1-2 ปี
วัยนี้จะมีเรื่องของการเคลื่อนไหวและการเดินเข้ามา เป็นวัยที่เริ่มสนุกสนานสามารถควบคุมตัวเองได้ และลูกก็อยากจะควบคุมด้วยตัวเอง ในวัยนี้ลูกจะเป็นนักสำรวจ และแสดงออกในด้านของอารมณ์ โมโห โวยวาย
วิธีฝึกวินัย
- คุณพ่อคุณแม่เพิ่มความปลอดภัยให้กับลูกมากขึ้น
- เมื่อลูกทำผิดคุณพ่อคุณแม่เสนอทางเลือกที่ลูกจะถูกทำโทษ
- ในวัยนี้ยังต้องเบี่ยงเบนความสนใจอยู่เรื่อย ๆ เพื่อไม่ให้ลูกคุ้นเคยกับสิ่งที่ไม่ดี และ ความไม่มีระเบียบ
เด็กวัย 2-3 ปี
ลูกเริ่มเดินหรือวิ่งได้คล่องแล้ว สิ่งที่คุณพ่อคุณแม่ควรทำในช่วงวัยนี้คือในเรื่องของ ด้านอารมณ์ต่าง ๆ ช่วยเพิ่มขอบเขตให้ลูก อธิบายให้ลูกฟังมากขึ้นถึงเหตุผล ช่วยเป็นกำลังใจเมื่อลูกฝึกควบคุมตัวเองได้ดีขึ้น
วิธีฝึกวินัย
- คุณพ่อคุณแม่ควรเสนอทางเลือกในการลงโทษ
- เบี่ยงเบนความสนใจให้คล่องขึ้น
- เริ่มมีการลงโทษที่เรียกว่า Time out เข้ามาร่วมด้วย เพราะจะทำให้ลูกแยกแยะสิ่งที่ควรหรือไม่ควร
วิธีฝึกให้ลูกกินอิ่มนอนหลับ
คุณพ่อคุณแม่สามารถฝึกได้ตั้งแต่ลูก 6 เดือนหลังขึ้นไป
- ฝึกลูกกินอิ่มเป็นเวลา
จากการวิจัย เด็ก 6 เดือน ประมาณ 90% ที่จะไม่ตื่นมากินนมหลังเที่ยงคืน มีเพียงแค่ 10% เท่านั้นที่ยังปรับตัวไม่ได้ คุณพ่อคุณแม่อาจจะสังเกตว่าลูกงอแงกินนมบ่อย ๆ เป็นเพราะว่าให้กินนมน้อยไปหรือเปล่า อาจจะเปลี่ยนเป็นการให้นมที่เยอะกว่าเดิม แล้วค่อย ๆ เลื่อนเวลากินนม ปรับแบบนี้จะทำให้ลูกสามารถปรับตัวในการนอนได้ค่ะ
- ฝึกให้รอ
คุณแม่สามารถฝึกให้ลูกสามารถรอคอยกับเรื่องเล็ก ๆ อย่างเช่น เรื่องการกิน ฝึกให้ลูกรอคอยเมื่อหิว เพื่อให้ลูกเรียนรู้ว่า ถึงเวลาหิวจะต้องอดทนรอเล็กน้อย เป็นการฝึกการควบคมความข้องใจเล็ก ๆ น้อย ๆ ลูกคนไหนที่บังคับให้รอยาก อาจจะใช้เป็นการ นับ 1-10 แล้วค่อย ๆ เพิ่มเรื่อย ๆ ในครั้งหน้า ลูกก็จะสามารถควบคุมตัวเองผ่านความคับข้องใจ และอดทนรอคอยได้นานขึ้นเรื่อย ๆ ตามวัย
- นั่งก่อนค่อยกิน
สร้างวินัย
เมื่อลูกเริ่มนั่งได้ แนะนำให้คุณพ่อคุณแม่จับลูกนั่งกินข้าวพร้อมคุณพ่อคุณแม่ และเมื่อลูกนั่งเก้าอี้ลูกก็จะไปไหนไม่ได้ ลูกก็จะเรียนรู้ว่าเมื่อถึงเวลากินข้าว ก็ต้องไปนั่งที่โต๊ะโดยคุณพ่อคุณแม่ไม่ต้องวิ่งไล่จับ
- ฝึกให้กินเอง
อาหารที่ลูกวัย 7 เดือนขึ้นไปจะหยิบเองได้ ควรเป็นของทานเล่นสำหรับเด็กที่ทำไว้เป็นชิ้น ๆ ให้เด็กได้หยิบกินด้วยตัวเอง อาหารต้องนิ่ม เคี้ยวง่าย หรือเคี้ยวด้วยเหงือกได้ เช่น แครอทที่ต้มจนนิ่ม ฟักทองที่ต้มจนสุก เพื่อให้กล้ามเนื้อได้ลองฝึกหยิบ จับ และฝึกควบคุมกล้ามเนื้อมือให้ป้อนอาหารเข้าปากได้อย่างถูกต้อง
ลูกเริ่มโตขึ้นคุณพ่อคุณแม่ควรฝึกแบบไหน ?
- สอนให้ลูกทำอะไรเอง
ลูกควรฝึกการหยิบสิ่งของต่าง ๆ ส่วนตัวของตัวเอง เป็นวินัยขั้นแรก คุณพ่อคุณแม่ควรให้ลูกทำกิจวัตรประจำวันเอง เริ่มจากการอาบน้ำ แปรงฟัน ใส่เสื้อผ้า กินข้าว รวมไปถึงการขับถ่าย ถ้าลูกยังทำไม่ได้ไม่คล่องแคล่ว อย่าเพิ่งไปดุลูก ให้เวลาเขาฝึกฝนไปก่อน
- สอนให้ลูกรับผิดชอบการกระทำ
สร้างวินัย
เปลี่ยนวิธีเดิม ๆ จากที่เคยเก็บของเล่นให้ลูก เปลี่ยนเป็นฝึกให้ลูกได้เก็บของเองบ้าง และอธิบายว่าลูกหยิบมาเล่น ก็ควรจะต้องเป็นคนเก็บของเข้าที่ ถ้าให้ดีคุณแม่สามารถช่วยจับมือให้ลูกเก็บของเล่นในตะกร้าเอง เมื่อทำซ้ำ ๆ ลูกก็จะเริ่มเก็บของเล่นแต่ละชิ้นลงตะกร้าเอง เมื่อนานเข้าเด็กจะเก็บของเล่นเข้าที่เอง และจะเข้าใจว่าเป็นสิ่งที่เขาต้องทำ
- สอนให้รู้จักขอโทษและขอบคุณ
ควรฝึกให้พูดติดปาก โดยคุณพ่อคุณแม่สามารถทำเป็นแบบอย่างได้ ลูกจะซึมซับคำพูด วิธีการ และจะทำเอง โดยที่คุณพ่อคุณแม่ไม่ต้องบอก และเมื่อมีผู้ใหญ่มา คุณพ่อคุณแม่สามารถสอนให้ขอบคุณเวลาผู้ใหญ่ให้ขนม หรือหลังจากรับของมาแล้ว ควรพูดขอบคุณทุกครั้ง
- สอนให้รู้จักหน้าที่ตัวเอง
คุณพ่อคุณแม่พยายามมอบหมายหน้าที่เล็ก ๆ น้อย ๆ ให้ลูกได้ลองทำ เช่นการกินข้าวเสร็จก็ไปเก็บในอ่าง ตื่นมาก็พับผ้าห่ม รับผิดชอบหน้าที่ของตัวเอง และยังสามารถสอนให้รู้จักหน้าที่ของตัวเอง เช่น ลูกมีหน้าที่ไปเรียนหนังสือพ่อแม่ควรฝึกให้ลูกเตรียมของไปโรงเรียนด้วยตัวเอง
- รู้จักตรงต่อเวลา
ก่อนอื่นคุณพ่อคุณแม่จะต้องสอนว่า เวลาคืออะไร โดยเริ่มจากกิจวัจรประจำวันในเวลาเดิม ลูกจะรู้ได้เองว่าเวลาไหนควรทำอะไร
บทความที่เกี่ยวข้อง :
เทคนิคสร้างวินัยเชิงบวกให้ลูก วัย 6 เดือน – 3 ปี ฝึกลูกให้เป็นเด็กดี ไม่ก้าวร้าว