โรคซึมเศร้าหลังคลอด (Postpartum depression หรือ PPD) เป็นอาการซึมเศร้า ที่พบได้บ่อยในคุณแม่หลังคลอด และมักจะมีอาการชัดเจนในช่วง 2-3 เดือนหลังคลอด แต่บางรายก็เริ่มมีอาการตั้งแต่ช่วงตั้งท้อง ซึ่งอาการต่างๆ จะปรากฏยาวนานเกิน 2 สัปดาห์ บ้างนานถึงหลายเดือน สำหรับโรคนี้ถือว่ารุนแรงกว่า ภาวะอารมณ์เศร้าหลังคลอด (Postpartum blues หรือ PPB) แต่ไม่รุนแรงเท่าโรคจิตหลังคลอด (Postpartum psychosis หรือ PPP)
การเป็นโรคซึมเศร้าหลังคลอด ส่งผลแน่ๆ ต่อจิตใจของคุณแม่ ทั้งยังกระทบต่อชีวิตประจำวัน มีผลต่อการเลี้ยงลูก และจำเป็นต้องเข้ารับการรักษา แต่จะรู้ได้อย่างไรว่า คุณแม่เป็นโรคซึมเศร้าหลังคลอด ไม่ยากเลยค่ะ ลองมาสังเกตได้จาก 5 อาการเหล่านี้
1.แม่หลังคลอดรู้สึกสิ้นหวัง ฉุนเฉียว หรือโศกเศร้า อยู่หรือเปล่า
วิธีสังเกตอาการว่าแม่เป็นโรคซึมเศร้าหลังคลอด อยู่หรือเปล่า ให้ลองจับสังเกตอารมณ์และความรู้สึกของตัวเอง
แม้ว่าแม่มือใหม่จะถูกความรู้สึกต่างๆ ถาโถมเข้ามา เพราะความเปลี่ยนแปลงในชีวิต แต่โรคซึมเศร้าหลังคลอดจะทำให้ทุกอย่างแย่ลงไปอีก แม่จะเริ่มรู้สึกว่า การมีลูกเป็นความคิดที่ไม่ดีเอาเสียเลย อาจโทษตัวเองว่ายังไม่พร้อม ยังไม่เหมาะสมที่จะเป็นแม่คน เกิดความรู้สึกผิดแทรกซึมเข้ามาในจิตใจ ทั้งยังรู้สึกว่าควบคุมอารมณ์และความรู้สึกตัวเองได้ไม่ดี ทั้งๆ ที่เป็นแม่คนแล้ว นอกจากนี้ ยังมีปัญหาต่อความรักและความผูกพันกับลูก ในระหว่างการเลี้ยงลูกจึงรู้สึกโกรธ ฉุนเฉียวได้ง่าย แถมบางครั้งก็ยังรู้สึกเศร้ามากๆ
2.อาการไม่อยากอาหาร เชื่อมโยงกับโรคซึมเศร้าหลังคลอด
แม้ว่าอาการของโรคซึมเศร้าหลังคลอด เป็นสิ่งที่เกิดจากภายในหัว จากการสั่งการของสมอง แต่กลับส่งผลต่อการอยากและไม่อยากอาหาร ทำให้แม่หลังคลอดบางคนกินน้อย แต่บางคนกลับกินมากเกินปกติ
พฤติกรรมการกินที่เปลี่ยนไปของร่างกาย ส่งผลให้แม่รู้สึกว่าไม่มีแรงในการเลี้ยงลูก หรือไม่มีพลังจริงๆ เพราะกินอาหารได้น้อย แต่ในบางกรณีก็รู้สึกเหน็ดเหนื่อย หมดแรง ทั้งๆ ที่เพิ่งตื่นขึ้นมาในตอนเช้า ลองสังเกตอาการจากความอยากอาหารดู ก็จะพอรู้ได้ว่า แม่เป็นโรคซึมเศร้าหลังคลอดไหม
3.วิธีสังเกตอาการจากการปวด ปวดหัว ปวดหลัง และปวดข้อ
อาการของโรคซึมเศร้าหลังคลอด ไม่เพียงปรากฏผ่านอารมณ์และความรู้สึกเท่านั้น แต่ยังแสดงให้เห็นเด่นชัดผ่านความเจ็บปวดของร่างกาย เช่น อาการปวดหัว อาการปวดหลัง อาการเจ็บปวดข้อกระดูก และมีอาการปวดบริเวณหน้าท้อง นอกจากนี้ อาจเกิดอาการแพนิค หรือเกิดความรู้สึกตื่นตระหนกอย่างรุนแรง ทำให้มีอาการเจ็บหน้าอกเกิดขึ้นได้ด้วย
4.แม่หลังคลอดร้องไห้บ่อยๆ และรู้สึกหงุดหงิดง่าย
จริงๆ แล้วคุณแม่มือใหม่ มักจะร้องไห้กันเป็นเรื่องปกติ ราวๆ 70-80% ของคุณแม่ที่เพิ่งผ่านการคลอดลูก มักจะมีอาการวิตกกังวลและเศร้าสร้อย แต่ถ้าความรู้สึกโศกเศร้า หงุดหงิด หรือฉุนเฉียวง่าย เกิดขึ้นกับคุณแม่หลังคลอดเป็นเวลาเนิ่นนานเกิน 2 สัปดาห์ อาการนี้จะสะท้อนถึงโรคซึมเศร้าหลังคลอด และน้ำตาที่ไหลออกมาอาจไม่ได้เกิดจากความเศร้า แต่อาจหมายถึงคุณแม่กำลังโกรธเกรี้ยวและรู้สึกคับข้องใจอยู่ก็ได้
5.เกิดความคิดอยากทำร้ายลูก
วิธีสังเกตอาการ โรคซึมเศร้าหลังคลอด ในข้อสุดท้ายนี้ เป็นอาการที่เด่นชัดและบ่งบอกเลยว่าคุณแม่กำลังเผชิญกับโรคนี้อยู่หรือเปล่า ความรู้สึกอยากทำร้ายร่างกายตัวเองและทำร้ายร่างกายของลูกน้อย เป็นอีกอาการที่ต้องรีบเข้ารับคำปรึกษาจากแพทย์
ไม่ใช่แค่ความคิดด้านลบที่อยากจะทำอันตรายลูกน้อยเท่านั้น แต่การไม่ดูแล ไม่แยแสหรือใส่ใจลูกน้อย ก็ถือเป็นการละเลย ที่อาจมาจากโรคซึมเศร้าหลังคลอดก็ได้
ถ้าคุณแม่หลังคลอด ลองสังเกตอาการดีๆ จะรู้ตัวว่า ตัวเองกำลังเสี่ยงจะเป็นโรคซึมเศร้าหลังคลอดอยู่หรือเปล่า หากมีความคิด ความรู้สึก ที่รุนแรงจนผิดสังเกต ขอแนะนำให้พูดคุยกับคุณหมอเพื่อขอรับคำแนะนำ
ที่มา : theindusparent.com
บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ
แค่เปลี่ยนอาหาร ก็ลดอาการเศร้าหลังคลอด
ลูกจะเป็นอย่างไร หากแม่เป็นโรคซึมเศร้า
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!
