…เพราะอะไรโปรตีนในนมแม่จึงดีกับสุขภาพลูกวัยทารก
ในทารกตั้งแต่แรกเกิดถึง 6 เดือน ระบบการย่อยและเยื่อบุลำไส้ยังไม่แข็งแรง นั่นเพราะปริมาณกรดในกระเพาะอาหารยังสร้างได้ไม่สมบูรณ์ บวกกับมีปริมาณเอนไซม์ที่ไม่มาก การที่ลูกวัยทารกได้ทานนมแม่จะดีต่อระบบย่อยและเยื่อบุลำไส้ของลูก เนื่องจากโปรตีนในนมแม่ถูกย่อยมาบางส่วนจากเอนไซม์ที่อยู่ในต่อมน้ำนมแม่ ซึ่งในน้ำนมแม่จะมีเวย์โปรตีนมาก ทำให้โปรตีนในน้ำนมแม่ย่อยง่าย เหมาะกับทารก และยังมีปริมาณโปรตีนที่ไม่มากหรือน้อยเกินไปจึงทำให้การย่อยและการดูดซึมเกิดขึ้นได้อย่างสมบูรณ์ในทางเดินอาหารของทารก
ซึ่งหากลูกวัยทารกไม่ได้ทานนมแม่มาตั้งแต่แรกเกิด แต่ได้ทานเป็นนมผงดัดแปลงสำหรับทารก ซึ่งจะมีโปรตีนขนาดใหญ่เมื่อเข้าไปในร่างกายของลูก ระบบย่อยก็จะไม่สามารถย่อยหรือจำกัดออกได้หมด เป็นผลให้โปรตีนที่หลงเหลืออยู่เข้าไปกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันของทารก ก่อให้เกิดภาวะของโรคภูมิแพ้ขึ้นได้
และโดยส่วนใหญ่แล้วกุมารแพทย์ หรือผู้เชี่ยวชาญด้านโภชนาการเด็ก มักจะแนะนำให้ทารกตั้งแต่แรกเกิดได้ทานนมแม่อย่างเดียวอย่างน้อยเป็นระยะเวลา 6 เดือนแรกของชีวิต เพราะการที่ลูกได้ทานนมแม่จะช่วยลดโอกาสการเกิดปัญหาทางสุขภาพ โดยเฉพาะโรคภูมิแพ้ เพราะโปรตีนในนมแม่เป็นโปรตีนที่ถูกสร้างขึ้นมาตามกลไกลทางธรรมชาติสำหรับใช้เลี้ยงลูก จึงทำให้มีโอกาสน้อยมากที่ลูกวัยทารกจะแพ้โปรตีนในน้ำนมแม่ ในน้ำนมแม่จะมีสารภูมิคุ้มกัน โดยเฉพาะ SIgA ซึ่งเป็นภูมิต้านทานโรค และสารต่อต้านการอักเสบต่างๆ ช่วยปกป้องเยื่อบุทางเดินอาหาร รวมทั้งมีจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ที่ช่วยกระตุ้นการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน ทำให้ลดความเสี่ยงต่อการกระตุ้นให้ลูกเกิดภูมิแพ้ขึ้นได้ค่ะ
…ถ้าไม่สามารถให้น้ำนมแม่กับลูกได้ จะมีวิธีใดที่จะช่วยให้ลูกไม่เกิดโรคภูมิแพ้
แน่นอนว่า “น้ำนมแม่” คือสุดยอดอาหารสำหรับลูกตั้งแต่แรกเกิด ไม่มีแม่คนไหนที่ไม่อยากเลี้ยงลูกด้วยน้ำนมแม่ แต่ด้วยเหตุผลทางสุขภาพของคุณแม่ส่วนหนึ่งที่ทำให้ไม่สามารถเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ได้ หรือในแม่บางกลุ่มที่มีภาวะน้ำนมไม่พอเลี้ยงลูก ทำให้ต้องเลือกการเลี้ยงลูกด้วยนมผงดัดแปลงสำหรับทารก ซึ่งการเลี้ยงลูกด้วยนมผงดัดแปลง มีความเสี่ยงต่อลูกที่จะเกิดภาวะแพ้โปรตีนนมวัว (Cow milk protein allergy) ขึ้นได้ เพราะนมผงดัดแปลงส่วนใหญ่แล้วจะมีโปรตีนที่ย่อยยาก และไม่เหมาะกับระบบย่อยของทารก
ซึ่งหากลูกวัยทารกไม่ได้ทานนมแม่มาตั้งแต่แรกเกิด แต่ได้ทานเป็นนมผงดัดแปลงสำหรับทารก ซึ่งจะมีโปรตีนขนาดใหญ่เมื่อเข้าไปในร่างกายของลูก ระบบย่อยก็จะไม่สามารถย่อยหรือจำกัดออกได้หมด เป็นผลให้โปรตีนที่หลงเหลืออยู่เข้าไปกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันของทารก ก่อให้เกิดภาวะของโรคภูมิแพ้ขึ้นได้
และโดยส่วนใหญ่แล้วกุมารแพทย์ หรือผู้เชี่ยวชาญด้านโภชนาการเด็ก มักจะแนะนำให้ทารกตั้งแต่แรกเกิดได้ทานนมแม่อย่างเดียวอย่างน้อยเป็นระยะเวลา 6 เดือนแรกของชีวิต เพราะการที่ลูกได้ทานนมแม่จะช่วยลดโอกาสการเกิดปัญหาทางสุขภาพ โดยเฉพาะโรคภูมิแพ้ เพราะโปรตีนในนมแม่เป็นโปรตีนที่ถูกสร้างขึ้นมาตามกลไกลทางธรรมชาติสำหรับใช้เลี้ยงลูก จึงทำให้มีโอกาสน้อยมากที่ลูกวัยทารกจะแพ้โปรตีนในน้ำนมแม่ ในน้ำนมแม่จะมีสารภูมิคุ้มกัน โดยเฉพาะ SIgA ซึ่งเป็นภูมิต้านทานโรค และสารต่อต้านการอักเสบต่างๆ ช่วยปกป้องเยื่อบุทางเดินอาหาร รวมทั้งมีจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ที่ช่วยกระตุ้นการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน ทำให้ลดความเสี่ยงต่อการกระตุ้นให้ลูกเกิดภูมิแพ้ขึ้นได้ค่ะ
…ถ้าไม่สามารถให้น้ำนมแม่กับลูกได้ จะมีวิธีใดที่จะช่วยให้ลูกไม่เกิดโรคภูมิแพ้
แน่นอนว่า “น้ำนมแม่” คือสุดยอดอาหารสำหรับลูกตั้งแต่แรกเกิด ไม่มีแม่คนไหนที่ไม่อยากเลี้ยงลูกด้วยน้ำนมแม่ แต่ด้วยเหตุผลทางสุขภาพของคุณแม่ส่วนหนึ่งที่ทำให้ไม่สามารถเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ได้ หรือในแม่บางกลุ่มที่มีภาวะน้ำนมไม่พอเลี้ยงลูก ทำให้ต้องเลือกการเลี้ยงลูกด้วยนมผงดัดแปลงสำหรับทารก ซึ่งการเลี้ยงลูกด้วยนมผงดัดแปลง มีความเสี่ยงต่อลูกที่จะเกิดภาวะแพ้โปรตีนนมวัว (Cow milk protein allergy) ขึ้นได้ เพราะนมผงดัดแปลงส่วนใหญ่แล้วจะมีโปรตีนที่ย่อยยาก และไม่เหมาะกับระบบย่อยของทารก
ดังนั้นหากจะต้องเลี้ยงลูกด้วยนมผงดัดแปลงสำหรับทารก แนะนำให้คุณแม่ศึกษาข้อมูลก่อนเลือกมาให้ลูกได้ทาน ซึ่งการเลือกนมผงดัดแปลงสำหรับทารกควรเลือกชนิดที่โปรตีนผ่านการย่อย เนื่องจากงานวิจัยพบว่าสามารถช่วยลดความเสี่ยงของภาวะแพ้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งโรคผื่นแพ้ผิวหนังเรื้อรังได้ เมื่อเปรียบเทียบกับการใช้นมผงดัดแปลงสูตรทั่วไป1
สำหรับเหตุผลที่ทำให้นมผงที่โปรตีนผ่านการย่อยบางส่วนสามารถช่วยลดโอกาสการเกิดโรคภูมิแพ้ได้ เนื่องจากโดยทั่วไปโปรตีนที่เป็นสารก่อภูมิแพ้มักจะมีขนาดใหญ่และโครงสร้างที่ค่อนข้างซับซ้อน สามารถกระตุ้นภูมิคุ้มกันของร่างกายให้รับรู้ว่าโปรตีนนั้นเป็นสิ่งแปลกปลอมได้ แต่เมื่อไหร่ก็ตามที่โปรตีนถูกเปลี่ยนแปลงโครงสร้างโดยการย่อยบางส่วนทำให้ขนาดเล็กลง โปรตีนนั้นก็จะลดคุณสมบัติของการเป็นสารก่อภูมิแพ้ไป ดังนั้นนมที่ผ่านกระบวนการย่อยโปรตีนให้มีขนาดเล็กลงจึงทำให้ทารกที่อยู่ในกลุ่มความเสี่ยงสูงมีโอกาสการเกิดผื่นแพ้เรื้อรังลดลงเมื่อเทียบกับนมผงปกติ2
หากมีข้อสงสัยเกี่ยวกับโรคภูมิแพ้ในเด็ก สามารถดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่
www.nestlebaby.in.th/th/allergy/benefit-of-protien/article5
www.nestlebaby.in.th/th/allergy/benefit-of-protien/article6
References :
1Muraro A, Werfel T, Hoffmann-Sommergruber K, Roberts G, Beyer K, Bindslev-Jensen C, et al. EAACI food allergy and anaphylaxis guidelines: diagnosis and management of food allergy. Allergy. 2014; 69: 1008-25.
2von Berg A, Filipiak-Pittroff B, Krämer U, Hoffmann B, Link E, Beckmann C, et al. Allergies in high-risk schoolchildren after early intervention with cow’s milk protein hydrolysates: 10-year results from the German Infant Nutritional Intervention (GINI) study. J Allergy Clin Immunol. 2013; 131(6):1565-73.
บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ :
เด็กๆ เป็นโรคภูมิแพ้มากขึ้น หมอแนะวิธี ลดความเสี่ยงลูกเป็นภูมิแพ้ ให้แม่ๆ ดังนี้
นมแม่ แช่อย่างไร เก็บอย่างไร เอามาใช้ยังไงไม่ให้โปรตีนสลาย
เจาะลึกคุณค่าในนมแม่ อาหารสุดวิเศษสำหรับทารก