แม่ท้องเสีย ให้นมลูกได้ไหม?
ข้อมูลจากเพจนมแม่แบบแฮปปี้ ยืนยันว่า น้ำนมแม่ไม่มีเชื้อที่จะทำให้ลูกท้องเสีย เพราะส่วนที่มีการติดเชื้อคือทางเดินอาหารและระบบขับถ่ายซึ่งระบบการขับถ่ายและระบบทางเดินอาหาร เป็นคนละส่วนกับเต้านมที่ผลิตน้ำนม เชื้อที่ทำให้ท้องเสียจึงไม่ออกมาทางน้ำนม แต่ออกมากับอุจจาระและอาเจียน
เช่นเดียวกับ พญ. ศิริพัฒนา ศิริธนารัตนกุล ได้อธิบายไว้ในเพจนมแม่ว่า “เชื้อโรคในลำไส้แม่จะอยู่เฉพาะในลำไส้ ไม่ผ่านเข้ากระแสเลือดเพราะมีการกรองชั้นที่หนึ่ง คือ ผนังหลอดเลือดค่ะ เชื้อโรคจะติดตะแกรงผนังหลอดเลือดที่ลำไส้ผ่านเข้าเลือดไม่ได้ ในเลือดจึงไม่มีเชื้อโรค ทีนี้น้ำนมแม่ผลิตจากเต้านมแม่ใช่ไหมคะ จะต้องมีระบบไหลเวียนพาเลือดมาที่ต่อมผลิตน้ำนมในเต้านม เลือดก็ต้องมาผ่านตะแกรงชั้นที่สองคือผนังหลอดเลือดที่ไปเลี้ยงเต้านม และตะแกรงชั้นที่สามคือผนังของต่อมผลิตน้ำนม กว่าจะกลั่นออกมาเป็นน้ำนมได้ ฉะนั้นจึงเป็นไปไม่ได้ที่เชื้อจากลำไส้แม่จะเข้าสู่น้ำนมแม่ เพราะต้องผ่านการกรองตั้งสามชั้นค่ะ น้ำนมแม่ที่ท้องเสียจึงไม่มีเชื้อโรค แม่สามารถให้ลูกกินนมแม่ได้แน่นอน”
ลูกจะติดเชื้อไวรัสท้องเสียจากแม่ได้หรือไม่
ลูกสามารถติดเชื้อไวรัสท้องเสียจากแม่ได้ แต่ไม่ใช่จากน้ำนม โดยจะเป็นการติดจากมือของแม่ที่อาจจะล้างไม่สะอาด มีเชื้อไวรัสเกาะอยู่ พอมาอุ้มลูกแล้วลูกเอาปากมาสัมผัสกับมือแม่ เชื้อไวรัสก็เข้าสู่ลูกโดยวิธีจากมือแม่สู่ปากลูก คุณแม่จึงควรล้างมือให้สะอาดหลังเข้าห้องน้ำ เพื่อป้องกันเชื้อจากมือแม่เข้าสู่ปากลูก ซึ่งเป็นสาเหตุให้ลูกท้องเสีย
เมื่อแม่ท้องเสียควรทำอย่างไร
1) ดื่มน้ำ จิบน้ำเกลือแร่ อย่าให้ขาด
2) แม่ต้องล้างมือสะอาดทุกครั้งหลังเข้าห้องน้ำ และก่อนอุ้มลูก
3) ทานยาได้ แต่ไม่ควรซื้อยากินเอง โดยคุณแม่สามารถตรวจสอบว่ายาที่คุณหมอจ่ายมานั้นมีผลต่อน้ำนมแม่หรือไม่ ได้ที่ www.e-lactancia.org
แล้วถ้าลูกท้องเสียล่ะควรงดนมแม่หรือไม่? คลิกหน้าถัดไป
ลูกท้องเสียต้องงดนมแม่หรือไม่?
พญ. ศิริพัฒนา ศิริธนารัตนกุล แนะนำให้ทานนมแม่ต่อไปได้ ไม่จำเป็นต้องงดนมแม่ “กินนมแม่ต่อดีที่สุดเลยค่ะ อย่างที่บอกไปแล้ว นมแม่มีสารภูมิต้านทานที่นมผงไม่มี นมแม่ยังมีสารทำให้เยื่อบุผิวงอกขึ้นมาได้เร็วด้วยนะคะ ภาษาแพทย์เรียก Epidermal Growth Factor(EGF) เยื่อบุลำไส้ที่ถูกเชื้อโรคทำลายไป ฟื้นตัวได้เร็วกว่าเพราะ EGF นี่แหละค่ะ นมผงก็ไม่มีสารนี้อีกเช่นกัน”
นอกจากนี้ทารกที่กินนมแม่จะได้สารป้องกันการติดเชื้อที่มีเฉพาะในนมแม่ เท่านั้น คือ IgG, macrophage, lysozyme, lactoferrin ฯลฯ ทําให้เชื้อเข้าสู่ร่างกายได้น้อยลง อาการป่วยจะเป็นระยะสั้นกว่าทารกที่ไม่ได้กินนมแม่
ทำไมลูกทานนมแม่ยิ่งถ่ายเป็นน้ำ?
ในกรณีที่ทารกมีอาการท้องเสียนาน เป็นเพราะเยื่อบุลําไส้ถูกเชื้อโรคทําลาย ทําให้ผลิตเอนไซม์ที่ใช้ย่อยแลคโตสได้น้อยลง เมื่อกินแลคโตสเข้าไปแต่ไม่ถูกย่อย จะไปดูดน้ำเข้ามาในลําไส้มากขึ้น จึงถ่ายเป็นน้ำจํานวนมาก
การแก้ไขภาวะท้องเสีย ไม่ใช่การหยุดกินนมแม่ แต่ควรให้น้ำนมแม่ต่อ เพื่อให้ได้รับสารช่วยทำลายเชื้อโรค และสารอาหารที่จำเป็นสำหรับการซ่อมแซมลำไส้ ส่วนในกรณีที่ต้องการลดปริมาณแลคโตสในนมแม่ ควรใช้วิธีปั๊มนมหรือบีบนมส่วนหน้า ซึ่งมีแลคโตสสูงออกไปเก็บไว้ก่อน (เก็บไว้ใช้ได้หลังจากหายดีแล้ว) เพื่อให้ลูกได้กินนมส่วนหลังซึ่งมีแลคโตสน้อยกว่า หรือ ไม่ต้องเน้นให้ลูกกินนมมากเกินไป แต่เน้นให้กินอาหารที่ดูดซึมง่าย เช่น ข้าวต้ม หรือโจ๊ก ใส่เกลือเล็กน้อย กินน้ำเกลือแร่ กินผงแลคโตบาซิลลัสเพื่อช่วยซ่อมแซมลำไส้ อาการท้องเสียจะดีขึ้นเร็วกว่ากินนมชนิดอื่น
ดังนั้น แม่ท้องเสีย หรือลูกท้องเสีย ยังคงให้นมแม่ได้อย่างต่อเนื่องโดยไม่ต้องเปลี่ยนเป็นนมชนิดอื่น เพราะนมแม่ไม่มีเชื้อโรค ทั้งยังมีสารภูมิคุ้มกัน และทำให้ผิวลำไส้กลับมาเป็นปกติเร็วขึ้นด้วย
ที่มา : เพจนมแม่แบบแฮปปี้, เพจนมแม่, breastfeedingthai.com
บทความที่น่าสนใจอื่นๆ
เลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ยิ่งยาวยิ่งดี