เตรียมของโกนผมไฟ
เตรียมของโกนผมไฟ ต้องใช้อะไรบ้าง อุปกรณ์โกนผมไฟที่ต้องเตรียม พร้อมวิธีโกนผมไฟทารก
โกนผมไฟเพื่ออะไร
คำว่า ไฟ ในสมัยก่อนเกี่ยวเนื่องกับการคลอดลูก เช่น อยู่ไฟ ที่แม่หลังคลอดต้องอยู่ไฟบนแคร่ ซึ่งข้าง ๆ มีเตาไฟ การอยู่ไฟก็เพื่อให้สุขภาพของแม่หลังคลอดกลับมาแข็งแรง มีความเชื่อว่าจะทำให้มดลูกเข้าอู่และให้นมลูกได้ดี เมื่อครบจำนวนวัน เช่น อยู่ไฟ 7 วันหรืออยู่ไฟ 10 วัน แล้วจะเรียกว่า หย่าไฟ สำหรับผมของทารกแรกเกิดที่ติดตัวมาตั้งแต่อยู่ในท้องก็เรียกว่า ผมไฟ
การโกนผมไฟหรือพิธีทำขวัญเดือน
ในสมัยโบราณการเตรียมโกนผมไฟจะเกิดขึ้นเมื่อทารกแรกเกิดอายุครบ 1 เดือน เพื่อให้กะโหลกศีรษะของทารกแข็งแรงขึ้น ปรับตัวกับโลกภายนอกได้แล้ว และหลังจากทารกเกิดมาครบ 1 เดือน จะถือว่าเป็น “ลูกคน” เพราะพ้นจากช่วงเวลาอันตรายแล้ว เมื่อลูกอายุครบ 1 เดือน 1 วัน จึงจัดให้มีการทำขวัญหรือโกนผมไฟเพื่อเป็นสิริมงคลแก่ตัวเด็กเอง
ความเชื่อของการโกนผมไฟ
ความเชื่อของการโกนผมไฟ เพื่อล้างและชำระสิ่งสกปรกที่ติดตัวมา ทั้งยังเป็นการเสริมสิริมงคล ทำให้ลูกเลี้ยงง่าย ไม่ดื้อไม่ซน ชีวิตดีมีความเจริญก้าวหน้า สิ่งศักดิ์สิทธิ์จะช่วยคุ้มครองจากสิ่งไม่ดี แต่หากโกนผมไฟช้ากว่านี้จะทำให้เด็กดื้อ งอแง เลี้ยงยาก นอกจากนี้ ยังเชื่อด้วยว่า การโกนผมไฟทำให้ผมขึ้นมาใหม่ดกดำและหนาเท่ากันอย่างสวยงาม
พิธีโกนผมไฟในสมัยโบราณ
คนโบราณก่อนทำการโกนผมไฟ ก็มักจะดูฤกษ์โกนผมไฟ โดยมักจะเลือกวันที่เป็นฤกษ์ดี ฤกษ์ที่โหราจารย์หาให้ตามดวงชะตา (ผูกดวงตามเวลาเกิด) เลือกเวลาที่เป็นมงคล ถูกโฉลกกับตัวเด็กเป็นสำคัญ มักจะเป็นวันที่ลูกอายุครบ 1 เดือน 1 วัน ส่วนพิธีโกนผมไฟจะจัดขึ้นตามกำลังทรัพย์ของแต่ละครอบครัว นอกจากการเตรียมของโกนผมไฟแล้ว ในสมัยก่อน พิธีโกนผมไฟเองก็มีขั้นตอนค่อนข้างมาก ได้แก่
- นิมนต์พระสงฆ์เจริญพระพุทธมนต์
- เชิญผู้ใหญ่ในพิธีหลั่งน้ำมนต์ ด้วยสังข์น้ำที่ศีรษะเด็ก
- ระหว่างนั้น พระสงฆ์สวดชะยันโต ปี่พาทย์บรรเลงเพลงอวยชัย
- จากนั้นมอบเด็กให้ผู้อื่นมาโกนผมไฟต่อ
- พอเสร็จพิธีโกนผมไฟแล้ว จะมีพิธีเอาเด็กลงอู่สู่เปล
พิธีโกนผมหรือพิธีทำขวัญเดือนในปัจจุบัน
การเตรียมของโกนผมไฟ เตรียมอุปกรณ์โกนผมไฟ
เนื่องจากปัจจุบัน พิธีโกนผมไฟหรือพิธีทำขวัญเดือน ค่อย ๆ เปลี่ยนแปลงไป หลายครอบครัวมักจะโกนผมไฟกันเอง โดยโกนผมไฟในช่วงที่ทารกหลับอยู่ สำหรับการเตรียมของโกนผมไฟ ต้องเตรียมอุปกรณ์ ดังนี้
- ใบมีดโกน
- กรรไกร
- หวี
- ใบบอน หรือ ใบบัว 1 ใบ (ไว้รองเส้นผม)
- ดอกอัญชัน
เมื่อโกนผมไฟเสร็จแล้ว เส้นผมที่โกนจะไว้บนใบบอนหรือใบบัว โดยผู้ใหญ่จะเอาไปลอยน้ำ แล้วเก็บส่วนหนึ่งใส่กล่องไว้พอเป็นพิธี นำไปวางในเตียงของเด็กหรือไว้ใกล้ตัวเด็ก โบราณเชื่อว่า จะทำให้เด็กไม่งอแง เลี้ยงง่าย มีความเจริญรุ่งเรือง และมีผู้ใหญ่หรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์คอยคุ้มครอง
สิ่งสุดท้ายในการเตรียมของโกนผมไฟคือ ดอกอัญชัน ซึ่งจะนำมาทาให้เด็ก ด้วยการขยี้ให้สีของดอกอัญชันออกมา จะเป็นสีม่วงน้ำเงินเข้ม ๆ แล้วนำมาทาที่ศีรษะของเด็กเพื่อให้ผมที่ขึ้นใหม่ดกดำกว่าเดิม
โกนผมไฟ ต้องโกนคิ้วไหม
นอกจากโกนผมไฟแล้ว ก็ต้องโกนคิ้วของทารกแรกเกิดด้วยเช่นกัน คนโบราณนิยมนำก้านพลูมาเขียนคิ้วด้วยความเชื่อที่ว่าจะทำให้คิ้วที่ขึ้นมาดกดำ และสวยงามได้รูป แต่ในปัจจุบันก็มีการใช้อัญชันทาคิ้วลูกด้วยเช่นกัน
ที่มา : อ.ชัญ theluckyname “เปลี่ยนชื่อ เปลี่ยนชีวิต” ผู้เชี่ยวชาญทางด้านการ “ตั้งชื่อลูก –ให้ฤกษ์มงคล”
การเตรียมของโกนผมไฟ โกนผมไฟใช้อะไรบ้าง
ความเชื่อการโกนผมไฟอีกแบบ
ในการจัดงานโกนผมไฟ โบราณจะไปหาพระอาจารย์ที่วัดเพื่อหาฤกษ์งามยามดี มักเป็นเดือน 4, 5, 6 และ 12 สิ่งสำคัญที่ต้องจัดเตรียมของโกนผมไฟ
1. หาฤกษ์งามยามดี โดยให้พระอาจารย์ท่านคำนวณให้
2. นิมนต์พระภิกษุสงฆ์ จำนวน 5 รูป หรือ 8 รูป ตามศรัทธา
3. เชิญญาติมิตรและหมอตำแย (คนที่ทำคลอดเด็ก)
4. จัดหาเครื่องใช้ในพิธีโกนผมไฟ คือ หม้อทะนน 2 ใบ, ขมิ้น, ป่อย, กระแจะ, น้ำอบ, มีดพร้า, ขวานถาก และเสียม ถ้าโกนผมเด็ก 2 คน ต้องเพิ่มตามจำนวน และเตรียมสำหรับแมวอีก 1 ที่ด้วย
5. เครื่องสังเวยสู่ขวัญเด็ก จัดอย่างละ 3 ที่ ถ้าเด็ก 2 คน เพิ่มของขึ้นอีก 1 เท่า มีดังนี้ – กล้วยสุก 3 หวี แบ่งใส่จาน 3 ใบ – มะพร้าวอ่อน 3 ผล แบ่งใส่จาน 3 ใบ – หมากพลู 3 จานๆ ละ 3 ต้นๆ บซ้อนกัน หมากวางตรงกลาง – ขนม ข้าวสุก ข้าวเหนียว 3 จาน วิธีวางใส่จานให้วางข้าวสุกก่อน วางข้าวเหนียวไว้บน ข้าวสุกและวางขนมไว้บนสุด (ขนมนี้เป็นขนมจำพวกขนมรูปกุ้ง ปู ปลา ฯลฯ) และปักเทียนจานละ 1 เล่ม – สำรับกับข้าว 3 สำรับๆ ละ 7 ถ้วย แกงที่จำเป็นต้องมี คือ แกงฟักเขียว แกงฟักทอง แกงขี้เหล็ก แกงลูกชิ้นปลา และแกงอย่างอื่นอีก 3 อย่าง ให้ครบ 7 อย่างเป็นใช้ได้ – น้ำบริสุทธิ์ 1 ขัน – ทำไม้คันเบ็ด ลักษณะคล้ายไม้เรียวปลายผูกเชือก ปลายเชือกผูกแหวนทอง มีหัวพลอยหรือเพชรห้อยไว้ – เครื่องบูชาขวัญ หมอขวัญ (บูชาครู)1 พาน ประกอบด้วย ธูป เทียน ดอกไม้ และเงิน 12 บาท – ปลาย่าง ตัวขนาดพอประมาณ 3 ตัว วางบนจานขนมทั้ง 3 จานๆ ละ 1 ตัว
หลักเกณฑ์ในการโกนผมไฟ
1. หากคนในวงศ์ตระกูล บรรพบุรุษเดียวกัน (ผีเดียวกัน) ถึงแก่ความตายในปีนั้น จะทำการโกนผมลูกไม่ได้เด็ดขาด ปีต่อไปค่อยตกลงกันใหม่
2. ในวงศ์ตระกูลเดียวกัน ถ้าคนหนึ่งคนใด มีลูกชายหรือลูกหญิง ที่ยังไม่ได้โกนผมไฟ เมียเกิดท้องขึ้นอีก จะทำการโกนผมไฟไม่ได้ ต้องคอยจนกว่าจะคลอด และต้องทำพิธีโกนผมไฟลูกทั้งสองคนนั้นพร้อมกัน
3. ถ้าไม่ขัดต่อหลักเกณฑ์ข้อ 1 และข้อ 2 แล้ว จะทำการโกนผมไฟเมื่อใดก็ได้ หรือโกนในวันเซ่นไหว้บรรพบุรุษก็ได้ ถือว่าดี
4. หากยังไม่สามารถโกนผมไฟลูกได้ ให้พ่อแม่เก็บรักษาผมนั้นไว้ อาจปล่อยยาวทั้งศีรษะหรือไว้ผมเปีย หรือไว้จุกก็ได้ตามใจ แต่ห้ามโกนผมไฟนั้นทิ้งไปเฉยๆ เมื่อยังไม่ถึงเวลา เพราะถือว่าเป็นอัปมงคลแก่เด็กและครอบครัว
ที่มา : https://www.sanook.com/
พิธีการโกนผมไฟหรือการทำขวัญเดือนในปัจจุบัน แต่ละครอบครัวไม่มีเวลามากนัก ความเชื่อจากโบราณที่สืบทอดกันมาก็ค่อย ๆ จางหายไป เน้นความสะดวก และสบายใจของครอบครัว การเตรียมของโกนผมไฟหรืออุปกรณ์โกนผมไฟ จึงขึ้นอยู่กับฐานะของแต่ละบ้าน จะจัดพิธีโกนผมไฟให้ใหญ่แค่ไหน ก็ขอให้เหมาะสมตามกำลังทรัพย์
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ
ทายเพศลูกแบบอียิปต์โบราณ ท้องนี้หญิงหรือชาย ดูได้จากอะไร?
รู้ไว้ไม่นก! ความเชื่อเรื่องความรัก อยากสมหวังกับคนที่ชอบ ทริคความรัก คนโสด คนมีคู่ ต้องรู้เอาไว้
ป้อนอาหารทารก ต่ำกว่า 6 เดือน ความเชื่อโบราณที่แม่ไม่ควรเสี่ยง
9 เหตุผลที่ทำให้ทารกร้องไห้ สาเหตุที่ทำให้เบบี๋ร้องไห้ หิว ง่วง ผ้าอ้อมเปียก หรือต้องการอะไรกันแน่