นมแม่ กับ ทารกคลอดก่อนกำหนด
คุณแม่รู้ไหม นมแม่มีประโยชน์ต่อทารกคลอดก่อนกำหนดอย่างไร?
พญ.สุธีรา เอื้อไพโรจน์กิจ กุมารแพทย์ กล่าวว่า นมของแม่ทารกที่คลอดก่อนกำหนด มีความเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว เหมาะสำหรับลูกมากที่สุด พบว่า ทารกคลอดก่อนกำหนดที่ได้รับนมแม่อย่างเดียว มีการเจริญเติบโตที่ปกติ พบภาวะลำไส้เน่าและโรคปอดเรื้อรังน้อยกว่า ระดับสติปัญญาสูงกว่าโดยแปรผันตามเวลาที่ได้กินนมแม่ว่านานเพียงใด ได้ออกจากตู้อบและโรงพยาบาลเร็ว
งานวิจัยชิ้นหนึ่งได้ทำการศึกษาความสัมพันธ์ของการที่ทารกคลอดก่อนกำหนดได้กินนมแม่กับระดับสติปัญญาและผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของเด็ก พบว่า ทารกที่กินนมแม่มากกว่ายังมีไอคิวดีกว่า เรียนเก่งกว่า ความจำดีกว่า และสมองสั่งงานไปยังระบบต่างๆ ได้ดีกว่า เมื่ออายุ 7 ปี
ผลการวิจัยนี้ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารกุมารเวชศาสตร์ โดยแมนดี้ บราวน์ เบลฟอร์ต จากศูนย์การแพทย์และโรงพยาบาลบอสตัน หนึ่งในทีมนักวิจัยกล่าวว่า “ข้อมูลของเราสอดคล้องกับคำแนะนำที่ว่า ควรให้นมแม่แก่ทารกคลอดก่อนกำหนดที่อยู่ใน NICU ซึ่งข้อมูลนี้ไม่ได้มีความสำคัญต่อแม่เท่านั้น แต่ยังรวมถึงโรงพยาบาล เจ้าหน้าที่ เพื่อน และสมาชิกในครอบครัวที่ควรให้การช่วยเหลือแก่ผู้เป็นแม่ที่กำลังวิตกกังวลและประสบปัญหาในการผลิตน้ำนมแม่ให้แก่ลูกน้อย
ทีมนักวิจัยได้เก็บข้อมูลจากทารก 180 คนที่คลอดก่อนอายุครรภ์ 30 สัปดาห์ในสหรัฐฯ ระหว่างปี 2001 ถึง 2003 และคำนวณวันที่ทารกได้รับนมแม่มากกว่า 50% ของอาหารที่รับประทานภายใน 28 วันหลังคลอด
ต่อมาได้ทำ MRI สแกนสมองของเด็กกลุ่มที่ได้รับนมแม่มากกว่าในช่วงที่ทารกควรจะคลอดจริงๆ และในช่วงอายุ 7 ปี พบว่า
- ในช่วงครบ 40 สัปดาห์ที่ทารกควรจะคลอดจริงๆ – สมองมีการพัฒนาอย่างมากในส่วนที่มีความสำคัญต่อการประมวลผลและการส่งสัญญาณประสาท และสมองส่วนฮิปโปแคมปัส
- ในช่วงอายุ 7 ปี – ปริมาณเนื้อสมองมีการเพิ่มขึ้นอย่างมาก
โดยพบว่าในวัย 7 ปี เด็กกลุ่มนี้มีคะแนนไอคิวเพิ่มขึ้น 0.5 ในวันที่เขาได้รับนมแม่มากกว่า 50% และเพิ่มขึ้น 0.7 ในการกินนมแม่เพิ่มทุกๆ 10 มล. แสดงถึงประโยชน์ของนมแม่ที่มีผลในระยะยาวต่อสติปัญญาของเด็ก
นอกจากนี้การกินนมแม่มากกว่ายังทำให้สมองสั่งงานไปยังระบบต่างๆ ได้ดีกว่า ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนในด้านการอ่าน คณิตศาสตร์ ความจำ ภาษา และการรับรู้ทางสายตาดีกว่าเมื่ออายุ 7 ปี ทั้งนี้ อาจมีปัจจัยจากการศึกษาของแม่ รายได้ครอบครัว ไอคิวของแม่ด้วยเช่นกัน
อย่างไรก็ตามในภาพรวม ดูเหมือนว่า การที่เด็กคลอดก่อนกำหนดได้รับนมแม่มากกว่า ไม่เพียงมีความสัมพันธ์กับระดับสติปัญญาที่สูงขึ้นเท่านั้น แต่รวมถึงผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ความจำ และสมองสั่งการให้ระบบต่างๆ ทำงานได้ดีกว่าด้วย
ผลวิจัยนี้บอกอะไรกับคุณแม่
แม้ว่างานวิจัยนี้จะเพียงแค่ชี้ให้เห็นความสัมพันธ์ของระดับสติปัญญากับปริมาณการได้รับนมแม่ของทารกคลอดก่อนกำหนดก็ตาม แต่ก็เป็นผลดีที่เกิดขึ้นจริงในชีวิตของเด็กเหล่านี้
บราวน์ เบลฟอร์ต กล่าวว่า ผลการศึกษานี้แสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการที่แม่หลังคลอดควรได้รับการสนับสนุนและช่วยเหลือให้สามารถผลิตน้ำนมได้มากขึ้น
บราวน์ เบลฟอร์ต ยังทิ้งท้ายไว้ด้วยว่า มีหลายปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพัฒนาการของทารก ซึ่งน้ำนมแม่ เป็นเพียงหนึ่งในหลายๆ ปัจจัยเท่านั้น
สารพัดวิธีให้นมแม่แก่ลูกคลอดก่อนกำหนด
คุณแม่ได้ทราบถึงข้อดีของนมแม่ที่มีต่อทารกคลอดก่อนกำหนดแล้วนะคะ ทีนี้มาดูกันว่า คุณแม่ที่มีลูกคลอดก่อนกำหนดจะสามารถทำอะไรได้บ้าง เพื่อให้นมแม่ได้สำเร็จ พญ.สุธีรา เอื้อไพโรจน์กิจ กุมารแพทย์ แนะนำว่า
- การที่ลูกต้องอยู่ในตู้อบ เป็นการควบคุมอุณหภูมิร่างกาย หากลูกไม่ป่วย ไม่มีภาวะวิกฤต การให้ลูกได้ดูดนมแม่และให้ลูกอยู่ที่หน้าอกแม่หรือพ่อ เรียกว่าวิธี kangaroo care จะช่วยควบคุมอุณหภูมิ ระดับน้ำตาลในเลือด ชีพจร การหายใจ และความดันเลือด ได้ดีกว่าการอยู่ในตู้อบ วิธีนี้ยังทำให้แม่ผลิตน้ำนมได้เร็วกว่า ลูกน้ำหนักตัวขึ้นดีกว่า และได้กลับบ้านเร็วกว่า
- ควรให้ลูกได้ดูดนมแม่ตามหลัก ดูดเร็ว ดูดบ่อย ดูดถูกวิธี ไม่ต้องกลัวว่าลูกตัวเล็กเกินไปดูดนมแล้วจะเหนื่อย ควรพาลูกอมๆ หัวนมให้คุ้นเคย และได้มีโอกาสเนื้อแนบเนื้อ และระหว่างที่ลูกยังดูดได้ไม่เก่ง ให้เสริมนมด้วยวิธีจิบถ้วย หรือ ให้นมทางสายพลาสติกมาต่อที่หัวนม หรือ ใช้มือช่วยบีบเต้าเวลาลูกดูด เพื่อให้นมไหลเข้าปากได้มากขึ้น
- ไม่ต้องกลัวนมแม่ไม่เพียงพอต่อการเติบโตของทารกคลอดก่อนกำหนด นมแม่มีความเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวและเหมาะสมกับลูกมากที่สุด
- ทารกคลอดก่อนกำหนดอาจต้องใช้เวลา 1-4 สัปดาห์ ในการเรียนรู้วิธีดูดนมจากเต้า ดังนั้น ในช่วงแรกที่ลูกยังดูดไม่เก่ง ให้คุณแม่กระตุ้นการสร้างน้ำนมด้วยเครื่องปั๊มไฟฟ้า 2 ข้างพร้อมกัน โดยอาจกินอาการกระตุ้นการสร้างน้ำนม ยาประสระน้ำนม หรือ ยาโมทิเลี่ยม ร่วมด้วย
หากคุณแม่มีประสบการณ์ให้นมแม่แก่ลูกน้อยคลอดก่อนกำหนด อย่าลืมบอกเล่าเพื่อเป็นกำลังใจให้กับคุณแม่ท่านอื่นๆ ที่คอมเมนต์ด้านล่างได้เลยค่ะ
ที่มา sciencealert.com, เฟซบุ๊ค สุธีรา เอื้อไพโรจน์กิจ
บทความที่น่าสนใจอื่นๆ
ชีวิตในตู้อบของทารกคลอดก่อนกำหนด
หญิงสุดเจ๋ง ประดิษฐ์เครื่องช่วยชีวิตเด็กคลอดก่อนกำหนดได้นับแสน