ตารางวัคซีน และการเลือกวัคซีนรวมให้ลูกเจ็บตัวน้อยลง

วัคซีนพื้นฐาน

แรกเกิด  : วัคซีนบีซีจี, วัคซีนตับอักเสบครั้งที่ 1

วัคซีนสำหรับป้องกัน 2 โรคนี้ไม่มีเข็มรวมและยังไงก็ต้องแยกฉีดค่ะ โดยวัคซีนบีซีจีมักฉีดที่ไหล่ซ้ายและเกิดแผลเป็นหลังฉีด  พ่อแม่บางคนกลัวลูกเป็นแผลเป็นที่ไหล่ไม่สวยขอให้หมอฉีดที่สะโพกเป็นสิ่งที่ไม่แนะนำนะคะ เพราะแผลอาจปนเปื้อนอุจจาระหรือปัสสาวะ และตรวจดูแผลเป็นยากกว่า  ส่วนวัคซีนตับอักเสบบีจะฉีดเข้ากล้ามค่ะ

หลังจากแรกเกิด – 6 เดือน  : วัคซีนคอตีบ-ไอกรน-บาดทะยัก-โปลิโอ ครั้งที่ 1- 3 , วัคซีนตับอักเสบครั้งที่ 2 และ 3

พ่อแม่สามารถเลือกฉีดเป็นวัคซีนรวม 5 โรค (คอตีบ-ไอกรน-บาดทะยัก-โปลิโอ-เยื่อหุ้มสมองอักเสบ/ฮิบ) หรือวัคซีนรวม 6 โรค ซึ่งเหมือนกับวัคซีน 5 โรคแต่เพิ่มวัคซีนตับอักเสบบี (วัคซีนฮิปเป็นวัคซีนเสริมซึ่งมีเพิ่มอยู่ในวัคซีนรวม 5 หรือ 6 โรคอยู่แล้ว)  โดยมีรายละเอียดการฉีดแตกต่างกันดังนี้ค่ะ

• กรณีฉีดเป็นวัคซีนรวม 5 โรค

1 เดือน : วัคซีนตับอักเสบบีครั้งที่ 2

2 เดือน : วัคซีนรวม 5 โรค

4 เดือน : วัคซีนรวม 5 โรค

6 เดือน : วัคซีนรวม 5 โรค และวัคซีนตับอักเสบบีครั้งที่ 3

จะต้องฉีดแยกวัคซีนตับอักเสบบีตอนอายุ 1 เดือนก่อน 1 เข็มและต้องเพิ่มวัคซีนตับอักเสบตอนอายุ 6 เดือน

• กรณีฉีดเป็นวัคซีนรวม 6 โรค

2 เดือน : วัคซีนรวม 6 โรค

4 เดือน : วัคซีนรวม 6 โรค

6 เดือน : วัคซีนรวม 6 โรค

จะได้รับการฉีดวัคซีนป้องกันตับอักเสบบีทั้งหมด 4 ครั้ง  รวมเมื่อแรกเกิดด้วย และถ้าแม่เป็นพาหะไวรัสตับอักเสบบีจะต้องได้เพิ่มที่อายุ 1 เดือนอีกครั้งก็จะรวมทั้งหมดเป็น 5 เข็ม (โดยปกติวัคซีนตับอักเสบบีในเด็กต้องได้ 3 เข็ม คือ ตอนแรกเกิด, 1-2 เดือน และ 6 เดือน อย่างไรก็ตามถือเป็นข้ออนุโลมเนื่องจากเป็นวัคซีนที่มีปฏิกิริยาต่ำอยู่แล้ว จึงมีโอกาสเกิดผลข้างเคียงต่ำแม้จะให้จำนวนครั้งมากขึ้น)

• 9 – 12 เดือน : วัคซีนหัด-หัดเยอรมัน-คางทูม ครั้งที่ 1, วัคซีนไข้สมองอักเสบเจอี ครั้งที่ 1

วัคซีนสำหรับ 4 โรคทั้งหมดนี้ไม่มีเข็มรวม  ยังไงก็ลูกน้อยต้องโดนฉีด 2 ครั้งเข็มค่ะ

 วัคซีนเสริม

เป็นวัคซีนที่มีความสำคัญรองลงมาจากวัคซีนพื้นฐานที่กล่าวไปข้างต้น  สามารถฉีดหรือไม่ฉีดก็ได้ โดยวัคซีนที่จะเสริมเพิ่มเติมช่วงขวบปีแรก ได้แก่

• วัคซีนป้องกันโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ (ฮิบ)

มีเพิ่มอยู่ในวัคซีนรวม 5 หรือ 6 โรคตามที่กล่าวไปข้างต้น  โดยฉีดตอนลูกอายุ 2, 4 และ 6 เดือน

•  วัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่

ให้ฉีดตอนลูกอายุ 6 เดือนขึ้นไป  โดยการฉีดครั้งแรกต้องฉีด 2 เข็มห่างกัน 1 เดือน

• วัคซีนนิวโมคอคคัสชนิดคอนจูเกต

ป้องกันโรคไอพีดี (การติดเชื้อนิวโมคอคคัสแบบรุนแรงและแพร่กระจาย)  โดยฉีดตอนลูกอายุ 2, 4 และ 6 เดือน

• วัคซีนโรต้า

ป้องกันการติดเชื้อไวรัสโรต้าซึ่งเป็นเชื้อไวรัสชนิดหนึ่งในหลายชนิดที่ก่อให้เกิดโรคท้องร่วงซึ่งอาจรุนแรงได้ โดยวัคซีนแบ่งเป็น 2 ชนิด

1. ชนิด monovalent ให้กิน 2 ครั้ง ตอนลูกอายุ 2 และ 4 เดือน
2. ชนิด pentavalent ให้กิน 3 ครั้ง ตอนลูกอายุ 2, 4 และ 6 เดือน

หวังว่าข้อมูลข้างต้น คงพอจะช่วยในการตัดสินใจเลือกฉีดวัคซีนของลูกน้อยในช่วงขวบปีแรกนะคะ

ที่มา : สมาคมโรคติดเชื้อในเด็กแห่งประเทศไทย ( www.pidst.net )

รู้จักวัคซีนโปลิโอ : ทำไมต้องยกเลิกวัคซีนรวม 3 สายพันธุ์ชนิดหยอด?

ไข้สมองอักเสบเจอี: โรคร้ายที่ป้องกันได้ด้วยวัคซีน