สำหรับรายการ TAP Ambassador ของเราในสัปดาห์นี้ มาพร้อมกับประเด็นที่น่าสนใจมาก ๆ เพราะเป็นเรื่องที่คุณพ่อคุณแม่หลาย ๆ ท่านให้ความสนใจ โดยหัวข้อในวันนี้คือ Project Sidekicks รู้หรือไม่ นับลูกดิ้น มีความสำคัญอย่างไร ซึ่งในวันนี้ theAsianparent จะพาคุณพ่อคุณแม่ทุกคนมาไขข้อข้องใจไปพร้อม ๆ กันกับคุณหมอแอม แพทย์หญิงพรนิภา ศรีประเสริฐ กุมารแพทย์ ผู้เชี่ยวชาญในเรื่องของจิตวิทยาพัฒนาการ และจิตวิทยาสมองและการเรียนรู้ของเด็ก
เวลาที่คุณแม่ตั้งครรภ์ การตั้งครรภ์แบบไหน ที่เรียกว่าสุขภาพดี
สำหรับการตั้งครรภ์ที่เรียกว่าสุขภาพดีนั้น ในมุมของทางการแพทย์ จะต้องมีสิ่งที่เรียกว่า “แม่เกิดรอด ลูกปลอดภัย” ก็คือจะต้องแข็งแรงทั้งแม่ และลูก โดยคุณแม่จะต้องดูแลตนเองทั้งสุขภาพกาย และสุขภาพจิตด้วย เพราะสุขภาพทั้ง 2 อย่าง สามารถส่งผลสัมพันธ์ต่อกันได้ พยายามปรับอารมณ์ให้แจ่มใส และไม่เครียดจนเกินไป ส่วนในเรื่องสุขภาพกาย ก็ต้องหมั่นตรวจเช็คตามที่แพทย์นัด และระวังไม่ให้น้ำหนักเยอะจนเกินไป เพราะอาจทำให้โรคต่าง ๆ ถามหาได้ และอาจทำให้ทารกภายในครรภ์ เติบโตได้ไม่ดีเท่าที่ควร
โดยต้องอยู่ในหลักพื้นฐานของความพอดี และรักษาทั้งสุขภาพกายและสุขภาพจิตให้ดี ซึ่งคุณแม่หลาย ๆ คนมักจะเข้าใจผิด คิดว่าการที่เราทานอาหารเยอะ ๆ สารอาหารจะเข้าไปหาลูก แต่จริง ๆ แล้วอาหารที่ทานเข้าไปก็อาจจะไม่มีสารอาหารที่จะเข้าไปถึงลูกด้วยซ้ำ และบางครั้งจะพบว่า คุณแม่บางท่านทานอาหารเยอะจนเกินไป ทำให้เป็นความดัน หรือเบาหวาน โดย 2 โรคนี้ จะทำให้เส้นเลือดของคุณแม่ตีบ ยิ่งทำให้การส่งสารอาหารไปยังลูกน้อยลงไปด้วย เพราะฉะนั้นคุณแม่จะต้องไม่เข้าใจผิด คิดว่ายิ่งกินเยอะ ลูกยิ่งได้สารอาหาร เพราะนี่เป็นความเชื่อที่ผิด
บทความที่น่าสนใจ : เบาหวานขณะตั้งครรภ์ ภัยเงียบที่ต้องระวัง ส่งผลร้ายต่อลูกในท้องได้
ภาพจาก pixabay.com
ข้อควรระวังที่คุณแม่ตั้งครรภ์มีอะไรบ้าง
ถ้าเป็นเรื่องของกำลังใจเชื่อว่า ในหลาย ๆ บ้านคงจะให้กำลังใจ และประคบประหงมดูแลเป็นอย่างดีอยู่แล้ว แต่สิ่งที่อยากเพิ่มเติมในเรื่องที่หลาย ๆ คนไม่รู้ก็คือเรื่องของ แอลกอฮอล์ บุหรี่ และสารตะกั่ว ที่หลาย ๆ คนอาจจะมองข้ามในเรื่องตรงนี้ไป โดยสำหรับในเรื่องของแอลกอฮอล์นั้น หากเป็นคนทั่วไปดื่ม ก็จะเป็นการกระตุ้นการไหลเวียนโลหิตได้ แต่ว่าหากเป็นกรณีของคนท้อง เมื่อแอลกอฮอล์เข้าสู่ร่างกาย จะมีผลทำให้ทารกในครรภ์โตช้า และมีผลในการสร้างเซลล์สมองของทารก ทำให้สติปัญญาล่าช้าได้ รวมถึงอาจทำให้มีปัญหาเกี่ยวกับการได้ยิน การมองเห็น ปัญหาเกี่ยวกับหัวใจ โครงหน้าผิดส่วนได้ ถึงขนาดมีชื่อเรียกในเคสที่แม่ติดเหล้า แล้วทำให้ลูกมีความผิดปกติว่า Fetal Alcohol Syndrome คือลูกที่เกิดจากแม่ที่เสพเหล้า หากพูดถึงความร้ายแรงของการดื่มแอลกอฮอล์จากแม่สู่ลูกนั้น ความร้ายแรงสามารถอยู่ในขั้นที่ทำให้เกิดการแท้งได้เลย หรืออาจทำให้คลอดก่อนกำหนดได้ หรือในเด็กบางคนอาจทำให้เด็กมีอาการออทิสติกร่วมด้วย
ส่วนในเรื่องภัยร้ายจากบุหรี่นั้น คุณแม่หลาย ๆ ท่านก็ตระหนักได้ว่าเมื่อท้องก็ไม่ควรสูบบุหรี่ แต่บุหรี่ก็มีภัยร้ายในอีกรูปแบบ ที่ถูกเรียกว่า บุหรี่มือสอง คือการที่ตัวคุณแม่เองไม่ได้สูบบุหรี่ แต่มีคนที่สูบบุหรี่นั่งอยู่บริเวณข้าง ๆ ก็จะทำให้คุณแม่สูดดมสารพิษจากควันบุหรี่เข้าไป ซึ่งอันตรายกว่าคนที่สูบโดยตรง เพราะคนที่สูบบุหรี่จะมีไส้กรอง ทำให้คนที่อยู่ข้าง ๆ ได้รับสารพิษเข้าไปเต็ม ๆ ซึ่งอาจทำให้ลูกในท้องที่เกิดมามีขนาดตัวที่เล็ก น้ำหนักของสมองก็น้อยกว่าเด็กทั่วไป และอาจส่งผลทำให้เด็กที่เกิดมาเป็นสมาธิสั้นได้ด้วยเช่นกัน
รวมถึงตัวคุณแม่เองก็จะมีเส้นเลือดไม่แข็งแรง รวมถึงหลอดเลือดที่ไปเลี้ยงมดลูกก็ไม่แข็งแรง ทำให้ลูกตัวเล็กและสมองเล็ก ส่วนปรอท หลายคนมักจะไม่รู้ว่าปรอทจะอยู่ในชีวิตประจำวันเช่น ปรอทในสีทาบ้าน ทินเนอร์ สเปรย์ต่าง ๆ หากเมื่อคุณแม่ตั้งครรภ์รับสารปรอทเข้าไป เมื่อลูกคลอดออกมาก็จะพบว่าลูกมีพัฒนาการที่ล่าช้า หรือสารปรอทที่อาจแฝงมากับอาหาร รวมไปถึงสีที่อาจมีการปนเปื้อนของสารปรอท คุณแม่เองก็ต้องระวังด้วยเช่นกัน
บทความที่น่าสนใจ : ฟีเจอร์นับลูกดิ้น ที่คุณแม่ท้องไม่ควรพลาด จาก แอปพลิเคชันTheAsianparent
ภาพจาก pixabay.com
สังเกตผลกระทบที่อาจจะส่งไปถึงลูกในท้อง ได้อย่างไรบ้าง
สำหรับทางการแพทย์ จะมีการใช้วิธีอัลตราซาวด์ในการช่วยตรวจสอบได้ ซึ่งการอัลตราซาวด์ของหมอ จะทำการอัลตราซาวด์ตั้งแต่หัวจรดเท้า โดยจะเริ่มจากการซาวด์บริเวณรอบหัว ว่าบริเวณของหัวสมส่วนหรือไม่ เพราะในบางเคสจะพบว่าเด็กบางคนโตแต่ตัว แต่หัวไม่โตตาม เพราะไม่มีเนื้อสมอง ส่งผลให้เมื่อคลอดออกมาแล้วเสียชีวิตได้
ต่อมาจะซาวด์เพื่อวัดตัวยาว ซึ่งหมายถึงการเติบโตในครรภ์ดีไหม เพราะตามปัจจัยที่กล่าวถึงก่อนหน้า ก็มีผลต่อการเติบโตของตัวด้วย และตรวจสอบอวัยวะสำคัญต่าง ๆ เช่นหัวใจเป็นต้น ในส่วนของทางบ้านสามารถสังเกตได้จากการนับลูกดิ้น การนับลูกดิ้น โดยแนะนำให้นับหลังอาหาร ช่วง เช้า เที่ยง เย็น ก่อนนอน โดยจะนับได้ตั้งแต่ช่วงอายุ 16-20 สัปดาห์ ซึ่งเมื่อพบว่าลูกเริ่มไม่ดิ้น ก็พอจะเป็นอาการสังเกตได้ โดยสมุดฝากครรภ์ก็จะมีตารางให้จด หรือจะเป็น Application ของ theAsianparent ก็สามารถช่วยในการนับลูกดิ้นได้เช่นกัน
ลูกในท้องลดน้อยลง ถือว่าอาจมีภาวะแทรกซ้อนหรือไม่
หากว่านับลูกดิ้น แล้วพบว่าวันนี้ลูกไม่ดิ้น หรือดิ้นน้อยลง แนะนำคุณพ่อคุณแม่ว่าควรไปพบแพทย์ดีกว่า เพราะลูกอาจมีความปกติ หรือบางครั้งก็อาจไม่มีความผิดปกติอะไรเลย จึงแนะนำว่าควรไปพบแพทย์ดีกว่า
และสำหรับหัวข้อ Project Sidekicks รู้หรือไม่ นับลูกดิ้น มีความสำคัญอย่างไร นั้น สำหรับในภาคพื้นเอเชียตะวันออก พบว่ามีเด็กเสียชีวิตหลังคลอดสูงถึง 300 คนใน 1 วัน และอยากจะขอบอกตรงนี้ว่าไม่ใช่ความผิดของคุณแม่แต่เพียงผู้เดียว รวมถึงผู้ที่ตั้งครรภ์ ขอให้ดูแลทั้งทางร่างกาย และจิตใจให้แข็งแรง รวมไปถึงอีกหนึ่งสิ่งสำคัญก็คือกำลังใจจากคนรอบข้าง
คุณหมอแอม แพทย์หญิงพรนิภา ศรีประเสริฐ กุมารแพทย์ ผู้เชี่ยวชาญในเรื่องของจิตวิทยาพัฒนาการ และจิตวิทยาสมองและการเรียนรู้ของเด็ก
บทความที่น่าสนใจ :
ข้อควรรู้ เตรียมความพร้อมเป็นคุณพ่อมือใหม่หัดเลี้ยงลูก
การกระตุ้นสมองลูกน้อย เทคนิคสร้างความฉลาดให้ลูก ตั้งแต่อยู่ในท้องแม่
โรคดาวน์ซินโดรม โรคทางพันธุกรรมที่มักพบได้ในเด็ก ป้องกันและรักษาอย่างไร
ที่มา : คุณหมอแอม แพทย์หญิงพรนิภา ศรีประเสริฐ
เจ้าของเพจ เรื่องเด็ก ๆ by หมอแอม