การช่วยคลอดทางช่องคลอดทำได้อย่างไร
การช่วยคลอดทางช่องคลอดเพื่อให้การคลอดสิ้นสุดลง ในระยะเวลาอันรวดเร็ว สามารถทำได้ 2 วิธี คือ
1. การคลอดด้วยคีม(Forceps delivery)
2. การคลอดด้วยเครื่องดูดสุญญากาศ (Vacuum extraction)
ซึ่งการใช้อุปกรณ์ช่วยคลอดชนิดใด ต้องอยู่ในดุลยพินิจของคุณหมอที่ดูแลว่าวิธีไหนจะดีที่สุดและปลอดภัยที่สุดเท่านั้นค่ะ
เพราะเหตุใดจึงต้องใช้เครื่องมือช่วยคลอด
เครื่องมือช่วยคลอดทั้ง 2 ชนิดนี้ จะใช้ในกรณีที่
1. คุณแม่ไม่มีแรงเบ่ง
2. คุณแม่มีภาวะแทรกซ้อนที่ทำให้ไม่สามารถออกแรงเบ่งคลอดได้ เช่น ความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ เป็นต้น
3. ในกรณีที่ทารกอยู่ในภาวะจำเป็นต้องรีบให้คลอด ในกรณีที่ปากมดลูกเปิดเต็มที่แล้วและทารกลงมาอยู่ต่ำใกล้บริเวณปากช่องคลอด
4. การเลือกใช้เครื่องมือช่วยคลอดแต่ละชนิดขึ้นอยู่กับท่าของทารก ความชำนาญของผู้ทำคลอดและความเร่งด่วนที่จำเป็นต้องรีบทำคลอด
เรื่องน่ารู้!!! ช่วยแม่คลอดด้วยการคีบและดูด
1. การคลอดด้วยคีม (Forceps delivery)
คีมช่วยคลอดเป็นเครื่องมือช่วยคลอดที่ทำจากเหล็กสเตนเลส มีลักษณะคล้ายช้อนขนาดใหญ่ขนาดใหญ่ 2 อันประกบกัน ซึ่งจะใช้สอดเข้าไปในช่องคลอดเพื่อคีบศีรษะและแก้มทั้งสองข้างของลูก แล้วดึงศีรษะลูกออกมา
วิธีช่วยคลอดด้วยคีม
1. ก่อนที่จะช่วยคลอด คุณหมอจะทำการฉีดยาชาบริเวณอุ้งเชิงกราน แล้วสอดคีมเข้าไปด้านข้างของศีรษะทารกทีละข้าง
2. การใช้คีมคีบจะนำมาใช้หากปากมดลูกขยายตัวเต็มที่ถึง 10 เซนติเมตรและศีรษะของเด็กอยู่ใกล้ปากช่องคลอด
3. การใช้คีมช่วยคลอดนี้มักจะต้องมีการตัดผิวหนังระหว่างช่องคลอดและทวารหนักร่วมด้วย เพื่อให้มีช่องว่างเพิ่มมากขึ้นพอที่คุณหมอหรือพยาบาลผดุงครรภ์จะสามารถใช้คีมได้
4. คุณหมอจะใช้คีมหนีบที่ศีรษะด้านข้างด้านใดด้านหนึ่งของเด็ก จากนั้นจึงทำการดึงอย่างนุ่มนวลผ่านช่องคลอดขั้นตอนนี้คุณแม่อาจช่วยการคลอดได้โดยเบ่ง เมื่อศีรษะเด็กเคลื่อนลงมาต่ำจึงทำการตัดฝีเย็บ แล้วทำคลอดส่วนศีรษะ คลายคีมออก ทำคลอดส่วนลำตัวและแขนขาตามปกติ
5. หลังการใช้คีมช่วยคลอด เด็กมักจะมีรอยช้ำบนใบหน้าให้เห็น ซึ่งจะหายไปเองภายใน2-3วัน
2. การคลอดด้วยเครื่องดูดสุญญากาศ (Vacuum extraction)
เครื่องดูดสุญญากาศเป็นเครื่องมือที่ใช้ช่วยแรงเบ่งของคุณแม่ ในกรณีที่คุณแม่มีแรงเบ่งไม่ดีพอ ในปัจจุบันได้มีการพัฒนาเครื่องดูดสุญญากาศไปอย่างมาก จนมีเครื่องดูดสุญญากาศชนิดใช้แล้วทิ้งเลย นอกจากนี้เครื่องดูดสุญญากาศรุ่นใหม่ ๆ ไม่ต้องใช้เวลารอก่อนดึงนานเหมือนเครื่องมือสมัยก่อนแล้ว บางชนิดใช้เวลาในการดูดหนังศีรษะทารกเข้ามาในเครื่องมือรูปถ้วยตะไลเพียง 2-3 นาทีก็ดึงทารกออกมาได้แล้ว
วิธีช่วยคลอดด้วยเครื่องดูดสุญญากาศ
1. คุณหมอจะฉีดยาบริเวณอุ้งเชิงกราน
2. แล้วใส่โลหะกลมรูปร่างคล้ายถ้วยเล็ก ๆ เข้าไปดูดกับหนังศีรษะทารก
3. จากนั้นดูดอากาศในถ้วยออกเพื่อให้เป็นสุญญากาศแล้วดึงให้ทารกเคลื่อนต่ำลงมาพร้อมกับแรงเบ่งของคุณแม่
4. เมื่อศีรษะลงมาต่ำตัดฝีเย็บท่าคลอดส่วนศีรษะปิดเครื่องดูดสุญญากาศ ถ้วยจะหลุดออก
5. หลังจากนั้นคุณหมอก็จะทำคลอดส่วนที่เหลือของทารกตามปกติ
6. ทารกที่คลอดโดยวิธีนี้อาจมีศีรษะนูนเป็นลักษณะคล้ายจุก เพราะเกิดจากแรงดูดของเครื่องดูดสุญญากาศ ตามปกติแล้วจะหายภายใน 1-2 วัน คุณแม่ไม่ต้องกังวลใจไปค่ะ
คุณหมอฝากบอก
การช่วยคลอดทางช่องคลอดด้วยคีมและเครื่องดูดสุญญากาศ เป็นอีกทางเลือกหนึ่งในการช่วยคลอด ซึ่งสามารถทำได้รวดเร็วกว่าการผ่าตัดคลอด การจะเลือกช่วยคลอดด้วยวิธีใดต้องอยู่ในดุลยพินิจของคุณหมอผู้ดูแล ตามปกติแล้วการคลอดโดยใช้เครื่องมือช่วยคลอดหากไม่พบภาวะแทรกซ้อนของคุณแม่และทารก คุณแม่สามารถจะกลับไปพักผ่อนที่บ้านได้ภายในวันที่ 2 – 3 หลังคลอดได้เลยค่ะ
แม้จะใกล้ถึงวันกำหนดคลอดของคุณแม่หลาย ๆ ท่าน อย่าเพิ่งกังวลใจไปนะคะ เพราะตลอดเวลาในห้องคลอด คุณหมอและพยาบาลผู้เชี่ยวชาญจะดูแลคุณแม่อย่างปลอดภัยจนกระทั่งทารกน้อยคลอดออกมา ในระหว่างนี้ให้คุณแม่พักผ่อนให้มาก เพื่อเตรียมร่างกายไว้สำหรับรอเลี้ยงทารกน้อยดีกว่าค่ะ
ร่วมบอกเล่าและแชร์ประสบการณ์ในช่วงตั้งครรภ์ คลอดบุตร รวมถึงการเลี้ยงดูทารกน้อย เพื่อเป็นประโยชน์ต่อครอบครัวอื่น ๆ กันนะคะ หากมีคำถามหรือข้อสงสัย ทางทีมงานจะหาคำตอบมาให้คุณ
อ้างอิงข้อมูลจาก
https://thaihealthy.thaidietetics.org
https://mamababycare.blogspot.com
เอกสารแผ่นพับ “ช่วยคลอดทางช่องคลอด: คีบและดูดออก” โดยราชวิทยาลัยสูตินรีแพทย์แห่งประเทศไทย
Credit ภาพ : https://www.bestpregnancytips.com
บทความอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง