มดคันไฟ ตัวเล็กแต่เป็นอันตรายสำหรับลูกน้อยของคุณ โปรดระวังให้ดี อันตรายใกล้ตัวที่ในบางครั้งที่คุณแม่อาจไม่ได้ระวัง ทำให้เจ้าตัวน้อยถูกกัดเข้าได้ ซึ่งอาจะเป็นเหตุทำให้เด็กแสบร้อน บวมแดง หรือเป็นตุ่มใสได้ มารู้จักกับเจ้ามด และวิธีรับมือกับมันกันเถอะ
มดคันไฟ มดไฟกัด
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Solenopsis geminate เป็นมดชนิดหนึ่งที่อยู่วงศ์ Formicidae สามารถพบเจอได้ทั่วไปในสภาพอากาศอบอุ่นและมีแดด มดคันไฟชอบพื้นที่แห้งแล้ง และหลีกเลี่ยงพื้นที่บริเวณที่เป็นป่าร่มรื่น โดยปกติจะเดินไปทั่วบริเวณ และสามารถมีขนาดตัวได้มากถึง 61 เซนติเมตร ซึ่ง 1 อาณาจักรของมดคันไฟจะมีราชินีมดเพียงหนึ่งตัวเท่านั้น
มดคันไฟ มดไฟกัด ถ้าโดนกัดรุนแรงแค่ไหน?
หากคุณกำลังคิดจะทำลายรังมดคันไฟแล้วหละก็ ก็อยากให้ลองคิดดูๆ อีกครั้ง เนื่องจากมดคันไฟมักจะโจมตีศัตรูกันเป็นฝูง ซึ่งเฉลี่ย 1 ฝูงจะอยู่ที่ประมาณ 100,000 ถึง 500,000 ตัว ซึ่งถ้าคุณโดนเข้าไปจะต้องระบมเป็นแน่ เพราะมดคันไฟนั้นจะใช้ขากรรไกรล่างในการจับเหยื่อก่อนที่จะพ่นพิษผ่านเหล็กไน ซึ่งสามารถสร้างความระคายเคืองให้กับผิวมนุษย์จนเกิดตุ่มแดง และตุ่มหนองสีขาว และนำไปสู่การเกิดแผลเป็นในที่สุด ในบางคนที่มีปฏิกิริยาตอบสนองต่อพิษมาก อาจนำไปสู่การเหงื่อออก คลื่นไส้ หรืออาจอันตรายถึงชีวิตสำหรับบางคนเลยทีเดียว
สาเหตุที่ทำให้เกิดการบวมเมื่อถูกต่อย
- เหล็กในของมดคันไฟที่มีพิษถูกฉีดเข้าสู่ผิวหนัง ซึ่งพิษเป็นสาเหตุของอาการทั้งหมด
- มดคันไฟเกาะติดกับผิวหนังด้วยขากรรไกร และหมุนลำตัวออก พวกมันแทงเหล็กไนและฉีดพิษเข้าสู่ผิวของเราหลายครั้ง
- มดคันไฟหนึ่งตัวสามารถทิ้งรอยต่อย และพิษรูปแบบครึ่งวงกลมได้
บทความที่น่าสนใจ : แมลงก้นกระดก เล่นงานลูกตอนหลับจนแผลใหญ่โต แม่ร้องได้แต่สงสารลูก
อาการหลังถูกมดคันไฟต่อย
- อาการหลักคือปวดแสบบวม และแดงบริเวณที่ถูกต่อย โดยจะแสดงอาการประมาณ 10 นาที ความเจ็บปวดก็จะค่อยๆ ลดน้อยลง (เจ็บน้อยกว่าผึ้งต่อยอีก)
- อาการคัน อาการที่จะตามมาหลังจากที่หมดอาการหปวดแสบบวมแล้ว ซึ่งอาการคันนั้นจะอยู่ได้นานหลายสัปดาห์เลยทีเดียว
- เกิดจุดสีแดงที่มีจุดศูนย์กลางสีขาวนูนขึ้นมา จะเกิดขึ้นที่บริเวณที่ถูกต่อยภายใน 30 นาที (100% พบเกิดอาการนี้)
- เกิดตุ่มหนอง หลังจากที่เกิดจุดแดงแล้ว บริเวณที่ถูกต่อยนั้นภายใน 24 ชั่วโมง จะเกิดเป็นตุ่มหนอง หรือลักษณะคล้ายสิวที่มีของเหลวสีเหลืองอยู่ด้านใน (96% พบอาการนี้) ซึ่งจะพบว่าจะมีอาการคันมากบริเวณที่ถูกต่อย โดยปกติแล้วจะบวมอยู่ประมาณ 3 วัน หลังจากนั้นก็แห้งและค่อย ๆ หายไป หรือในบางครั้งอาจอยู่ได้นานถึงหนึ่งสัปดาห์
- อาการบวมปกติ อาการบวมจากพิษปกติจะเพิ่มขึ้นเป็นเวลา 24 ชั่วโมงหลังการถูกต่อย ถ้าถูกกัดบริเวณใกล้ดวงตาหรือใบหน้าจะทำให้เกิดอาการบวมอย่างรุนแรง แต่ไม่เป็นอันตราย
- อาการบวมอย่างรุนแรง บางครั้งมดคันไฟกัดอาจทำให้บวมอย่างรุนแรง การกัดมือหรือเท้าอาจทำให้เกิดอาการบวมที่ข้อมือ หรือข้อเท้า ระดับของอาการบวมอาจรบกวนการทำงานและต้องใช้สเตียรอยด์ (Steroids) มาช่วยบรรเทาอาการ
- รอยแดง เหล็กไนอาจกลายเป็นสีแดงด้านในของบริเวณที่ถูกกัด ซึ่งถือเป็นสิ่งปกติ หากพบเห็นสีแดงบริเวณด้ายในนั้นไม่ได้หมายความว่าคุณจะติดเชื้อ เพราะการติดเชื้อมักไม่ค่อยเกิดขึ้นในการต่อยของแมลง
บทคววามที่น่าสนใจ : ลูกโดนมดกัด ยุงกัด ผึ้งต่อย เป็นตุ่ม บวมแดง พ่อแม่ควรใช้อะไรทาให้ลูกดี?
มดคันไฟ หากถูกต่อยต้องทำอย่างไร
- ล้างบริเวณที่ถูกต่อยด้วยสบู่ และน้ำ
- ใช้น้ำแข็งแพ็คหรือ นำน้ำแข็งมาห่อในผ้าขนหนูสะอาด และประคบที่แผลเป็นระบะเวลา 15 นาที (อย่าประคบน้ำแข็งลงบนผิวหนังโดยตรง)
- ยกส่วนของร่างกายในจุดที่คุณถูกต่อยเหนืออวัยวะส่วนอื่น ให้เลือดไปหมุนเวียนบริเวณนั้นให้น้อยที่สุด เพื่อลดอาการบวม
- ทานยาแก้แพ้ และใช้ยาทา เพื่อบรรเทาอาการคัน
- หากอาการต่อยมีขนาดใหญ่มาก และรู้สึกเจ็บปวดแบบรุนแรงมาก แพทย์อาจให้ยาแก้แพ้และสเตียรอยด์ (แล้วแต่อาการส่วนบุคคล การทานยาที่อันตรายควรทำตามใบสั่งแพทย์เท่านั้น)
อาการแพ้อย่างรุนแรงเกิดขึ้นน้อยมาก แต่อาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ ควรพบแพทย์ในทันที โดยจะมีอาการต่าง ๆ ดังนี้
- มีปัญหาในการหายใจ
- เวียนศีรษะ
- อาการบวมที่ลิ้นหรือลำคอ
- ความสับสน มึนงง
- การสูญเสียสติ
- หากปล่อยทิ้งไว้โดยไม่ได้รับการรักษาอาการแพ้เหล่านี้อาจทำให้ร่างกายช็อกได้
ควรหลีกเลี่ยงมดคันไฟอย่างไร
- อยู่ห่างจากรังมดคันไฟ ระมัดระวัง เมื่อคุณตัดหญ้าหรือทำงานในสวนของคุณ
- จ้างนักกำจัดปลวก มด แมลงที่ได้รับการฝึกฝนมา เพื่อตรวจสอบและกำจัดรังมดคันไฟรอบ ๆ บ้านของคุณ
- สวมรองเท้า และถุงเท้าเมื่อคุณเดินออกไปข้างนอก หรือบริเวณที่คาดว่าเป็นรังของมดคันไฟ
- สวมถุงมือ เมื่อคุณทำสวน
- หากบ้านไหนมีเด็ก ๆ คุณควรสอนให้พวกเขารู้ถึงการสังเกตรังของมดคันไฟ เพื่อไม่ให้พวกเขาเข้าไปเล่นบริเวณนั้น ๆ
กำจัดมดคันไฟอย่างไรดี?
อาณาจักรของมดคันไฟนั้นใหญ่มาก บางทีอาจจะใหญ่เท่ากับสวนหลังบ้านของคุณเลยก็ได้ โดยทั่วไปแล้วอาณาจักรของพวกมันจะอยู่ใต้ดิน และแพร่ทั่วบริเวณเป็นระยะทางไกล หรือบริเวณกว้าง ซึ่งเมื่อคุณคิดจะต้องกำจัดมดเหล่านี้หละก็ คุณจะต้องหาราชินีของพวกมันให้เจอ เพราะไม่เช่นนั้นพวกมันก็จะกลับมาคุมพื้นที่อีกครั้งเพียงเวลาไม่กี่วัน ทางที่ดีคุณควรใช้บริการกำจัดมดที่เป็นทางเลือกที่ดีที่สุด เพราะคุณคงไม่อยากเอาชีวิตของตัวเองไปเสี่ยงแน่ ๆ
อย่างไรก็ตามเราไม่สามารถห้ามการตั้งถิ่นฐานของเหล่ามดคันไฟนี้ได้ เนื่องจากเป็นไปตามธรรมชาติของสัตว์ ดังนั้นเราจึงควรที่จะเรียนรู้ และศึกษาพฤติกรรมของพวกมันให้ดี รวมถึงศึกษาวิธีการแก้ไขอาการ และวิธีรักษา เพื่อรับมือกับสิ่งที่คุณเองก็หลีกเลี่ยงได้ยาก รู้เขารู้เรา เพื่อการอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุขนะคะ