ความเสี่ยงเมื่อแม่ท้องมีภาวะปากมดลูกปิดไม่สนิท

อาการ

อาการของภาวะ ปากมดลูกหลวม หรือปากมดลูกปิดไม่สนิท

ภาวะปากมดลูกหลวม มักไม่มีสิ่งบ่งชี้หรือแสดงอาการใดๆ เนื่องจากปากมดลูกจะเริ่มเปิดในช่วงแรกของการตั้งครรภ์ อย่างไรก็ดี อาจมีความรู้สึกไม่สบายตัว หรือมีเลือดประจำเดือนออกมาแบบกะปริดกะปรอย เป็นเวลาหลายวัน หรือหลายสัปดาห์ ซึ่งจะเริ่มเกิดขึ้นในช่วง 14 ถึง 20 สัปดาห์ของการตั้งครรภ์ โดยควรเฝ้าระวังอาการดังต่อไปนี้

• ความรู้สึกหน่วงบริเวณเชิงกราน
• ปวดหลัง
• ปวดตะคริวที่ไม่รุนแรงบริเวณช่องท้อง
• สารคัดหลั่งในช่องคลอดเปลี่ยนแปลง
• เลือดออกจากช่องคลอดเล็กน้อย

ควรไปพบหมอเมื่อใด

หากคุณมีสิ่งบ่งชี้หรืออาการใดๆ ตามที่ระบุข้างต้น หรือมีข้อคำถามใดๆ โปรดปรึกษาแพทย์ ร่างกายของแต่ละบุคคลมีการตอบสนองแตกต่างกัน ทางที่ดีที่สุดให้ปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับวิธีรักษาที่ดีที่สุดตามสถานการณ์ของคุณ

สาเหตุ

สาเหตุภาวะปากมดลูกหลวม หรือปากมดลูกปิดไม่สนิท

ปากมดลูกหลวม หรืออาการปากมดลูกปิดไม่สนิท อาจเกิดขึ้นจากความบกพร่องในการทำงานของปากมดลูก ซึ่งอาจเกิดจากความผิดปกติทางกายภาพ หรือการได้รับยาไดเอธิลสติลเบสโตรล (Diethylstilbestrol:DES) เพื่อป้องกันแท้ง หรือเกิดจากความผิดปกติเกี่ยวกับคอลลาเจน

นอกจากนี้ ยังมีสาเหตุที่เกิดขึ้นภายหลังการคลอด ได้แก่ ปากมดลูกฉีกขาดระหว่างคลอด การขยายปากมดลูกโดยใช้อุปกรณ์ ตลอดจนการตัดเนื้อเยื่อปากมดลูกเป็นรูปกรวยด้วยมีด เลเซอร์ หรือห่วงไฟฟ้า

ปัจจัยเสี่ยง

ปัจจัยเสี่ยงภาวะ ปากมดลูกหลวม หรือปากมดลูกปิดไม่สนิท

มีปัจจัยเสี่ยงหลายประการสำหรับการเกิดภาวะปากมดลูกหลวม เช่น

ภาวะที่มีมาแต่กำเนิด

ความผิดปกติของมดลูกและความผิดปกติทางพันธุกรรมส่งผลให้โปรตีนประเภทหนึ่งที่ทำหน้าที่สร้างคอลลาเจนทำงานผิดปกติ และอาจทำให้เกิดปากมดลูกหลวมได้ การใช้ยาไดเอธิลสติลเบสโตรล (Diethylstilbestrol: DES) ซึ่งเป็นฮอร์โมนเอสโตรเจนสังเคราะห์ก่อนการคลอด ก็เป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้เกิดโรคปากมดลูกหลวม

การเกิดบาดแผลบริเวณปากมดลูก

หากผู้ป่วยมีประวัติปากมดลูกฉีกขาดระหว่างการคลอดในครั้งก่อน อาจมีโอกาสเป็นโรคปากมดลูกหลวมได้ นอกจากนี้ การผ่าตัดอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับปากมดลูก เช่น การตรวจแปปสเมียร์ที่ไม่เหมาะสม อาจทำให้เกิดความเสียหาย และเป็นสาเหตุของปากมดลูกหลวมได้

การขยายมดลูกและการขูดมดลูก

ขั้นตอนนี้จะใช้เพื่อวินิจฉัยหรือรักษาภาวะหรืออาการเกี่ยวกับมดลูกต่างๆ เช่น มีเลือดออกมาก หรือเพื่อกำจัดเยื่อบุมดลูกหลังการแท้ง ซึ่งทำให้อาจสร้างความเสียหายเกี่ยวกับโครงสร้างของปากมดลูก แต่เป็นกรณีที่พบได้น้อยมาก

การวินิจฉัยและการรักษา

ข้อมูลในที่นี้ไม่มีเจตนาให้ใช้ทดแทนคำแนะนำทางการแพทย์ ควรปรึกษาแพทย์ทุกครั้งเพื่อรับทราบข้อมูลเพิ่มเติม

การวินิจฉัยอาการปากมดลูกหลวม หรือปากมดลูกปิดไม่สนิท

หากแพทย์สงสัยว่าผู้ป่วยมีโอกาสเสี่ยงเป็นโรคนี้ จะมีการตรวจร่างกายและตรวจหาภาวะที่มีมาแต่กำเนิด หรือบาดแผลฉีกขาด ที่อาจทำให้เกิด ปากมดลูกหลวม นอกจากนี้ อาจจมีการตรวจการหดตัวของมดลูกและเฝ้าระวังอาการดังกล่าวหากจำเป็น

การตรวจและทดสอบต่างๆ เพื่อการวินิจฉัยโรค ปากมดลูกหลวม ได้แก่

การตรวจอัลตราซาวด์ผ่านทางช่องคลอด

หากเยื่อหุ้มทารกไม่อยู่ในโพรงมดลูกหรือช่องคลอด แพทย์จะใช้การตรวจอัลตราซาวนด์ผ่านทางช่องคลอดเพื่อประเมินความยาวของปากมดลูก และระบุว่าปากมดลูกขยายมากเท่าใด รวมทั้งตรวจเยื่อหุ้มทารกด้วย ในระหว่างการตรวจอัลตราซาวด์นี้ ตัวแปรสัญญาณขนาดเล็กจะถูกวางไว้ในช่องคลอดเพื่อส่งคลื่นเสียงออกไปและแสดงภาพของปากมดลูกและมดลูกส่วนล่างบนหน้าจอ

การทดสอบในห้องปฏิบัติการ

หากการตรวจอัลตราซาวด์สามารถแสดงภาพของเยื่อหุ้มทารกหรืออาการการติดเชื้อ แต่ผู้ป่วยกลับไม่มีอาการติดเชื้อใดๆ ผู้ให้การดูแลสุขภาพแพทย์อาจแนะนำการตรวจตัวอย่างน้ำคร่ำเพื่อวินิจฉัยหรือตรวจหา
การติดเชื้อในถุงน้ำคร่ำเป็นขั้นตอนต่อไป

การรักษาปากมดลูกหลวมหรือปากมดลูกปิดไม่สนิท

ทางเลือกในการรักษาบางประการสำหรับ ปากมดลูกหลวม หรืออาการปากมดลูกปิดไม่สนิท ได้แก่

การเสริมฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน

หากผู้ป่วยมีประวัติคลอดก่อนกำหนด แพทย์อาจแนะนำให้เข้ารับการฉีดฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนในรูปแบบหนึ่งที่เรียกว่า hydroxyprogesterone caproate (Makena) ทุกสัปดาห์ในระหว่างไตรมาสที่สองของการตั้งครรภ์ อย่างไรก็ดี จำเป็นต้องมีการศึกษาวิจัยเพิ่มเติมเพื่อกำหนดการใช้ฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนที่เหมาะสมที่สุดเพื่อรักษาภาวะปากมดลูกหลวม ในปัจจุบัน การรักษาด้วยฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน อาจไม่ได้ผลสำหรับการตั้งครรภ์แฝดสองคนหรือมากกว่า

การตรวจอัลตราซาวด์ต่อเนื่อง

หากผู้ป่วยมีประวัติคลอดก่อนกำหนดหรือปากมดลูกได้รับความเสียหายในการคลอดหรือการผ่าตัดก่อนหน้านี้ แพทย์อาจต้องเฝ้าดูความเปลี่ยนแปลงของความยาวปากมดลูกอย่างระมัดระวังโดยการอัลตราซาวนด์ทุก 2 สัปดาห์ ในช่วงสัปดาห์ที่ 15 ถึง 24 ของการตั้งครรภ์หากปากมดลูกเริ่มเปิดหรือมีขนาดสั้นลง แพทย์อาจแนะนำให้เย็บปากมดลูก

การเย็บปากมดลูก

หากผู้ป่วยตั้งครรภ์น้อยกว่า 24 สัปดาห์ หรือมีประวัติคลอดก่อนกำหนดโดยการตรวจอัลตราซาวด์แสดงให้เห็นว่าปากมดลูกกำลังเปิดออก การเย็บผูกปากมดลูกอาจช่วยป้องกันการคลอดก่อนกำหนดได้ โดยปากมดลูกถูกเย็บปิดด้วยไหมอย่างแน่นหนา และจะถูกนำออกไปในระหว่างเดือนสุดท้ายของการตั้งครรภ์หรือระหว่างคลอด

การเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และการเยียวยาตัวเอง

การเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และการเยียวยาตัวเองเพื่อรับมือกับอาการปากมดลูกหลวมหรืออาการปากมดลูกปิดไม่สนิท

การเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และการปฏิบัติตนขั้นพื้นฐานดังต่อไปนี้ อาจช่วยให้รับมือกับโรคปากมดลูกหลวมได้

• จำกัดการมีเพศสัมพันธ์หรือจำกัดการออกกำลังกายบางประเภท
• การนอนพักบนเตียงระหว่างตั้งครรภ์อาจจำเป็นในผู้ป่วยบางราย ถึงแม้ว่าจะไม่มีการพิสูจน์ว่า เป็นวิธีการป้องกันการคลอดก่อนกำหนดที่ได้ผล