ทำไมถึงแท้งบุตร : สาเหตุจากด้านพันธุกรรมหรือสิ่งแวดล้อม?
การแท้งบุตรจากสาเหตุด้านพันธุกรรมและสิ่งแวดล้อม
เรายังคงมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการแท้งบุตรไม่มากนัก แต่เรารู้ว่ามันมักเกิดจากหลายปัจจัยรวมกัน ทั้งปัจจัยด้านพันธุกรรมและด้านสิ่งแวดล้อม แม้ว่าคุณอาจจะสามารถควบคุมปัจจัยด้านสภาพแวดล้อมได้ แต่คุณอาจไม่สามารถแก้ไขปัจจัยด้านพันธุกรรมด้วยการรักษาหรือการผ่าตัดได้เสมอไป
สาเหตุทางพันธุกรรมของการแท้งบุตร
- อายุ: คุณแม่ที่มีอายุมากกว่า 35 ปีมีความเสี่ยงที่จะแท้งบุตรมากกว่าผู้หญิงที่อายุน้อยกว่า
- โครโมโซม: ส่วนประกอบเล็ก ๆ ของดีเอ็นเอเหล่านี้เป็นตัวกำหนดพัฒนาการของเซลล์ เด็กที่มีร่างกายสมบูรณ์จะมีโครโมโวมทั้งหมด 46 ตัว โดยครึ่งหนึ่งจะมาจากพ่อและอีกครึ่งหนึ่งจากแม่ เชื่อกันว่าสาเหตุหลักของการแท้งบุตรส่วนใหญ่นั้นมักเกิดจากความผิดปกติของโครโมโซมในระหว่างการปฏิสนธิ
- ความผิดปกติของรก: รกคือพันธะชีวิตที่เชื่อมระหว่างทารกในครรภ์กับคุณแม่ ดังนั้นความผิดปกติใด ๆ ที่อาจเกิดขึ้นกับรกก็อาจนำไปสู่การแท้งบุตรได้เช่นกัน
- แอนตีบอดี้: เป็นส่วนที่คอยควบคุมระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายของคุณ บางครั้งแอนตีบอดี้บางตัวอาจทำให้เกิดลิ่มเลือดซึ่งจะไปอุดไม่ให้เลือดไปเลี้ยงตัวอ่อน และนำไปสู่การแท้งบุตร เราเรียกภาวะนี้ว่า “ฮิวส์ ซินโดรม”
- รูปร่างของมดลูกผิดปกติหรือปากมดลูกหลวม: ปัญหาเกี่ยวกับมดลูกก็อาจเป็นอีกสาเหตุหนึ่งที่ทำให้เกิดการแท้งบุตรได้เช่นกัน เช่น แผลเป็น เนื้องอก หากปากมดลูกไม่แข็งแรงก็อาจทำให้ครรภ์ไม่สามารถรองรับตัวอ่อนได้
- ระดับฮอร์โมนผิดปกติ: โปรแลกตินคือฮอร์โมนที่ช่วยให้คุณแม่พร้อมสำหรับการให้นม แต่ถ้าระดับฮอร์โมนดังกล่าวสูงเกินไป ก็อาจทำให้เกิดการแท้งบุตรได้
- ต่อมไร้ท่อผิดปกติ: หากตัวคุณแม่มีปัญหาเกี่ยวกับโรคเบาหวานหรือไทรอยด์ ก็มีโอกาสที่จะแท้งบุตรมากขึ้น
- ปัจจัยอื่น ๆ : ความดันเลือดสูง โรคลูปัส (โรคผิวหนังชนิดหนึ่ง) หรือโรคไต อาจเป็นสาเหตุที่ทำให้แท้งบุตรได้เช่นกันแม้จะมีปัจจัยด้านพันธุกรรมมากมายที่อาจเป็นสาเหตุของการแท้งบุตร แต่ความผิดปกติส่วนใหญ่ก็สามารถรักษาได้ด้วยเทคโนโลยีทางการแพทย์อันล้ำสมัยสาเหตุด้านสิ่งแวดล้อมของการแท้งบุตร
คุณอาจจะเคยสงสัยว่ามีปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อมอะไรที่จะทำให้แท้งบุตรได้ อันที่จริง ถ้าไม่นับการโดนรังสีอันตรายเข้มข้นหรือสารพิษอย่างปรอท คุณก็แทบจะไม่มีโอกาสแท้งจากปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อมเลย สาเหตุส่วนใหญ่มักเกิดจากกิจกรรมต่าง ๆ ที่คุณทำเสียมากกว่า- บุหรี่, ยาเสพติด และแอลกอฮอล์: คุณควรรู้ดีว่าการสูบบุหรี่ ใช้ยา หรือดื่มเหล้าระหว่างตั้งครรภ์นั้นเป็นอันตราย เพราะสารที่คุณเสพเข้าไปจะส่งผลกระทบต่อตัวเด็กโดยตรง
- ยา: ยารักษาโรคบางชนิด เช่น ยาแก้ปวด ก็เป็นอันตรายต่อเด็กในครรภ์ คุณควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยาทุกครั้ง
- ติดเชื้อ: หัดเยอรมัน โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เช่น คลาไมเดีย อาจเป็นสาเหตุของการแท้งบุตรหรือทำให้ทารกผิดปกติได้
แม้ว่าสาเหตุทางพันธุกรรมส่วนใหญ่จะอยู่เหนือการควบคุม แต่คุณแม่ทั้งหลายก็ควรระมัดระวังและหลีกเลี่ยงสิ่งที่อาจส่งผลกระทบต่อเด็กในครรภ์ให้มากที่สุด
Colum: Pregnancy Focus
เรื่อง: Trisha Thompson จากเว็บไซต์ www.parenting.com / เรียบเรียง: นันทิดา สุวรรณาทิพย์
“รวม 7 สาเหตุหลักๆว่าอะไรที่ทำให้เกิดการแท้ง และวิธีที่จะช่วยให้คุณแม่มีสุขภาพครรภ์ที่ดีในอนาคต”
ทรีช่า ทอมป์สัน ผู้เขียนบทความเรื่อง Seven Most Common Miscarriage Causes ได้เล่าเรื่องแท้งของตัวเองว่า สามเดือนหลังจากคลอดลูกคนแรกแล้ว ก็อยากจะตั้งท้องอีกครั้งให้เร็วที่สุด เพราะไม่อยากให้ลูกๆอายุห่างกันมาก พอลูกคนโตอายุ 13 เดือน เธอก็ได้ตั้งท้องสมใจ
แต่ก่อนที่ทรีช่าจะได้บอกข่าวดีกับสามี เธอก็แท้งเมื่ออายุครรภ์ได้เพียง 5 สัปดาห์เท่านั้น คุณหมอบอกว่ากรณีของทรีช่าถือว่ารู้ตัวเร็วมาก เพราะจริงๆแล้วมีแค่ 15 เปอร์เซ็นต์เท่านั้นที่รู้ตัวว่าท้อง และอีกครึ่งหนึ่งมักจะแท้งในไตรมาสที่หนึ่ง ซึ่งข้อเท็จจริงนี้ก็ไม่ช่วยคลายความเสียใจของทรีช่าได้เลย
หลังจากฟังทรีช่าเล่าแล้วทำให้รู้ว่าแม้หลายครั้งเราอาจไม่รู้สาเหตุของการแท้งอย่างแท้จริง แต่ก็มีอยู่ 7 เหตุผลที่อาจทำให้เกิดการแท้งขึ้นได้ มีอะไรบ้างมาดูกันค่ะ
1. โครโมโซมผิดปกติ
ทำไมจึงทำให้แท้ง
โครโมโซมคือโครงสร้างขนาดเล็กที่ประกอบไปด้วยยีนส์ โดยปกติเรามีโครโมโซมทั้งหมด 23 คู่ ชุดหนึ่งมาจากแม่ และอีกชุดหนึ่งมาจากพ่อ เมื่อไข่และสเปิร์มมาผสมกัน บางครั้งโครโมโซมอาจบกพร่อง ไม่สามารถจับคู่กันได้อย่างสมบูรณ์ ด้วยเหตุนี้จึงทำให้เกิดการแท้งขึ้นได้
แก้ไขได้อย่างไร
หากคุณแม่เคยแท้งมาแล้วครั้งหนึ่ง ต้องอดทนรอสักหน่อย เพราะจากสถิติคุณแม่มีโอกาสท้องและมีลูกที่แข็งแรงได้อีก หากคุณแม่ยังคงแท้งอีก ให้แจ้งคุณหมอเพื่อเก็บเนื้อเยื่อไปตรวจหาความผิดปกติของโครโมโซม หรือหากโครโมโซมปกติคุณหมอจะได้หาสาเหตุอื่นต่อไปและสามารถเยียวยาได้ทันท่วงที
2. มดลูกผิดปกติและปากมดลูกหลวม
ทำไมจึงทำให้แท้ง
หากคุณแม่มีมดลูกผิดปกติ การแท้งย่อมเกิดขึ้นได้ เพราะตัวอ่อนไม่สามารถฝังตัวได้ หรือหากฝังตัวได้แต่ก็ไม่สามารถเจริญเติบโต ส่วนอีกสาเหตุหนึ่งคือมดลูกอ่อนแอหรือปากมดลูกหลวม เพราะก่อนจบไตรมาสแรก ทารกจะตัวโตขึ้นจนทำให้ปากมดลูกขยาย หากปากมดลูกอ่อนแอก็จะไม่สามารถพยุงตัวทารกไหว
แก้ไขได้อย่างไร
ข่าวดีก็คือ เราสามารถแก้ไขได้ด้วยการผ่าตัด เรียกว่า การเย็บปากมดลูก
3. ความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน
ทำไมจึงทำให้แท้ง
เมื่อสเปิร์มเข้ามาในร่างกายของคุณแม่ ร่างกายจะฟ้องว่านี่คือสิ่งแปลกปลอม แต่เมื่อไข่ได้รับการผสมแล้วจะส่งสัญญาณไปบอกคุณแม่ว่า “หนูไม่ใช่เชื้อโรคนะ” กระบวนการตั้งครรภ์จึงดำเนินต่อไปตามปกติ ในกรณีเดียวกัน หากไข่ที่ผสมแล้ว แต่ร่างกายของคุณแม่ไม่ยอมรับ เจ้าแอนตี้บอดี้แอนติฟอสโฟลิพิดที่มีผลต่อการแข็งตัวของเลือดจะทำลายตัวเอง จึงมีผลทำให้เกิดการแท้ง ซึ่งเรื่องนี้นักวิชาการหรือผู้เชี่ยวชาญก็ไม่สามารถหาคำอธิบายได้
แก้ไขได้อย่างไร
ปัจจุบันยังไม่มีการรักษาโดยตรง ทำได้เพียงให้ยากลุ่มต่อต้านการแข็งตัวของเลือด ได้แก่ แอสไพริน เฮพาริน และสเตียรอยด์
4. โรคไทรอยด์ต่างๆ ทั้งภาวะไทรอยด์ฮอร์โมนเป็นพิษ และภาวะฮอร์โมนไทรอยด์ต่ำ และโรคเบาหวาน
ทำไมจึงทำให้แท้ง
ภาวะโรคไทรอยด์และโรคเบาหวานที่ควบคุมไม่ได้ ล้วนทำให้มดลูกอยู่ในสภาวะแวดล้อมที่ไม่เหมาะแก่การตั้งครรภ์ และยากต่อตัวอ่อนที่จะอยู่รอดได้
แก้ไขได้อย่างไร
คำแนะนำคือต้องเปลี่ยนการใช้ชีวิตของตัวเอง พร้อมทั้งปฏิบัติตามที่คุณหมอแนะนำอย่างเคร่งครัด สำหรับเบาหวานควรควบคุมให้อยู่ในระดับปกติ ส่วนไทรอยด์สามารถรักษาได้ด้วยยา
5. ภาวะรังไข่มีถุงน้ำหลายใบ
ทำไมจึงทำให้แท้ง
ภาวะนี้เป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดการแท้งซ้ำๆ ผู้หญิงที่มีถุงน้ำในรังไข่หลายใบจะมีฮอร์โมนเทสโทสเทอโรน ซึ่งเป็นฮอร์โมนเพศชายสูงกว่าปกติ ดังนั้นจึงมีผลต่อกระบวนการการตกไข่และการมีประจำเดือน และยังทำให้มีอินซูลินในกระแสเลือดมากผิดปกติอีกด้วย
แก้ไขได้อย่างไร
ปัจจุบันยังไม่มีการรักษาโรคโดยตรง จึงรักษาไปตามอาการที่เกิด โดยการใช้ยากระตุ้นการตอบสนองของอินซูลิน เช่น เมตฟอร์มิน ซึ่งจะช่วยลดการเกิดการแท้งได้ดี
6. การติดเชื้อแบคทีเรีย
ทำไมจึงทำให้แท้ง
มีแบคทีเรียอยู่ 2 ชนิดที่เป็นสาเหตุทำให้เกิดการแท้ง ได้แก่ ไมโคพลาสม่า โฮมินิส และ ยูเรียพลาสม่า ยูเรียไลติคัม ซึ่งทั้งสองชนิดนี้จะอาศัยอยู่ในอวัยวะเพศทั้งผู้หญิงและผู้ชาย การติดเชื้อแบคทีเรียนี้จะทำให้เยื่อบุมดลูกเกิดการอักเสบ และส่งผลให้ตัวอ่อนไม่เจริญเติบโต การติดเชื้อแบคทีเรียนี้จะไม่มีอาการใดๆแสดงออกมา แต่สามารถพบได้ด้วยการตรวจว่าคุณแม่หรือคุณพ่อมีพาหะอยู่หรือไม่
แก้ไขได้อย่างไร
การรักษาการติดเชื้อนี้ทำได้ง่ายๆด้วยการให้ยาปฏิชีวนะ
7. ไลฟ์สไตล์ของคุณแม่ (สูบบุหรี่ กินเหล้า เมายา และอยู่ในสภาพแวดล้อมที่เป็นพิษ)
ทำไมจึงทำให้แท้ง
สารนิโคตินสามารถผ่านเข้าไปสู่รกผ่านระบบเลือดและมีผลต่อการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์ และมีโอกาสแท้งได้มากกว่าคุณแม่ที่ไม่สูบบุหรี่ถึง 2 เท่า การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มากกว่า 2 แก้วต่อวันก็เสี่ยงแท้งด้วยเช่นกัน รวมถึงการใช้สารเสพติดด้วย นอกจากนี้คุณแม่ที่ทำงานในฟาร์ม ห้องผ่าตัด ร้านทันตกรรม และห้องแล็บในโรงพยาบาล มีอัตราเสี่ยงแท้งสูงกว่าอาชีพอื่นๆโดยไม่ทราบสาเหตุ
แก้ไขได้อย่างไร
เลิกพฤติกรรมที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดการแท้งให้หมด แค่นี้คุณแม่ก็จะประสบความสำเร็จในการตั้งครรภ์มากขึ้น หรือหากคุณกังวลเรื่องสถานที่ที่ทำงานอยู่ ลองปรึกษาขอคำแนะนำจากคุณหมอและเจ้านายเพื่อหาทางออกและแก้ไขปัญหา
ทรีช่าทิ้งท้ายว่า “ฉันไม่รู้เลยว่าทำไมจึงแท้ง แต่ 2 เดือนต่อมาฉันก็สามารถตั้งท้องได้อีกครั้ง ลูกคนที่สองของฉันคลอดหลังจากวันเกิดลูกคนโตในสองสัปดาห์ถัดมา” ดังนั้นคุณแม่ที่ผ่านประสบการณ์เลวร้ายต้องรีบให้กำลังใจตัวเอง และลุกขึ้นมาสู้ใหม่อีกครั้งนะคะ”
อย่าปล่อยผ่านความเศร้า เมื่อสูญเสียลูก รวมรายชื่อหน่วยงานรัฐฟื้นฟูจิตใจแม่แท้งบุตร
ทำไมถึงแท้งบุตร : สาเหตุจากด้านพันธุกรรมหรือสิ่งแวดล้อม?