ใครว่าเด็กเล็กจะปลอดภัยจาก ปลายอวัยวะเพศชายอักเสบ อาการนี้มักพบในเด็กอายุ 7 – 8 ปีขึ้นไป โดยเฉพาะเด็กที่รักษาสุขอนามัยในอวัยวะส่วนนี้ได้ไม่ดี แม้อาการนี้จะไม่ได้รุนแรง แต่ก็เป็นอาการที่มองข้ามไม่ได้ หากมีความเสี่ยงก็ควรปรึกษาแพทย์ก่อน สาเหตุของอาการนี้มาจากอะไร มาเรียนรู้ไปพร้อม ๆ กัน
ปลายอวัยวะเพศชายอักเสบ คืออะไร
อาการปลายอวัยวะเพศชายอักเสบ (Balanitis) เป็นอาการที่พบได้ในเพศชายทุกวัย ไม่ว่าจะผู้ใหญ่ หรือเด็กก็ตาม โดยปกติแล้วจะพบในผู้ที่ไม่ได้ขลิบหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศ ที่มีพฤติกรรม หรือวิธีการดูแลที่ไม่ปลอดภัย ไม่สะอาด แม้จะดูน่ากลัวแต่อาการที่เกิดขึ้นนี้ไม่ได้อันตรายมาก สามารถรักษาให้อาการบรรเทาค่อย ๆ หายไปได้ ด้วยการไปพบแพทย์ รับยา และรับคำแนะนำในการดูแลรักษาอาการ โดยเน้นที่ความสะอาดเป็นหลัก
บทความที่เกี่ยวข้อง : ทารกแรกเกิดตาแดง สังเกตอาการอย่างไร อันตรายมาก รับมืออย่างไร ?
วิดีโอจาก : พยาบาลแม่จ๋า ไขปัญหาน้องสาว
สาเหตุของปลายอวัยวะเพศชายอักเสบ
หากต้องการสำรวจ หรือวัดความเสี่ยง เพื่อให้ลูกปลอดภัย ควรดูจากสาเหตุของความไม่สะอาด หรือการล้างอวัยวะเพศอย่างถูกต้อง ร่วมกับความเสี่ยงต่าง ๆ ดังนี้
- สุขอนามัยไม่ดี : เป็นปัจจัยแรก ๆ ที่ทำให้เกิดอาการนี้ ทั้งเหงื่อที่ไหล ทำให้เกิดการสะสมของเชื้อโรค แล้วไปล้างทำความสะอาดได้ไม่ดีพอ จนเกิดการสะสมที่ปลายอวัยวะเพศ แม้กระทั่งการล้างบ่อย ๆ ก็อาจไม่ได้ทำให้สะอาดขึ้น หากขั้นตอนในการล้างไม่หมดจด ยังเหลือคราบสบู่ ก็ทำให้เกิดความเสี่ยงได้
- แพ้สารต่าง ๆ : สารเคมีหลายชนิด อาจอยู่ใกล้ตัวมากกว่าที่คิด เช่น สารเคมี หรือสารสกัดที่ทำให้ผิวหนังระคายเคืองจากสบู่ที่ใช้ทุกวัน หรือผงซักฟอกที่ใช้ซักกางเกงในของลูกชาย ที่อาจไม่ปลอดภัยต่อผิวของเด็ก เป็นต้น
- เกิดจากการติดเชื้อ : การมีเชื้อโรคสะสมเป็นสาเหตุพื้นฐานของอาการติดเชื้อต่าง ๆ เชื้อโรคที่พบได้เป็นปกติในอาการนี้ คือ “เชื้อแคนดิดา” เป็นเชื้อที่พบบริเวณปลายอวัยวะเพศเป็นปกติ แต่มันพบเจอในปริมาณน้อย และไม่ได้ทำให้เกิดอันตราย ยกเว้นเกิดการสะสมจนทำให้เสี่ยง ยังรวมไปถึงการสะสมของเชื้อสกปรกอื่น ๆ ด้วย
- เกิดจากโรคอื่น : โรคที่ทำให้เกิดอาการติดเชื้อมีอยู่หลายโรค และมีความเสี่ยงแม้เด็กเล็ก เช่น โรคสะเก็ดเงิน หรือโรคมะเร็งผิวหนังบางชนิด เป็นต้น โรคเหล่านี้อาจทำให้เกิดปลายอวัยวะเพศชายอักเสบได้ด้วย
นอกจากนี้อาการชนิดนี้ยังมีแหล่งที่มาจากปัจจัยอื่น ๆ แต่อาจไม่ใช่สำหรับเด็กอายุ 6 – 8 ปี นั่นคือ ผลกระทบจากโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ แน่นอนว่าสำหรับผู้ใหญ่อาจต้องระวังในเรื่องนี้ด้วยเช่นกัน
อาการของปลายอวัยวะเพศชายอักเสบ
ลักษณะของอาการชนิดนี้พบได้ในเด็กเล็กด้วยเช่นกัน ดังนั้นควรสอบถามลูกเป็นประจำว่ารู้สึกผิดปกติหรือไม่ โดยปกติแล้วลูกวัย 6 – 8 ปีขึ้นไป อาจมีความเสี่ยงต่ออาการนี้ ให้คอยสอบถามอาการ ดังนี้
- อวัยวะเพศของลูกส่งกลิ่นเหม็นออกมา และมีน้ำหนองไหลออกมาจากปลายอวัยวะเพศ
- มีอาการแดงที่บริเวณเฉพาะจุด หรืออาจจะทั้งอวัยวะเพศ หากลูกโตสามารถสื่อสารได้คล่องแคล่ว ลูกจะบอกว่าคัน หรือเจ็บ
- กรณีลูกโตพอที่จะสื่อสารได้ชัดเจน ลองถามอาการว่าลูกรู้สึกเจ็บเวลาปัสสาวะหรือไม่ หากมีอาการก็คือเสี่ยง
- หากมีอาการรุนแรง หนังหุ้มปลายอวัยวะเพศจะไม่สามารถขยับขึ้นหรือลงได้เลย
วิธีรักษาปลายอวัยวะเพศชายอักเสบ
โดยปกติแล้ว เมื่อหันมาทำความสะอาดอวัยวะเพศของลูกชายได้อย่างถูกวิธีอย่างต่อเนื่อง ก็สามารถรักษาอาการนี้ได้แล้ว อย่างไรก็ตาม หากพบว่ามีอาการ หรือมีความเสี่ยง ควรพาลูกชายไปพบแพทย์ก่อน เพราะสาเหตุเกิดได้หลายสาเหตุ หากมาจากโรคติดเชื้ออย่างอื่น แพทย์จะได้พิจารณา ให้ยารักษาที่เหมาะสม และให้คำแนะนำในการดูแล ตามสาเหตุของอาการได้อย่างถูกต้องปลอดภัย
การป้องกันปลายอวัยวะเพศชายอักเสบ
- ให้ความสำคัญกับการเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ใด ๆ ก็ตามในอวัยวะส่วนนี้ โดยเฉพาะสบู่เด็ก ที่ต้องใช้ล้างทำความสะอาดทุกวัน ควรเลือกที่อ่อนโยนต่อผิวด้วย
- ก่อนและหลังเข้าห้องน้ำ จะต้องเน้นย้ำให้ลูกล้างมือให้สะอาดเสมอ ซึ่งขั้นตอนล้างมือให้ถูกสุขอนามัย สามารถหาดูได้ตามสื่อออนไลน์ต่าง ๆ
- การผ่าตัดขลิบหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศออก เป็นทางเลือกที่ทำให้เกิดความสะอาด สามารถทำความสะอาดได้ง่าย ไม่ใช่สิ่งที่ควรทำแค่คนที่นับถือศาสนาอิสลามเท่านั้น วิธีนี้เป็นวิธีที่ได้ประสิทธิภาพหากผู้ปกครองสนใจ ก็ควรพูดคุยกับลูกดูก่อน
- หากลูกมีอายุอยู่ในช่วงวัยรุ่น ผู้ปกครองควรตักเตือนลูกชาย เกี่ยวกับการป้องกันตนเองจากโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ด้วยการสวมถุงยางอนามัย ผู้ปกครองไม่ควรรู้สึกว่าเป็นการส่งเสริม แต่เพราะเรื่องนี้ป้องกันได้ยาก การให้ความรู้ในการป้องกันจึงเป็นทางเลือกที่ดีให้ลูกระวังมากขึ้น
นอกจากนี้สิ่งที่ไม่ควรมองข้ามเป็นอย่างมาก นั่นคือ การล้างอวัยวะเพศให้สะอาด คงเป็นเรื่องที่ดี หากลูกอาบน้ำได้เอง แล้วสามารถล้างได้อย่างถูกวิธี ซึ่งเราจะมาสอนวิธีง่าย ๆ ในหัวข้อต่อไป
สอนลูกชายล้างอวัยวะเพศให้สะอาด ห่างไกลโรค
เมื่อลูกอายุ 6 – 8 ปี เป็นช่วงที่เหมาะสมในการเรียนรู้สิ่งต่าง ๆ รอบตัวได้มากขึ้น ผู้ปกครองควรหาโอกาสในการสอนลูกชายสำหรับขั้นตอนการล้างอวัยวะเพศอย่างเหมาะสม เมื่อลูกอาบน้ำด้วยตนเอง ให้ทำตามขั้นตอนดังนี้
- ก่อนเริ่มล้าง จะต้องมั่นใจว่าสบู่ที่เลือกใช้มีความอ่อนโยน และปลอดภัยต่อผิวหนังมากพอ เนื่องจากเป็นจุดที่เกิดอาการระคายเคืองได้ง่าย
- ล้างด้วยการใช้สบู่ที่อ่อนโยนรูดหนังหุ้มปลายองคชาตเข้าหาตัว ทำการรูดช้า ๆ ห้ามทำแรง เพราะจะทำให้เกิดอาการบาดเจ็บได้
- หากมีคราบสิ่งสกปรกทำให้รูดทำความสะอาดได้ยาก ควรใช้น้ำมันถูเบา ๆ เพื่อช่วยให้รูดได้ง่ายขึ้น
- เน้นย้ำให้ลูกทำความสะอาดทุกส่วน รวมถึงฐานของอวัยวะเพศ และอัณฑะด้วย เพื่อให้ไม่ให้จุดอื่น ๆ เกิดการสะสมของเชื้อโรคส่งต่อมา
- หลังจากล้างสบู่ล้างน้ำจนหายมันจากสบู่แล้ว ให้ใช้ผ้าขนหนูสะอาดซับให้แห้ง มากกว่าจะใช้ผ้าถู เพื่อไม่ให้เกิดอาการระคายเคืองตามมาในภายหลัง
อาการปลายอวัยวะเพศชายอักเสบ เป็นอาการที่พบได้ไม่ยาก หากลูกชายไม่รู้วิธีดูแลตนเองให้ดี การสอนให้ลูกรู้เกี่ยวกับสุขอนามัย และการป้องกันตนเองด้านอื่น ๆ ร่วมด้วย จะทำให้ลูกห่างไกลจากอาการนี้มากขึ้นได้
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :
โรคเซลิแอค เกิดจากสาเหตุอะไร ส่งผลกระทบต่อเด็กอย่างไรบ้าง ?
เคล็ด(ไม่)ลับ! จัดบ้านให้ปลอดภัยสำหรับเด็ก ป้องกันอุบัติเหตุในบ้าน
วิธีดูแลจมูกทารกแรกเกิด ลูกงอแง อาจเกิดจากรูจมูกอุดตัน
ที่มา : pobpad, petcharavejhospital