การผ่าคลอด (C-section หรือ Cesarean section) เป็นวิธีการคลอดบุตรที่เป็นทางเลือกสำคัญเมื่อการคลอดธรรมชาติไม่สามารถทำได้อย่างปลอดภัยหรือมีความเสี่ยงสูงทั้งต่อแม่และทารก การผ่าคลอดอาจเป็นทางออกที่จำเป็นในหลายสถานการณ์ เช่น ทารกอยู่ในท่าที่ไม่เหมาะสมในการคลอดธรรมชาติ การตั้งครรภ์แฝด หรือมีปัญหาสุขภาพของแม่ที่ทำให้การคลอดธรรมชาติเป็นอันตราย ดังนั้นวันนี้เราจะมาพูดถึงเรื่องผ่าคลอดได้ไม่เกินกี่ครั้ง ผ่าคลอดครั้งที่ 3 อันตรายไหม เพื่อเป็นข้อมูลสำหรับคุณแม่มือใหม่กันค่ะ
ผ่าคลอดครั้งที่ 3 อันตรายไหม
ความเสี่ยงของการผ่าคลอดครั้งที่ 3 เมื่อมีการผ่าคลอดหลายครั้ง ความเสี่ยงต่าง ๆ จะเพิ่มขึ้นตามจำนวนครั้งของการผ่าตัด ความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นจากการผ่าคลอดครั้งที่ 3 ดังนี้
-
แผลผ่าตัดและแผลเป็น
การผ่าคลอดแต่ละครั้งจะทิ้งแผลเป็นไว้ที่มดลูก ซึ่งแผลเป็นนี้อาจทำให้มดลูกมีความแข็งแรงน้อยลง เมื่อมีการผ่าคลอดหลายครั้ง ความเสี่ยงที่มดลูกจะแตกหรือเกิดภาวะแทรกซ้อนในระหว่างการตั้งครรภ์หรือการคลอดในอนาคตก็จะเพิ่มขึ้น
-
การติดเชื้อ
การผ่าคลอดครั้งที่ 3 เป็นการผ่าตัดซ้ำที่ต้องให้ความระมัดระวังอย่างมาก เนื่องจากการผ่าตัดคลอดหลายครั้งอาจเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดการติดเชื้อและปัญหาสุขภาพอื่น ๆ การผ่าคลอดเป็นการผ่าตัดที่มีการแทรกแซงในร่างกายซ้ำซ้อน และแต่ละครั้งที่ผ่านไป เนื้อเยื่อและแผลผ่าตัดอาจทำให้เกิดพังผืด การอักเสบ และปัญหาเกี่ยวกับการหายของแผลได้ง่ายขึ้น
-
การยึดเกาะของอวัยวะภายใน (Adhesions)
แผลเป็นที่เกิดขึ้นจากการผ่าคลอดอาจมีความเสี่ยงที่จะเกิดการยึดเกาะของอวัยวะภายใน (Adhesions) มากขึ้นกว่าครั้งก่อนหน้า เนื่องจากการผ่าตัดซ้ำ ๆ จะเพิ่มโอกาสที่เนื้อเยื่อภายในจะเกิดการยึดเกาะกัน ซึ่งอาจนำไปสู่ปัญหาทางสุขภาพที่ร้ายแรงได้ การยึดเกาะของอวัยวะภายในเป็นภาวะที่เนื้อเยื่อหรืออวัยวะภายในยึดเกาะกันผิดปกติ ส่งผลให้เกิดความเจ็บปวด หรือทำให้การทำงานของอวัยวะผิดปกติได้ เช่น ลำไส้อุดตัน ปวดเรื้อรัง หรือเกิดปัญหาในการมีลูกในอนาคต
-
การเสียเลือดมาก
การผ่าคลอดหลายครั้งอาจทำให้มีโอกาสเสียเลือดมากขึ้น เพราะมีความเสี่ยงและความซับซ้อนมากกว่าครั้งแรกหรือครั้งที่สอง เนื่องจากมีการผ่านการผ่าตัดมาแล้วหลายครั้ง และสภาพของเนื้อเยื่อที่ถูกผ่าตัดนั้นอาจมีการเปลี่ยนแปลง การเสียเลือดมากกว่าปกติ ซึ่งมีปัจจัยดังต่อไปนี้
-
แผลเป็นจากการผ่าตัดครั้งก่อน
การผ่าคลอดครั้งก่อน ๆ ทิ้งแผลเป็นไว้บนผนังหน้าท้องและมดลูก ซึ่งแผลเป็นเหล่านี้อาจทำให้เนื้อเยื่อบางส่วนไม่แข็งแรงและง่ายต่อการฉีกขาดเมื่อทำการผ่าตัดครั้งใหม่ แผลเป็นยังอาจทำให้การเปิดและปิดผนังหน้าท้องในการผ่าตัดมีความซับซ้อนและทำให้มีการเสียเลือดมากขึ้น
-
การเพิ่มขึ้นของเส้นเลือดในบริเวณหน้าท้อง
ในการตั้งครรภ์แต่ละครั้ง ร่างกายจะสร้างเส้นเลือดใหม่เพื่อลำเลียงเลือดไปยังบริเวณมดลูกและทารก ซึ่งในการผ่าคลอดครั้งที่ 3 เส้นเลือดเหล่านี้อาจมีจำนวนมากขึ้นและใหญ่ขึ้น ทำให้มีโอกาสเสียเลือดมากขึ้นเมื่อถูกตัด
-
ภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ
การผ่าคลอดครั้งที่ 3 อาจมีความเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนเพิ่มเติม เช่น ภาวะรกเกาะต่ำ (placenta previa) และภาวะรกเกาะลึก (placenta accreta) ซึ่งภาวะเหล่านี้อาจทำให้การคลอดครั้งถัดไปมีความเสี่ยงมากขึ้น
-
- ภาวะรกเกาะต่ำ (Placenta Previa) เป็นภาวะที่รกเกาะตัวอยู่ที่ส่วนล่างของมดลูกใกล้หรือปิดทางออกของมดลูก ทำให้มีความเสี่ยงต่อการเกิดเลือดออกมากในช่วงระหว่างการตั้งครรภ์หรือคลอด ซึ่งอาจเป็นอันตรายต่อทั้งแม่และลูก
- ภาวะรกเกาะลึก (Placenta Accreta) เป็นภาวะที่รกเกาะติดแน่นกับผนังมดลูกลึกกว่าปกติ ซึ่งอาจทำให้รกไม่สามารถแยกตัวออกจากมดลูกได้อย่างปลอดภัยหลังคลอด ทำให้เกิดการเสียเลือดมาก และอาจต้องทำการผ่าตัดเอามดลูกออกเพื่อควบคุมการเสียเลือด
เนื่องจากความเสี่ยงที่เพิ่มขึ้นในการผ่าคลอดครั้งที่ 3 ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำและการดูแลที่เหมาะสมก่อนการตั้งครรภ์ครั้งถัดไปเพื่อให้มั่นใจในความปลอดภัยของทั้งแม่และลูก
บทความที่น่าสนใจ: 15 คำถามที่พบบ่อยเรื่องผ่าคลอด เรื่องน่ารู้ก่อนเป็นคุณแม่
ความเสี่ยงของการผ่าคลอด ครั้งที่ 1, 2 และ 3
ความเสี่ยง | การผ่าคลอดครั้งที่ 1 | การผ่าคลอดครั้งที่ 2 |
การผ่าคลอดครั้งที่ 3
|
การติดเชื้อ | ปานกลาง | สูง | สูงมาก |
เลือดออก | ปานกลาง | สูง | สูงมาก |
การบาดเจ็บต่ออวัยวะภายใน | ต่ำ | ปานกลาง | สูง |
รกเกาะต่ำ | ต่ำ | ปานกลาง | สูง |
มดลูกแตก | ต่ำ | ปานกลาง | สูง |
การคลอดก่อนกำหนด | ปานกลาง | สูง | สูงมาก |
ภาวะแทรกซ้อนของทารก | ปานกลาง | สูง | สูงมาก |
การผ่าตัดซ้ำ | ต่ำ | ปานกลาง | สูง |
การยึดติดของลำไส้ | ต่ำ | ปานกลาง | สูง |
การดมยาสลบ | ปานกลาง | ปานกลาง | ปานกลาง |
ความเจ็บปวด | สูง | สูง | สูง |
ภาวะซึมเศร้าหลังคลอด | ปานกลาง | ปานกลาง | ปานกลาง |
ผ่าคลอด 4 ครั้งอันตรายหรือไม่
การผ่าคลอดหลายครั้ง (4 ครั้ง) มีความเสี่ยงต่อสุขภาพของแม่และทารกเป็นอย่างมาก เนื่องจากกระบวนการผ่าคลอดเป็นกระบวนการที่มีความเครียดและซับซ้อน การผ่าคลอดหลายครั้งอาจเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดภาวะแทรกซ้อน เช่น การติดเชื้อแผลผ่าคลอด หรือปัญหาทางการแทรกซ้อนทางระบบทางเดินหายใจของทารกที่มีตามมาได้ นอกจากนี้ยังมีความเสี่ยงที่จะเกิดพฤติกรรมซึมเศร้าหรือภาวะวิกฤติทางจิตใจในแม่ได้ในบางกรณี
การผ่าคลอดหลายครั้งยังอาจมีผลกระทบต่อสุขภาพทางกายของแม่เอง เช่น การแท้งครรภ์ในระยะก่อนเข้าสู่เวลาคลอดได้ทำให้เกิดภาวะซึมเศร้าหรือภาวะวิกฤติทางจิตใจ และยังเสี่ยงต่อการเกิดปัญหาทางระบบทางเดินปัสสาวะหรือการความดันโลหิตสูงในอนาคตด้วย ดังนั้น การพิจารณาผ่าคลอดหลายครั้งควรพิจารณาในแง่มุมของความเสี่ยงทั้งสองฝั่ง และควรติดตามและดูแลสุขภาพของแม่และทารกอย่างใกล้ชิดในช่วงหลังผ่าคลอดอีกด้วย
ผ่าคลอด มีลูกได้มากที่สุดกี่คน
โดยทั่วไปแล้ว การผ่าคลอดหลายครั้งสามารถทำได้แต่แพทย์มักจะแนะนำให้จำกัดจำนวนครั้งที่ผ่าคลอดเพื่อหลีกเลี่ยงภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น เช่น การเกิดแผลเป็นที่มดลูก ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อการตั้งครรภ์ในอนาคตและเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ
ในกรณีที่ไม่มีภาวะแทรกซ้อนร้ายแรง การผ่าคลอดอาจทำได้ถึง 3-4 ครั้ง แต่ทุกครั้งที่มีการผ่าคลอดควรได้รับการประเมินจากแพทย์และการดูแลอย่างใกล้ชิดเพื่อลดความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น ดังนั้น จำนวนครั้งสูงสุดของการผ่าคลอดที่แม่สามารถมีได้จะขึ้นอยู่กับการประเมินของแพทย์และการดูแลรักษาที่เหมาะสมเพื่อความปลอดภัยของแม่และลูก
ผ่าคลอดครั้งแรก ท้องสองคลอดเองได้ไหม
การตัดสินใจที่จะคลอดเองหลังจากผ่าคลอดครั้งแรกเป็นเรื่องที่สำคัญและมีหลายปัจจัยที่ต้องพิจารณาอย่างละเอียด เนื่องจากมีผลต่อสุขภาพของคุณแม่และทารกในขณะคลอด ตัวเลือกนี้มีชื่อเรียกว่า VBAC (Vaginal Birth After Cesarean) หรือการคลอดทางช่องคลอดหลังจากผ่าคลอดมาก่อนหน้านี้
คุณแม่สามารถคลอดเองได้หลังจากผ่าคลอดครั้งแรกได้ แต่ต้องได้รับการประเมินความเสี่ยงจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญก่อน เพราะแต่ละบุคคลมีข้อจำกัดที่แตกต่างกัน ดังนั้นการตัดสินใจจะคลอดเองหลังผ่าคลอดครั้งแรกจะต้องพิจารณาจากปัจจัยต่าง ๆ ที่สำคัญต่อการตัดสินใจดังนี้
- สาเหตุของการผ่าคลอดครั้งแรก หากเป็นเพราะสาเหตุที่ไม่น่าจะเกิดขึ้นซ้ำ เช่น สาเหตุทางการแพทย์ และไม่มีปัญหาที่สุดควรจะคลอดเองได้
- การประเมินความเสี่ยง แพทย์จะต้องประเมินความเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับการคลอดเองหลังจากผ่าคลอด อาทิเช่น ความเสี่ยงของแผลผ่าคลอดเก่าที่อาจทำให้แตกหรือเจ็บปวดมากขึ้น
- สุขภาพของคุณแม่และทารก การประเมินสภาพร่างกายทั้งก่อนและระหว่างการตั้งครรภ์ เพื่อให้แน่ใจว่าสามารถรับมือกับการคลอดเองได้อย่างปลอดภัย
- ความพร้อมของโรงพยาบาล การคลอดเองต้องมีทีมแพทย์และการดูแลที่เหมาะสม เพื่อป้องกันและรับมือกับสถานการณ์ที่อาจเกิดขึ้นได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- ประสบการณ์และความรู้ของแพทย์ ความสามารถในการรับมือกับสถานการณ์ขณะคลอดเองของทีมแพทย์ที่ดูแลผู้ที่จะทำคลอด
การตัดสินใจที่จะคลอดเองหลังจากผ่าคลอดครั้งแรกเป็นเรื่องส่วนบุคคลและควรพิจารณาอย่างละเอียดกับแพทย์ที่ให้การดูแลเพื่อให้สามารถตัดสินใจได้อย่างมีเหตุผลและปลอดภัยที่สุดสำหรับคุณแม่และทารก
ที่มา: www.vinmec.com, www.healthline.com
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ:
ผ่าคลอดกี่เดือนถึงจะมีเพศสัมพันธ์ได้ เมื่อไหร่ควรมีเพศสัมพันธ์ได้
ผ่าคลอดกี่วันถึงจะขับรถได้ คำแนะนำสำหรับคุณแม่มือใหม่
แกะกล่องนมผงสูตร 3 ที่แม่ผ่าคลอดเลือก มีสารอาหารสมองพร้อมเสริมภูมิคุ้มกันแข็งแรง