พิธี การเรียกขวัญลูก
ขวัญเอยขวัญมา ถ้าลูกตกใจ ให้เรียกขวัญ ความเชื่อที่ส่งต่อกันมา แต่โบราณ ที่เชื่อว่า ถ้าเด็กร้องไห้ ตกใจ อย่างไม่มีสาเหตุ จึงมี การเรียกขวัญลูก โดยจะมีหมอทำขวัญ มาช่วยทำพิธีเรียก “ขวัญ” ให้กลับมาสถิตอยู่กับตัว เพราะความเชื่อที่เป็นที่มาของ การเรียกขวัญลูก เกิดจากโบราณว่า ขวัญนั้นเป็นสิ่งที่อยู่ประจำตัวในคนมาแต่กำเนิด ถ้าขวัญอยู่กับตัว ก็ทำให้คนนั้นอยู่เย็นเป็นสุข
การทำขวัญ หรือ การเรียกขวัญลูก จึงเป็นพิธีที่คนไทยได้ถือปฏิบัติต่อ ๆ กันมา ซึ่งแต่ละท้องถิ่น ก็จะมีรายละเอียดของ พิธีเรียกขวัญแตกต่างกันไป แต่ก็ยังมีจุดประสงค์เดียวกัน คือ เพื่อเรียกขวัญลูก ที่เกิดอาการสะดุ้ง ตกใจ ตื่น หรือร้องไห้ กลัวสิ่งใดสิ่งหนึ่งอย่างไม่มีสาเหตุ ให้ขวัญกลับมา อยู่กับเนื้อกับตัว เป็นการปลอบโยน ทำให้เด็กเกิดความรู้สึกอบอุ่น ปลอดภัย หายจากการตกใจกลัวและหวาดผวา
การทำขวัญอย่างเป็นพิธี จึงมีหมอทำขวัญที่มีความรู้ด้านเรียกขวัญ เป็นผู้กล่าวคำเชิญขวัญ ให้มีเนื้อความตรงกับสิ่งที่กำลังทำพิธีอยู่ เช่น เรียกขวัญเด็กทารก ก็จะกล่าวเชิญแม่ซื้อให้มารักษาตัวเด็ก ไม่ให้เจ็บไข้ โดยใช้อุปกรณ์ ในพิธีเรียกขวัญ ได้แก่ ด้ายขาว 2 เส้น ข้าวสาร พริกแห้ง 1 เม็ด เกลือ มีด
วิธีการเรียกขวัญ เรียกขวัญ จะทำลูกน้อยที่มีอาการตกใจ กลัว ร้องไห้ หวาดผวา มานั่ง หรือนอนในลักษณะเหยียดปลายเท้าไปทางประตูบ้าน ผู้เรียกขวัญจะนำจานที่ใส่อุปกรณ์เรียกขวัญมาวนรอบตัวเด็ก พร้อมพูดเรียกขวัญ หลังจากนั้น ผู้เรียกขวัญจะเอามือลูบตามเนื้อตามตัวของเด็ก เอาด้าย มาผูกข้อมือซ้ายขวา เรียกขวัญให้กลับมา อยู่กับเนื้อกับตัว พูดอวยพรให้เด็กมีสุขภาพดี และเอาพริก เกลือ ข้าวสารในจานซัดไปทางปลายเท้า เอามีดขีดที่ประตูเป็นรูปกากบาท แล้วเอามีดปักไว้ที่ร่องกระดาน เป็นอันเสร็จพิธีเรียกขวัญ
ตัวอย่างบทเรียกขวัญลูก มีเนื้อความดังว่า “ขวัญเอย มาอยู่กับเนื้อกับตัว อยู่กับพ่อกับแม่ ไปจนแก่จนเฒ่า ถือไม้เท้ายอดทอง ถือกระบองยอดเหล็ก อยู่ให้ครกแตกรากสากแตกใบ อยู่กับแม่จนแก่จนเฒ่า อย่ากินข้าวบนหัวเรือ อย่ากินเกลือบนหัวช้าง อย่าตกแม่น้ำใหญ่กว้าง อย่าอยู่ในน้ำเป็นเพื่อนปลา อย่าอยู่ในนาเป็นเพื่อนข้าว เชิญขวัญเจ้ามาเข้าเนื้อเข้าตัว ตัวเอง”
นอกจากนี้ ยังมีพิธีเรียกขวัญทารก ซึ่งจะทำ ตั้งแต่แรกเกิด วันแรก 3 วัน หรือ 7 วัน เพื่อเป็นสิริมงคล แก่ตัวเด็ก เป็นการต้อนรับสมาชิกใหม่ เข้าบ้านและให้ ขวัญ ช่วยดูแล ปกปักษ์ รักษาลูกน้อย ให้อยู่เย็น เป็นสุข และปลอดภัย
โดยการตามความเชื่อโบราณ ที่ทำกันมา จะนำทารก มาอาบน้ำ ชำระร่างกาย อ่างที่เตรียมสำหรับอาบนั้น ให้ใส่เงิน ทอง แก้วแหวน ไว้ก้นอ่าง โดยถือเคล็ดว่า เมื่อเด็กเติบโตขึ้น จะได้เป็นคนมั่งมี ศรีสุข เมื่อเสร็จแล้ว จึงปูเบาะ ลงกระด้ง แล้วนำทารก มาวางลงบนเบาะ ถ้าเป็นเด็กชาย ให้มีสมุดดินสอ ใส่ไว้ในกระด้ง ถือว่าเมื่อเจริญวัยขึ้น จะได้เป็นผู้รอบรู้ วิชาการ ได้เป็นนักปราชญ์ราชครู ถ้าเป็นเด็กหญิง ต้องมีด้ายเข็มใส่ เพื่อให้เด็กนั้น มีวิชาการ ทางเย็บปัก ถักร้อย เป็นแม่เรือนที่ดีต่อไป
ความเชื่อเรื่องขวัญนี้ เป็นการทำเพื่อความเป็นสิริมงคล เพราะ ตามหลักจิตวิทยาแล้ว มนุษย์คงมีสัญชาตญาณแห่งความกลัว จึงอาศัยพิธีความเชื่อต่าง ๆ เป็นที่พึ่ง ซึ่งในปัจจุบันนี้ การเรียกขวัญลูก ยังคงมีให้เห็นอยู่ หรืออย่างเวลาที่ลูกล้มเจ็บ หรือตกใจร้องไห้เสียงดัง พ่อแม่ ก็มักจะปลอบลูกด้วยคำพูดว่า “ขวัญเอ๋ยขวัญมา” จนเป็นความคุ้นชินที่ทำกันต่อ ๆ มาไปซะแล้ว
_________________________________________________________________________________________
อ้างอิงข้อมูลจาก : www.thaigoodview.com และ www.horoscope.thaiza.com
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ
พิธี “ทำขวัญทารก” ต้อนรับสมาชิกใหม่ เข้าบ้าน
น่ารู้! โกนผมไฟ vs พิธีทำขวัญเดือน หลังทารกครบ 1 เดือน
เทคนิคบำรุงน้ำนม และปริมาณนมของเด็กแรกเกิด ที่กินในแต่ละวัน
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!
