การฟังเสียงอัตราการเต้นของหัวใจทารกในครรภ์เป็นวิธีหนึ่งที่ใช้ในการประเมินสุขภาพของทารกในครรภ์ มาดูกันว่า เราจะสามารถฟังเสียงหัวใจทารกได้ด้วยวิธีได้บ้าง
การตรวจพบ การเต้นของหัวใจทารกในครรภ์
ปัจจุบันสามารถใช้เครื่องมือต่างๆ ในการฟังเสียงการเต้นของหัวใจทารก ดังต่อไปนี้
- การใช้หูฟังธรรมดา stethoscope วิธีนี้จะเริ่มได้ยินเสียงหัวใจทารกเมื่ออายุครรภ์ 17-19 สัปดาห์ โดยจะได้ยินเสียงหัวใจทารกเป็นเสียงตุบๆ หรือคล้ายกับเสียงติ๊กๆ ของนาฬิกาที่อยู่ใต้หมอน มีจังหวะสม่ำเสมอ อัตราการเต้นของหัวใจทารกในครรภ์จะอยู่ที่ 120-160 ครั้ง/นาที ทั้งนี้ เมื่ออายุครรภ์มากขึ้นจะได้ยินเสียงชัดเจนขึ้นเสียงหัวใจทารกเมื่ออายุครรภ์ 20 สัปดาห์จะฟังได้ยินประมาณ 80% เมื่ออายุครรภ์ 21 สัปดาห์ ฟังได้ยินประมาณ 90% และฟังได้ยินทุกรายเมื่อายุครรภ์ 22 สัปดาห์
- การตรวจด้วย Ultrasonic Doppler ส่วนมากวิธีนี้จะได้ยินเสียงหัวใจทารกตั้งแต่อายุครรภ์ 10-12 สัปดาห์ขึ้นไป
- Real time sonography สามารถตรวจการเต้นของหัวใจทารกและการเคลื่อไหวของทารก หลังจากเดือนที่ 2 ของการตั้งครรภ์
- Echocardiography สามารถฟังเสียงเต้นของหัวใจทารกได้ตั้งแต่ 48 วันหลังประจำเดือนมาครั้งสุดท้าย
การฟังเสียงหัวใจ บอกท่าทารกในครรภ์ได้
การฟังเสียงหัวใจ บอกท่าทารกในครรภ์ได้เพราะ ท่าของทารกจะบอกถึงตำแหน่งที่ฟังเสียงหัวใจทารกในครรภ์ได้ โดยทั่วไปทารกในครรภ์จะอยู่ในทรงก้ม คือ ท่าหัวก้ม ลำตัวงอ ทางด้านหน้าอกจึงไม่แนบกับผนังมดลูก ทั้งยังมีส่วนแขนและขาปิดบังอยู่ ในขณะที่หลังของทารกจะโค้งแนบไปกับผนังมดลูกโดยตรง หากทารกอยู่ในท่านี้ จะได้ยินเสียงหัวใจทารกชัดเจนบริเวณสะบักข้างซ้ายของคุณแม่ค่ะ
แต่หากหลังของทารกไม่แนบกับผนังมดลูกและผนังหน้าท้องทางด้านหน้า ตำแหน่งของเสียงหัวใจทารกจะเปลี่ยนแปลงไปตามส่วนนำ ซึ่งหมายถึง ส่วนของทารกที่ผ่านเข้าสู่ช่องเชิงกรานเป็นส่วนแรก และหากส่วนนำเป็นหัวจะได้ยินที่ตำแหน่งต่ำกว่าส่วนนำที่เป็นก้น
ในคุณแม่ที่ครบกำหนดคลอดแล้ว คุณหมอสามารถตรวจสอบท่าทารกจากการฟังเสียงหัวใจได้ อาทิ
- หากส่วนนำของทารกคือก้น เสียงหัวใจจะได้ยินสูงกว่าระดับสะดือ
- หากส่วนนำของทารกคือศีรษะ เสียงหัวใจจะได้ยินที่ระดับต่ำกว่าสะดือ
- หากท้ายทอยอยู่ทางด้านหน้าข้างขวาของช่องเชิงกราน ตำแหน่งที่ฟังเสียงหัวใจได้ชัดเจนคือ ด้านขวาล่างของหน้าท้องคุณแม่
- หากท้ายทอยอยู่ทางด้านหน้าข้างซ้ายของช่องเชิงกราน ตำแหน่งที่ฟังเสียงหัวใจได้ชัดเจนคือ ด้านขวาซ้ายของหน้าท้องคุณแม่
การฟังเสียงหัวใจทารก นอกจากจะเป็นวิธีหนึ่งที่ช่วยให้คุณแม่อุ่นใจว่าเจ้าตัวน้อยยังแข็งแรงดีแล้ว ตำแหน่งที่ได้ยินเสียงหัวใจชัดเจนยังบอกได้ถึงท่าของทารกได้ ซึ่งช่วยให้คุณแม่ที่ใกล้คลอดได้ทราบว่า ลูกกลับหัวลงสู่ช่องเชิงกรานและพร้อมที่จะออกมาดูโลกภายนอกแล้วหรือยังอีกด้วย
ที่มา หนังสือการพยาบาลสตรีตั้งครรภ์ โดย โครงการสวัสดิการ สถาบันพระบรมราชชนก กระทรวงสาธารณสุข
บทความที่น่าสนใจอื่นๆ
วิธีการตรวจดูความแข็งแรงของทารกในครรภ์
แชร์ประสบการณ์หรือ เรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับการฟังเสียงทารกในครรภ์ ได้ที่นี่!
Doppler Ultrasound คืออะไรเหรอคะ แล้วมีที่ไหนใช้การตรวจแบบนี้บ้างคะ