คุณแม่ให้นมทุกท่านคะ โดยเฉพาะอย่างยิ่งคุณแม่มือใหม่ เคยรู้สึกว่ามีก้อนแข็ง ๆ ที่เต้านมแล้วทำให้รู้สึกเจ็บมากกันไหมคะ ถ้าใช่ นั่นแสดงว่า คุณแม่กำลังเป็นเต้านมอุดตันแล้วละค่ะ
ลักษณะของเต้านมอุดตันนั้น จะเป็นก้อนที่ตำแหน่งใดตำแหน่งหนึ่งของเต้านมค่ะ อาจจะไม่ได้เป็นทั้งเต้า เวลาที่กดไปจะรู้สึกเจ็บและมีอาการบวมแดงด้วย ที่เป็นเช่นนั้นเพราะน้ำนมบริเวณนั้นข้นขึ้นไหลไม่สะดวก จะค้างอุดตันในท่อน้ำนมท่อใดท่อหนึ่ง น้ำนมส่วนที่เหนือขึ้นไปก็จะคั่งอยู่จนกลายเป็นก้อนแข็งดังกล่าว
สาเหตุของการเกิดเต้านมอุดตัน มีดังต่อไปนี้
- ไม่ได้ให้ลูกดูดนมบ่อย ๆ
- ระบายน้ำนมออกมาได้ไม่หมด
- แรงกดบนเต้านม อาจเกิดจากการสวมเสื้อชั้นในที่คับเกินไปหรือนอนตะแคงทับข้างนั้นนานเกินไป เป็นต้น
- เต้านมใหญ่หย่อนยาน ทำให้ส่วนล่างระบายน้ำนมออกไปไม่ได้ดีเท่าที่ควร
วิธีการแก้ไข คือ
- ประคบเต้านมด้วยผ้าอุ่นจัดประมาณ 3-5 นาทีก่อนให้นมลูก
- ให้ลูกดูดจากเต้าที่มีปัญหาก่อนค่ะ ทั้งนี้ก็เพื่อระบายน้ำนมออกจากท่อน้ำนมให้มากขึ้น
- จัดท่าให้ลูกดูดนมให้ถูกต้อง และจัดท่าลูกให้คางชี้ไปยังบริเวณที่เป็นก้อน เพื่อให้ลิ้นของลูกรีดน้ำนมส่วนนั้นออกมาได้ดี
- นวดคลึงเต้านมเบา ๆ ขณะที่ลูกกำลังดูดนม โดยนวดเหนือบริเวณที่อุดตัน ไล่ลงไปถึงหัวนม เพื่อเป็นการดันก้อนที่อุดตันออก
- จัดให้ลูกดูดนมในท่าต่าง ๆ กันในแต่ละมื้อ เพื่อระบายน้ำนมจากส่วนต่าง ๆ ของเต้านมได้ดีมากขึ้น
- นำลูกมาดูดนมบ่อย ๆ ทุก ๆ สองชั่วโมงหรือเร็วกว่านั้น ก็สามารถช่วยได้นะคะ โดยเฉพาะถ้าให้ลูกดูดในขณะที่พวกเขาหิวจัดด้วยแล้วละก็ จะยิ่งดูดแรงเลยละค่ะ ให้ลูกดูดนานอย่างน้อยข้างละ 15-20 นาทีนะคะ แล้วหลังจากดูดเสร็จแล้วก็ให้บีบนมออกเพื่อระบายน้ำนมเพิ่ม จะได้ช่วยให้หายเร็วขึ้น
- ถ้าคุณแม่ปวดจนทนไม่ไหว สามารถทานยาแก้ปวดพาราเซตามอลได้นะคะ
- อย่าลืมตรวจสอบยกทรงของตัวเองด้วยนะคะว่า แน่นเกินไปหรือไม่ ควรเลือกใส่แบบพอดี และเลือกขอบที่ไม่กดทับเต้านม
แต่ถ้าหากคุณแม่ทำตามวิธีที่กล่าวมาหมดแล้ว แต่ไม่ดีขึ้นละก็ แนะนำให้ไปปรึกษาคุณหมอหรือคลีนิกนมแม่ทันทีค่ะ
ที่มา: Thai Breastfeeding
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ:
ควรเลิกให้ลูกกินนมแม่ตอนกี่ขวบดีนะ
รายชื่อคลีนิกนมแม่ โรงพยาบาล ให้คำปรึกษาเรื่องนมแม่ อัพเดท 2560