รู้หรือไม่!! หลอดประสาท (Neural tube) ของทารกสร้างสมบูรณ์ตั้งแต่ 28 วันแรกของการตั้งครรภ์ และเป็นระยะที่เซลล์สมองมีการสร้าง, แบ่งตัว และมีการเชื่อมต่อของเซลล์ประสาทอย่างรวดเร็วในอัตราที่สูงมากที่สุด
คุณพ่อคุณแม่ยุคใหม่ มักหาข้อมูลเตรียมความพร้อมสำหรับสมาชิกใหม่ตั้งแต่ก่อนคลอดกันเลยทีเดียว ไม่ว่าจะเป็นการเลือกหาโรงเรียนที่ดีที่สุด หรือการให้ลูกเรียนเสริมพิเศษเพื่อให้มีพัฒนาการที่ดี แต่รู้หรือไม่ว่า ช่วงเวลาที่สำคัญที่สุดในการพัฒนาศักยภาพสมองของลูกคือ ตั้งแต่ 28 วันแรกของการตั้งครรภ์
** เพราะ28 วันแรกของการตั้งครรภ์ จะเป็นระยะที่เซลล์สมองมีการสร้าง, แบ่งตัว และมีการเชื่อมต่อของเซลล์ประสาทอย่างรวดเร็วในอัตราที่สูงมากที่สุด **
สารอาหารที่ช่วยบำรุงระบบประสาทและสมองของทารก คือ สารอาหารกลุ่มไขมันไม่อิ่มตัว ที่เราคุ้นเคยกันดีได้แก่ น้ำมันปลา, โอเมก้า-3 และ โอเมก้า-6 ซึ่งร่างกายคนเราไม่สามารถสร้างขึ้นมาเองได้ จำเป็นต้องได้รับจากการรับประทานอาหารเข้าไปเท่านั้น
นอกจากนี้ ยังมีกรดไขมันที่สำคัญอื่นอีก ได้แก่ DHA (docosahexaenoic acid) ซึ่งมีความสำคัญต่อการพัฒนาการของสมอง และยังเป็นส่วนประกอบสำคัญของเนื้อสมองชั้นนอกอีกด้วย
ในอดีต เราคุ้นเคยกับประโยชน์ของ DHA เกี่ยบกับการพัฒนาของระบบประสาทการเรียนรู้ (cognitive) และพัฒนาการเกี่ยวกับการมองเห็น (visual development) แต่รู้หรือไม่ว่า คุณประโยชน์ของ DHA ต่อการพัฒนาการทางสมองนั้น เกิดขึ้นในระยะของการตั้งครรภ์ไตรมาส 3
ปัจจุบัน มีการศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับสารอาหารที่มีประโยชน์ต่อการพัฒนาการของสมองตั้งแต่ระยะเริ่มต้น พบว่า กรดไขมันที่มีความสัมพันธ์ต่อการพัฒนาการของสมองในระยะเร่ิมต้น คือ GA (gangliosides) นั่นเอง
GA มีความสำคัญต่อการพัฒนาการทางด้านสมองของทารกในครรภ์ ไม่ว่าจะเป็น ด้านความจำ และการเรียนรู้, การเชื่อมต่อกันของเส้นใยประสาท, เป็นส่วนประกอบของปลอกหุ้มเซลล์ประสาท และยังเป็นส่วนประกอบสำคัญต่อการพัฒนาเซลล์ประสาทให้สมบูรณ์ด้วย
ทารกในครรภ์จะได้รับสารอาหารสำคัญเหล่านี้ผ่านทางรก ดังนั้นคุณแม่จึงควรเตรียมเสริมสร้างพัฒนาการให้ลูกตั้งแต่ 28 วันแรกของการตั้งครรภ์ ด้วยการรับประทานอาหารหรือดื่มนม ที่มีสารอาหารสำคัญที่จำเป็นต่อทารกไม่ว่าจะเป็น GA, DHA และสารอาหารอื่นๆ เพื่อให้ลูกน้อยในครรภ์มีพัฒนาการของสมองอย่างเต็มศักยภาพ และมีการเจริญเติบโตที่เหมาะสมค่ะ
พญ. ปนัดดา บรรยงวิจัย (คุณหมอนุ่น)
เพจ คนท้อง ก็ต้องสวย by หมอนุ่น
แพทย์เฉพาะทางสูติ-นรีเวช โรงพยาบาลจุฬารัตน์ 3 อินเตอร์