มหัศจรรย์นมแม่ อาหารแรกเริ่มแห่งชีวิต
มหัศจรรย์นมแม่ “นมแม่” อาหารมหัศจรรย์แรกเริ่มของชีวิตลูกน้อย การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่จุดเริ่มต้นดีมีชัยไปกว่าครึ่ง คือ หลังคลอดวางลูกไว้บนอกแม่ครึ่งชั่วโมงขณะที่ลูกแนบอกแม่ลุกน้อยจะได้ยินเสียงหัวใจของแม่ เนื้อแนบเนื้อเมื่อแม่โอบกอด คือ สายใยผูกพันตั้งแต่แรกเกิด สื่อสัมพันธ์นี้เองที่ไปกระตุ้นสมองของลูก ที่เป็นไซแนปส์ (synapse) เปรียบได้กับแขนขาเชื่อมเซลล์ประสาทนับพันล้านเซลล์ โดยเฉพาะในช่วงขวบปีแรกเซลล์สมองจะเติบโตถึง 90%
สารอาหารในนมแม่
นับจากหลังคลอด สารอาหารในน้ำนมของคุณแม่นั้น มีการเปลี่ยนแปลงตามระยะเวลา เกิดการหลั่งฮอร์โมนกระตุ้นร่างกายให้ผลิตน้ำนม แบ่งออกเป็น 3 ระยะ ได้แก่
น้ำนมแม่ : ระยะที่ 1 (Colostrum)
ระยะนี้เรียกว่าระยะแรกเริ่ม อยู่ในช่วง 1 – 3 วันแรก น้ำนมระยะแรกเริ่มนี้จะมีสีออกเหลือง มักจะเรียกนมชนิดนี้ว่า น้ำนมเหลือง เนื่องจากมีแคโรทีนสูงกว่านมในทุกระยะก็ว่าได้ เป็นน้ำนมในช่วงที่เต็มเปี่ยมไปด้วยโปรตีนที่ วิตามิน เกลือแร่ และสารอาหารที่จำเป็น ช่วยสร้างระบบภูมิคุ้มกันให้ร่างกาย เสริมสร้างการเจริญเติบโตของสมอง สายตาและการมองเห็น รวมไปถึงเป็นยาระบายอ่อนช่วยขับขี้เทาของลูกด้วยนะคะ
น้ำนมแม่ : ระยะที่ 2 (Transitional Milk)
น้ำนมแม่ในระยะที่ 2 นี้ เมื่อคุณแม่คลอดเจ้าตัวน้อยตั้งแต่วันที่ 2 ถึง 2 สัปดาห์แรก ในช่วงนี้สีของน้ำนมจะเริ่มเข้าสู่ภาวะปกติตามที่เห็นกันทั่วไป คือ สีออกขาวขุ่น สารอาหารที่เพิ่มเติมทั้งไขมันและน้ำตาลในปริมาณที่เหมาะสมกับร่างกายทารกน้อย
น้ำนมแม่ : ระยะที่ 3 (Mature Milk)
น้ำนมแม่ในช่วงนี้ คือ ผ่านพ้น 2 สัปดาห์แรกแล้ว น้ำนมจะเพิ่มปริมาณมากขึ้นและมีสารที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโตของงร่างกายลูกน้อย น้ำม่ไม่ได้มีดีแค่ช่วยให้ร่างกายเจริญเติบโตนะคะ แต่น้ำนมแม่ยังมีส่วนช่วยในการทำงานของระบบทางเดินลำไส้ เส้นเลือด ระบบประสาท และระบบฮอร์โมนที่ควบคุมการเจริญเติบโตของลูกด้วย
มหัศจรรย์นมแม่ เต็มเปี่ยมด้วยอาหารสมองชั้นเลิศแก่ลูกน้อย
เสริมสมองให้ฉลาดด้วยรักจากแม่
ช่วงเวลาที่แม่ให้นมลูกน้อย คือ ช่วงเวลาแห่งความสุข การสัมผัสโอบกอด สายตาของแม่และลูกที่จ้องมองกันขณะให้นม การพูดคุยสื่อสารหรือแม้แต่การร้องเพลงเบา ๆ ให้ลูกฟัง ล้วนเสริมเสริมสร้างความรัก ความอบอุ่น สายใยระหว่างแม่ลูก แถมยังดีไปถึงสมองอีกด้วยเพราะสารแห่งความสุขในเวลานั้นช่วยกระตุ้นเส้นใยประสาททำให้มีการแตกแขนงโยงใยประสาทในสมองมากขึ้น
เสริมสมองให้ฉลาดด้วยน้ำนมแม่
องค์การอนามัยโลก (WHO) และยูนิเซฟ ได้แนะนำการให้นมแม่เป็นระยะเวลาอย่างน้อย 6 เดือน เนื่องจากน้ำนมแม่มีสารอาหารที่สำคัญกว่า 200 ชนิด และมีสารอาหารที่สำคัญที่ช่วยบำรุงสมอง ได้แก่
MFGM หรือ Milk Fat Globule Membrane สารอาหารชนิดนี้จัดอยู่ในกลุ่มโปรตีนและไขมัน ที่มีบทบาทสำคัญช่วยเสริมสร้างปลอกไขมันหุ้มใยสมอง ช่วยเพิ่มความเร็วในการรับ – ส่งสัญญาณของระบบประสาท เป็นขบวนการเชื่อมต่อระหว่างเซลล์สมองนับแสนล้านเซลล์ เชื่อมต่อแล้วดีอย่างไร คำตอบคือ ยิ่งเซลล์สมองมีการเชื่อมต่อมากขึ้นและเร็วขึ้นเท่าไร พัฒนาการทางสมองของลูกน้อยก็จะมีโอกาสเพิ่มความฉลาดมากขึ้นนั่นเอง
ยังมีสารอาหารที่สำคัญอีก 1 ชนิด คือ DHA ส่งผลต่อระดับเชาวน์ปัญญา ที่เพิ่มขึ้นของลุกน้อย อ้างอิงผลการวิจัยของ Lucas A และคณะ (1992) พบว่า ปริมาณนมแม่ที่ให้กับทารกมีผลโดยตรงต่อคะแนนเชาวน์ปัญญา โดยเฉพาะค่าคะแนนด้านการพูด (verbal scal) สูงกว่าเด็กที่ไม่ได้ดูดนมแม่ถึง 9 จุด
นอกจากนี้ ยังมีคำยืนยันทางการแพทย์จากทีมงานวิจัยในประเทศไทย โดย ดร.วีณา จีระแพทย์ และคณะ พบว่า เด็กทารกกลุ่มที่เลี้ยงด้วยน้ำแม่อย่างเดียวยาวนานถึง 6 เดือน มีคะแนนเฉลี่ยของความฉลาดทางอารมณ์รวมและรายด้าน (ในด้านเก่ง ดี และมีสุข) สูงกว่าคะแนนเฉลี่ยความฉลาดทางอารมณ์ของเด็กกลุ่มที่เลี้ยงด้วยน้ำแม่ร่วมกับนมผสมและอาหารเสริมอื่น ๆ
แบบนี้ต้องเรียกว่า นมแม่สิแน่จริง !!
บทความอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง
สัญญาณบ่งบอกว่าลูกกินนมแม่อิ่มหรือไม่ จะรู้ได้ไงว่าลูกกินนมแม่อิ่มหรือเปล่า
เสริมพัฒนาการลูกอย่างรอบด้านด้วย DHA
สูตรเพิ่มน้ำนมแม่หลังคลอด ตามตำราจีน คนจีนกินอะไรบำรุงน้ำนมให้ไหลพุ่งปรี๊ด!