เล่นกับลูกอย่างไร เพื่อให้ลูกมีความคิดสร้างสรรค์ 100 เรื่องพ่อแม่ต้องรู้ก่อนลูก 1 ขวบ

พ่อแม่เล่นกับลูกอย่างไร กล้าคิดกล้าทำในสิ่งที่ตัวเองชอบ เราไปดูกันเลยค่ะ ว่า พ่อแม่เล่นกับลูกอย่างไร ถึงจะถูกวิธี และมีความคิดสร้างสรรค์

เล่นกับลูกอย่างไร ให้ลูกกล้าคิดกล้าทำ

• เล่นบทบาทสมมุติ

คุณพ่อคุณแม่สามารถสวมบทบาท เป็นคนต่่าง ๆ เช่นลูกเล่นขายของ คุณพ่อคุณแม่ก็อาจจะเป็นลูกค้า เพื่อให้ลูกรู้สึกสนุกกับสิ่งที่ทำอยู่

• เล่นตามจินตนาการลูก

เล่นกับลูกเมื่อลูกจินตนาการสิ่งต่าง ๆ ขึ้นมา เช่น กินข้าวปลอม ๆ หรือทำอาหาร คิดเงินต่าง ๆ

• เล่นสร้างบ้าน

เด็กส่วนใหญ่ชอบสร้างบ้าน เพราะเขาจะรู้สึกว่าบ้านนั้นปลอดภัย คุณพ่อคุณแม่อาจจะทำบ้านเล็ก ๆ ให้ลูกได้เข้าไปเล่น

• เล่นอย่างอิสระ

ให้ลูกเล่นทุกอย่างตามที่อยากจะเล่น ไม่ต้องห้าม เพื่อให้เขาได้เรียนรู้สิ่งต่าง ๆ

• เล่นต่อเพลง หรือเล่าเรื่องให้ลูกฟัง

การที่เล่นต่อเพลง หรือเล่าเรื่อง จะทำให้ลูกได้ฝึกคิดตาม หรือคิดเรื่องราวต่าง ๆ ตามที่เราเล่า หรือร้องเพลง

• พาไปดูธรรมชาติ

พาไปสวนสัตว์ หรือสวนสาธารณะ เพื่อให้ลูกได้มีจินตนาการ หรือผ่อนคลาย

• สังเกตความสามารถของลูก

สังเกตว่าลูกชอบอะไร เพื่อที่คุณพ่อคุณแม่จะได้ส่งเสริมเขาให้ทำได้ดียิ่งขึ้น

• มอบความรัก

หากิจกรรมทำร่วมกัน เพื่อสร้างความสัมพันธ์ที่ดีให้แก่ครอบครัว

• ให้ลูกสังเกต และถามคำถาม

คุณพ่อคุณพ่อควรตอบคำถามในสิ่งที่ลูกถาม เราะเด็กกำลังโตจะอยากรู้อยากเห็นเป็นพิเศษ และลองฝึกให้ลูกสังเกตตั้งแต่เนิ่น ๆ

พ่อแม่เล่นกับลูกอย่างไร ให้ได้ใช้เวลาร่วมกัน

• เล่นกับลูก

ชวนลูกเล่นกิจกรรมที่ได้ใช้ประสาทสัมผัสทั้ง 6 ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ทำให้เกิด ความสุข สนุก ยังสร้างพัฒนาการกล้ามเนื้อฝึกทักษะและเรียนรู้ทั้งความคิดสร้างสรรค์ และการแก้ปัญหา

• อ่านกับลูก

การอ่านคือการเปิดโลกความสุข และโลกการเรียนรู้ไม่รู้จบ รวมทั้งได้ส่งเสริมพัฒนาการด้านภาษา ทั้งการฟัง พูด อ่าน เขียน ให้กับลูก

• ชวนลูกคุย

ช่วยพัฒนาลูกดังนี้ ช่วยลูกพัฒนาทักษะทางภาษา ช่วยกระตุ้นสมอง ช่วยเพิ่มความรู้ ช่วยให้ลูกเข้าใจตัวเอง เข้าใจผู้อื่น ช่วยพัฒนาการสื่อสารของลูก

• ชวนลูกทำ

ให้ลูกช่วยเหลือตัวเอง ช่วยสร้างสุขนิสัยทีดี รู้จักวางแผน มีความคิดที่เป็นระบบ และฝึกความรับผิดชอบ

• ชวนลูกเที่ยว

ช่วยพัฒนาการลูกจากการเปิดโลกของลูก ช่วยให้ลูกได้เจอคนที่หลากหลาย ได้ใช้เวลาร่วมกัน ช่วยสร้างประสบการณ์ใหม่ๆให้กับลูก

สิ่งที่พ่อแม่ไม่ควรนำมาใช้กับลูก

• รักและปกป้องลูกมากเกินไป เช่น เลี้ยงแบบคุณหนู ไม่กล้าให้ลูกทำอะไร หรือตีกรอบให้ลูกทำตาม
• บังคับขู่เข็ญ ดุดัน เจ้าระเบียบมากเกินไป
• มองการกระทำหรือการเล่นของลูกเป็นเรื่องไร้สาระและน่ารำคาญ
• เคี่ยวเข็ญเรื่องเรียน เร่งให้ลูกอ่านออกเขียนได้เร็ว ๆ
• เห็นความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ของเด็กเป็นเรื่องของเด็กดื้อ ต่อต้าน ไม่ฟังคำสั่ง
• ไม่สนใจต่อความรู้สึกและความต้องการของลูก
• ให้อิสระหรือตามใจลูกมากเกินไปจนขาดการสร้างวินัยและความรับผิดชอบ

หากลูกไม่ยอมเลิกเล่น ควรทำอย่างไร

• ต้องคิดก่อนตักเตือน

เช่น ถ้าลูกกำลังเล่นของเล่นอยู่ ให้ถามว่ากำลังเล่นอะไร แล้วค่อยชวนเลิกเล่น เด็กจะรับฟังมากกว่าสั่งไปเลย

• บอกความอยาก แทนห้าม อย่า ไม่

เช่น แม่อยากให้หนูลงมากระโดดข้างล่าง หรือแทนที่จะบอกว่าอย่าวิ่ง ให้เปลี่ยนเป็นเดินช้า ๆ สิลูก

• หมั่นตั้งคำถาม

เช่น ให้ถามว่ากลับบ้านวันนี้ต้องทำอะไรบ้างนะ? แทนการสั่งว่ากลับบ้านต้องทำสิ่งนั้นสิ่งนี้

• สั้น ๆ เข้าไว้

อย่าบ่นยืดเยื้อ ยืดยาว เช่น อยากสั่งให้ลูกถอดรองเท้า ก็พูดแค่ว่า 'รองเท้าลูก' แค่นี้ก็เพียงพอ

• บอกล่วงหน้า

เช่น อีก 5 นาที เราต้องเลิกเล่นแล้วนะลูก เด็กจะได้เตรียมตัว ไม่โวยวาย

• ให้ทางเลือก

เพราะลูกจะรู้สึกมีอำนาจตัดสินใจ เช่น จะเล่นต่ออีก 1 หรือ 2 นาทีดีคะ

• พูดให้คิด

ให้เด็กๆได้คิดวิเคราะห์ถึงผลที่ตามมา จากการกระทำของตนเอง เช่น ถ้าเราไม่กินผัก จะเป็นไงนะลูก ท้องผูกใช่ไหม

• สั่งเป็นเพลง

ทำให้คำสั่งดูเป็นความรื่นเริง ลื่นหู

• ใช้ท่าทาง

เช่น แทนที่สั่งลูกให้หยุดเล่น ipad ให้เดินไปหา ยิ้ม มองไปที่ไอแพด แทนการสั่งเสียงแข็ง ๆ

• นับ 1 ถึง 10

แทนที่จะสั่งให้ลูกหยุดทำนู่นทำนี่ทันที ควรให้เวลาลูก โดยการนับ 1 - 10 ถ้าลูกทำตามโดยที่นับไม่ถึงให้ชมลูกด้วยนะคะ

หากลูกชอบเล่นคนเดียว พ่อแม่ควรทำอย่างไร

• หาสาเหตุแล้วแก้ให้ถูกจุด

การที่เด็กไม่ยอมเล่นกับเพื่อน ๆ อาจจะมีปัญหากับบางสถานการณ์ เช่น เคยถูกเพื่อนล้อเลียนหรือรังแก หรือขาดความมั่นใจในการทำกิจกรรม เช่น กลัวจะเล่นไม่ได้ หรือเป็นกิจกรรมที่เด็กเคยเล่นแล้วจึงไม่อยากเล่นอีก ซึ่งเมื่อทราบสาเหตุ คุณพ่อคุณแม่และคุณครู ต้องให้คำแนะนำกับเด็กเพื่อปรับความเข้าใจ และแก้ไขเหตุการณ์ที่ทำให้เด็กเกิดความคับข้องใจ คอยดูแลเอาใจใส่เวลาเด็กทำกิจกรรม เพื่อให้เด็กเกิดความเชื่อมั่นในตัวเอง

• พาลูกไปร่วมกิจกรรมกับเด็กคนอื่นบ่อย ๆ

เด็กบางคนถูกเลี้ยงมาท่ามกลางพี่ ๆ หรือเป็นเด็กคนเดียวในบ้าน เมื่อต้องมาอยู่กับเพื่อนวัยเดียวกันก็รู้สึกไม่คุ้นเคย ทำให้ปรับตัวไม่ได้ คุณพ่อคุณแม่จึงควรเปิดโอกาสให้ลูกได้พบปะกับคนทุกเพศทุกวัยเพื่อให้ลูกรู้จักปรับตัวให้ได้ทั้งกับคนที่อายุมากกว่าและน้อยกว่า

• คุณพ่อคุณแม่ต้องหาเวลาทำกิจกรรมร่วมกับลูกบ้าง

ผู้ใหญ่ควรให้ความใส่ใจในการร่วมกิจกรรมกับเด็ก เช่น เล่านิทานให้ฟัง หาเกมมาเล่นด้วย ชวนลูกดูสารคดี หรือนั่งดูการ์ตูนที่ลูกชอบด้วยกัน และถือโอกาสสอดแทรกคำสอนผ่านกิจกรรมต่าง ๆ การที่ลูกได้ทำกิจกรรมร่วมกับสมาชิกในบ้าน เป็นการสนับสนุนให้เด็กกล้าแสดงออก กล้าแสดงความคิดเห็น ซึ่งจะช่วยให้เขากล้าเข้าสังคมมากขึ้น

• ปรึกษาแพทย์และนักจิตวิทยาเด็ก

หากคุณพ่อคุณแม่และคุณครูลองทุกวิธีแล้ว จนเด็กอายุประมาณ 3 ขวบครึ่งแล้ว เด็กยังคงขี้อายมาก ๆ และไม่ยอมเล่นกับเพื่อน ๆ ไม่เข้าร่วมกิจกรรมใด ๆ ควรพาเด็กไปพบจิตแพทย์หรือปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านพัฒนาการเด็ก เพราะเด็กอาจมีปัญหาอื่น ๆ ด้านพัฒนาการ ซึ่งควรได้รับการรักษาอย่างถูกวิธี

ที่มา : (1),(2),(3)

บทความอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง :

รวม 10 ฟาร์มและแหล่งการเรียนรู้ สำหรับคุณลูก ไปง่าย ใกล้เมืองกรุง

รีวิว ของเล่น6-12เดือน เสริมสร้างพัฒนาการสำหรับลูกน้อย
อยู่บ้านก็เล่นได้ : 15 กิจกรรมแสนสนุก อยู่บ้านก็เพิ่มทักษะให้ลูกได้ (ตอน 2)