เรื่องของการให้นมลูก ไม่ว่าจะเป็นคุณแม่มือใหม่ที่ได้ลูกคนเดียวก็แอบมีความหนักใจอยู่ไม่น้อย สำหรับคุณแม่ลูกแฝดที่ต้องเลี้ยงลูกพร้อมกันถึงสองคน เวลาให้นมลูกต้อง ท่าให้นมลูกแฝด แบบไหนถึงจะเหมาะ น้ำนมจะเพียงพอสำหรับลูกทั้งสองคน
ท่าให้นมลูกแฝด แม่จะให้นมลูกทั้งสองพร้อมกันได้ท่าไหน
ไม่เว้นแม้กระทั่งแม่ชมพู่ อารยา ที่เคยศึกษาการท่าการให้นมจากคุณแม่แฝดสาม บัวชมพู ฟอร์ด ในรายการ 3 แซ่บก่อนที่จะคลอดน้องสายฟ้า และน้องพายุ ก็ไม่รู้ว่าจะใช้ท่าให้นมลูกแฝดแบบนี้เลยหรือเปล่า
โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ช่วงระยะของการให้นมลูก ถือว่าเป็นเรื่องหนักใจของคุณแม่ลูกแฝดไม่น้อย เพราะกังวลในเรื่องการให้นมลูก และกลัวว่าน้ำนมจะไม่เพียงพอต่อลูกทั้งสองคน แต่ในเรื่องนี้กลไกธรรมชาติได้สร้างขึ้นมาให้กับคุณแม่ทุกคนแล้ว ร่างกายของคุณแม่ จะสามารถผลิตน้ำนมได้มากพอสำหรับลูกแฝดทั้งคู่ ยิ่งให้ลูกดูดนมมากเท่าไหร่ร่างกาย ก็จะผลิตน้ำนมได้มากขึ้น คุณแม่อาจต้องทดลองหลาย ๆ ท่าให้นมเมื่อต้องให้นมลูกสองคนไปพร้อม ๆ กัน
แต่สำหรับท่าที่เหมาะในการให้ลูกเข้าเต้าทีเดียวพร้อมกันสองคนได้ดีคือ “ท่าอุ้มลูกบอล” คือท่าที่ให้แม่อุ้มลูกแต่ละคนไว้ใต้แขนแต่ละข้าง ในขณะที่แม่บางคน อาจให้ลูกสองคนนอนบนตัก ในท่าให้นมมาตรฐานโดยหันหน้าไปคนละด้าน และใช้แขนหรือหมอนหนุตัวเอาไว้ ในช่วงแรก ๆ คุณแม่อาจจะทดลองเปลี่ยนท่าไปเรื่อย ๆ จนกว่าจะได้ท่าที่คุณแม่ และลูกน้อยรู้สึกสบายที่สุดเวลาให้นม นอกจากนี้ คุณแม่อาจแบ่งให้ลูกแต่ละคนได้ดูดนมเฉพาะข้าง เต้าใครเต้ามัน หรือจะสลับข้างกันทุกครั้งดู แต่ต้องให้แน่ใจว่าเจ้าตัวน้อยทั้งสองคนนั้น จะได้น้ำนมเพียงพอเท่ากัน ซึ่งในช่วง 2-3 วันแรกอาจใช้สังเกต และจดว่าลูกแต่ละคนดูดนมกันนานเท่าไหร่
ในเรื่องนี้ พญ.สุธีรา เอื้อไพโรจน์กิจ กุมารแพทย์ทารกแรกเกิด และอนุกรรมการศูนย์นมแม่แห่งประเทศไทย ได้ให้คำแนะนำเพิ่มเติมว่า ในการให้นมแม่เป็นหลักกับลูกแฝดนั้น “ควรให้ลูกแฝดได้กินนมพร้อมกันทุก 2 – 3 ชั่วโมง และนอนพร้อมกัน เพื่อที่คุณแม่จะได้เหนื่อยทีเดียว และยังช่วยฝึกให้ลูกได้เรียนรู้ตารางการกิน และนอนของเขาเองได้อีกด้วย ในช่วงระหว่าง 2 อาทิตย์แรกคุณแม่มือใหม่ อาจจะต้องเหนื่อยหน่อย แต่ถ้าฝึกบ่อย ๆ อีกหน่อยก็จะชำนาญ และลงตัวขึ้น”
คุณหมอได้แนะนำเคล็ดลับการให้น้ำนมลูกแฝดว่า “ควรหาโอกาสปั๊มนม เพื่อทำสต็อกเก็บเอาไว้ จะช่วยคุณแม่เบาแรงในการให้นมได้ โดยการปั๊มนมแต่ละครั้ง ควรปั๊มนมแบบ 2 เต้าพร้อมกันจะช่วยให้มีน้ำนมเยอะกว่า และเร็วกว่าการปั๊มนมทีละข้าง
วิธีอุ้มลูกกินนมแม่ ที่ถูกต้องที่สุด
- ต้องตะแคงลำตัวและศีรษะของลูกให้หันเข้าหาแม่
- ลำตัวลูกจะต้องแนบชิดกับตัวแม่
- ประคองศีรษะ ไหล่ และสะโพกของลูก ควรอยู่ในแนวเส้นตรงเดียวกัน
- ตัวของทารกจะรู้สึกมั่นคง จากการรองรับด้วยมือแม่ที่ประคองหรือหมอนที่รองช้อนไว้
ท่าอุ้มลูกฟุตบอล (Football hold)
ทารกจะอยู่ในกึ่งตะแคง กึ่งนอนหงาย โดยอยู่ในอ้อมกอดกระชับกับสีข้างแม่ และขาชี้ไปทางด้านหลัง มือแม่ประคองที่ต้นคอ และท้ายทอยของลูก ทารกจะดูดเต้าแม่ข้างเดียวกับมือที่ประคองลูก ส่วนมืออีกข้างจับประคองเต้านม ท่านี้เหมาะสำหรับ
- แม่ที่เพิ่งผ่าท้องคลอด เพื่อไม่ให้ตัวของลูกไปสัมผัสกับหน้าท้องแม่ที่มีรอยผ่าตัดอยู่
- แม่ที่มีเต้านมใหญ่ หรือทารกที่ตัวเล็ก ท่านี้จะช่วยให้ลูกเข้าเต้าดูดนมได้ดี
- แม่ที่คลอดลูกแฝด สามารถใช้ท่านี้ เพื่อให้ลูกแฝดดูดนมจากทั้งสองเต้าพร้อม ๆ กันได้
ในการเลี้ยงลูกแฝด คุณแม่อาจต้องหาทีมงาน ทั้งตัวคุณพ่อเอง หรือญาติพี่น้องมาช่วยด้วย อย่างในท่าให้นมพร้อมกันที่ไม่ถนัด ก็อาจจะให้คุณพ่อมาช่วยประคองอีกด้านไว้ หรือแม้แต่การช่วยเลี้ยงลูกแฝดที่ทั้งร้องไห้ ตื่นบ่อย ที่ทำให้คุณแม่ต้องเหนื่อยเพิ่มอีกเท่าตัว ไม่หมดแรงจนเกินไป และคุณแม่ก็ควรดูแลตัวเองเพิ่มเติม ในขณะที่ให้นมลูกด้วยการกินอาหารให้ครบ 5 หมู่ พยายามพักผ่อนให้เพียงพอ หากิจกรรมอื่น ๆ ทำร่วมไปด้วยเพื่อจะได้ไม่เครียด ทำให้มีน้ำนมไหลออกมาเยอะ ๆ ได้เพียงพอต่อลูกแฝดกันนะคะ
ท่าให้นมแบบอื่น ๆ ที่ทำให้รู้สึกสบายทั้งแม่ ทั้งลูก
บทความ : อุ้มลูกให้นมแบบไหน ลูกยอมเข้าเต้าง่าย ดูดจ๊วบๆ น้ำนมไหลสบาย แม่ไม่เหนื่อยล้า
1. ท่าลูกนอนขวางบนตัก (Cradle hold)
เป็นท่าที่คุณแม่อุ้มลูกวางไว้บนตัก มือและแขนประคองตัวลูกไว้ ท้ายทอยลูกวางอยู่บริเวณแขน โดยศีรษะลูกอยู่สูงกว่าลำตัวแม่เล็กน้อย ให้ลูกนอนตะแคงเข้าหาตัวแม่
2. ท่าลูกนอนขวางบนตักแบบประยุกต์ (Cross cradle hold)
ท่านี้คือการประคองลูกโดยใช้มือรองรับต้นคอและท้ายทอยของลูก และใช้มืออีกข้างประคองเต้านม เมื่อทารกอ้าปากให้เคลื่อนศีรษะลูกเข้าหาเต้านมทันที โดยไม่ใช่ให้ตัวแม่เป็นฝ่ายโน้มเต้าเข้าหาลูกนะคะ ท่านี้ช่วยในการควบคุมการเคลื่อนไหวของศีรษะลูกได้ดี เอาลูกเข้าเต้าแล้วให้ลูกได้อมถึงลานนมได้ ไม่ช่วยทำให้แม่เจ็บหัวนม
3. ท่าอุ้มลูกฟุตบอล (Football hold)
ทารกจะอยู่ในกึ่งตะแคงกึ่งนอนหงาย โดยอยู่ในอ้อมกอดกระชับกับสีข้างแม่ และขาชี้ไปทางด้านหลัง มือแม่ประคองที่ต้นคอและท้ายทอยของลูก ทารกจะดูดเต้าแม่ข้างเดียวกับมือที่ประคองลูก ส่วนมืออีกข้างจับประคองเต้านม ท่านี้เหมาะสำหรับ
- แม่ที่เพิ่งผ่าท้องคลอด เพื่อไม่ให้ตัวของลูกไปสัมผัสกับหน้าท้องแม่ที่มีรอยผ่าตัดอยู่
- แม่ที่มีเต้านมใหญ่ หรือทารกที่ตัวเล็ก ท่านี้จะช่วยให้ลูกเข้าเต้าดูดนมได้ดี
- แม่ที่คลอดลูกแฝด สามารถใช้ท่านี้เพื่อให้ลูกแฝดดูดนมจากทั้งสองเต้าพร้อม ๆ กันได้
4. ท่านอน (Side-lying position)
ท่านี้เหมาะสำหรับแม่ที่ผ่าตัดคลอดทางหน้าท้อง หรือตอนที่แม่กำลังรู้สึกเพลีย อยากจะพักผ่อน หรือตอนให้นมลูกเวลากลางคืน โดยแม่ลูกนอนตะแคงเข้าหากัน ศรีษะของแม่ยกสูงเล็กน้อย ให้ปากลูกอยู่ตรงกับหัวนมของแม่ ใช้มือประคองตัวลูกให้ชิดลำตัว หรือใช้หมอนหนุนหลังลูกแทนแขนแม่ เมื่อลูกเข้าเต้าดูดได้ดีอาจจะคลายมือออก ช่วยให้แม่ผ่อนคลายได้ชิล ๆ เมื่อให้นมลูกในท่านี้
หมายเหตุ : ข้อความนี้ไม่ครอบคลุมเนื้อหาทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับเรื่องนมแม่กับลูกแฝด คุณแม่สามารถขอรับคำแนะนำจากคลีนิคนมแม่ตามโรงพยาบาลในเรื่องนี้ได้ชัดเจนยิ่งขึ้น
ขอบคุณข้อมูลจาก :
ภาพประกอบ : instagram.com/
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :
ท่าให้นมลูก อย่างถูกท่าที่สุดต้องเป็นอย่างไร?
ลูกไม่ยอมกินนมแม่ หรือ Nursing strike จู่ๆ ลูกเบือนหน้าหนีไม่ยอมเข้าเต้าเพราะ?
อุ้มลูกท่านี้ สบ๊าย สบาย แม่ไม่เมื่อยเลย รู้ไหม ท่าให้นมท่าไหนสบายทั้งแม่และลูก