ต่อมอะดีนอยด์โต ในเด็กคืออะไร มีอาการและวิธีการรักษาอย่างไรบ้าง ?

น้องกุ๊กไก่อายุ 4 ขวบ มีอาการ หายใจครืดคราดบริเวณโพรงจมูก นอนกรน อ้าปากหายใจ เป็นมาประมาณ 2-3 อาทิตย์ ไปหาคุณหมอท่านหนึ่ง คุณหมอเเจ้งว่า อาจจะเป็นต่อมอะดีนอยด์โต และให้การรักษาโดยพ่นยาทุกวัน

เรามาทำความรู้จักกับโรคต่อมอะดีนอยด์โตในเด็กกันนะคะ

ต่อมอะดีนอยด์คืออะไร?

ต่อมอะดีนอยด์เป็นต่อมน้ำเหลืองชนิดหนึ่ง ซึ่งอยู่บริเวณด้านหลังของโพรงจมูก ทำหน้าที่ในการกำจัดเชื้อโรคที่เข้าสู่ร่างกาย และผลิตเซลล์สร้างภูมิคุ้มกันในระบบทางเดินหายใจส่วนบน จึงเป็นด่านในการจัดการกับเชื้อโรคเวลามีการติดเชื้อของทางเดินหายใจส่วนบน เช่น ไข้หวัด คออักเสบ ไซนัสอักเสบ เป็นต้น ต่อมอะดีนอยด์จะทำหน้าที่มากที่สุดในวัยเด็ก และลดบทบาทลงเมื่อเข้าสู่วัยรุ่น หลังจากนั้นจะลดขนาดลงเมื่อเป็นผู้ใหญ่

ต่อมอะดีนอยด์โตเกิดจากอะไร?

ต่อมอะดีนอยด์จะโตได้ เนื่องจากมีการอักเสบ และการระคายเคืองของโพรงหลังจมูก โดยสาเหตุที่สำคัญแบ่งได้เป็น 2 สาเหตุใหญ่ๆ คือ จากโรคติดเชื้อของระบบทางเดินหายใจส่วนบน กับ โรคจมูกอักเสบเรื้อรัง โดยสาเหตุจากโรคติดเชื้อของระบบทางเดินหายใจส่วนบนได้แก่ การติดเชื้อเรื้อรังหรือติดเชื้อบ่อยๆ เช่น ไซนัสอักเสบเรื้อรัง หูชั้นกลางอักเสบเรื้อรัง หรือเป็นหวัดบ่อยๆ ส่วนสาเหตุจากโรคจมูกอักเสบเรื้อรัง ได้แก่ โรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ และ โรคจมูกอักเสบเรื้อรังชนิดไม่แพ้ค่ะ

หากลูกมีต่อมอะดีนอยด์โตจะมีอาการอย่างไร?

เด็กที่มีต่อมอะดีนอยด์โตจะมีอาการของทางเดินหายใจส่วนบนถูกอุดกั้น เช่น หายใจมีเสียงดัง นอนอ้าปากหายใจ นอนกรน สะดุ้งตื่นกลางดึก หรือหยุดหายใจ เป็นต้น และอาจมีภาวะแทรกซ้อนได้แก่ รู้สึกง่วง หรืออ่อนเพลียในช่วงเวลากลางวัน จากการนอนหลับไม่เต็มที่ ทำให้เรียนได้ไม่มีประสิทธิภาพ มีพฤติกรรมไม่อยู่นิ่ง สมาธิสั้น นอกจากนี้หากมีต่อมอะดีนอยด์โตเป็นเวลานานจะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของใบหน้า เนื่องจากต้องอ้าปากหายใจเป็นเวลานาน เช่น ริมฝีปากหุบไม่สนิท ฟันบนยื่น

ต่อมอะดีนอยด์โตเป็นอันตรายหรือไม่?

เด็กที่มีต่อมอะดีนอยด์โตเรื้อรัง อาจมีภาวะแทรกซ้อนที่สำคัญและเป็นอันตรายคือ ภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้น โดยทำให้เกิดการขาดออกซิเจนในช่วงของการนอนตอนกลางคืน ซึ่งเป็นอันตรายได้ และยังทำให้เกิดโรคแทรกซ้อน เรื้อรัง เช่น โรคความดันโลหิตสูง โรคความดันโลหิตในปอดสูงได้ค่ะ

หากลูกต่อมอะดีนอยด์โตจะได้รับการรักษาอย่างไร?

การรักษาต่อมอะดีนอยด์โตประกอบด้วย 2 วิธีหลัก คือ การให้ยา และการผ่าตัด

ยาที่ใช้รักษาต่อมอะดีนอยด์โตได้แก่ ยาสเตียรอยด์พ่นจมูก ยาต้านลิวโคไทรอีน และยาที่ใช้ในการรักษาโรคที่เป็นสาเหตุของต่อมอะดีนอยด์โต เช่น ยาปฏิชีวนะ สำหรับการติดเชื้อของระบบทางเดินหายใจส่วนบน ยาแก้แพ้ และ การล้างจมูก สำหรับควบคุมโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้

ส่วนการผ่าตัดต่อมอะดีนอยด์ออกจะทำเมื่อมีข้อบ่งชี้ในเรื่องของการติดเชื้อเรื้อรัง หรือเป็นๆหายๆ จนรบกวนคุณภาพชีวิตของผู้ป่วย เช่น ต้องหยุดเรียนบ่อย หรือมีการอุดกั้นทางเดินหายใจส่วนบน ทำให้เกิดอาการนอนกรน หรือมีภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้น ซึ่งใช้ยารักษาแล้วไม่ได้ผล

โดยคุณพ่อคุณแม่ควรจะพาลูกไปพบคุณหมอเพื่อประเมินดูอาการเป็นระยะ อย่างต่อเนื่องนะคะ

โรคไข้กาฬหลังแอ่นคืออะไร?

ผื่นที่ผิวหนังจากเชื้อแบคทีเรียในเด็ก