คุณหมอป้ายตาทารกแรกเกิดเพื่ออะไร เป็นเรื่องที่คุณแม่หลายท่านสงสัย สำหรับเด็กแรกเกิดแล้ว ดวงตาเป็นสิ่งสำคัญที่เชื่อมโยงตัวเด็กกับโลกรอบ ๆ ตัว ความสามารถในการมองเห็นที่ดี คือจุดเริ่มต้นนำไปสู่พัฒนาการที่ดีในด้านต่าง ๆ เนื่องจากการเรียนรู้ทางการมองเห็นเป็นสัดส่วนสูงถึง 80% เมื่อเทียบกับการเรียนรู้จากทางอื่น ดังนั้น หากเด็กมีปัญหาในการมองเห็นก็จะส่งผลให้การเรียนรู้ถูกจำกัด พัฒนาการไม่ดีเท่าที่ควร และจะเป็นสาเหตุของปัญหาต่าง ๆ ในอนาคตได้ ซึ่งภัยร้ายคุกคามดวงตาน้อย ๆ ของเด็กแรกเกิดที่พบได้บ่อยเป็นอันดับต้น ๆ คือ โรคเยื่อตาอักเสบในทารกนั่นเองค่ะ
โรคเยื่อตาอักเสบในทารก
โรคเยื่อตาอักเสบในทารก เป็นการติดเชื้อที่พบได้บ่อยในช่วงหนึ่งเดือนแรกของชีวิต และอาจเป็นสาเหตุสำคัญของอาการตาบอดในเด็กแรกเกิด เด็กที่ติดเชื้อจะมีอาการหนังตาและเยื่อตาบวมแดง และขี้ตาเป็นหนอง สาเหตุมักจะเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียหรือไวรัส โดยเชื้อก่อโรคที่พบได้บ่อยที่สุด และทำให้เกิดอาการรุนแรงจนทำให้ตาบอด คือ หนองในและหนองในเทียม ซึ่งเป็นเชื้อโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์และได้รับเชื้อมาจากช่องทางคลอดของแม่ที่ติดเชื้อ
ยาที่ป้ายตาทารกหลังคลอด คือยาอะไร
ดังนั้น เพื่อป้องกันการติดเชื้อดังกล่าวคุณหมอคุณพยาบาลก็จะหยอด/ป้ายตายาปฏิชีวนะในเด็กแรกเกิดทุกคนค่ะ ซึ่งยาป้ายตาทารกแรกเกิดที่แนะนำให้ใช้ ได้แก่ 1% silver nitrate solution, 1% tetracycline ointment และ 0.5 % erythromycin ointment ผลข้างเคียงของการใช้ยาป้ายตาทารกแรกเกิดที่สำคัญ คือ หนังตาและเยื่อบุตาบวมแดงร้อน โดยทั่วไปเกิดภายใน 24 ชั่วโมงและหายได้เองใน 48 ชั่วโมง แต่ไม่เป็นอันตรายกับดวงตาของเด็กค่ะ
อ่านถึงตอนนี้คงกำลังมีคุณแม่บางท่านคิดอยู่ในใจว่า คุณแม่มั่นใจว่าไม่มีโรคติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์ที่จะไปทำอันตรายลูกน้อยอย่างแน่นอน และสมัยนี้ เมื่อฝากครรภ์กับคุณหมอแล้ว ก็จะได้รับการตรวจคัดกรองโรคหนองใน และหนองในเทียม และให้การรักษาตั้งแต่ก่อนคลอด
อย่างไรก็ตามการติดเชื้อหนองในและหนองในเทียมส่วนใหญ่มักจะไม่แสดงอาการ และการตรวจคัดกรองในแม่ตั้งครรภ์ทุกรายอาจไม่สามารถกระทำได้ จึงทำให้แม่ตั้งครรภ์กลุ่มเสี่ยง เช่น ไม่ได้รับการฝากครรภ์ มีประวัติโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ หรือการใช้สารเสพติด อาจไม่ได้รับการตรวจคัดกรองและไม่ได้รับการรักษาตั้งแต่ก่อนคลอด
นอกจากนี้การตรวจคัดกรอง “เชื้อหนองในเทียม” นั้นวิธีการค่อนข้างยุ่งยากและมักจะมีการติดเชื้อซ้ำหลังการรักษาได้บ่อย ดังนั้นการป้องกันการติดเชื้อโดยการใช้ยาปฏิชีวนะหยอด/ป้ายตาเด็กแรกเกิดทุกรายจึงเป็นวิธีการที่เหมาะสมมากกว่า เพราะปลอดภัย สะดวก สามารถทำได้ทุกราย ราคาไม่แพง และยังลดอัตราการติดเชื้อด้วยค่ะ
หวังว่าบทความนี้คงช่วยไขข้อข้องใจของคุณแม่ได้นะคะ อย่างไรก็ตาม แม้ดวงตาลูกน้อยตอนอยู่ร.พ. ปกติดีอยู่ แต่เมื่อกลับบ้านแล้วหากพบว่าลูกมีเปลือกตาและเยื่อบุตาบวมแดง มีขี้ตาสีเหลือง หรือสีเขียวคล้ายหนองให้รีบพาลูกไปหาคุณหมอทันที เพราะบางครั้งอาการของโรคอาจยังไม่แสดงตอนลูกอยู่ รพ. โดยในกรณีการติดเชื้อหนองใน จะเริ่มแสดงอาการในวันที่ 2-5 หลังคลอด ส่วนการติดเชื้อหนองในเทียมอาการจะเกิดขึ้นช้ากว่าประมาณ 5-14 วันหลังคลอดค่ะ
ที่มา: บทความสุขภาพ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
บทความที่น่าสนใจอื่น ๆ
อุทาหรณ์! โดนญาติเห่อทั้งอุ้มทั้งหอม ลูกป่วยติดเชื้อในกระแสเลือด
ของเล่นสีสดใส ช่วยพัฒนาการทารกได้อย่างไร
อาบน้ำทารกแรกเกิด จำเป็นต้องอาบทุกวันไหม ต้องอาบอย่างไรไม่ให้ลูกป่วย