คุณแม่มือใหม่มักข้อสงสัยกันว่า เมื่อไหร่สายสะดือลูกจะหลุด หลังจากผ่านการคลอดลูกไปหมาด ๆ จะสังเกตเห็น เบบี๋ตัวน้อย ยังมีสายสะดือติดอยู่บนตัว หลังจากที่คุณหมอตัดสายสะดือออกให้แล้ว จะยังเหลือสายสะดืออยู่ และโดยส่วนใหญ่แล้ว จะใช้ระยะเวลาประมาณ 14-18 วัน สายสะดือลูกจะหลุด ซึ่งจะมีการเปลี่ยนแปลงดังนี้ค่ะ
เมื่อไหร่สายสะดือลูกจะหลุด วิธีดูแลสายสะดือทารกแรกเกิด
สายสะดือลูกจะหลุดตอนไหน และเปลี่ยนแปลงอย่างไรบ้าง?
วันแรก ทารกกลับบ้าน พร้อมสายสะดือติดตัว
สายรกที่เชื่อมสายใย ระหว่างแม่สู่ลูกภายในครรภ์ ทำหน้าที่ส่งต่อสารอาหาร และ อ็อกซิเจน เลี้ยงดูจนลูกน้อยเติบโตอย่างแข็งแรงภายในท้อง ก่อนลูกจะอุแว๊ ออกมาดูโลก แล้วสายรกก็เปลี่ยนชื่อเป็น สายสะดือ
ในห้องคลอดนั้น แพทย์ และ พยาบาล จะทำการตัดสายสะดือของทารก จนเหลือเป็นสายสะดือตอเล็ก ๆ ราว ๆ 1 นิ้ว หรือ ประมาณ 2 – 3 เซนติเมตร และ วันที่ลูกน้อยออกจากโรงพยาบาล พ่อแม่จะพาลูกกลับบ้านไปพร้อมกับสายสะดือที่ยังติดอยู่ ลักษณะของสะดือนั้นจะมีสีอ่อน ๆ ยังไม่แห้ง
วันที่ 4 – 10 สายสะดือเริ่มแห้ง
ภายใน 10 วัน สายสะดือของทารกมักจะแห้ง และ สีเริ่มคล้ำ ทารกบางราย สายสะดือจะหลุดแล้ว
หากเกินวันที่ 10 สายสะดือมักจะหลุดแล้ว
หลังจากที่สายสะดือหลุด อาจจะมีเลือดออกนิด ๆ หน่อย ๆ บางทีสายสะดือก็ยังหลุดไม่หมด
วันที่ 14 – 18 ร่างกายทารกเริ่มสร้างผิวหนังบริเวณสะดือ
หากสายสะดือหลุดไปแล้ว ร่างกายของทารก จะเริ่มสร้างเยื่อ และพัฒนาต่อมาเป็นผิวหนัง จนกลายเป็นสะดือในที่สุด สำหรับสายสะดือทารกแรกเกิด นั้นจะแห้ง และ หลุดไปภายใน 2 สัปดาห์ หรือ ถ้าช้าก็ต้องไม่เกิน 1 เดือน หากสายสะดือ ทารกยังไม่หลุด เกิน 30 วัน ถือว่ามีความผิดปกติ อาจมีการติดเชื้อ
วิธีดูแลสะดือทารกแรกเกิด
การดูแลสะดือลูก เป็นสิ่งสำคัญ พ่อแม่ห้ามละเลยเด็ดขาด เพราะการดูแลสะดือทารกแรกเกิดที่ไม่ถูกต้อง อาจทำให้สะดือ หรือผิวหนังบริเวณรอบสะดือ เกิดการติดเชื้อ จนพัฒนาไปเป็นการติดเชื้อในกระแสเลือด เพราะเชื้อโรคสามารถเข้าสู่กระแสเลือดผ่านสายสะดือได้
หากทำความสะอาด และ ดูแลสายสะดือลูกอย่างผิดวิธี ยังทำให้สะดือแห้งช้า หลุดช้ากว่าปกติ บางรายแม้ว่าสายสะดือจะหลุดไปแล้ว ผิวหนังบริเวณสะดือก็ยังไม่แห้ง เพราะเส้นเลือดที่อยู่ในสายสะดือยังไม่แห้ง จนเกิดน้ำเหลืองไหลซึม
การทำความสะอาดสะดือทารกแรกเกิด
1.เมื่ออาบน้ำให้ลูก ต้องทำความสะอาดสายสะดือ ด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ ได้แก่ 70% แอลกอฮอล์ เบตาดีน ( โรงพยาบาลมักจะจัดหาให้อยู่แล้ว )
2.พ่อแม่ต้องหมั่นเช็ดสะดือลูก อย่ากังวลจนเกินไปว่าลูกจะเจ็บ
3.เวลาที่เช็ดทำความสะอาด สะดือลูก ต้องเช็ดให้ครบ สะอาดหมดทุกส่วน ทั้งตรงรอยต่อระหว่างสายสะดือกับผิวหนังทารก ที่ควรทำทุกครั้งหลังจากอาบน้ำเสร็จ (วันละ 2 ครั้ง หรือมากกว่านั้น)
4.ไม่ใช้ยาโรยสะดือ เพราะการใช้ยาโรยสะดือ จะทำให้ด้านนอกดูแห้ง แต่แท้ที่จริงแล้ว รอยต่อตรงสะดือกับผิวหนังหน้าท้องนั้นแฉะ แล้วจะกลายเป็น แหล่งสะสมของเชื้อโรค
อ่านเพิ่มเติม วิธีทำความสะอาดสะดือลูกน้อย สำหรับคุณแม่มือใหม่
ข้อควรระวัง สายสะดือทารกแรกเกิด
หากเกิดกลิ่นเหม็นบริเวณสะดือ เกิดอาการบวมแดงของผิวหนังรอบสะดือ หรือ สะดือยังแฉะ ไม่แห้งสักที แม้ว่าสะดือจะหลุดไปแล้วก็ตาม ให้รีบพาลูกไปโรงพยาบาล เพราะอาจเกิดการติดเชื้อ
ผิวหนังรอบสะดือบวมแดง หรือ สะดือยังแฉะอยู่หลายวัน หลังจากสะดือหลุดแล้ว ควรพาทารกมาพบแพทย์
ที่มา : bangkokhealth.com
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ
ความเชื่อที่อาจไม่เคยรู้ ทำไมโบราณถึงต้องเก็บสายสะดือลูก
5 สิ่งห้ามใช้กับสะดือเด็กแรกเกิด
20 ภาพถ่าย กับเรื่องราว ความมหัศจรรย์ของ สายสะดือ