ลูกพูดช้าสุดกี่ปี วิธีง่ายๆ กระตุ้นให้ลูกพูด ทำยังไงให้ลูกพูดเร็ว

หลายคนคงสงสัยว่า ลูกพูดช้าสุดกี่ปี ลูกพูดช้าเมื่อไหร่ถึงควรเป็นห่วง? และ จะทำอย่างไรให้ลูกน้อยพูดเร็วขึ้น? เรามาดูกันค่ะว่าพัฒนาการด้านภาษาของเด็กแต่ละวัย เป็นอย่างไร และสัญญาณแบบไหนที่บ่งบอกว่า ลูกพูดช้า

เด็กพูดได้กี่ขวบ?

พัฒนาการทางภาษาของเด็กแต่ละคนไม่เหมือนกัน แต่โดยทั่วไปแล้ว ลูกน้อยจะเริ่มมีปฏิสัมพันธ์ทางภาษาตั้งแต่แรกเกิด เริ่มจากการร้องไห้เพื่อสื่อสารความต้องการ จากนั้นก็จะพัฒนาไปเรื่อยๆ มาดูกันเลยค่ะว่าในแต่ละช่วงอายุ เด็กๆ มักจะมีพัฒนาการทางภาษาอย่างไร 

ตารางแสดงพัฒนาการด้านภาษาและการพูดในเด็กปกติ

จะรู้ได้ยังไงว่าลูกพูดช้า

คุณพ่อคุณแม่หลายท่านอาจจะกังวลใจเมื่อลูกน้อยยังไม่พูดตามวัยที่คาดหวังใช่ไหมคะ การสังเกตพัฒนาการทางภาษาของลูกน้อยเป็นสิ่งสำคัญมากค่ะ 

เมื่อไหร่ควรเริ่มสังเกต?

โดยทั่วไปแล้ว เด็กวัย 15 เดือนควรเริ่มพูดคำที่มีความหมายบ้างแล้ว เช่น “หม่ำๆ” เวลาหิว หรือ “ปะป๊า” เมื่อเรียกชื่อ แต่ถ้าลูกน้อยยังไม่พูดเลย หรือไม่ตอบสนองเมื่อถูกเรียกชื่อ ไม่ชี้สิ่งของที่สนใจ นี่อาจเป็นสัญญาณที่บ่งบอกว่าลูกน้อยอาจมีพัฒนาการทางภาษาที่ช้ากว่าเด็กวัยเดียวกัน

ตารางแสดงสัญญาณที่บ่งชี้ว่า เด็กมีพัฒนาการทางภาษาล่าช้า

ลูกพูดช้าสุดกี่ปี

หลายคนอาจสงสัยว่าเมื่อไหร่ที่ควรเริ่มกังวลเรื่องพัฒนาการทางภาษาของลูกน้อย ลูกพูดช้าสุดกี่ปี โดยทั่วไป เด็กอายุ 2 ขวบ ควรสามารถพูดคำที่มีความหมายได้บ้างแล้วเช่น เรียกชื่อสัตว์เลี้ยง หรือชิ้นส่วนของร่างกาย

แต่รอถึง 2 ขวบถึงจะพาลูกไปพบแพทย์นั้นช้าเกินไป

หากคุณแม่สังเกตเห็นว่าลูกน้อยมีพัฒนาการทางภาษาที่ล่าช้ากว่าเด็กวัยเดียวกัน เช่น

• ไม่ตอบสนองเมื่อถูกเรียกชื่อ
• ไม่ชี้สิ่งของที่สนใจ
• ไม่ทำตามคำสั่งง่ายๆ
• ไม่พูดคำที่มีความหมาย

แม้ว่าลูกน้อยจะยังไม่ถึง 2 ขวบ ก็ควรพาลูกไปพบแพทย์เพื่อปรึกษาได้เลยนะคะ แพทย์จะทำการตรวจวินิจฉัยเพื่อหาสาเหตุของปัญหา และให้คำแนะนำในการดูแลและส่งเสริมพัฒนาการทางภาษาของลูกน้อยต่อไป

เด็กพูดได้กี่ขวบ

ลูกน้อยจะเริ่มพูดคำที่มีความหมายได้ เมื่ออายุครบ 1 ขวบ และเริ่มมีพัฒนาการทางภาษาที่ก้าวหน้ามากขึ้น ดังนี้

• พูดคำที่มีความหมาย: ลูกน้อยจะเริ่มพูดคำที่มีความหมายได้ เช่น “หม่ำ”, “พ่อ”, “แม่”, ชื่อสัตว์เลี้ยง หรือชื่อสิ่งของที่คุ้นเคย เช่น แมว
• ชี้และบอกชื่อสิ่งของ: เมื่อเห็นสิ่งของที่สนใจ ลูกน้อยจะชี้ไปที่สิ่งนั้นและบอกชื่อได้
• ทำตามคำสั่งง่ายๆ: ลูกน้อยสามารถทำตามคำสั่งง่ายๆ ได้ 1 ขั้นตอน เช่น “นั่ง”, “ยืน”, “เก็บ”

เด็ก 2 ขวบต้องพูดอะไรบ้าง

เด็กวัย 2 ขวบ ลูกน้อยเริ่มมีพัฒนาการทางภาษาที่ก้าวกระโดดมากขึ้น จากการพูดคำเดียวก็เริ่มพูดเป็นประโยคสั้นๆ ได้แล้ว โดยทั่วไป เด็กวัย 2 ขวบจะมีพัฒนาการทางภาษา ดังนี้:

• พูดประโยคสั้นๆ: ลูกน้อยจะเริ่มพูดประโยคที่มี 2 คำขึ้นไป เช่น “หิวข้าว”, “อยากนอน”, “ไม่เอา”, “ไปเล่น”
• มีคลังคำศัพท์ที่หลากหลาย: เด็กวัย 2 ขวบจะมีคลังคำศัพท์ประมาณ 50 คำขึ้นไป อาจเป็นชื่อสิ่งของรอบตัว สัตว์เลี้ยง หรือคำกริยาต่างๆ
• เข้าใจคำสั่งที่ซับซ้อนขึ้น: ลูกน้อยสามารถทำตามคำสั่งที่ซับซ้อนขึ้นได้ เช่น “ไปเอาตุ๊กตามาให้แม่”
• เริ่มเล่าเรื่องง่ายๆ: ลูกน้อยอาจเริ่มเล่าเรื่องราวสั้นๆ เกี่ยวกับสิ่งที่ตนเองสนใจ เช่น เล่าเรื่องที่ไปเที่ยวสวนสัตว์

3 ขวบพูดได้กี่คำ

เด็กวัย 3 ขวบ สามารถสื่อสารความคิดและความรู้สึกได้อย่างซับซ้อนมากขึ้น ดังนี้

• พูดประโยคที่สมบูรณ์: ลูกน้อยสามารถพูดประโยคที่มีประธานและกริยาได้อย่างถูกต้อง เช่น “แม่กำลังทำอาหาร”, “หนูอยากเล่นตุ๊กตา”
• คลังคำศัพท์กว้างขึ้น: เด็กวัย 3 ขวบจะมีคลังคำศัพท์ประมาณ 1,000 คำขึ้นไป
• สื่อสารความหมายได้ชัดเจน: คนรอบข้างสามารถเข้าใจสิ่งที่ลูกน้อยพูดได้มากกว่า 50%
• เล่าเรื่องราวได้: ลูกน้อยสามารถเล่าเรื่องราวสั้นๆ เกี่ยวกับประสบการณ์ของตนเองได้ เช่น วันนี้หนูไปสวนสัตว์ แล้วหนูเห็นช้าง

ลูกพูดช้าทำอย่างไร 

หากสังเกตเห็นว่าลูกน้อยพูดช้ากว่าเด็กวัยเดียวกัน อย่าเพิ่งตกใจนะคะ คุณพ่อคุณแม่สามารถช่วยลูกน้อยได้ โดยรีบพาลูกน้อยไปปรึกษาแพทย์เพื่อแก้ไขปัญหาตั้งแต่เนิ่นๆ

ทำไมต้องรีบปรึกษาแพทย์?

• การวินิจฉัยที่ถูกต้อง: แพทย์ผู้เชี่ยวชาญจะช่วยหาสาเหตุที่แท้จริงของปัญหา เช่น ปัญหาทางการได้ยิน ปัญหาทางกายภาพ หรือความผิดปกติทางระบบประสาท
• การรักษาที่ทันท่วงที: การรักษาที่เริ่มแต่เนิ่นๆ จะช่วยให้ลูกน้อยมีโอกาสพัฒนาการทางภาษาได้ดีขึ้น
• ป้องกันปัญหาที่ตามมา: การแก้ไขปัญหาตั้งแต่เนิ่นๆ จะช่วยป้องกันปัญหาอื่นๆ ที่อาจเกิดขึ้นตามมา เช่น ปัญหาทางสังคมและอารมณ์

วิธีกระตุ้นให้ลูกพูด ทำยังไงให้ลูกพูดเร็ว

การที่ลูกน้อยเริ่มพูดคำแรกๆ เป็นช่วงเวลาที่น่าตื่นเต้นสำหรับคุณพ่อคุณแม่ แต่บางครั้งลูกน้อยอาจมีพัฒนาการทางภาษาที่ช้ากว่าเด็กวัยเดียวกัน คุณพ่อคุณแม่จึงอยากหาวิธีการกระตุ้นให้ลูกน้อยพูดเร็วขึ้น สามารถทำได้ดังนี้

1. สร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการพูด

• พูดคุยกับลูกบ่อยๆ: พูดคุยกับลูกน้อยอย่างสม่ำเสมอ ไม่ว่าจะเป็นระหว่างทำกิจวัตรประจำวัน หรือขณะเล่นด้วยกัน การพูดคุยจะช่วยให้ลูกน้อยได้ยินเสียงพูดและเรียนรู้คำศัพท์ใหม่ๆ
• อ่านหนังสือให้ฟัง: การอ่านหนังสือให้ลูกฟังเป็นกิจกรรมที่สนุกและมีประโยชน์ ช่วยให้ลูกน้อยได้เรียนรู้คำศัพท์ใหม่ๆ และจินตนาการไปกับเรื่องราว
• ร้องเพลง: เพลงช่วยกระตุ้นพัฒนาการทางภาษาและอารมณ์ของลูกน้อยได้เป็นอย่างดี ลองร้องเพลงง่ายๆ หรือเพลงเด็กให้ลูกฟังบ่อยๆ
• จำกัดเวลาหน้าจอ: การดูโทรทัศน์หรือเล่นแท็บเล็ตมากเกินไปอาจส่งผลต่อพัฒนาการทางภาษาของลูกน้อยได้ ควรจำกัดเวลาและให้ลูกได้มีปฏิสัมพันธ์กับคนรอบข้างมากขึ้น

2. สร้างปฏิสัมพันธ์ที่สนุกสนาน

• เล่นเกม: เล่นเกมที่ต้องใช้ภาษา เช่น เกมทายคำ เกมจับคู่ภาพ หรือเกมเล่านิทานสั้นๆ
• เลียนแบบเสียงสัตว์: เล่นเกมเลียนแบบเสียงสัตว์ต่างๆ เพื่อกระตุ้นให้ลูกน้อยสนใจและพยายามเลียนแบบ
• ทำกิจกรรมร่วมกัน: ทำกิจกรรมต่างๆ ร่วมกับลูกน้อย เช่น ทำอาหาร เล่นดินน้ำมัน หรือวาดรูป

3. สร้างแรงบันดาลใจให้ลูกน้อย

• ชมเชยเมื่อลูกพูด: เมื่อลูกน้อยพยายามพูดคำใหม่ๆ หรือประโยคใหม่ๆ ให้ชมเชยลูกน้อยอย่างจริงใจ เพื่อเป็นกำลังใจให้ลูกน้อยกล้าพูดมากขึ้น
• ให้โอกาสลูกน้อยได้แสดงออก: สร้างโอกาสให้ลูกน้อยได้เล่าเรื่องราวหรือแสดงความคิดเห็นของตัวเอง
• เป็นแบบอย่างที่ดี: พูดคุยกับคนรอบข้างด้วยภาษาที่ถูกต้องและชัดเจน เพื่อเป็นแบบอย่างที่ดีให้กับลูกน้อย

4. ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ

• พัฒนาการล่าช้า: หากคุณพ่อคุณแม่สังเกตเห็นว่าลูกน้อยมีพัฒนาการทางภาษาที่ล่าช้ากว่าเด็กวัยเดียวกัน ควรปรึกษาแพทย์เด็กหรือผู้เชี่ยวชาญด้านพัฒนาการเด็ก
• ขอคำแนะนำ: ผู้เชี่ยวชาญจะให้คำแนะนำและวิธีการดูแลลูกน้อยที่เหมาะสมกับแต่ละบุคคล

สิ่งสำคัญที่ต้องจำไว้ คือ เด็กทุกคนมีพัฒนาการไม่เหมือนกัน การสอนให้ลูกน้อยพูดต้องใช้เวลาและความอดทน การสร้างบรรยากาศให้ลูกน้อยสนุกกับการเรียนรู้ จะช่วยให้ลูกน้อยอยากพูดมากขึ้นนั่นเองค่ะ

ที่มา : โรงพยาบาลพญาไท , โรงพยาบาลศิริราช ปิยมหาราชการุณย์ , โรงพยาบาลสินแพทย์

บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ

อยากฝึกลูกนั่งกระโถนต้องเริ่มอย่างไร และควรเริ่มฝึกลูกตั้งแต่อายุเท่าไหร่ดี?

พ่อแม่ 10 แบบที่ทำให้ ลูกไม่มีความสุข คุณเป็นแบบนั้นอยู่หรือเปล่า?

มีลูก 1 คน ใช้เงินเท่าไหร่ ? สรุปค่าใช้จ่ายตั้งแต่เริ่มฝากครรภ์ ถึง 18 ปี