ทำไม ทักษะทางสังคม ถึงสำคัญกว่าคะแนน ไขคำตอบ ปลดล็อกลูกตั้งแต่อนุบาล
คุณเคยมีปัญหาเมื่อเด็กพูดอะไรก็ไม่ยอมฟังหรือไม่ ไม่ว่าผู้ปกครองจะพูดอะไรลูกก็เหมือนจะไม่ทำตามสักอย่าง หนำซ้ำยังทำตรงข้ามจนบางทีผู้ปกครองก็อดสงสัยไม่ได้ว่านี่คือลูกที่ฉันเลี้ยงมาเองกับมือจริงๆรึเปล่า บทความนี้จะมาแนะนำวิธีการสอน ทักษะทางสังคม ให้แก่ลูกดูว่าปัญหานั้นเริ่มต้นมาจากไหน และวิธีจัดการกับคุณลูกที่ไม่ยอมฟังเราซะที
ทำไม ทักษะทางสังคม ถึงสำคัญกว่าคะแนน
ความเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นได้ยาก
ผู้ใหญ่เองก็มีเหมือนกันเวลาที่เราไม่อยากทำอะไร เราปฏิเสธในหัว แต่เราก็จำเป็นต้องทำมันไม่ว่าจะด้วยเหตุผลใดๆก็ตามไม่ว่าจะเป็นเหตุผลส่วนตัว หรือ เรื่องที่เกี่ยวข้อกับการทำงาน มันยากและต้องฝืนตัวเองเหมือนกันใช่มั๊ยเวลาที่คุณต้องทำอะไรที่ไม่อยากทำ ทีนี้ลองจินตนาการจากมุมมองของเด็กดู การที่จู่ๆเด็กที่ไม่ได้มีทักษะทางสังคมมากเท่าผู้ใหญ่ จะกลายเป็นเด็กเรียบร้อยเพียงในเสี้ยววินาทีคงจะเป็นไปได้ยาก หรือเป็นไปไม่ได้เลย แต่สิ่งที่จะทำให้ลูกคุณเดินทางไปถึงตรงนั้นได้ คุณต้องมีความอดทน และคอยสนับสนุนพัฒนาการของลูกน้อยอยู่อย่างสม่ำเสมอ เด็กบางคนที่ดื้อมากๆ อาจใช้เวลานานกว่า คุณต้องเข้าใจว่าเด็กทุกคนจะมีพัฒนาการที่แตกต่างกัน
ทักษะทางสังคมสำคัญอย่างไร
ทักษะทางสังคมต่างๆเช่น การสื่อสาร การแก้ปัญหา การตัดสินใจ การจัดการตัวเอง ล้วนเป็นทักษะที่จำเป็นเมื่อเราต้องสร้างปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น ทักษะทางสังคมที่ดีจะทำให้ลูกได้รับการยอมรับ และมีความสัมพันธ์อันดีกับเพื่อนฝูง คุณครู และผู้อื่น
เหตุผลที่เด็กหลายคนไม่มีทักษะทางสังคมที่ดี อาจจะเกิดจากการที่ไมได้มีการพูดคุย อบรม มาจากที่บ้านเขาอาจไม่มีตัวอย่างที่ดีให้เห็นจากคนรอบข้าง แต่ก็มีบ้างที่เด็กบางคนจะสามารถเรียนรู้ได้ด้วยตนเอง การที่เขาเติบตัวมาด้วยทักษะทางสังคมที่ไม่ค่อยดี สิ่งที่จะตามมาก็คือ เขาอาจจะไม่สนิทสนมกับเพื่อน การต่อต้านจากเด็กคนอื่นๆเช่น ไม่เล่นด้วย ไม่คุยด้วย และเด็กบางคนอาจไม่เข้าใจว่าทักษะเหล่านี้สำคัญกับเขาอย่างไร เพราะเป้าหมายของการกระทำจากเด็กนั้นก็เพียงเพื่อจะขอหรือเรียกหาสิ่งที่ตนต้องการเท่านั้น
การเรียนการสอนเรื่องทักษะทางสังคมคืออะไร?
ทักษะทางสังคมที่เราสามารถสอนให้เด็กได้นั้นแบ่งออกได้เป็นหลายหัวข้อด้วยกัน
มารยาทและปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น
- การเข้าหาผู้อื่นที่ถูกต้องตามสภาพสังคม
- ขออนุญาตก่อนที่จะใช้การกระทำเป็นตัวบ่งบอก
- สร้างเพื่อน และรักษาความสัมพันธ์กับเพื่อน
- แบ่งปันของเล่นหรือของอื่นๆ
การกระทำที่สมควรทำในห้องเรียน
- นิสัยการทำงาน/ ทักษะที่ใช้ในการเรียน
- ทักษะการฟัง
- ทำงานตามคำสั่งที่ได้รับ
- ทำตามคำสั่ง
- แสดงความสนใจอย่างเหมาะสม
- ยอมรับผลของการกระทำ
การรับมือกับความโกรธอย่างดีขึ้น
- นับ 1-10 ก่อนจะทำอะไร
- เปลี่ยนไปสนใจอย่างอื่นแทน
- หาทางทำให้ตนสงบลงในใจ
ตัวอย่างของทักษะทางสังคมของเด็กก่อนวัยเรียนที่สำคัญ
- ทักษะที่จะช่วยให้การเรียนรู้ในอนาคตดีขึ้น เช่น ทักษะการฟัง
- ทักษะที่จำเป็นต่อความสำเร็จที่โรงเรียนหรือศูนย์ดูแลเด็ก เช่น ทักษะการถาม
- สร้างเพื่อน และรักษาความสัมพันธ์กับเพื่อน เช่น การขออะไรบางอย่าง การขอให้เพื่อนเล่นด้วย
- ความรู้สึก เช่น รู้จักกับความรู้สึกที่เกิดขึ้นกับตน ทักษะการจัดการกับความรู้สึกที่ไม่ดีของตน
- ทักษะการไม่ใช้พลังงานที่แย่เมื่อเจอปัญหา
- รับมือกับความเครียด : ทำอย่างไรเมื่อทำผิดพลาด, รับมือกับการโดนล้อเลียน หรือ แกล้ง
ขั้นตอนการสอนทักษะทางสังคมให้กับเด็ก
ก่อนการสอน
- เลือกเด็กที่จำเป็นจะต้องเรียนรู้ทักษะบางอย่าง
- หาสิ่งสนับสนุนหรือกระตุ้นให้เด็กอยากจะกลับเข้ามาเรียนรู้อีกครั้ง
- แยกแยะว่าเด็กคนไหนต้องการการเรียนการสอนทักษะใดเพิ่มเติม แนะนำว่านักเรียนควรทำอย่างไรต่อไปได้บ้าง
- วิเคราะห์และหาหนทางที่จะพัฒนาเด็ก
การเรียนการสอน
- จับกลุ่มเด็กที่มีปัญหาคล้ายกัน 2-5 คนมารวมกัน เพื่อนที่พวกเขาจะได้เรียนรู้ สังเกตกันและกัน และเราจะสามารถให้คำแนะนำได้
- ขจัดสิ่งที่จะกระทบการเรียน เช่น ปิดประตูห้อง หรือ หาวิธีจัดการกับคนช่างติ
- แนะนำว่าทำไมการเรียนการสอนทักษะทางสังคมถึงสำคัญ
- ตั้งกฏและตักเตือนด้วยคำที่ดีถึงการกระทำที่ถูกต้อง หรือ ไม่ถูกต้อง
- สอนให้เด็กๆเข้าใจได้โดยง่าย
- สอนให้เด็กรู้ถึงผลของการกระทำโดยผ่านกิจกรรมต่างๆเช่นเล่นละครพูดคุยเป็นต้น
- ให้คำแนะนำแก่เด็ก เพื่อนๆ และครูผู้สอน ให้คำชมเชยและสนับสนุนเมื่อเด็กปฏิบัติดี
ทักษะทางสังคมที่สำคัญต่อเด็ก
ทำ ไม ทัก ษะ ทาง สัง คม ถึงสำคัญกว่าคะแนน ไขคำตอบ ปลด ล็อกลูก ตั้งแต่ อนุบาล
- พูดขอบคุณและขอโทษ
- เมื่อโกรธหรือโมโหให้หาทางออกที่ดี
- ถามคำถามอย่างสุภาพ
- ยอมรับผลของกระทำ
- มีความรับผิดชอบกับสิ่งที่ตัวเองทำ
- จัดการกับตนเมื่อเจอปัญหาเช่น การสูญเสีย การทำความผิด
- เริ่มการสนทนากับผู้อื่น
- เข้าให้เมื่อได้รับการปฏิเสธ
- เข้าร่วมกิจกรรมพร้อมกับผู้อื่น แม้กิจกรรมจะดำเนินไปแล้ว
- สร้างเพื่อน
- ชื่นชมคนอื่น
- เข้าใจและยอมรับความรู้สึกของคนอื่น
- ทำตามเพื่อน
- รู้จักประนีประนอม
- ทำใจให้สงบเมื่อถูกแกล้งหรือแหย่
- ใฝ่หาเรียกร้องความสนใจ อย่างสุภาพและเหมาะสม
- รู้จักรอ
- ขออนุญาต
- มีน้ำใจนักกีฬา
- ไม่ปะทะกับผู้อื่น
- ตั้งใจฟัง
- ทำตามคำสั่ง
- เข้าใจและรับฟังความเห็นของคนอื่น
- ขอโทษเมื่อทำผิด
- รับคำชมจากผู้อื่น
- ทักทายคนในครอบครัว คนรู้จัก เพื่อน
เป้าหมายของการฝึกและการเรียนการสอนทักษะให้แก่เด็กนั้นเป้าหมายก็คือ เพื่อให้เด็กได้มีปฏิสัมพันธ์เชิงบวกกับเด็กคนอื่น ได้เรียนรู้จากสถานการณ์จริง ตักเตือน และชื่นชม เพื่อให้เกิดการพัฒนา บทความนี้แสดงให้เห็นแล้วว่าทักษะทางสังคมนั้นสำคัญต่อการเจริญเติบโตของเด็กอย่างไร ถ้าผู้ปกครองไม่ยอมสอนตั้งแต่เล็กเมื่อโตขึ้นอาจจะเกิดปัญหาอื่นๆที่ตามมาตอนที่พวกเขาโตขึ้นได้
บทความอื่นๆที่น่าสนใจ :
วิธีสร้างวินัยให้ลูกน้อย เคล็ดลับการสอนลูก ให้รู้จักการแบ่งเวลาเรียนและเล่นได้ดี
สิ่งที่พ่อแม่ควรทำให้ลูกดู ไม่ใช่แค่บอกให้ลูกทำ อยากสอนลูกใช้วิธีนี้สิดี!!
เรื่องที่แม่ต้องสอนลูก การเลี้ยงลูกที่ดี วิธีการสอนลูก เลี้ยงลูกอย่างไรให้เป็นผู้ใหญ่ที่ดี