คลอดธรรมชาติ ช่องคลอดหลวมไหม แนะ! 6 วิธีฟื้นฟูช่องคลอดให้กระชับ

คุณแม่ที่คลอดธรรมชาติ แล้วกังวลว่า ช่องคลอดจะหลวม เรามีวิธีฟื้นฟูและดูแลให้ช่องคลอดกระชับขึ้นหลังคลอดมาฝากค่ะ
“คลอดธรรมชาติแล้วช่องคลอดจะหลวมจริงไหม?” เชื่อว่าคำถามนี้แวบเข้ามาในใจคุณแม่หลายคน โดยเฉพาะคนที่กำลังตัดสินใจว่าจะคลอดธรรมชาติหรือผ่าคลอดดี หรือบางคนที่เพิ่งคลอดไปแล้วก็อาจจะรู้สึกไม่มั่นใจเช่นกัน เพราะกลัวว่าความสัมพันธ์ในชีวิตคู่อาจจะไม่เหมือนเดิม วันนี้เรามีคำตอบว่า คลอดธรรมชาติ ช่องคลอดหลวมไหม และอยากให้คุณแม่หมดกังวล เพราะเรามี 6 วิธีฟื้นฟูให้ช่องคลอดกลับมากระชับ มาแนะนำด้วย
คลอดธรรมชาติ ช่องคลอดหลวมไหม ?
ในความเป็นจริงแล้ว เมื่อเริ่มตั้งครรภ์ ร่างกายของคุณแม่จะเกิดการเปลี่ยนแปลงขึ้นมากมายเพื่อเตรียมรับการฝังตัวของตัวอ่อนซึ่งจะเจริญเติบโตเป็นทารกต่อไป เช่น การขยายตัวของมดลูก ปากมดลูกที่อ่อนนุ่มลง เต้านมที่ขยายใหญ่ขึ้น ซึ่งการเปลี่ยนแปลงสรีรวิทยาของการตั้งครรภ์นี้ยังพบใน “ช่องคลอด” และ “รอบปากช่องคลอด” ด้วยค่ะ โดยจะมีเส้นเลือดมาหล่อเลี้ยงมากขึ้น เยื่อบุผนังคลอดเริ่มหนาตัวขึ้น เนื้อเยื่อเกี่ยวพันหลวมลง และกล้ามเนื้อเรียบมีการขยายตัวเพื่อเตรียมพร้อมสำหรับการคลอด
สิ่งที่เกิดขึ้นเหล่านี้ หมายความว่า ร่างกายเตรียมให้ช่องคลอด “มีความหลวมมากยิ่งขึ้น” เพื่อให้ง่ายต่อการคลอด แต่เมื่อถึงการคลอดจริงๆ แม้ช่องคลอดจะขยายตัวจากเดิมที่ศูนย์กลางไม่ถึง 1 นิ้ว กลายเป็น 4-5 นิ้ว และมีลมเบ่งคลอดช่วย แต่ก็ยังไม่เพียงพอให้ทารกสามารถเคลื่อนตัวผ่านช่องคลอดออกมาได้อยู่ดีค่ะ แพทย์จึงต้องมีการกรีด หรือตัดฝีเย็บ ก่อนที่ส่วนดังกล่าวจะเพิ่มความตึงขึ้นเรื่อยๆ จนขาดตัวออกจากกันเองซึ่งจะยากต่อการเย็บซ่อมแซมให้สวยงาม และยังทำให้ช่องคลอดหลวม หรือหย่อนยานในเวลาต่อมาได้
ดังนั้น คำถามที่ว่า คลอดธรรมชาติ ช่องคลอดหลวมไหม ? ก็ต้องตอบตามจริงว่า การคลอดธรรมชาติมีส่วนทำให้ช่องคลอดหลวมได้มากกว่าการผ่าคลอดจริงค่ะ แต่จะหลวมมากน้อยอย่างไรขึ้นอยู่กับขนาดของทารกด้วย ซึ่งโดยมากหลังคลอดประมาณ 6 สัปดาห์ ช่องคลอดจะ “หดตัวกลับสู่สภาพเดิม” ได้ แต่หากกล้ามเนื้อบริเวณช่องคลอดไม่แข็งแรง และมีความถี่ในการคลอดธรรมชาติบ่อย โอกาสที่ช่องคลอดจะหลวมหย่อนยานก็มีมากขึ้นตามไปด้วยค่ะ
เปิดเหตุผล ทำไม? คลอดธรรมชาติ ช่องคลอดหลวม | |
การขยายตัวของช่องคลอด | ในระหว่างการคลอด ช่องคลอดต้องขยายตัวอย่างมากเพื่อรองรับการเคลื่อนตัวของทารกที่มีขนาดค่อนข้างใหญ่ |
การยืดของกล้ามเนื้อและเนื้อเยื่อ | กล้ามเนื้อและเนื้อเยื่อบริเวณอุ้งเชิงกรานและช่องคลอดจะยืดออกเพื่อช่วยให้ทารกคลอดออกมาได้ |
ผลกระทบจากฮอร์โมน | การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนระหว่างตั้งครรภ์และหลังคลอดก็มีส่วนทำให้เนื้อเยื่อต่างๆ มีความยืดหยุ่นมากขึ้น |
การฉีกขาดของฝีเย็บ | ในบางกรณี อาจมีการฉีกขาดของฝีเย็บ ซึ่งต้องได้รับการเย็บซ่อมแซม และอาจส่งผลต่อความกระชับของช่องคลอดในระยะแรก |
ปัจจัยที่มีผลให้ คลอดธรรมชาติ ช่องคลอดหลวม
- ขนาดของทารก ทารกที่มีน้ำหนักตัวมาก หรือมีศีรษะขนาดใหญ่ อาจทำให้ช่องคลอดมีการขยายตัวมากขึ้น
- จำนวนบุตร การคลอดลูกหลายคนผ่านทางช่องคลอด อาจส่งผลให้ความกระชับลดลงมากกว่าการคลอดครรภ์แรก
- ระยะเวลาในการเบ่งคลอด การเบ่งคลอดที่ยาวนานและต้องใช้แรงมาก อาจส่งผลต่อกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน ทำให้ช่องคลอดหลวมได้
- ความแข็งแรงของกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานก่อนตั้งครรภ์ คุณแม่ที่มีกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานที่แข็งแรงอยู่แล้ว อาจมีการฟื้นตัวที่ดีกว่า
- การดูแลตัวเองหลังคลอด การบริหารกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานอย่างสม่ำเสมอมีส่วนสำคัญในการฟื้นฟูความกระชับ
คลอดธรรมชาติ ช่องคลอดหลวมไหม ส่งผลต่อสุขภาพอย่างไร?
อาการช่องคลอดหลวมที่พบโดยทั่วไป คือ คุณแม่จะรู้สึกหลวมๆ ในช่องคลอด มีลมออกจากช่องคลอดขณะมีเพศสัมพันธ์ และหากอาการรุนแรงอาจพบว่า มีอาการมดลูกหย่อน หรือมดลูกต่ำได้ค่ะ นอกจากนี้ หากคุณแม่หลังคลอดมีปัญหาช่องคลอดหลวม ยังส่งผลต่อสุขภาพด้านอื่นๆ ด้วย ได้แก่ เมื่อไอ จามแรงๆ หัวเราะ กระโดด ยกของหนัก ลุกยืน ออกกำลังกาย รวมทั้งขณะมีเพศสัมพันธ์ ซึ่งเป็นกิจกรรมที่ทำให้เกิดแรงดันในช่องท้องเพิ่มขึ้น อาจมีปัญหาปัสสาวะเล็ดตามมาได้ค่ะ
6 วิธีฟื้นฟูช่องคลอดให้กลับมากระชับ
แม้การคลอดธรรมชาติสามารถส่งผลให้ช่องคลอดหย่อน หรือรู้สึกหลวม ในระยะแรกหลังคลอดได้ แต่ร่างกายของคุณแม่ก็มีความสามารถในการฟื้นฟูตัวเองนะคะ ยิ่งหากคุณแม่รู้วิธีดูแลตัวเองให้ถูกต้อง ช่องคลอดก็สามารถฟื้นคืนความกระชับได้ไม่ยากเลย ซึ่งเราจะพาคุณแม่ไปรู้จักกับ 6 วิธีฟื้นฟูช่องคลอดให้กลับมากระชับ อย่างปลอดภัยและได้ผล พร้อมสร้างความมั่นใจให้คุณแม่กลับมารู้สึกดีทั้งร่างกายและจิตใจอีกครั้งค่ะ
-
บริหารกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน (Kegel Exercises)
เป็นวิธีที่ง่ายและมีประสิทธิภาพที่สุดในการเสริมสร้างความแข็งแรงของกล้ามเนื้อรอบช่องคลอดและอุ้งเชิงกราน ควรทำอย่างสม่ำเสมอและถูกวิธี เพื่อให้กล้ามเนื้อรอบช่องคลอด ทำให้ช่องคลอดกระชับขึ้น และยังช่วยลดปัญหาปัสสาวะเล็ดได้อีกด้วย วิธีทำคือ ขมิบกล้ามเนื้อบริเวณช่องคลอดเหมือนตอนกลั้นปัสสาวะ ค้างไว้ประมาณ 5-10 วินาที แล้วคลายออก ทำซ้ำ 10-15 ครั้งต่อเซ็ต และทำหลายๆ เซ็ตต่อวัน (อย่างน้อยวันละ 3-4 ครั้ง)
-
ออกกำลังกายเบาๆ เมื่อร่างกายพร้อม
เมื่อร่างกายคุณแม่ฟื้นตัวดีแล้ว การออกกำลังกายเบาๆ เช่น การเดิน โยคะ หรือพิลาทิส จะช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงของกล้ามเนื้อโดยรวม รวมถึงกล้ามเนื้อบริเวณอุ้งเชิงกรานด้วยค่ะ แต่มีข้อควรระวังคือควรงดการออกกำลังกายที่ต้องใช้แรงเบ่งมากในช่วงแรกหลังคลอดนะคะ
-
พักผ่อนให้เพียงพอ
การพักผ่อนที่เพียงพอมีส่วนสำคัญในการฟื้นฟูร่างกายและกล้ามเนื้อต่างๆ ของร่างกายให้กลับมาทำงานได้ดีค่ะ
-
หลีกเลี่ยงการยกของหนัก
ในช่วงแรกหลังคลอด คุณแม่ควรงดการยกของหนัก ที่มีน้ำหนักมากเกินกว่าน้ำหนักตัวของลูกน้อย เพื่อป้องกันการเพิ่มแรงดันในช่องท้องที่อาจส่งผลต่อกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน
-
ควบคุมน้ำหนัก
คุณแม่หลังคลอดไม่ควรให้น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นมากเกินไปค่ะ เพราะอาจเพิ่มแรงกดทับต่อกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานได้
-
ปรึกษาแพทย์
ในบางกรณี แพทย์อาจแนะนำการใช้อุปกรณ์ช่วย เช่น Kegel weights หรือ Vaginal cones เพื่อช่วยในการบริหารกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น หรือการทำรีแพร์ (Vaginoplasty) โดยหากความหลวมของช่องคลอดส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตอย่างมาก คุณแม่อาจปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อพิจารณาการผ่าตัดรีแพร์ ซึ่งเป็นการผ่าตัดเพื่อกระชับช่องคลอด
การคลอดธรรมชาติอาจส่งผลให้ช่องคลอดมีการเปลี่ยนแปลงและอาจรู้สึกไม่กระชับเหมือนเดิมได้ แต่ร่างกายมีความสามารถในการฟื้นตัว และการดูแลตัวเองอย่างถูกวิธี โดยเฉพาะการบริหารกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน จะช่วยให้ช่องคลอดกลับมากระชับขึ้นได้ คุณแม่ไม่ต้องกังวลจนเกินไปนะคะ ให้ความสำคัญกับการดูแลสุขภาพทั้งร่างกายและจิตใจหลังคลอด เพื่อการฟื้นตัวที่ดีที่สุดค่ะ
ที่มา : hdmall.co.th , www.bangkokhospitalphitsanulok.com
บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ
แม่ท้องอยากรู้! เจ็บท้องเตือนเจ็บตรงไหน ต่างกับเจ็บจริงยังไงบ้าง ?
คนท้องล้างห้องน้ำได้ไหม ต้องระวังอะไรบ้าง 7 เรื่องควรเลี่ยงเมื่อคนท้องทำงานบ้าน
แผลคลอดธรรมชาติกี่วันหาย ค้นคำตอบ ปลดล็อก! ความกังวลใจให้คุณแม่หลังคลอด