เทคนิค เลี้ยงลูกให้รับข่าวสารเป็น เสพสื่ออย่างมีสติ เหมาะสมกับวัย

lead image

เลี้ยงลูกให้รับข่าวสารเป็น แนวทางสอนลูกให้เสพข่าวสารอย่างมีสติ คิดวิเคราะห์ แยกแยะ และใช้ประโยชน์จากสื่อได้อย่างสร้างสรรค์ เหมาะสมกับวัย

Loading...
You got lucky! We have no ad to show to you!
ติดต่อโฆษณา

โลกยุคดิจิทัลเต็มไปด้วยข้อมูลข่าวสารมากมายที่หลั่งไหลเข้ามาหาเด็กๆ ผ่านสื่อหลากหลายรูปแบบ ทั้งโทรทัศน์ อินเทอร์เน็ต โซเชียลมีเดีย ซึ่งส่งผลกระทบต่อพัฒนาการ ทัศนคติ และพฤติกรรมของเด็กในทุกช่วงวัย การรู้เท่าทันสื่อจึงเป็นสิ่งสำคัญที่พ่อแม่ควรสอนลูกให้มีภูมิคุ้มกันแข็งแรง บทความนี้มีแนวทางในการสอนลูกให้เสพข่าวสารอย่างมีสติ คิดวิเคราะห์ แยกแยะ เลี้ยงลูกให้รับข่าวสารเป็น และใช้ประโยชน์จากสื่อได้อย่างสร้างสรรค์ เพื่อเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่พร้อมรับมือกับข้อมูลข่าวสารอย่างชาญฉลาดในยุคดิจิทัล

 

การรู้เท่าทันสื่อ (Media Literacy) คืออะไร?

ลองนึกภาพว่าสื่อต่างๆ เหมือนกับอาหาร มีทั้งอาหารที่มีประโยชน์และอาหารที่ไม่มีประโยชน์ การรู้เท่าทันสื่อ เลี้ยงลูกให้รับข่าวสารเป็น ก็เหมือนกับการสอนให้ลูกรู้จักเลือกกินอาหาร รู้ว่าอะไรควรกิน อะไรไม่ควรกิน อะไรกินแล้วดีต่อร่างกายและจิตใจ

ถ้าลูกรู้เท่าทันสื่อ ลูกก็จะสามารถ

  • เลือกเสพสื่อที่ดีมีประโยชน์: เหมือนเลือกกินแต่อาหารที่มีประโยชน์
  • ไม่หลงเชื่ออะไรง่ายๆ: เหมือนรู้ว่าขนมหวานกินมากไปก็ไม่ดี
  • ใช้สื่อได้อย่างสร้างสรรค์: เหมือนรู้จักเอาผลไม้มาทำเป็นอาหารว่างอร่อยๆ

 

ทักษะสำคัญในการรู้เท่าทันสื่อ

การวิเคราะห์ สอนให้ลูกตั้งคำถามกับสิ่งที่เห็นในสื่อ เช่น ใครเป็นคนสร้าง? ทำไมถึงสร้าง? ต้องการสื่ออะไร? เหมือนกับการดูส่วนผสมของอาหารว่ามีอะไรบ้าง
การประเมิน สอนให้ลูกตัดสินใจว่าข้อมูลนั้นน่าเชื่อถือหรือไม่ เป็นความจริงหรือแค่ความคิดเห็น เหมือนการดมกลิ่นอาหารว่ายังกินได้อยู่ไหม
ความคิดสร้างสรรค์ สอนให้ลูกใช้สื่อเพื่อแสดงความคิดสร้างสรรค์ เช่น ทำวิดีโอ เขียนบล็อก หรือถ่ายภาพ เหมือนกับการลงมือทำอาหารเอง

 

ประเภทของสื่อและแหล่งข่าวที่เด็กๆ เข้าถึง

  • สื่อดั้งเดิม: โทรทัศน์ วิทยุ หนังสือพิมพ์ นิตยสาร
  • สื่อใหม่: อินเทอร์เน็ต โซเชียลมีเดีย (เฟซบุ๊ก ยูทูป ติ๊กต็อก อินสตาแกรม) เกมออนไลน์ แอปพลิเคชันต่างๆ

แหล่งข่าวก็มีหลากหลาย เช่น เว็บไซต์ข่าว บล็อก เพจ หรือแม้แต่โพสต์ของเพื่อนๆ พ่อแม่ควรช่วยลูกแยกแยะว่าแหล่งข่าวไหนน่าเชื่อถือ แหล่งข่าวไหนควรระมัดระวัง

Loading...
You got lucky! We have no ad to show to you!
ติดต่อโฆษณา

 

 

Loading...
You got lucky! We have no ad to show to you!
ติดต่อโฆษณา

เลี้ยงลูกให้รับข่าวสารเป็น ต้องสอนให้เหมาะกับวัย

การสอนลูกให้รู้เท่าทันสื่อต้องปรับเปลี่ยนไปตามวัย เหมือนกับการเลือกอาหารให้เหมาะสมกับช่วงวัยของลูกน้อย มาดูแนวทางการสอนลูกตามช่วงวัยกันค่ะ

วัยเด็กเล็ก (0-6 ปี): ปลูกฝังพื้นฐาน

สร้างความคุ้นเคยกับสื่อที่ดี ช่วงวัยนี้ เน้นให้ลูกได้สัมผัสกับสื่อที่มีเนื้อหาเหมาะสมกับวัย เช่น นิทาน เพลงเด็ก รายการโทรทัศน์สำหรับเด็ก
แยกแยะเรื่องจริง vs เรื่องแต่ง สอนให้ลูกรู้จักแยกแยะระหว่างความจริงกับเรื่องแต่งในสื่อ เช่น “นี่คือการ์ตูน เป็นเรื่องที่แต่งขึ้นมา ไม่ใช่เรื่องจริงนะ
จำกัดเวลา กำหนดเวลาในการดูโทรทัศน์ เล่นแท็บเล็ต หรือใช้สื่ออื่นๆ อย่างเหมาะสม และควรมีกิจกรรมอื่นๆ เช่น การเล่น การอ่าน เพื่อให้ลูกได้พัฒนาอย่างรอบด้าน

วัยประถม (7-12 ปี): เริ่มต้นตั้งคำถาม

รู้จักแหล่งข่าว สอนให้ลูกรู้จักแยกแยะแหล่งข่าวที่น่าเชื่อถือ เช่น เว็บไซต์ข่าว หนังสือพิมพ์ จากแหล่งข่าวที่ไม่น่าเชื่อถือ เช่น โพสต์ที่แชร์ต่อๆ กันมาในโซเชียลมีเดีย
ฝึกตั้งคำถาม กระตุ้นให้ลูกตั้งคำถามกับสิ่งที่เห็นในสื่อ เช่น ใครเป็นคนพูด? เขาต้องการอะไร? ข้อมูลนี้จริงหรือไม่?
พูดคุยแลกเปลี่ยน ใช้เวลาพูดคุยกับลูกเกี่ยวกับเนื้อหาที่ลูกดูหรืออ่าน เพื่อช่วยให้ลูกเข้าใจ วิเคราะห์ และประเมินข้อมูลได้

วัยรุ่น (13-18 ปี): คิดวิเคราะห์อย่างลึกซึ้ง

ผลกระทบของสื่อ สอนให้ลูกเข้าใจว่าสื่อมีอิทธิพลต่อความคิด ความเชื่อ และพฤติกรรม
แยกแยะข่าวจริง-ปลอม ฝึกให้ลูกแยกแยะข่าวจริงจากข่าวปลอม (Fake News) โดยดูที่แหล่งที่มา หลักฐาน และความน่าเชื่อถือ
ใช้สื่ออย่างสร้างสรรค์ ส่งเสริมให้ลูกใช้สื่อเพื่อการเรียนรู้ การสื่อสาร และการสร้างสรรค์ เช่น การทำวิดีโอ การเขียนบล็อก การถ่ายภาพ

 

 

Loading...
You got lucky! We have no ad to show to you!
ติดต่อโฆษณา

7 เทคนิคง่ายๆ เลี้ยงลูกให้รับข่าวสารเป็น 

การสอนลูกให้รู้เท่าทันสื่อ แยกแยะข่าวจริงข่าวปลอม เป็นทักษะสำคัญที่ลูกควรมีติดตัว ลองยกตัวอย่างข่าวในสังคมที่กำลังเป็นที่สนใจ ขึ้นมาคุยกับลูกน้อย ด้วยเทคนิคต่อไปนี้

7 เทคนิคง่ายๆ เลี้ยงลูกให้รับข่าวสารเป็น 

1. ใจเย็นๆ อย่าเพิ่งรีบเชื่อ! สอนลูกให้มีสติ ใช้เหตุผลนำ อย่าใช้อารมณ์ตัดสิน เวลาอ่านหรือฟังข่าว ลองถามลูกว่า “เรื่องนี้จริงหรือเปล่านะ? มีหลักฐานอะไรบ้าง?”
2. รู้จริงแล้วค่อยพูด สอนลูกว่าถ้าไม่รู้จริง อย่าเพิ่งรีบวิจารณ์หรือคาดเดา เพราะอาจทำให้ข่าวสารผิดเพี้ยนไปได้
3. เคารพความรู้สึกผู้อื่น สอนลูกให้เคารพผู้เสียหาย เหยื่อ และครอบครัว ไม่ควรแชร์ภาพหรือข้อมูลที่ละเอียดอ่อนเกินไป
4. คิดก่อนแชร์  สอนลูกให้ใจเย็นๆ อ่านข่าวให้จบ คิดให้ดีก่อนแชร์ เพราะเราอาจเผลอแชร์ข่าวปลอมโดยไม่รู้ตัว
5. ฝึกเป็นนักวิเคราะห์ ชวนลูกวิเคราะห์ข่าวด้วยกัน ตั้งคำถามง่ายๆ เช่น “เรื่องนี้น่าเชื่อถือไหม? ทำไมถึงคิดแบบนั้น?”
6. เลือกแหล่งข่าวที่ไว้ใจได้ สอนลูกให้รู้จักเลือกแหล่งข่าวที่น่าเชื่อถือ เช่น เว็บไซต์สำนักข่าว หน่วยงานราชการ
7. ตัวอย่างที่ดีมีชัยไปกว่าครึ่ง พ่อแม่คือฮีโร่ของลูก เป็นแบบอย่างในการเสพข่าวอย่างมีสติ วิเคราะห์ แยกแยะ และไม่ตื่นตระหนก

 

การปลูกฝังให้ลูกรู้เท่าทันสื่อตั้งแต่ยังเล็ก เลี้ยงลูกให้รับข่าวสารเป็น เป็นการฝึกทักษะที่จะช่วยเสริมสร้าง “ภูมิคุ้มกัน” ให้ลูก พร้อมรับมือกับสื่อต่างๆ อย่างมีสติ คิดวิเคราะห์ แยกแยะ และใช้ประโยชน์จากสื่อได้อย่างสร้างสรรค์ เพื่อเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่มีคุณภาพ พร้อมรับมือกับความท้าทาย และใช้ชีวิตในโลกยุคดิจิทัลได้อย่างมีความสุขค่ะ

ที่มา : เลี้ยงลูกให้คิดเป็น Creative Thinking Kids