หลาย ๆ คนสงสัยใช่ไหมว่าจริง ๆ แล้วประวัติ วันลอยกระทง หรือความเป็นมาของวันลอยกระทงเป็นอย่างไร วันลอยกระทงมีชื่อภาษาอังกฤษว่าอะไรบ้าง แล้ววันเพ็ญเดือน 12 คืออะไร แล้วการลอยกระทงต้องใช้ หรือต้องใส่ หรือไม่ แล้วคำขอขมาแม่คงคาสำคัญอย่างไร มาดูพร้อม ๆ กันเลย
การลอยกระทง เป็นชื่อพิธีอย่างหนึ่งทำตรงกับคืนวันเพ็ญเดือน 12 หรือ ปี 2566 ตรงกับวัน จันทร์ ที่ 27 พฤศจิกายน 2566 เป็นการจุดธูปเทียน และทำการปักลงบนกระทง กระทงสามารถประดิษฐ์เป็นรูปแบบต่าง ๆ ได้ เช่น กระทงเรือ หรือดอกบัว ฯลฯ แล้วทำการนำไปปล่อยลงให้ลอยไปตามลำน้ำในเมืองไทย การลอยกระทงมีมาตั้งแต่ครั้งกรุงสุโขทัย เรียกว่า การลอยพระประทีป หรือลอยโคม เป็นวันนักขัตฤกษ์ที่รื่นเริงของประชาชนทั่วไป อันที่จริงแล้วนั้นการลอยกระทงเป็นประเพณีขอขมาธรรมชาติตั้งแต่ดึกดำบรรพ์ เพราะชาวบ้านทั่ว ๆ ไปรู้จากประสบการณ์ว่า ถึงเดือนสิบเอ็ด (หรือราวเดือนตุลาคม) น้ำจะขึ้นนองหลาก , พอถึงเดือนสิบสอง (หรือราวเดือนพฤศจิกายน) น้ำจะทรงตัวคือไม่ขึ้นไม่ลง , ครั้นเดือนอ้าย (หรือราวเดือนธันวาคม) ต่อเดือนยี่ (หรือราวเดือนมกราคม) น้ำจะลดลง
ประวัติวันลอยกระทง
ประวัติวันลอยกระทงนั้น ยังไม่มีหลักฐานที่ระบุแน่ชัดว่าเริ่มต้นขึ้นตั้งแต่เมื่อใด แต่เชื่อกันว่าประเพณีวันลอยกระทงนี้ได้สืบต่อกันมาอย่างยาวนาน ตั้งแต่สมัยสุโขทัย โดยในรัชสมัยพ่อขุนรามคำแหง เรียกประเพณีวันลอยกระทงนี้ว่า พิธีจองเปรียญ หรือเรียกว่า การลอยพระประทีป และมีหลักฐานจากศิลาจารึกหลักที่ 1 ได้กล่าวถึงงานเผาเทียนเล่นไฟว่า เป็นงานรื่นเริงที่ใหญ่ที่สุดของสมัยกรุงสุโขทัย ทำให้เชื่อกันว่างานดังกล่าวน่าจะเป็นงานลอยกระทงอย่างแน่นอน นั้นเอง
คำขอขมาแม่คงคา
สัพพัง อะปะราธัง ขะมะถะ เม ภันเต อุกาสะ ขะมามิ ภันเต
ข้าแต่คงคา ลูกขอวันทา ด้วยประทีปกระทง พระแม่คงคา มีความเมตตา ต่อลูกสูงส่ง คือน้ำในกาย สามส่วนมั่นคง กายจึงยืนยง ชุ่มชื่นยืนนาน พระแม่คงคา กำเนิดจากฟ้า โปรยปรายลงมา เป็นกระแสธาร เกิดเป็นแม่น้ำ หลายนามขนาน ปิง, วัง, ยม, น่าน คือเจ้าพระยา ท่าจีน, ตาปี นครชัยศรี โขง, ชี, มูล, ละหาร ห้วยหนองคลองบึง จนถึงแก่งกว๊าน น้ำใต้บาดาล อีกทั้งประปา ลูกลูกทั้งหลาย เดินทางขายค้า สำเร็จกิจจา คมนาคม นำมากินใช้ ได้ดั่งอารมณ์ ยามร้อนประพรม ชุ่มชื่นกายใจ ชำระมลทิน โสโครกทั้งสิ้น สะอาดสดใส ผุดผ่องพราวตา แลเลิศวิไล แม่น้ำรับไว้ สกปรกโสมม น้ำเสียเรือนชาน ซักผ้าล้างจาน เททิ้งทับถม ไหลลงคงคา ธาราระทม สารพิษสะสม เน่าคลุ้งฟุ้งไป วันนี้วันเพ็ญ พระจันทร์ลอยเด่น เป็นศุภสมัย ลูกจัดกระทง ประสงค์จงใจ นำมากราบไหว้ พระแม่คงคา เทวาทรงฤทธิ์ ซึ่งสิงสถิต ทุกสายธารา ทั้งผีพรายน้ำ อย่าซ้ำโกรธา ลูกขอขมา อโหสิกรรม ทำกิจใดใด อุทกภัย อย่าได้เติมซ้ำ อย่าพบวิบัติ ข้องขัดระกำ อย่าให้ชอกช้ำ น้ำท่วมพสุธา อย่าให้สินทรัพย์ ต้องพลันย่อยยับ เพราะสายธารา อย่าให้ชีวิต ต้องปลิดชีวา พระแม่คงคา รับขมาลูก เทอญ
ลอยกระทงใช้ หรือต้องใส่ อะไรบ้าง
เหรียญจำนวน 9 บาท
เหรียญจำนวน 9 บาทนั้น จะเน้นถึงเรื่องของความก้าวกระโดด หรือเรื่องฐานะทางด้านการเงิน และการงาน
- ผู้ชายจะใส่เหรียญ 2 บาท 4 เหรียญ และ 25 สตางค์ 4 เหรียญ
- ผู้หญิงจะใส่เหรียญ 2 บาท 4 เหรียญ และ 50 สตางค์ 2 เหรียญ
ดอกรักสีขาว 14 ดอก
ดอกรัก คือ ดอกไม้ที่เปรียบเสมือนความรักอันบริสุทธิ์ใจ เป็นความรักที่มีแต่ความขาวสะอาด และบริสุทธิ์
ดอกบานไม่รู้โรย 8 ดอก
ดอกบานไม่รู้โรย เป็นดอกไม้ที่สื่อถึงความไม่ร่วงโรย และยังคงอยู่ตลอดไป การใส่ดอกบานไม่รู้โรยจะทำให้ความรักนั้นยาวนาน หรือเรียกง่าย ๆ รักกันนาน ๆ ไม่จากกันไปไหนนั้นเอง
ดอกดาวเรือง 6 ดอก
ดอกดาวเรือง เป็นดอกไม้ที่สื่อถึงความเจริญ หรือความรุ่งเรือง และความเป็นสิริมงคลในชีวิต การงานมีความรุ่งเรืองขึ้น
ดอกจำปี 11 ดอก
ดอกจำปี เป็นดอกไม้ที่นิยมนำมาใช้ในการสักการบูชาสิ่งต่าง ๆ และด้วยชื่อ จำปี เหมือนกับจำได้เป็นปี ๆ ไม่มีวันลืม การใช้ดอกจำปีเหมาะกับผู้ที่ต้องการค้าขายให้เฮง ๆ รวย ๆ ตลอดปี
ดอกกล้วยไม้ 15 ดอก
ดอกกล้วยไม้ เป็นดอกไม้เป็นเสมือนตัวแทนของความไร้เดียงสาของเด็ก ๆ และเป็นดอกไม้ที่เบ่งบานอยู่นานกว่าที่จะทำการร่วงโรยไป ก็เปรียบได้กับบุคคลที่มีอายุยืนนาน สดใส และสดชื่นอยู่ตลอดเวลานั้นเอง และยังสุขกาย สุขใจ ไม่มีโรคภัยใด ๆ มายุ่งเกี่ยว
กลีบดอกกุหลาบ 2 กำ
กลีบของดอกกุหลาบ ก็เปรียบเหมือนกับการเดินทางที่โรยไปด้วยกลีบกุหลาบ ทุกอย่างเป็นเรื่องง่าย ไม่มีอุปสรรคใด ๆ ขวางกั้น สมหวังทุกสิ่งทุกอย่างนั้นเอง
ดอกบัว 5 ดอก
ดอกบัว เป็นดอกไม้ที่แทนการตรัสรู้ รับรู้ และสติปัญญา ต่อให้ชีวิตตกอยู่ใต้โคลนตม ก็ยังสามารถที่จะโผล่ขึ้นมาพ้นน้ำขึ้นมาได้ นั้นเอง
ข้าวสาร 1 กำ
การใส่ข้าวสารไปนั้น ก็เหมือนกับ หนูตกถังข้าวสาร นั้นเอง หลาย ๆ คนอาจจะเคยได้ยินคำว่า หนูตกถังข้าวสาร กันใช่ไหม ซึ่งก็เอาไว้พูดถึงคนที่อยู่ ๆ ก็โชคดี ได้คนดี ๆ มีฐานะมาดูแล หรือได้คนเปย์ดูแลเอาใจใส่ดีนั้นเอง
ข้าวตอก 1 กำ
ข้าวตอกนั้น ใช้แทนสำหรับความมั่นคงที่ต้องตอกเสาเข็มลงหลักปักฐาน และข้าวตอกยังเป็นข้าวเปลือกที่มีการขยายพองให้ใหญ่ขึ้น ซึ่งก็เปรียบได้ว่า การงานจะเจริญเติบโตขึ้น ก้าวหน้าขึ้นไม่หยุดอยู่ที่เดิม และมีความก้าวไกลขึ้นนั้นเอง
ลอยกระทงใช้ธูปกี่ดอก หรือใส่เทียนกี่เล่ม ?
คงสงสัยใช่ไหมว่า ปักธูปหรือเทียนลงบนกระทงกันทำไม หรือการปักธูปหรือเทียนบนกระทงหมายถึงอะไร จริง ๆ แล้วเรื่องของธูปเทียนเป็นเรื่องสำคัญมาก ๆ สำหรับในเรื่องของการลอยกระทงเพราะธูปเทียนเป็นสื่อในการอธิษฐานจิต หากต้องการที่จะขอพรธรรมดาให้ใช้ธูป 3 ดอก เทียน 1 เล่ม
เนื้อเพลงวันลอยกระทง
วันเพ็ญเดือนสิบสอง น้ำก็นองเต็มตลิ่ง
เราทั้งหลายชายหญิง
สนุกกันจริง วันลอยกระทง
ลอย ลอยกระทง ลอย ลอยกระทง
ลอยกระทงกันแล้ว
ขอเชิญน้องแก้วออกมารำวง
รำวงวันลอยกระทง รำวงวันลอยกระทง
บุญจะส่งให้เราสุขใจ บุญจะส่งให้เราสุขใจ
วันเพ็ญเดือนสิบสอง น้ำก็นองเต็มตลิ่ง
เราทั้งหลายชายหญิง
สนุกกันจริง วันลอยกระทง
ลอย ลอยกระทง ลอย ลอยกระทง
ลอยกระทงกันแล้ว
ขอเชิญน้องแก้วออกมารำวง
รำวงวันลอยกระทง รำวงวันลอยกระทง
บุญจะส่งให้เราสุขใจ บุญจะส่งให้เราสุขใจ
ช่องทางลอยกระทงออนไลน์ (ลอยกระทง Online)
มาละจ้า ช่องทางลอยกระทงออนไลน์ ก็รู้ ๆกันอยู่ใช่ไหมว่าช่วงนี้ โควิด-19 กำลังระบาดอยู่ ก็ไม่อยากที่จะออกจากบ้านกันใช่ไหม วันนี้ทางเราเลยหาช่องทางลอยกระทงออนไลน์สัก 4-5 เว็บ มาให้ได้ดูกัน มาดูกันที่เว็บแรกกันเลย
1. เว็บ sanook.com
เว็บ sanook ก็เป็นที่รู้จักกันเป็นอย่างดี และแพร่หลาย ซึ่งประเพณีวันลอยกระทงปีนี้ ทางเว็บ sanook ก็ได้ทำช่องทางการลอยกระทงมาให้ได้ลอยกัน ช่องทางการลอยกระทงของเว็บ sanook ค่อนข้างที่จะมีสีสันที่สวยงาม แถมกราฟิกยังดีอีกเวอร์ด้วยนะ เมื่อเข้าสู่หน้าเว็บลอยกระทงแล้วให้กดคำว่า สร้างกระทง เมื่อกดเข้าไปแล้ว ทางเว็บจะมีให้เลือกว่า จะลอยที่ไหนดี หรือจะสร้างกระทงขึ้นมาเองก็มี เรียกได้ว่าดีสุด ๆ เลยละ สำหรับใครที่กลัวโควิด-19 หรือขี้เกียจออกจากบ้าน เว็บsanookก็ถือว่าเป็นตัวเลือกที่ดีมาก ๆ
ช่องทางการเข้าเว็บลอยกระทง : season.sanook.com
2. เว็บ mthai.com
เว็บ mthai.com เรียกได้ว่า เป็นเว็บลอยกระทงอีกเว็บที่กราฟิกสวยมาก ๆ เลย ส่วนกระทงก็เล็ก ๆ น่ารัก ๆ ใครที่ไม่อยากไปลอยกระทงนี้ก็เป็นอีกเว็บที่น่าสนใจมาก ๆ เลย
ช่องทางการเข้าเว็บลอยกระทง : mthai.com
3. เว็บ The Old Siam
เว็บ The Old Siam เป็นเว็บลอยกระทงอีกเว็บหนึ่งที่แอดชอบมาก ๆ เนื่องจากจะมีกระทงให้เลือกเยอะแล้ว เว็บ The Old Siam ยังมีเพลงวันลอยกระทงประกอบตอนลอยกระทงมาให้อีกด้วยเรียกได้ว่าดีสุด ๆ นอกจากจะมีเพลงกับกระทงให้เลือกเยอะแล้ว กราฟิกของเว็บลอยกระทงอันนี้ยังดีมากอีกด้วย แนะนำให้ไปลอย
ช่องทางการเข้าเว็บลอยกระทง : theoldsiam.co.th
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ
100 แคปชั่นวันลอยกระทง 2566 คำคมลอยกระทง เรียกไลค์รัว ๆ
หนูน้อยนพมาศ รวมภาพลูกดาราแต่งชุดไทยน่ารักๆ ในวันลอยกระทง
11 สถานที่ลอยกระทง ยอดฮิต ลอยไหนดี สถานที่เหล่านี้ตอบโจทย์
ขอขอบคุณข้อมูลจาก : th.wikipedia.org , culture.go.th , sanook.com , hilight.kapook.com