อาหารที่ควรกินเมื่อท้องเสีย ลูกท้องเสียกินอะไรได้บ้าง เรื่องที่พ่อแม่ควรรู้

วันนี้เรามาทำความเข้าใจกับอาการท้องเสียในเด็กและการดูแลรักษากัน อาหารที่ควรกินเมื่อท้องเสีย ลูกท้องเสียกินอะไรได้บ้าง เพื่อคุณพ่อคุณแม่จะได้คลายความวิตกกังวล และปฏิบัติตัวได้ถูกต้อง เรามาดูกันเลยค่ะ ว่า อาหารที่ควรกินเมื่อท้องเสีย ยาแก้ท้องเสียเด็ก มีอะไรบ้าง และมีอะไรบ้างที่ไม่ควรกิน  

ถ่ายอุจจาระอย่างไรจึงเรียกว่าลูกท้องเสีย?

ยาแก้ท้องเสียเด็ก อันดับแรกเลยเราควรทราบก่อนนะคะว่า “ท้องเสีย” หมายถึง ภาวะที่มีการถ่ายอุจจาระเหลว อย่างน้อย 3 ครั้ง ต่อวัน หรือถ่ายมีมูกหรือปนเลือดอย่างน้อย 1 ครั้ง หรือถ่ายเป็นน้ำมากกว่า 1 ครั้งขึ้นไปใน 1 วัน

แต่นิยามนี้ไม่ใช้กับการถ่ายของทารกในช่วง 1 เดือนแรกที่ทานนมแม่นะคะ เพราะอาจถ่ายได้วันละหลายๆรอบ จนเมื่ออายุ 4-6 สัปดาห์ขึ้นไป จึงจะมีการเปลี่ยนแปลงของการถ่ายอุจจาระเป็นลักษณะมีเนื้อมากขึ้นจากเละเป็นโจ๊กจะกลายเป็นเหมือนยาสีฟันเหนียวๆ และจำนวนครั้งจะลดลงเหลือวันละ 1-2 ครั้งเท่านั้นค่ะ

บทความที่เกี่ยวข้อง : อึ ทารก บอกอะไรได้บ้าง อึแบบไหนลูกแข็งแรง

ทำไมลูกท้องเสีย?

ลูกท้องร่วง ท้องเสียเฉียบพลัน ที่มีอาการไม่เกิน 2 สัปดาห์ มักเกิดจากการติดเชื้อ โดยเชื้อพบบ่อยที่เป็นสาเหตุให้ท้องเสียคือ เชื้อแบคทีเรียและเชื้อไวรัส นอกจากนี้อาจเกิดจากเชื้อโปรโตซัวหรือพยาธิได้ โดยเชื้อโรคเข้าสู่ร่างกายจากการกินอาหารหรือดื่มน้ำที่ปนเปื้อนเชื้อโรคหรือมีอุจจาระของผู้ป่วยปนเปื้อนจากมือแล้วนำเข้าปากทำให้เกิดการติดเชื้อได้จากมือสู่ปากโดยตรง

อาการท้องเสียในเด็ก สามารถเกิดจากอะไรได้บ้าง?

1) ติดเชื้อไวรัส แบคทีเรีย 

สาเหตุที่พบบ่อยที่สุดคือการติดเชื้อไวรัสและแบคทีเรีย ซึ่งเชื้อเหล่านี้มักจะติดต่อได้ผ่านทางอาหารและน้ำที่ไม่สะอาดหรือไม่ถูกสุขลักษณะ เช่น การทานอาหารปรุงไม่สุก ทานอาหารที่ปนเปื้อนด้วยแมลงวัน กินน้ำที่ไม่สะอาด การสัมผัสกับบุคคลที่ติดเชื้อ เช่น การกอด การหอม การจูบ เป็นต้น และเมื่อได้รับเชื้อเหล่านี้เข้าสู่ร่างกาย ก็อาจส่งผลให้ลูกท้องเสียได้

2) การให้อาหารเสริมก่อนวัยอันควร

โดยปกติแล้วทารกแรกเกิดถึง 6 เดือนควรได้รับนมแม่เพียงอย่างเดียว เนื่องจากระบบทางเดินอาหารของทารกในวัยนี้ยังพัฒนาไม่สมบูรณ์ ยังไม่สามารถย่อยและดูดซึมสารอาหารจากอาหารชนิดอื่น ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพการให้อาหารเสริมแก่ทารกก่อนวัยอันควร อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพของทารก ทำให้มีอาการท้องเสีย ทำให้ระบบทางเดินอาหารของทารกยังไม่สามารถย่อยและดูดซึมสารอาหารจากอาหารชนิดอื่น ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพค่ะ

3) อาหารเป็นพิษ

สำหรับเด็กที่เริ่มกินอาหารตามวัยแล้ว การรักษาความสะอาดของวัตถุดิบและขั้นตอนในการปรุงอาหารถือเป็นหัวใจสำคัญ ในการป้องกันไม่ให้อาหารเป็นพิษ เพราะอาหารที่ไม่สะอาด มีการปนเปื้อนของเชื้อโรค หรือปรุงไม่สุก ล้วนเป็นสาเหตุให้อาการอาหารเป็นพิษจากแบคทีเรีย เช่น Salmonella หรือ Campylobacter ซึ่งส่งผลให้เกิดอาการท้องร่วง อาเจียน และปวดท้องได้

4) แพ้โปรตีนนมวัว

คุณแม่หลายท่านอาจเพิ่งมาทราบว่าลูกน้อยแพ้นมวัวหลังจากเริ่มให้ลูกดื่มนมวัว อาการแพ้โปรตีนนมวัวเป็นหนึ่งในภาวะแพ้อาหารที่พบบ่อยในเด็ก โดยสังเกตได้จากอาการท้องเสีย ซึ่งเกิดจากระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายเด็กมีปฏิกิริยาต่อโปรตีนในนมวัว ส่งผลต่อระบบย่อยอาหารทำให้ลูกเกิดอาการท้องเสียเมื่อดื่มนมวัวหรือทานอาหารที่มีส่วนผสมจากนมวัวได้ค่ะ

ท้องเสียก่อให้เกิดอันตรายอย่างไร?

อันตรายจากอาการท้องเสียที่สำคัญ คือ การเกิดภาวะขาดน้ำ และเกลือแร่ ซึ่งถ้ามีอาการรุนแรงและยืดเยื้อโดยไม่ได้รับการรักษาอย่างถูกต้องทันท่วงที จะทำให้ผู้ป่วยโดยเฉพาะในเด็กเกิดอาการขาดน้ำและเกลือแร่อย่างรุนแรง ช็อก และเป็นอันตรายถึงแก่ชีวิตได้

คุณพ่อคุณแม่ควรทำอย่างไรเมื่อลูกท้องเสีย?

ยาแก้ท้องเสียเด็ก หลักสำคัญของการดูแลรักษาอาการท้องเสียคือ “การรักษาและป้องกันภาวะขาดน้ำ” ซึ่งถ้าลูกท้องร่วงแต่ไม่มีอาการผิดปกติไปจากเดิม ยังเล่นได้ ทานน้ำได้ดี คุณพ่อคุณแม่สามารถให้การดูแลในเบื้องต้นได้โดยผสมน้ำตาลเกลือแร่แก้ท้องเสียสำหรับเด็กกับน้ำดื่มที่สะอาดให้ดื่มชดเชยตามปริมาณใกล้เคียงกับที่ถ่าย ทานอาหารอ่อน ๆ ย่อยง่าย เช่น ข้าวต้ม โจ๊ก งดอาหารย่อยยากและอาหารที่มีไขมันสูง

ลูกท้องเสียกินอะไรหาย ?

ไม่ควรกินยาหยุดถ่าย ยาแก้ท้องเสียเด็ก หรือยาแก้ท้องเสีย ซึ่งออกฤทธิ์ลดหรือหยุดการบีบตัวของลำไส้ เพราะการถ่ายอุจจาระเป็นวิธีที่ร่างกายใช้กำจัดเชื้อโรคออกจากร่างกาย แม้ว่ายาหยุดถ่าย จะช่วยให้อาการถ่ายท้องทุเลาลงไปชั่วคราวแต่เชื้อโรคก็ยังคงอยู่ ไม่ได้รับการกำจัดออกไป ซึ่งอาจเป็นอันตรายแก่ลูกมากขึ้น และยาชนิดนี้ก็ไม่สามารถช่วยรักษาการขาดน้ำจากการถ่ายท้องได้

หากลูกมีอาการท้องเสียรุนแรง ดื่มน้ำไม่ได้ หรือมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น อาเจียนมาก ไข้ขึ้นสูง อ่อนเพลีย ซึม ควรรีบพาลูกไปพบคุณหมอเพื่อรับการรักษาตามสาเหตุ เช่น ยาปฏิชีวนะ เมื่อเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย โดยทราบได้จากการเก็บอุจจาระตรวจ
นอกจากนี้ลูกควรจะได้รับการรักษาตามอาการ เช่น ยาลดไข้ ยาแก้คลื่นไส้อาเจียน ยาแก้ท้องเสียเด็ก เป็นต้นค่ะ

บทความอื่น ๆ  ที่น่าสนใจ : คนท้องท้องเสีย

เราจะสอนลูกให้รู้จักป้องกันท้องเสียได้อย่างไร?

เนื่องจากท้องเสียมักเกิดจากการติดเชื้อทางอาหาร น้ำดื่ม และทางมือที่ปนเปื้อนอุจจาระผู้ป่วย การป้องกันท้องเสียคุณพ่อคุณแม่ควรสอนให้เด็กๆ รู้จักรักษาสุขอนามัยโดยการล้างมือให้สะอาดเสมอ โดยเฉพาะก่อนกินอาหาร และหลังเข้าห้องน้ำ เลือกกินแต่อาหารที่ปรุงสุกและสะอาด ดื่มน้ำสะอาด สำหรับเด็กเล็กที่ยังดูแลตัวเองไม่ได้ คุณพ่อคุณแม่ควรช่วยล้างมือให้ลูก และระวังการหยิบฉวยสิ่งต่างๆ เข้าปากนะคะ

ลูกท้องเสีย ควรกิน และ ไม่ควรกินอะไร ยาแก้ท้องเสียเด็ก?

อาหารที่ลูกควรกินเมื่อลูกท้องเสีย

เมื่อท้องเสีย จะต้องหาอาหารที่ทดแทนปริมาณน้ำในร่างกายที่สูญเสียไป ด้วยน้ำเกลือแร่ ซึ่งสามารถหาซื้อได้ ตามร้านขายยา หรือร้านสะดวกซื้อทั่วไป สามารถดื่มได้บ่อยตามต้องการ ควรจิบทีละน้อย จิบบ่อย ๆ หากไม่สามารถหาซื้อเกลือแร่ได้ ให้ผสมเกลือป่น กับ น้ำตาลทราย 2 ช้อนโต๊ะ ผสมน้ำต้มสุก 1 ขวด นอกจากเกลือแร่ สามารถรับประทานอาหารรสอ่อน ๆ จืด ๆ เช่น โจ๊ก ข้าวต้ม น้ำซุป  หรืออาหารที่มีไขมันต่ำ ได้แก่ ไก่ไม่มีหนัง เนื้อปลา กุ้งสับต้มสุก หากอาการท้องเสียของลูกน้อย เริ่มดีขึ้นแล้ว สามารถเริ่มทานอาหารที่มีกากใยอาหารได้ เช่น ผัก ผลไม้ เลี่ยงผลไม้ที่มีรสเปรี้ยว  อย่างน้อย 1 สัปดาห์

อาหารที่ควรหลีกเลี่ยง เมื่อลูกท้องเสีย

อาหารประเภทนมทั้งหมด นมวัว นมสด นมเปรี้ยว โยเกิร์ต ผักและผลไม้ที่มีรสเปรี้ยว อาหารที่ย่อยอยาก ได้แก่ แป้งที่มีส่วนผสมของเนย อาหารทะเล หอย ปลาหมึก เป็นต้น

ที่มา: Enfababy, S-Mom club

บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ

ลูกท้องเสียจากน้ำนมแม่ ทารกถ่ายบ่อย จนก้นแดง ทั้งที่กินนมแม่อย่างเดียว

ทารกท้องเสีย ถ่ายบ่อย ถ่ายเหลว ทำไงดี

ลูกอ๊วก มีไข้ ท้องเสีย อาการที่ไม่น่าวางใจสำหรับเด็กเล็ก